880 likes | 1.18k Views
TİCARET SİCİLİ. KONU BAŞLIKLARI. İlgili mevzuat Önemli Hatırlatmalar Gerçek Kişiler Kollektif Şirket -Komandit Şirket Anonim Şirket Limited Şirket Anonim ve Limited Şirketler ile Şirketler Topluluğu Denetçileri
E N D
KONU BAŞLIKLARI • İlgili mevzuat • Önemli Hatırlatmalar • Gerçek Kişiler • Kollektif Şirket -Komandit Şirket • Anonim Şirket • Limited Şirket • Anonim ve Limited Şirketler ile Şirketler Topluluğu Denetçileri • Münfesih Olmasına veya Sayılmasına Rağmen Tasfiye Edilmemiş Anonim ve Limited Şirketler ile Kooperatiflerin Tasfiyeleri ve Ticaret Sicili Kayıtlarından Silinmesi • Birleşme • Bölünme
YÖNETMELİKLER • ŞİRKETLERİN YILLIK FAALİYET RAPORUNUN ASGARİ İÇERİĞİNİN BELİRLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK • TİCARET ŞİRKETLERİNİN GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞINCA DENETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK • ANONİM ŞİRKETLERDE ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK GENEL KURULLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK • KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELERİN TANIMI, NİTELİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK • ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURUL TOPLANTILARININ USUL VE ESASLARI İLE BU TOPLANTILARDA BULUNACAK GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI TEMSİLCİLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK • BAĞIMSIZ DENETİM YÖNETMELİĞİ • ELEKTRONİK TEBLİGAT YÖNETMELİĞİ • TİCARET SİCİLİ YÖNETMELİĞİ
YÖNETMELİKLER • ŞİRKETLERİN YILLIK FAALİYET RAPORUNUN ASGARİ İÇERİĞİNİN BELİRLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK • Yönetmelik, yönetim organı tarafından düzenlenecek yıllık faaliyet raporunun asgari içeriğini düzenlemektedir. Bu düzenleme, 6102 sayılı TTK’ya göre kurulan ve faaliyet gösteren anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yıllık faaliyet raporlarını ve şirketler topluluğunda ana şirketin yıllık faaliyet raporunu kapsamaktadır. • TİCARET ŞİRKETLERİNİN GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞINCA DENETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK • Yönetmelik, ticaret şirketlerinin denetime tabi işlemlerini belirlemekte ve bu işlemlerin Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca denetlenmesine ilişkin ilkeleri ve usulleri düzenlemektedir. • Söz konusu düzenleme, 6102 sayılı TTK’ya göre kurulan ve faaliyet gösteren ticaret şirketleri ile kuruluşları ve faaliyetleri diğer kanunlarla düzenlenen ticaret şirketlerinin, Kanuna tabi işlemlerinin denetlenmesini kapsamaktadır.
YÖNETMELİKLER • ANONİM ŞİRKETLERDE ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK GENEL KURULLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK • Yönetmelik, anonim şirket genel kurul toplantılarına elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy kullanmaya ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. • Genel kurula elektronik ortamda katılmaya ve oy vermeye ilişkin esas sözleşme hükmü örneği ve uygulama 5. maddede düzenlenmiştir. Maddenin 3. fıkrası aşağıdaki düzenlemeyi içermektedir; “(3) Payları MKK tarafından kayden izlenen borsaya kote şirketlerin yapacakları genel kurul toplantılarına elektronik ortamda katılma, temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri MKK tarafından sağlanan EGKS üzerinden yapılır.” • Yönetmeliğin Geçici 1. maddesi uyarınca; 5.maddenin 1. fıkrasında belirtilen esas sözleşme değişikliğini, payları MKK tarafından kayden izlenen borsaya kote şirketlerin, Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra yapacakları ilk genel kurul toplantısında yapmalarını zorunlu kılmış olup; diğer şirketler için böyle bir zorunluluk belirtilmemiştir.
YÖNETMELİKLER • KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELERİN TANIMI, NİTELİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK • Amacı; küçük ve orta büyüklükteki işletmeler ile bu işletmelerin tanımlama, niteliklerine ve sınıflandırılmasına ilişkin uygulama usul ve esaslarının belirlenmesi olan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmeliğinin bazı maddelerinde değişiklik yapılmış; işletme ve KOBİ kavramları yeniden tanımlanmıştır. • TTK’nın 1522. maddesinde; KOBİ’yi tanımlayan ölçütlerin, TOBB ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun görüşleri alınarak, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir. Bu doğrultuda, Bakanlık tarafından 1522. madde uyarınca KOBİ’yi tanımlayan ölçütlere ilişkin düzenleme yapılıncaya kadar, ticaret sicili işlemleri bakımından 2012/3834 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kabul edilen bu Yönetmelikte yer alan ticari işletmelerin ve ticaret şirketlerinin sınıflandırılmasına ilişkin ölçütlere dair hükümler dikkate alınacaktır. (27 Kasım 2012 tarih ve 7400 sayılı Bakanlık talimatı)
YÖNETMELİKLER • ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURUL TOPLANTILARININ USUL VE ESASLARI İLE BU TOPLANTILARDA BULUNACAK GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI TEMSİLCİLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK • Yönetmeliğin amacı; anonim şirketlerin genel kurul toplantılarının Kanuna, ilgili mevzuata, şirket esas sözleşmesine ve iç yönergeye uygun olarak yapılmasının sağlanması, şirketlerin genel kurul çalışmalarının esas ve usullerine ilişkin kuralları içeren iç yönergede bulunacak asgari unsurların belirlenmesi, anonim şirketlerde kendisine pay ve pay senedi tevdi edilen kişilerin bu pay ve pay senedinden doğan genel kurul toplantısına katılma ve oy hakkının kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. • Bu Yönetmelikte şirketlerin genel kurul çalışma esas ve usullerine ilişkin kuralları içeren “İÇ YÖNERGE” kavramı düzenlenmiştir.
YÖNETMELİKLER • Bakanlık temsilcisi bulundurma zorunluluğu 32.maddede düzenlenmiştir. Buna göre 32. maddenin 1. ve 2. fıkraları aşağıda yer almaktadır; • “(1) Aşağıda sayılan genel kurul toplantılarında ve bunların ertelenmesi halinde yapılacak ikinci toplantılarda Bakanlık temsilcisinin bulunması zorunludur: a) Kuruluş ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Bakanlık iznine tabi olan şirketlerin bütün genel kurul toplantılarında, diğer şirketlerde ise gündeminde, sermayenin arttırılması veya azaltılması, kayıtlı sermaye sistemine geçilmesi ve kayıtlı sermaye sisteminden çıkılması, kayıtlı sermaye tavanının arttırılması veya faaliyet konusunun değiştirilmesine ilişkin esas sözleşme değişikliği ile birleşme, bölünme veya tür değişikliği konuları bulunan genel kurul toplantılarında. b) Genel kurula elektronik ortamda katılım sistemini uygulayan şirketlerin genel kurul toplantılarında. c) Yurt dışında yapılacak bütün genel kurul toplantılarında. ç) Yurt dışında yapılacak imtiyazlı pay sahipleri özel kurul toplantılarında. (2) Birinci fıkrada sayılanların dışındaki genel kurul toplantılarında ve imtiyazlı pay sahipleri özel kurullarında Bakanlık temsilcisinin bulunması zorunlu değildir. Ancak genel kurulu toplantıya çağıranların talep etmeleri ve bu taleplerin görevlendirme makamınca uygun görülmesi halinde Bakanlık temsilcisi görevlendirilir”
YÖNETMELİKLER • İç yönergeye ilişkin esaslar 40. maddede yer almaktadır. • Yönetim kurulu, iç yönergeyi Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri ile Yönetmelik ekindeki örneğe uygun olarak hazırlar ve genel kurulun onayından sonra yürürlüğe koyar. • İç yönerge, genel kurulun onay tarihinden itibaren 15 gün içinde ticaret siciline tescil ve ilan ettirilir. Ayrıca; internet sitesi açmakla yükümlü olan şirketlerce, ilan tarihini izleyen 5 gün içerisinde internet sitesinde de yayımlanır. • İç yönergede yapılacak değişikliklerde de aynı usul izlenir. • Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yönetim organınca hazırlanacak iç yönergenin en geç 2013 yılında yapılacak olağan genel kurul toplantısında onaya sunulması zorunludur.
YÖNETMELİKLER • BAĞIMSIZ DENETİM YÖNETMELİĞİ • Yönetmelik; 6102 sayılı TTK ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde yapılacak bağımsız denetime, bağımsız denetim kuruluşlarına ve bağımsız denetçilere ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. • Yönetmelik, ilgili düzenleme çerçevesinde yapılacak bağımsız denetime, bağımsız denetim kuruluşlarının ve bağımsız denetçilerin: yetkilendirilmelerine, sicil kayıtlarının tutulmasına, yükümlülüklerine, sorumluluklarına, bunların Kurum tarafından incelenmesine ve denetlenmesine ve bunlar hakkında uygulanacak idari yaptırımlara ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır. • ELEKTRONİK TEBLİGAT YÖNETMELİĞİ • Elektronik tebligat hizmetinden yararlanma 7. maddede düzenlenmiştir. Buna göre; • “(1) Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere, elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Gerçek kişiler ve diğer tüzel kişiler elektronik tebligattan isteğe bağlı olarak yararlanır. (2) Kendilerine yalnızca elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olan muhatapların, tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adreslerini bildirmeleri zorunludur.”
YÖNETMELİKLER • TİCARET SİCİLİ YÖNETMELİĞİ • 27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
TEBLİĞLER • HALKA AÇIK OLMAYAN ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURULLARINDA BİRİKİMLİ OY KULLANIMINA İLİŞKİN ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ • TİCARET ŞİRKETLERİNDE ANONİM ŞİRKET GENEL KURULLARI DIŞINDA ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK KURULLAR HAKKINDA TEBLİĞ • ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURULLARINDA UYGULANACAK ELEKTRONİK GENEL KURUL SİSTEMİ HAKKINDA TEBLİĞ • KAR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLİĞ • HALKA AÇIK OLMAYAN ŞİRKETLERDE KAYITLI SERMAYE SİSTEMİNE İLİŞKİN ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ • ŞİRKETLERDE YAPI DEĞİŞİKLİĞİ VE AYNİ SERMAYE KONULMASINDA SİCİLLER ARASI İŞBİRLİĞİNE İLİŞKİN TEBLİĞ • ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERİN SERMAYELERİNİ YENİ ASGARİ TUTARLARA YÜKSELTMELERİNE VE KURULUŞU VE ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ İZNE TABİ ANONİM ŞİRKETLERİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ • TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ • MÜNFESİH OLMASINA VEYA SAYILMASINA RAĞMEN TASFİYE EDİLMEMİŞ ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLER İLE KOOPERATİFLERİN TASFİYELERİNE VE TİCARET SİCİLİ KAYITLARININ SİLİNMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
TEBLİĞLER • HALKA AÇIK OLMAYAN ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURULLARINDA BİRİKİMLİ OY KULLANIMINA İLİŞKİN ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ • Tebliğin amacı, çoğunluğa sahip olmayan pay sahiplerinin, şirketin yönetim kuruluna üye seçtirebilmelerine imkan sağlayacak birikimli oy kullanımına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. • TİCARET ŞİRKETLERİNDE ANONİM ŞİRKET GENEL KURULLARI DIŞINDA ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK KURULLAR HAKKINDA TEBLİĞ • Tebliğin amacı; elektronik ortamda yapılacak yönetim kurulu, müdürler kurulu, ortaklar kurulu ve genel kurul toplantılarına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir. • Bu Tebliğ; sermaye şirketlerinde yönetim kurulu ve müdürler kurulu toplantılarına, kollektif, komandit, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin ortaklar kurulu veya genel kurul toplantılarına, elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama, oy kullanma ve Elektronik Toplantı Sisteminin işleyişine, denetimine ilişkin usul ve esaslar ile şirket sözleşmesi hükmünün örneğini içermektedir.
TEBLİĞLER • ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURULLARINDA UYGULANACAK ELEKTRONİK GENEL KURUL SİSTEMİ HAKKINDA TEBLİĞ • TTK’nın 210. ve 1527.maddelerine dayanarak düzenlenmiş Tebliğ, anonim şirketlerin genel kurullarında elektronik ortamda katılmaya, öneride bulunmaya, görüş açıklamaya ve oy kullanmaya imkan tanıyan elektronik genel kurul sisteminin kuruluşunu, işleyişini, teknik hususlar ile güvenlik kriterlerine ilişkin usul ve esasları belirlemektedir. • Elektronik genel kurul sisteminin tescil ve ilanı, Tebliğin 8.maddesinde düzenlenmiştir. • KAR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLİĞ • 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi olmayan anonim şirketler ile limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin kar payı avansı dağıtımında uyacakları usul ve esasları düzenlemektedir.
TEBLİĞLER • HALKA AÇIK OLMAYAN ŞİRKETLERDE KAYITLI SERMAYE SİSTEMİNE İLİŞKİN ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ • 6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 20. maddesinin 3. fıkrasına istinaden hazırlanmış Tebliğ; şirketlerin kayıtlı sermaye sistemini kabul etmelerine, kayıtlı sermaye sistemine geçmelerine, bu sistemde sermayelerini artırmalarına, kayıtlı sermaye tavanını yükseltmelerine, sistemden çıkmalarına veya çıkarılmalarına, yönetim kurulunun imtiyazlı ve primli paylar ihracına, rüçhan haklarını sınırlamasına ve diğer hususlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. • ŞİRKETLERDE YAPI DEĞİŞİKLİĞİ VE AYNİ SERMAYE KONULMASINDA SİCİLLER ARASI İŞBİRLİĞİNE İLİŞKİN TEBLİĞ • Bu Tebliğin amacı; birleşme, bölünme ve tür değiştirme gibi yapı değişiklikleri ile ayni sermaye konulması veya ticari işletmelerin devralınması sonucunda, tapu ve gemi sicili ile fikrî mülkiyete ilişkin sicillerde ve benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve hakların sahipliklerinde meydana gelen değişikliklerin ilgili sicillere bildirilmesini ve sicil kayıtları ile belgelerindeki gerekli değişikliklerin yapılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek, başvuruda bulunacak kişiler ve gerekli belgeleri belirlemektir.
TEBLİĞLER • ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERİN SERMAYELERİNİ YENİ ASGARİ TUTARLARA YÜKSELTMELERİNE VE KURULUŞU VE ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ İZNE TABİ ANONİM ŞİRKETLERİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ • TTK’nın 210, 333 ve 453. ile 6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 20. maddesine istinaden hazırlanmış Tebliğ; kuruluşu ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın iznine tabi olan anonim şirketleri belirlemek ve bu şirketlerden izin alınmasına, anonim ve limited şirketlerin sermayelerinin yeni asgari tutarlara yükseltilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. • TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ • TTK’nın 64. maddesinin 3. fıkrasına dayanılarak hazırlanmış Tebliğ; gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağını, defterlerin kayıt zamanını, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esaslarını belirlemektedir. • Bu Tebliğ, tacirler tarafından tutulan ticari defterleri kapsamaktadır. Kooperatiflerin tutacağı defterlere ve diğer hususlara ilişkin özel hükümler dışında bu Tebliğ hükümleri uygulanacaktır.
TEBLİĞLER • MÜNFESİH OLMASINA VEYA SAYILMASINA RAĞMEN TASFİYE EDİLMEMİŞ ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLER İLE KOOPERATİFLERİN TASFİYELERİNE VE TİCARET SİCİLİ KAYITLARININ SİLİNMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ • Tebliğin amacı; münfesih olmasına veya sayılmasına rağmen tasfiye edilmemiş anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin, ilgili kanunlardaki tasfiye usullerine uyulmaksızın tasfiyelerine ve ticaret sicili kayıtlarının silinmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
BAKANLAR KURULU KARARI • BAĞIMSIZ DENETİME TABİ OLACAK ŞİRKETLERİN BELİRLENMESİNE DAİR KARAR • Kararın amacı, 6102 sayılı TTK’nın 398.maddesi kapsamında denetime tabi olacak şirketlere ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • Anonim ve limited şirketler sermayelerini, TTK’nın yayımı tarihinden itibaren 3 yıl içinde yani 14.02.2014 tarihine kadar, 6102 Sayılı TTK’da öngörülen asgari sermaye tutarlarına yükseltmekle yükümlüdür. Bu sermaye tutarları; anonim şirketler bakımından en az 50.000TL (kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç sermayesi 100.000TL’den aşağı olamaz) ve limited şirketler bakımından ise asgari 10.000TL’dir. • Sermayelerini, kanunda anonim ve limited şirketler bakımından öngörülen asgari sermaye tutarına yükseltmeyen şirketler, 3 yılın sonunda infisah etmiş sayılırlar. • Şirket sermayesinin, TTK’da öngörülen tutara yükseltilmesi için yapılacak genel kurullarda, toplantı nisabı aranmaz; kararlar toplantıda mevcut oyların çoğunluğu ile alınır. (Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m.20)
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • Anonim ve limited şirketlerin esas sözleşmelerini, TTK’nın yürürlük tarihinden itibaren 12 ay içinde yani 01.07.2013 tarihine kadar, TTK ile uyumlu hâle getirirler. • Bu süre içinde, gerekli değişikliklerin yapılmaması hâlinde, esas sözleşmedeki ve şirket sözleşmesindeki düzenleme yerine, TTK’nın ilgili hükümleri uygulanır. (Türk Ticaret Kanunun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m.22/f.1) • Anonim şirket esas sözleşmesini ve limited şirket sözleşmesini, 6102 Sayılı TTK ile uyumlu hâle getirmek için yapılacak genel kurullarda toplantı nisabı aranmaz, kararlar da, toplantıda bulunanların çoğunluğu ile alınır. (Türk Ticaret Kanunun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m.22/f.2)
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • Bir anonim şirketin esas sözleşmesinde veya bir limited şirketin şirket sözleşmesinde genel kurulun toplantı ve karar nisaplarına, madde numarası belirtilerek veya belirtilmeksizin, yürürlükten kaldırılan 6762 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüşse, • Bu şirketler TTK’nın yürürlüğe girmesinden itibaren 12 ay içinde anonim şirketlerde esas sözleşmelerini ve limited şirketlerde şirket sözleşmesini değiştirerek, 6102 Sayılı Kanuna uygun düzenleme yaparlar. Aksi hâlde, bu sürenin geçmesiyle Türk Ticaret Kanununun genel kurulun toplantı ve karar nisaplarına ilişkin hükümleri uygulanır (Türk Ticaret Kanunun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m.26).
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • 6102 Sayılı TTK ile, artık tek kişilik limited ve anonim şirket kuruluşu hukuken mümkündür. Bu bağlamda, ortak sayısının bire düşmesi, artık anonim ve limited şirketler için infisah sebebi olmaktan çıkmıştır. • Buna göre de; ortak sayısı bir kişiye düşen limited şirketlerde, ortak sayısını bire düşüren işlem tarihinden itibaren 7 gün içinde, şirket müdürlerine ortak sayısının bire düştüğünün bildirilmesi ve şirket müdürlerinin de, kendilerine yapılan bildirimden itibaren 7 gün içinde, şirketin tek ortaklı olduğunu, bu ortağın adı ile yerleşim yerini ve de vatandaşlığına ilişkin bilgilerle tescil ve ilan ettirmesi gerekir (TTK m.574). • Ortak sayısı bire düşen anonim şirketlerde de, bu durumu doğuran işlemin, yönetim kuruluna 7 gün içinde bildirilmesi ve yine, yönetim kurulunun da, kendisine yapılan bildirimden itibaren 7 gün içinde, şirketin tek pay sahipli bir anonim şirket olduğunu tescil ve ilan ettirmesi gerekir. (TTK m.388)
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • 6102 Sayılı TTK, “ultra vires” ilkesini kaldırmıştır; yani işletme konusu dışındaki işlemler de şirketleri bağlayacaktır. Bunun sonucu olarak, 6103 Sayılı Türk Ticaret kanunun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 15.maddesinde; • “Şirket sözleşmelerinde veya esas sözleşmelerinde 6762 sayılı Kanunun 137nci maddesine uygun olarak, şirketin hak ehliyetinin şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmesinde yazılı işletme konusu ile sınırlı olduğunu belirten hükümler bulunması halinde, bu hükümler Türk Ticaret Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yazılmamış sayılır.” hükmü düzenlenmiştir. • Buna göre, şirketlerin sözleşmelerinde, şirketin hak ehliyetinin şirket sözleşmesi ya da esas sözleşmede yazılı işletme konusu ile sınırlı olduğunu belirten hükümler bulunması halinde, 6102 Sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi ile, bu hükümler hukuki sonuçlarını kaybetmiştir. (Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m.15)
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığı’nın 6 Şubat 2013 tarih ve 2013/7(1744) sayılı Genelgesi uyarınca; • TTK’nın 125. maddesi 2.fıkrası gereğince tüzel kişiler, salt gerçek kişilere özgü işlemler dışında kalan tüm işlemleri yapabilmeye yetkili oldukları için Tapu Müdürlüğünde yapılacak işlemle ilgili tapu belgesinde faaliyet konusu aranmaksızın işlem yapılacak olup; tapular belgeleri sadece şirket temsilcilerinin yetkilerinin devam edip etmediği açısından inceleyeceklerdir. • Kooperatiflerin gayrimenkul alım-satımı ve satış vaadinin tapu siciline şerhi genel kurulun bu konuda karar alması ile mümkün olduğundan, Müdürlüğümüzce düzenlenen kooperatif tapu yetki belgelerine bu işleme dair genel kurul kararları eklenmektedir.
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR • Gümrük Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısında,TTK’nın 64.maddesinin 3.fıkrasında yer alan “Yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defterinin kapanış onayı, izleyen faaliyet döneminin üçüncü ayının sonuna kadar noter yaptırılır.” düzenlemesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. • “Yevmiye defterinin kapanış onayı, izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar, yönetim kurulu karar defterinin kapanış onayı ise izleyen faaliyet döneminin birinci ayının sonuna kadar notere yaptırılır.”
Bu bölümde, nevilerine göre tescilde istenen belgelerin tümü sayılmadan sadece bazı belgelere ve dikkat edilmesi gereken önemli noktalara değinilmiştir.
GERÇEK KİŞİLER • 25.01.2013 tarih 544 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü talimatı gereğince Ticaret Sicili Müdürlüklerinde Şahıs Firmalarının tescili için vergi levhası bilgileri VEDOP sisteminden kontrol edildikten sonra tescil talepleri değerlendirmeye alınmaktadır. • Bu nedenle Şahıs Firmalarının tescil başvurularında vergi levhası fotokopisi talep edilmekte ve yapılan elektronik ortam kontrolünden sonra vergi dairesine kayıtlı olduğu tespit edilen Şahıs Firmalarının tescil işlemi yapılmaktadır. • Gerçek kişi firmaların kuruluşlarında tahsis edilen sermaye tescile tabidir. Sonrasında sermaye artırılması da mümkün olup, sermaye değişikliği de tescil edilecektir. Sermaye olarak belirtilen rakamların varlığına ilişkin YMM veya SMMM raporu ve faaliyet belgesi veya banka dekontu Müdürlüğe ibraz edilmelidir.
GERÇEK KİŞİLER • Gerçek kişi firmaların (Şahıs firmaları) kuaför, berber faaliyeti yanında manikür -pedikür salonu, cilt bakımı, saç tasarımı, kıraathane işletmeciliği şeklindeki faaliyet konuları esnaf faaliyeti olduğundan Ticaret Siciline tescil ve Ticaret Odasına kayıt yapılamamaktadır.
KOLLEKTİF ŞİRKET – KOMANDİT ŞİRKET • Kollektif şirketlerde tescil edilmiş olgularda meydana gelen değişikliklerin de tescil edilmesi gerekmektedir. Şirket sözleşmesindeki değişikliklerde ise, değişen hükmün yeni şeklinin kararda veya kararın ekinde gösterilmesi gerekmektedir. • Ana sözleşme değişikliği şirketin süre maddesi ile ilgili ise; şirketin faaliyetini sürdürdüğü ve tasfiye işlemlerinin başlamadığı mahkemece atanmış bilirkişi raporu veya YMM/SMMM raporu ile tevsik edilmelidir. • Tasfiye prosedüründe, şirket sözleşmesinde aksine bir hüküm bulunmadığı hallerde Kanunun ve Yönetmeliğin ilgili hükümleri uygulanacaktır. • Adi komandit şirketlere ilişkin işlemler, kollektif şirketler ile paraleldir.
ANONİM ŞİRKET • Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 15 Kasım 2012 tarih 28468 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Anonim ve Limited Şirketlerin Sermayelerini Yeni Asgari Tutarlara Yükseltmelerine ve Kuruluşu ve Esas Sözleşme Değişikliği İzne Tabi Anonim Şirketlerin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ” uyarınca; • Bankalar, • Finansal kiralama şirketleri, • Faktoring şirketleri, • Tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, • Varlık yönetim şirketleri, • Sigorta şirketleri, • Anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, • Döviz büfesi işleten şirketler, • Umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, • Tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, • Ürün ihtisas borsası şirketleri, • Bağımsız denetim şirketleri, • Gözetim şirketleri, • Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri, • 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler ile • Serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları ve esas sözleşme değişiklikleri Bakanlığın iznine tabidir.
ANONİM ŞİRKET KURULUŞ İŞLEMLERİ • Pay bedellerinin kanunda veya anasözleşmede belirtilen en az tutarı açılan banka hesabına yatıran şirket ortaklarının adı, soyadı / ünvanı ile her ortağın yatırdığı tutarların ve toplam yatırılan tutarın gösterileceği banka mektubunun Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir.(Şirket sermayesinin tamamının yahut bir kısmının nakden taahhüt edilmesi halinde, nakden taahhüt edilen payların itibari değerinin en az ¼’ünün tescilden önce, kalan kısmının ise şirketin tescilini izleyen 24 ay içinde ödenmesi gerekmektedir.) Tek başına dekont kabul edilmemektedir. • Konulan ayni sermaye üzerinde herhangi bir sınırlamanın olmadığına dair ilgili sicilden alınacak yazı aslı ile Ayni sermaye olarak konulan taşınmazın, fikri mülkiyet haklarının ve ayınların kayıtlı bulundukları sicillere şerh verildiğini gösteren belge aslı sunulmalıdır. • Tek pay sahipli anonim şirket kuruluşlarında, birden fazla pay sahibi bulunan anonim şirket kuruluşlarında istenen evrak ile müracaat edilmelidir. Müdürlük tarafından ayrıca bir belge talep edilmemektedir.
ANONİM ŞİRKET KURULUŞ İŞLEMLERİ • Yönetim kuruluna tüzel kişi seçilmesi halinde; tüzel kişinin, adına gerçek kişi belirlemesine dair kararının noter onaylı sureti ile Müdürlüğe müracaat gerekmektedir. • Ortaklar dışından seçilen yönetim kurulu üyesinin bu görevi kabulüne dair belge sunulmalıdır. • Ortaklar dışından seçilen tüzel kişi yönetim kurulu üyesinin yabancı uyruklu olması halinde tüzel kişinin güncel sicil kayıtlarını içeren belgenin de ibraz edilmesi gerekmektedir. (Bu belgenin, şirketin tabi bulunduğu ülkedeki noterler tarafından ve o ülkedeki Türk Konsolosluğu veya Türkiye’deki Dışişleri Bakanlığı tarafından ya da Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış ve bunların noterden onaylı Türkçe çevirilerinin de yaptırılmış olması gerekir.)
ANONİM ŞİRKET GENEL KURUL • “Bakanlık Temsilcisi”nin katılımı zorunlu genel kurul toplantıları dışındaki (“Bakanlık Temsilcisi”nin katılım zorunluluğu bulunmayan) genel kurul toplantıları ve imtiyazlı pay sahipleri özel kurullarında, toplantıya çağıranların talep etmesi ve bu talebin de görevlendirme makamınca uygun bulunması halinde “Bakanlık Temsilcisi”nin görevlendirilmesi mümkündür. • Genel Kurul toplantı tutanaklarının “Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ” gereğince tutulması gereken genel kurul karar defterinden noter onaylı sureti ibraz edilmelidir. • "Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmelik" hükümlerine uygun olarak hazırlanacak iç yönergeninen geç 2013 yılında yapılacak olağan genel kurul toplantısında onaya sunulması zorunludur.
ANONİM ŞİRKET ESAS SERMAYE ARTIRIMI • Bütün ortakların rüçhan haklarını hisseleri nispetinde kullanmamaları halinde, yönetim kurulu yeni pay alma hakkının kullanılabilmesinin esaslarını bir karar ile belirler ve bu kararda pay sahiplerine en az 15 gün süre verir. Sermaye artırımının tescilinden önce, yönetim kurulunun yeni pay alma hakkının kullanılması esaslarının belirlenmesine ilişkin bu kararı tescil ve ilan edilmelidir. • Rüçhan haklarının sınırlandırılması veya kaldırılması halinde, bunun gerekçelerini, yeni payların primli ve primsiz çıkarılmasının sebeplerini, primin nasıl hesaplandığını gösterir yönetim kurulu raporunun sermaye artırımının tescil talebi ile birlikte Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir. • Anasözleşmenin sermaye maddesinin yeni şeklinde sermayeyi temsil eden paylar tadil metninde yer almıyorsa TTK 459. maddesine uygun olarak düzenlenmiş taahhüt sahibinin imzasını taşıyan iştirak taahhütnamelerinin ibraz edilmesi gerekmektedir. • Genel kurulun şirket sözleşmesinin değiştirilmesine, yönetim kuruluna sermayenin artırılması konusunda yetki verilmesine dair kararı ile yönetim kurulunun sermayenin artırılmasına ilişkin kararı imtiyazlı pay sahiplerinin haklarını ihlal edici mahiyette ise, imtiyazlı pay sahipleri özel kurulunun alacağı kararın noter onaylı örneği ile genel kurul kararına olumsuz oy verenlerin, en az nisabı oluşturan sayıda imzalarını içeren liste ve ortak bir tebligat adresinin sunulması gerekmektedir.
ANONİM ŞİRKET ESAS SERMAYE ARTIRIMI • Artırım, genel kurul veya yönetim kurulu kararı tarihinden itibaren 3 ay içinde tescil edilemediği takdirde, genel kurul veya yönetim kurulu kararı ve alınmışsa izin geçersiz hâle gelmektedir. (TTK m.456/3) • Önceki sermayeye ilişkin payların nakdi bedelleri tamamen ödenmediği sürece sermaye taahhüdü yoluyla (nakit) artırım yapılamaz. • Bilançolarında sermayeye eklenmesine mevzuatın izin verdiği fonları bulunan ve halka açık olmayan veya halka açılmak üzere Sermaye Piyasası Kuruluna başvurmayan anonim şirketlerde sermaye taahhüdü yoluyla sermayenin arttırılabilmesi için; • Sermaye taahhüdü yoluyla yapılacak sermaye artırımı tutarı kadar fonların da eş zamanlı olarak sermayeye dönüştürülmesi gerekmektedir. • Fonlar sermayeye dönüştürülmeden veya fonlar sermayeye dönüştürülürken eş zamanlı olarak fonların tutarından daha yüksek miktarda sermaye taahhüdü yoluyla sermayenin arttırılabilmesi ise bu amaçla yapılacak genel kurul toplantısında bütün pay sahiplerinin temsil edilmeleri ve sermaye artırımına ilişkin kararın oybirliğiyle alınmış olması şartına bağlıdır.
ANONİM ŞİRKET ESAS SERMAYE AZALTILMASI • Sermayenin azaltılmasına rağmen şirket alacaklılarının haklarını tamamen karşılayacak miktarda aktifin şirkette mevcut olduğunun belirlenmesine ilişkin YMM veya SMMM raporu ile faaliyet belgesi ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu, kuruluşu ve esas sözleşme değişikliği Bakanlık iznine tabi olan şirketlerde ise YMM raporunun Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir.
ANONİM ŞİRKET ESAS SERMAYE AZALTILMASI • Sermaye, zararlar sonucunda bilançoda oluşan bir açığı kapatmak amacıyla ve bu açıklar oranında azaltılacak olursa, • Yönetim kurulunca alacaklıları çağırmaktan ve bunların haklarının ödenmesinden veya teminat alınmasından vazgeçilmiş ve buna ilişkin yönetim kurulu kararı müdürlüğe ibraz edilmiş ise • Şirket alacaklılarına çağrı yapıldığına dair sicil gazetesi örnekleri ve bilinen alacaklılara yapılan çağrı mektupları ile alacakların ödendiği veya teminat altına alındığını gösteren belge örnekleri aranmaz.
ANONİM ŞİRKET AZALTIM VE ARTIRMANIN EŞ ZAMANLI YAPILMASI • Sermayenin azaltılması işlemi ile birlikte eş zamanlı ve aynı miktarda yapılan sermaye artırımında artırılan sermayenin tamamen ödendiğine; daha yüksek sermaye artırımı yapılması halinde ise, aşan kısmın dörtte birinin de ödendiğine dair banka mektubu, • Sermayenin tamamının ödendiğine, karşılıksız kalıp kalmadığına ve şirket özvarlığının tespitine ilişkin YMM veya SMMM raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitine ilişkin raporu, • Sermayenin azaltılmasının sebepleri ile azaltmanın amacı ve azaltmanın ne şekilde yapılacağını gösterir yönetim kurulunca hazırlanmış ve genel kurul tarafından onaylanmış sermayenin azaltılmasına ilişkin raporun Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir. (Yönetmelik m.80/c)
ANONİM ŞİRKETYÖNETİM KURULU ÜYESİNİN İSTİFASI VE YENİ ATAMA • Yönetim kurulu toplantı nisabını sağlamak koşulu ile yönetim kurulundan vaki istifaların ve yeni üye ataması hususunun yönetim kurulu kararı ile tescili mümkündür. • Yönetim kuruluna atanan üye ortaklardan ise bu husus kararda belirtilmeli, ortaklar dışından atanması halinde, dışarıdan atanan üyenin görevi kabul ettiğine ilişkin imzası noter onaylı belge ibraz edilmelidir. • Atanan tüzel kişi yönetim kurulu üyesinin yabancı uyruklu olması halinde tüzel kişinin güncel sicil kayıtlarını içeren belgenin de ibraz edilmesi gerekmektedir. (Bu belgenin, şirketin tabi bulunduğu ülkedeki noterler tarafından ve o ülkedeki Türk Konsolosluğu veya Türkiye’deki Dışişleri Bakanlığı tarafından ya da Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış ve bunların noterden onaylı Türkçe çevirilerinin de yaptırılmış olması gerekir.)
ANONİM ŞİRKETTEMSİL VE İLZAM KARARLARI • Yönetim kurulu üyelerinden en az bir kişinin şirketi temsil ilzama yetkisinin olması şarttır. • Tüzel kişi yönetim kurulu üyesinin temsile yetkili olması halinde görev dağılımı ile temsil ve ilzam kararlarında, görev ve yetki tüzel kişi yönetim kurulu üyesine verilmelidir. Ayrıca kararda tüzel kişi yönetim kurulu üyesinin gerçek kişi temsilcisinin adı-soyadı, yerleşim yeri, vatandaşlığı, T.C. Kimlik Numarası, yabancı uyruklu ise vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası belirtilmelidir. Yabancı uyruklu gerçek kişi temsilcinin ikamet adresi Türkiye’de ise ikamet tezkeresi eklenmelidir.
ANONİM ŞİRKETTEMSİL VE İLZAM KARARLARI • Anonim şirketlerde yetkili yönetim kurulu üyesinin tüzel kişi olması halinde; • Yönetim kurulu üyesi seçilen tüzel kişi adına gerçek kişinin imza beyanı; asıl şirket ünvanının da belirtilmesi koşulu ile, temsilcisi olduğu şirketin ünvanı altında düzenlenmelidir. • Örnek: B Turizm Anonim Şirketi ünvanlı şirkete yönetim kurulu üyesi olarak atanan A Tekstil Anonim Şirketi adına atacağım tatbik imzalarım aşağıdaki gibidir. A Tekstil Anonim Şirketi adına; Gerçek kişinin adı- soyadı ve imzası
ANONİM ŞİRKETTEK PAY SAHİPLİĞİ BİLDİRİMİ • Tek pay sahibine düşen anonim şirketin yönetim kurulu üye sayısında değişiklik yapmak istemesi halinde, yeni yasal düzenlemeye uygun şekilde anasözleşmesinin yönetim kuruluna ilişkin maddesini tadil ederek yönetim kurulu seçimi yapması gerekmektedir.
ANONİM ŞİRKETTASFİYEYE GİRİŞ –TASFİYE SONU – TASFİYEDEN DÖNÜLMESİ • Tasfiye bilançosunun kabulü ile tasfiye sonuna ait toplantıda evvelce yapılmayan olağan genel kurullar var ise bu dönemlerin de görüşülerek ibra edilmesi gerekmektedir. • Tasfiye bilançosunun kabulü ile tasfiye sonuna ait genel kurul TTK’nın 643. maddesinin atfı ile 543. maddesi gereğince alacaklıları 3.defa davetten itibaren 1 yıl geçmedikçe toplanamaz. • Ticari defterlerin saklanması yönünde karar alınacak ise "saklanması zorunlu defterler için TTK.82. maddeye göre işlem yapacaktır." ifadesine yer verilmesi yeterlidir. • Tescilli şube var ise sicil kaydının terkininden önce veya en geç terkin başvurusu ile birlikte şubelerin terkini başvurusu da yapılmalıdır. • Tasfiyeden dönülebilmesi için şirket malvarlığının pay sahipleri arasında dağıtımına henüz başlanmadığına dair tasfiye memurları tarafından hazırlanan raporun ibraz edilmesi gerekmektedir.
LİMİTED ŞİRKET KURULUŞ İŞLEMLERİ • Tek pay sahipli Limited Şirket kuruluşlarında, birden fazla pay sahibi bulunan Limited Şirket kuruluşlarında istenen evrak ile müracaat edilmelidir. Müdürlük tarafından ayrıca bir belge talep edilmemektedir. • TTK 623/1 gereği şirket ortaklarından en az birinin sınırsız olarak yönetim hakkına ve temsil yetkisine sahip müdür seçilmesi gereklidir. • Tüzel kişinin müdürlüğe seçilmesi halinde, tüzel kişi ile birlikte ve tüzel kişi adına gerçek kişi belirlenmesine dair kararın noter onaylı sureti ile Müdürlüğe müracaat gerekmektedir. • Ortak olmayan müdürler için görevi kabul ettiğine ilişkin imzaları noter onaylı belgenin ibraz edilmesi gerekmektedir. (Bu belgede yerleşim yeri, uyruğu, T.C. vatandaşı ise kimlik numarası, yabancı uyruklu ise vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarasıyla ekinde noter onaylı pasaport sureti ve ikameti Türkiye'de olan yabancı uyruklu için onaylı ikamet tezkeresi eklenmelidir.)
LİMİTED ŞİRKET GENEL KURUL (ORTAKLAR KURULU KARARI) • Genel kurul, müdürler tarafından toplantıya çağrılır. Genel kurul, toplantı gününden en az 15 gün önce toplantıya çağrılır. Şirket sözleşmesi bu süreyi uzatabilir veya 10 güne kadar kısaltabilir. Genel kurul toplantıya, esas sözleşmede gösterilen şekilde, gerekiyorsa şirketin internet sitesinde ve mutlaka Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilanla çağrılır. (TTK m.617/3) Ayrıca, pay defterinde yazılı pay sahipleriyle önceden şirkete pay senedi veya pay sahipliğini ispatlayıcı belge vererek adreslerini bildiren pay sahiplerine, toplantı günü ile gündem ve ilanın çıktığı veya çıkacağı gazeteler, iadeli taahhütlü mektupla bildirilir. Buna göre, tüm ortakların toplantıya katılmadığı hallerde tescil müracaatına, davet ilanına ait ticaret sicil gazete sureti ile iadeli taahhütlü bildirime ait belgeler eklenmelidir. Ayrıca anasözleşmede özel çağrı usulü var ise bu usule ilişkin belgeler de eklenmelidir. • Reşit olmayan şirket ortağının anne ve babasının ya da anne/babadan herhangi birisinin şirkete ortak olması halinde reşit olmayan ortak için mahkemeden alınmış kayyum atama kararının Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir.