290 likes | 793 Views
LOBBING. Definicja szeroka:Zjawisko spoleczno-polityczno-ekonomiczne (np. lobbing parlamentarny/legisla-cyjny; spoleczny, gospodarczy, kulturowy). Definicja waska:technika, narzedzie wywierania wplywu. Lobbing jako proces komunikowania. Nadawca przekaz odbiorcaKto? Co? Do kogo? Ki
E N D
1. Lobbing w USA i Europie Dr Malgorzata Moleda-Zdziech, SGH
mmoled@sgh.waw.pl
2. LOBBING Definicja szeroka:
Zjawisko spoleczno-polityczno-ekonomiczne
(np. lobbing parlamentarny/legisla-cyjny;
spoleczny, gospodarczy, kulturowy) Definicja waska:
technika, narzedzie wywierania wplywu
3. Lobbing jako proces komunikowania
Nadawca przekaz odbiorca
Kto? Co? Do kogo? Kiedy? Jakiego uzyl kanalu (srodków)? Z jakim efektem? (wg. H. Laswella)
4. Kto prowadzi dzialalnosc lobbingowa? Prowadzacy lobbing we wlasnym imieniu:
Korporacje miedzynarodowe i firmy;
Rózne grupy interesów
(org. biznesu, zwiazki zawodowe, NGOs);
Rzad i jego agendy;
Massmedia i dziennikarze;
Kregi opiniotwórcze
I liderzy opinii publicznej Dzialajacy na zlecenie:
Profesjonalne agencje lobbingowe
Niektóre agencje public relations
Niezalezni lobbysci (zwykle byli politycy i parlamentarzysci)
5. Kontekst spoleczny Budowa spoleczna obywatelskiego
Wzrost znaczenie opinii publicznej
Wprowadzenie jawnosci procedur (ograniczenie pola dowolnosci decyzji aparatu wykonawczego)
Siec organizacji spoleczenstwa obywatelskiego: pobudza aktywnosc obywateli; ulatwia rozpowszechnianie informacji i ich percepcje
Media- czwarta wladza, lobbysci- piata wladza
Zabieganie o glosy wyborców i poparcie opinii publicznej
6. Wzrost znaczenia opinii publicznej
Wzrost krytycyzmu spoleczenstwa wobec praktyk z pogranicza gospodarki i polityki
Umocnienie pozycji mediów i organizacji pozarzadowych (wysoki wskaznik zaufania spolecznego)
7. Lobbing w USA- historia 1791 I Poprawka do Konstytucji prawo obrony swoich interesów
1837 pierwsi lobbysci w Waszyngtonie
od 1907- próby regulacji lobbingu w pojedynczych stanach
1946 pierwsza federalna regulacja ustawowa lobbingu Federal Regulation Lobbying Act
Ogólem: ok. 20 tys. lobbystów wokól Kongresu, w tym ok.14 tys. zarejestrowanych;
Ok. 2 tys . kancelarii adwokackich, think tanks
8. Definicja ustawowa
lobbysta jako osobe, która utrzymywala wiecej niz jeden kontakt lobbystyczny w Kongresie i spedza wiecej niz 20% czasu na zajeciach zwiazanych z dzialalnoscia lobbystyczna (badania, prezentacje, zebrania itp.)
Za: Lobbying Disclosure Act, 1 stycznia 1996
9. Walka z korupcja w amerykanskim lobbingu Poczatki lobbingu w USA juz w XVIII- dzialalnosc lobbystyczna przyjmowala formy korupcji - przyczynil sie do tego szybki rozwój przemyslu
Uchwalenie aktów prawnych ograniczajacych stosowanie nieuczciwych metod
Ograniczenia wymusily na organizacjach interesów grupowych zmiany technik ksztaltowania postaw wczesniej stosowano lapówki, wystawne przyjecia, szantaz
Wieksza kontrola spowodowana wzrostem liczby ugrupowan lobbystycznych - zbyt duza swoboda stwarza ryzyko dzialalnosci korupcyjnej
10. Lobbing w USA- aktorzy 80% amerykanskich grup interesu wyroslo z juz istniejacej organizacji zawodowych (w tym organizacje o celach ekonomicznych i non profit)
20% stanowia grupy nie zwiazane bezposrednio z dzialalnoscia zawodowa, a wywodzace sie z ruchów spolecznych, powstajacych wokól istotnych spolecznie problemów: ochrona srodowiska, prawa czlowieka, status spoleczny kobiety.
11. ROLE LOBBYSTÓWzródlo: M.E. Jewell, S.C. Patterson, The Legislative Process in the United States, New York 1973, s.285 Klasyczny lobbysta (contact man) :
doprowadza do kontaktu z kongresmenem. Rola dominujaca w lobby zwiazków zawodowych, rzadziej spotykana wsród lobbystów organizacji biznesu.
Organizator kampanii (campaign organizer):
zapewnia poparcie posrednie (grassroots) dla programów legislacyjnych grupy interesu, która reprezentuje.
Informator-ekspert (informant):
dostarcza kongresmanowi dobrze udokumentowanych informacji. Dziala w sposób jawny, subtelny, wystepuje w roli eksperta, nie popierajacego oficjalnie okreslonego projektu.
12. ROLE LOBBYSTÓW (CD.)zródlo: M.E. Jewell, S.C. Patterson, The Legislative Process in the United States, New York 1973, s.285 Obserwator porzadku dnia legislatywy (watch-dog): monitoruje losy poszczególnych propozycji ustawodawczych; alarmuje swoja grupe nacisku, gdy zachodza zjawiska niekorzystne
Strateg (strategist) : opracowuje plany kampanii za lub przeciw projektowi, realizowane w szczególach przez innych lobbystów
13. Dzialalnosc lobbingowa obejmuje:
Gromadzenie informacji
Interpretowanie dzialan rzadu
Interpretowanie dzialan firmy
Obrone klienta i jego interesów
Dzialania typu Public Relations
Wspieranie zbytu, promocje idei
14. GLÓWNE AKTY REGULULUJACE LOBBING W USA (1)
Federalna Ustawa o Kontroli Lobbingu (The regulation of Lobbying Act -1946 Ustawa o Rejestracji Rzeczników Obcych Interesów (1938, 1996)
Poprawki Byrda (1989,1996)
Ustawa Ograniczajaca Wynagrodzenia Urzedników Panstwowych ze Zródel Pozarzadowych - 1989 (Statutes Limiting The Compensation of Public Officials From Non-Government Sources)
15. GLÓWNE AKTY REGULULUJACE LOBBING W USA (2) Ustawa o tzw. drzwiach obrotowych -1989 (The Anti-Revolving Door Statute)
Ustawa o Konflikcie Interesów (The Conflict of Interest Statute)(rózne reguly odnosnie wladzy ustawodawczej - Kongresu, wykonawczej, wladzy sadowniczej) Ustawa o Kampanii Wyborczej - 1971 (The Federal Election Campaign Act)
Ustawa o Etyce Wladzy - 1978, 1989 (The Etics Government Act)
Ethics Reform Act The Executive Branch Code of Conduct (Post-1989)
The Rules of the US Senate and the House of Representatives (lata70, 80, 90)
Lobbying Disclosure Act (styczen, 1996)
16. Lobbing w USA to : Pozyteczna dzialalnosc przedstawicielska
Doskonali system demokracji i stanowienia prawa
Zwieksza ilosc informacji w procesie podejmowania decyzji
Przyczynia sie do racjonalizacji podjetych decyzji
wzmacnia spoleczenstwo obywatelskie
17. Zawodowi lobbysci w USA, Pl, UE Polska od 2003, Stowarzyszenie Profesjonalnych Lobbystów w Polsce (www.splp.pl)- 6 firm CEC Government Relations, Unilob, EPPA, EPC, Profile Public Affairs, Impress Art PR&Lobying
USA ok.35000 lobbystów
(w 2007 r), od 1979, American League of Lobbyists (www.alldc.org)
Forum UE w Brukseli ok. 500 firm lobbingowych, od 1997SEAP (www.seap.be)
lobbystów ok. 17 tysiecy
18. Systemowe umiejscowienie lobbingu w USA, Europie Zachodniej (1)
19. Systemowe umiejscowienie lobbingu w USA, Europie Zachodniej (2)
20. Systemowe umiejscowienie lobbingu w USA, Europie Zachodniej (3)
21. Kraje anglosaskie: modele pluralistyczne Zachowanie panstwa w relacjach z grupami interesu: neutralny arbiter
Glówne instytucje: grupy nacisku
Reguly funkcjonowania: rywalizacja pomiedzy grupami interesu, brak monopolu reprezentacji
Formy kontaktów miedzy biznesem a rzadem: posrednie poprzez grupy interesu, bezposrednie relacje z administracja i politykami
Organizacje przedsiebiorców i pracodawców: raczej slabe, brak hierarchii, wielosc struktur organizacyjnych
22. (Neo)korporatywizm: Europa kontynentalna Zachowanie panstwa w relacjach z grupami interesu: aktywny uczestnik
Glówne instytucje: komisja trójstronna, negocjacje spoleczne
Reguly funkcjonowania: rywalizacja pomiedzy grupami interesu, brak monopolu reprezentacji
Formy kontaktów miedzy biznesem a rzadem:
posrednie poprzez organizacje pracodawców;
instytucjonalne równowazenie wplywów i korzysci, monopol reprezentacji interesów, obligatoryjne czlonkostwo
Organizacje przedsiebiorców i pracodawców: silne, brak hierarchii, wielosc struktur organizacyjnych
23. (Neo)korporatyzwizm jaki i gdzie ? silny korporatywizm: Austria, Szwecja, Norwegia
Proces decyzyjny jest scentralizowany, w negocjacjach dotyczacych plac, cen, ubezpieczen, zasilków uczestnicza najwyzsze wladze z grup interesu. W procesie dystrybucji dóbr politycznych stosowana jest zasad proporcjonalnosci. Mamy do czynienia z zacieraniem róznic pomiedzy problemami prywatnymi a publicznymi. Panstwo, delegujac czesc uprawnien zinstytucjonalizowanym grupom interesu, wlacza je tym samym do struktury administracyjnej.
umiarkowany korporatywizm: Irlandia, Niemcy, Belgia, Dania, Finlandia i Holandia.
Grupy interesu sa powiazane z panstwem, ale nie wieloplaszczyznowo, a jedynie w wybranych dziedzinach (sekcjonalna partycypacja). W procesie decyzyjnym wykorzystywana jest forma przetargów (placowych).
slaby korporatywizm: Francja, Wlochy, Hiszpania.
Grupy interesu sa sfragmentaryzowane, zakres przetargów bardzo ograniczony.
25. Sytuacja lobbystów w krajach europejskich (2)
26. Lobbing posredni
Lobbing oddolny tzw. grassroots lobbying
kampanie PR w mediach
komunikowanie dla sprawy: informacje, konferencje, wypowiedzi i wywiady: autorytety, eksperci, liderzy opinii
27. Lobbing posredni metody: Konferencje
Kampanie informacyjne
Bojkoty
Manifestacje
Mailingi
Petycje
e-lobbing (cyberlobbying)
28. e-lobbing (cyberlobbying)
Lobbing polityczny
(np. w USA,fund raising za posrednictwem sieci; kampanie wyborcze FAQvoter.com, vote.com)
Portale tematyczne poswiecone lobbingowi: np. www.epr.pl, www.lobbying-europe.com
29. Argumenty za lobbingiem
ulatwienie rozwiazywania konkretnych problemów srodowiskowych;
stworzenie plaszczyzny kontaktów miedzy przedstawicielami elit rzadzacych i liderów srodowisk nie majacych bezposredniego wplywu na sprawowanie wladzy;
wzmocnienie pozycji grup, które maja niewielka sile przebicia w systemie politycznym, co stanowi forme wyrównania szans i dowartosciowania slabszych;
zwrócenie uwagi polityków na sprawy wazne dla wyborców;
zwiekszenie spolecznego poczucia odpowiedzialnosci i zaangazowania obywatelskiego w sprawowanie wladzy;
ulatwienie rozwiazywania praktycznych problemów ponad podzialami partyjnymi
30. Argumenty przeciw lobbingowi Przeciwnicy dopatruja sie wielu zagrozen, jak na przyklad:
uwiklania przedstawicieli wladz w bezposrednie zaleznosci od grup interesu - prowadzi do patologii instytucjonalnych (np. korupcja, oligarchizacja)
doprowadzenia do braku równowagi spolecznej, gdy lobbysci prowadza dzialania na korzysc swojej, ale wbrew interesom i prawom pozostalych grup interesu;
wywolywania niepokojów spolecznych, gdy dochodzi do gwaltownych, odwolujacych sie do opinii publicznej protestów tych grup interesu, które zostaly pozbawione wplywu na organy wladzy;
oslabiania demokracji, do czego moze dojsc wtedy, gdy grupy interesu nie posiadaja demokratycznych form wylaniania swoich reprezentantów;
uzalezniania interesów narodowych od zagranicznych grup nacisku, szczególnie niebezpieczne w krajach o ksztaltujacej sie demokracji