Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar

1. Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar • HİPERMEDYA

2. Hipermedya • Bu yöntem, öğrenmeyi yönlendirmek için farklı erişim yöntemlerinin bir veritabanı aracılığı ile kullanılması ile oluşur.

3. Hipermedya • Hipermedya yazılımının başarılı olması için iki bileşen çok önemlidir: • Açık ve iyi gerekçelendirilmiş bir amaç • Amaca uygun bir tasarım

4. Bir zamanlar hipermedya… • Hipermetin bilgi parçacıkları arasındaki ilişkileri gösteren bağlardır. •  • Hipermedya ise, metin, ses, video, fotoğraf, grafik ve bu bilgi parçacıklarının bileşenleri arasındaki ilişkileri gösteren bağlardır.

5. Günümüzde hipermedya… • Web ortamındaki bilginin yönetilmesi için kullanılan ortak bir yöntem…

6. Hipermedya Yapısı resim, grafik ve metin içerisinde hiperbağlar ve grafikler resim resim Hiperbağlar farklı kaynakları gösteren… Resimler, grafik, şema vb. Grafikler resim veya video veya … Kaynaklar grafik veya metin veya ... Video bir film olabilir…

7. Hipermedya Biçimleri • Ansiklopedik referans • Özel konu referansları • Alan analizleri • Durum çalışması • Oluşturma Setleri • Eğitlence • Müze • Arşiv

8. Genel Referans • World Book Multimedia Encyclopedia

9. Genel Referans • http://www.worldbook.com/wc/browse?id=ed/fom

10. Özel Referans • Art and life in Africahttp://www.uiowa.edu/~africart/toc/

11. Bir Alanın Analizi Who Built America?

12. Durum Çalışması http://www.vangoghgallery.com/

13. Oluşturma Setleri HyperStudio http://www.hyperstudio.com/

14. Eğitlence Yazılımları • KidsCulture

15. Müze Louvre Müzesi Sanal Gezisi http://www.louvre.or.jp/louvre/QTVR/anglais/

16. Arşiv National Geographic http://www.nationalgeographic.com/

17. Hipermedya Veritabanı • Hipermedya’yı Etkileyen Faktörler • Medya türleri • Veritabanının boyutu • Veritabanı organizasyonu • Çözünürlük • Güncellenebilirlik • Görünen ve içsel yapı • Platform bağımsız • Dil bağımsız

18. Medya Türleri • Metin • Durağan Resim • Hareketli Resim • Ses • Video

19. Veritabanının Boyutu • Kısa içerik • Çok ciltli ansiklpediler

20. Veritabanı Organizasyonu • Alfabetik • Hiyerarşik • Medya türlerine göre • Anahtar Kelimeler • ….

21. Çözünürlük • Bilgi ne düzeyde anlamlı küçük parçalara ayrılabilir?

22. Güncellenebilirlik • Öğrenmeye uygun hipermedya ortamlarının yaratılmasında veritabanının “güncellenebilir” ve “değiştirilebilir” olması önemlidir.

23. Görünen ve İçsel Yapı • Veritabanının içeriği ile kullanıcı tarafından görüntülenen bölümü farklıdır.

24. Platform Bağımsız • Windows, Unix, • Linux, MacOS vb.

25. Dil Bağımsız • İngilizce, • Türkçe, • Fransızca, • Almanca vb.

26. Erişim ve Yönlendirme • Hiperbağlar • Diğer erişim yöntemleri • Erişim Metaforları • Farklı Erişim Yöntemleri • Erişim seçeneklerinin anlaşılabilirliği • Yönlendirme araçları

27. Hipermedya Programında Hiperbağlar • Nesne türleri • Bağların amacı • Yoğunluk • Görünebilirlik • Ekrandaki yeri • Onaylama • İşaretleme • Anlamlı ipucu • Uzaklık • Güncellenebilirlik

28. Nesne türleri Nesne türleri; kelimeler, cümleler, resimler, resimlerin bölümleri, filmler, simgeler ve pencereler olabilir.

29. Bağların amacı Hiperbağlar farklı amaçlarla kullanılabilir. Ama her zaman önemli bilgiye ulaşmak amacı ile kullanılmalıdır.

30. Yoğunluk Tek bir sayfa, binlerce kelime, resim ve görüntü dosyasına bağ içerebilir.  Bir sayfada kullanılan bağların sayısı sayfanın amacı ile tutarlı olmalıdır.

31. Görünebilirlik • Bağlar, kullanıcı tarafından kolayca algılanabilmelidir. •  • Fazla bağ kullanımı okumayı güçleştirir, çok az kullanıldığı zaman ise anlamını yitirebilir.

32. Ekrandaki Yeri Bağlar ekranda görünebilir yerlere konulmalı, ekranda kullanıcının gözünden kaçabilecek alanlar kullanılmamalıdır.

33. Onaylama • Bir bağın seçildiği ve yeni bir eylem gerçekleştireceği konusunda kullanıcı bilgilendirilmelidir. • Görsel ipuçları • Görsel efektler • Yazılı ipuçları • Sesli ipuçları

34. İşaretleme Kullanıcıların hangi bağı seçtikleri, nerede olduklarına dair bilgilendirilmeleri ve daha önce ziyaret ettikleri bağların işaretlenmesi önemlidir.

35. Anlamlı İpucu Bir bağın yeri veya fonksiyonu hakkında bilgi vermek için Anlamlı ipuçları kullanılmalıdır.

36. Uzaklık • Kullanılan bağların lokal bir alana mı, yoksa uzaktaki farklı bir web sitesine mi yönlendirildiği konusunda kullanıcı bilgilendirilmelidir.

37. Güncellenebilirlik Kullanıcıya bilgiyi oluşturma ve güncellenme olanağı tanınmalıdır.

38. Diğer Erişim Yöntemleri • Menüler • İndeksler • İçindekiler • Haritalar • Zaman Çizelgeleri • Resim Koleksiyonları • Arama • Sık Kullanılanlar • Geçmiş

39. Öğrenme ve Öğrenme Stratejilerini Destekleme • Hipermedya özellikleri ve kullanılan teknikler öğrenmeyi daha kalıcı hale getirmeyi amaçlamalıdır. Bu nedenle aşağıdaki süreçleri destekleyici biçimde tasarlanmalıdır. • Motivasyon • Anlama • Hatırlama • Bilgiyi Kullanma

40. Öğrenme ve Öğrenme Stratejilerini Destekleme • Öğrenme stratejilerini destekleme hipermedya ile gerçekleştirilebilir. • İleri düzey anlama • Arama ve erişim • Öğrencinin yönlendirilmesi • Uygulama

41. Elektronik defterler Bilişsel haritalar İpuçları ve yönlendirme İşbirliği Kendini değerlendirme testleri Farklı bakış açılarını gösterme Rol Oynama Problem sunma Oyun oynama Kavramsal modeller Görselleştirme İşaretleme Hesap makinaları Tekrarlama ve gözden geçirme Kopyala-yapıştır Çıktı alma Öğrenme ve Öğrenme Stratejilerini Destekleme Öğrenme stratejilerini desteklemek amacı ile aşağıdaki uygulamalar önerilmektedir.

42. Kaynaklar • Alessi, S. M. & Trollip, S. R. (2001). Multimedia for Learning: Methods and Development. Allyn and Bacon, USA.