SOSYAL BİLİMLERDE PROJE HAZIRLAMA YÖNTEMLERİ

1. SOSYAL BİLİMLERDE PROJE HAZIRLAMA YÖNTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Mehmet KARAKUYU Fatih Üniversitesi, Coğrafya Bölümü

2. İÇERİK • Proje nedir? • Proje konusu neler olabilir? • Proje de amaç ne olmalı? • Nasıl bir metot kullanılmalı? • Proje raporunun içerisinde neler olmalıdır? • Proje sunumu nasıl yapılır? • Proje hazırlanırken nelere dikkat edilmelidir? • Örnek bir proje nasıl olabilir?

3. Proje Nedir ? Öğrencileri • Araştırmaya yöneltmek, • Çevrelerinde meydana gelen problemlere karşı duyarlılıklarını artırmak, • Araştırma bilinci kazandırmak, • Teşvik etmek ve bu konularda kabiliyetli olan öğrencileri tespit etmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmadır.

4. Proje Konusu Neler Olabilir ? • Çevremizde (şehrimiz, mahallemiz, okul yolumuz, okulumuz, vb.) var olan ve her zaman karşı kaşıya geldiğimiz sorunlar. • Çevremizdeki güzellikler (Onların ortaya konması, korunması ve devamlılığına dair). • Proje konusu orijinal olmalıdır. Yani daha önce yapılmamış ve konu olan soruna yeni bir yaklaşım getirecek bir çalışma olmalıdır.

5. Projede Konu Seçimi Araştırmanın en önemli ve en zor aşamalarından birisi uygun bir konu seçmektir. Bunda da dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır; • Genel Hususlar1. Çözülebilirlik2. Yenilik3. Önemlilik4. Ahlaki Kurallar Uygunluk • Özel Hususlar1. Araştırmacının Alanda Yeterliliği2. Veri Toplama Tekniklerinde Yeterlilik3. Veri Toplama İzni4. Zaman ve İmkan Yeterliliği5. İlgi Yeterliliği

6. Projede Amaç Ne Olmalı? • Öğrencileri araştırmaya yöneltmek ve araştırma bilinci kazandırmak, • Çevremizde meydana gelen problemlere karşı duyarlılıklarını artırmak, • Çevremizdeki sorunlara çözümler üretmek, • Kabiliyetli olan öğrencileri tespit etmek, onların bilgi ve becerilerini geliştirmek ve onları değerlendirmek.

7. Projenin Sistematiği Nasıl Olmalı? • Araştırmanın konusunun belirlenmesi, • Araştırma ile ilgili hipotezin ortaya konulması, • Konuya uygun araştırma metot ve tekniklerinin seçilmesi, • Verilerin toplanması, • Toplanan verilerin yorumlanması, değerlendirilmesi, • Sonuçların sunulması.

8. Nasıl Bir Metot Kullanılmalı? • Her bilimin ve hatta her bir konunun kendisine göre farklı metotları bulunmaktadır. Buna göre modern yöntemler ve teknolojik aletler kullanılmalı. • Ayrıca danışmanlık hususunda üniversitelerden veya o konunun uzmanlarından yardım alınmalı. • Projenin ortaya konmasında mümkün olduğu kadar bilimselliğe yer verilmesinin yanında görselliğe de önem verilmeli.

9. Projenin Başarılı Olması İçin Nelere Dikkat Edilmelidir? • Projeye mutlaka bir kapak hazırlanmalı, • Projeyi hazırlayan kişilerin sunumu, • Proje konusunun orijinalliği , • Proje metninin düzenli hazırlanması, uygulanabilirliği, ekonomik oluşu ve bilimsellik başarılı olma açısından çok önemlidir.

10. PROJE DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ • Yazılı Sunumun belirlenen formata uygunluğu. • Görüşmelerdeki performans ve hazırlık. • Proje konusu ile proje alınan ders konusu arasındaki uyarlılık. • Proje konusunun diğer derslerle bağlantısı (en az bir ders) • Uygun örnekleme ve örnekleri konuya bağlama • Araştırma verileri • Araştırma kaynakları • Verileri kullanma – Uygun kullanma (veri analizi – sonuç çıkarma) • Sonucu proje alınan konuya bağlama • Projeyi sözlü ve görsel olarak sunabilme. • Aranan bilginin ne olduğunu açıkça belirlemek, • Uygun bilgi kaynaklarının seçimine yardım etmektir.

11. PROJE’NİN AŞAMALARI • 1. Aşama: Hazırlık aşaması ve başvuru • 2. Aşama: Gerekli bilginin toplanması ve analiz edilmesi. • 3. Aşama: Yazma aşaması ve sunumu

12. 1. Aşama: Hazırlık Aşaması ve Başvuru • Konu Seçmek • Yakın Kaynakları Okumak • Konuyu Sınırlandırmak • Araştırmada Kullanılacak Metot ve Teknikleri Tespit • Hipotez Kurmak • Geçici Plan Yapmak • Kaynakları Tespit Etmek

13. 2. Aşama: Gerekli Bilginin Toplanması ve Analiz Edilmesi • Tespit Edilen Kaynaklardan Okuma ve Not Alma, • Gözlem ve Deney Yaparak Bilgi Elde Etmek, • Bilgileri Bir Araya Getirmek, Sınıflandırmak, Karşılaştırma Yapmak ve Toplanan Bilgileri Bütünleştirmek.

14. 3. Aşama: Yazma Aşaması ve Sunumu Yazma Aşamasında Yapılması Gerekenler: • Öncelikle hipotez kontrol edilmelidir. • Yaptığımız geçici plandaki değişiklik olmuş mu? Ona bakılmalıdır. • Bölümlerin mantıklı bir sıra izleyip izlemediğine bakılmalıdır. • Şüpheli noktalar varsa bu şüpheleri giderici çalışmalara başlanmalıdır.

15. Proje Raporunun İçerisinde Neler Olmalıdır? • Projenin Başlığı • Projenin Özeti • Giriş • Projenin Amacı • Kaynak Taraması • Materyal ve Metot • Bulgular • Sonuç ve Tartışma • Kaynakça • Teşekkür

16. Projenin Başlığı • Projeyi en güzel biçimde kapsayan ve onu temsil edebilecek bir başlık seçilmelidir. • Başlık, araştırmanın konusunu, alanını ve problem sınırlarını belirtmelidir. • Araştırmanın başlığı konuya uygun olmalıdır. • Başlık kısa ve yalın ifade edilmelidir.

17. Projenin Özeti • Projenin özeti, proje hakkındaki kısa bir bilgidir. • Bunda projenin adı, kısaca amacı ve hedefi belirtilmelidir. • 150 kelimeyi geçmemelidir. • Özetin sonunda projede en fazla kullanılan bazı kavramlar, “Anahtar Kelimeler” kısmında verilmelidir.

18. Giriş • Burada genel itibariyle projenin içeriği hakkında genel bir bilgi verildikten sonra projenin işleyişi hususunda da bilgiler verilir. • Eğer yeryüzündeki bir yere ait bir çalışma yapılacaksa o yerin coğrafi özellikleri hakkında genel bir bilgi verilmelidir. • Projenin kapsamı ve sınırlılıkları diye ayrıca bir başlık konulmayacaksa, burada projenin sınırları ve kapsamı hem fiziki olarak hem de konu olarak verilmelidir. • İyi bir giriş projeye, bilimsellik ve ilgi kazandırır.

19. Projenin Amacı Kısaca projeyi niçin yaptığı ortaya konur.

20. Kaynak Taraması • Bu kısımda çalıştığınız konuyla ilgili daha önce yapılmış çalışmalar araştırılır. • Bir tür literatür özeti çıkarılıp proje konusu tanıtılır. • Sonuçları çıkarılır, incelenir ve metotları tespit edilir.

21. Materyal ve Metot • Proje çalışmasının nasıl yapıldığı, • Hangi verilerin ve tekniklerin kullanıldığı, • Hangi araç ve gereçlerin kullanıldığı bu kısımda belirtilmelidir. • Çünkü proje de materyal seçimi ve kullanılan teknik bilimselliğin bir ifadesidir. Bu nedenle projenin en önemli kısımlarından bir burasıdır.

22. Bulgular Projede elde edilen orijinal bulgulara burada yer verilir.

23. Sonuç ve Tartışma • Çalışma sonunda elde edilen sonuçlar düzenli bir şekilde toplanmalıdır. • Özellikle, grafikler, tablolar, şekiller ve resimler kullanmak verilerin açıkça ifade edilmesi için çok önemlidir. • Sonuçların çıkma sebepleri ve bu sonuçların daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılması yapılmalıdır. • Bunun nedenleri açıkça ifade edilmelidir. • Sonuç kısmında projenin yorumu da yapılmalı ve yeni projelere ışık tutması sağlanmalıdır.

24. Kaynakça • Projenin bilimsellik kazanmasında ve doğruluğunda kullanılan kaynakların verilmesi temel esaslardandır. • Bunlar verilirken literatür verme kuralına uygun olarak yazılmalıdır. Bunu iki şekilde yapabilirsiniz; • (Yazarın Soyadı, Yayım yılı); (Karakuyu, 2005) veya (Yazarın Soyadı, Yayım yılı; Alıntının yapıldığı sayfa); (Karakuyu, 2005; 52) • Dipnot şeklinde sayfanın altında.

25. Kaynakça • Projenin sonunda kaynakça verilirken eğer projeyi düzenleyen kurum tarafından bir format verilmemişse aşağıdaki şekillerde kaynakça verilebilir. • Karakuyu, M. (1992) “Medeniyetler Beşiği Alaşehir” Alaşehir Belediyesi Kültür Yayınları, İzmir. • Karakuyu, M. 1992 “Medeniyetler Beşiği Alaşehir” İzmir; Alaşehir Belediyesi Kültür Yayınları.

26. Teşekkür • Bu kısımda çalışmalar esnasında yardımcı olan kişi, kurum veya kurumlara teşekkür edilmelidir.