KAMU İHALE ALANINDA İNCELEME VE İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ SİSTEMİ – MACARİSTAN

1. KAMU İHALE ALANINDA İNCELEME VE İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ SİSTEMİ –MACARİSTAN Gabriella Fribiczer Kamu İhale Konseyi « KAMU İHALE İNCELEME VE İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ » Ankara 26-27 ŞUBAT 2008

2. KAPSAM • KURUMSAL YAPILANMA • YASAL ALTYAPI • KAMU İHALE ALANINDA İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ

3. I. KURUMSAL YAPILANMA

4. KAMU İHALE KONSEYİ (KİK) I. • KİK 1995 yılında kurulmuştur (ilk Kamu İhale yasası da aynı yıl yürürlüğe girmiştir) • amaç: Kamu İhale yasasının hedeflerini uygulamaya geçirmek • merkezi, özerk organ • Sadece Meclis’e bağlıdır, her yıl Meclis’e rapor verir • Merkezi bütçe kurumudur • Konsey her yıl 7 – 8 defa bir araya gelir

6. KAMU İHALE KONSEYİ (KİK) II. • KİK 19 üyeden oluşmaktadır: - Başkan - Temel ilkelerin uygulanmasından ve kamu yararından sorumlu 6 üye - İdarelerin genel çıkarını temsil eden 6 üye - İsteklilerin genel çıkarını temsil eden 6 üye • KİK üyeleri tam zamanlı çalışmak üzere görevlendirilmemektedir (Başkan dışında) • KİK üyelerinin zorunlu çalışma süresi en az iki yıldır

7. KAMU İHALE KONSEYİ(PPC) III. KİK başkanı, • Konsey üyeleri tarafından, üçte ikilik yeterli çoğunluk ile, 5 yıllık bir süre için seçilir (bir dönem daha seçilebilir) • tam zamanlı görevlidir • bağımsızdır • devlet memurudur • üst düzey bakanlarla eşit maaş ve sosyal haklara sahiptir2

8. KİK Sekreteryasının Yapısı • KİK’in sekreterya yapısı, Genel Sekreter tarafından yönetilmektedir • Konsey’in faaliyetlerinin koordinesinden ve Konsey kararlarının hazırlanmasından ve uygulanmasından sorumludur • Devlet memurlarının işe alınmasından sorumludur

9. KİK TAHKİM KURULUNUN YAPISI • KİK ile paralel çalışır • Bu kurul da 1995’te kurulmuştur • İlk derece kamu ihale inceleme organıdır • bağımsız, idari • daimi „yarı-yargı” organıdır • Davaları AAD’ye danışma yetkisine sahip “mahkemedir”.

10. KİK TAHKİM KURULUNUN YAPISI • Kurulun etkili bir şekilde çalışması için KİK bütçesinden ödenek ayrılır • Kurul, kamu ihale yetkililerinden oluşur • Kurulun başkanı ve başkan yardımcısı, kamu ihale yetkilileri arasından, beş yıllık bir dönem için (yeniden seçilme kısıtlıdır), katılan Konsey üyelerinin üçte ikisinin oyu ile seçilir.

11. KAMU İHALE YETKİLİLERİ I. • Yetkili sayısı (Kurul çalışanları) KİK tarafından belirlenir • Yetkililer KİK tarafından görevlendirilir ve görevden alınır • Tam zamanlı çalışan devlet memurlarıdır • İdareler ve isteklilerle ilgili ciddi uyuşmazlık kuralları geçerlidir

12. KAMU İHALE YETKİLİLERİ II. Yetkililer, • En az üç yıllık mesleki deneyime sahip kişiler ve • Üniversite derecesine sahip kişiler ve • Kamu idaresi ve/veya hukuk alanlarında yapılan sınavda başarı gösteren kişiler arasından seçilir

13. YARGISAL İNCELEME Belediye Mahkemesi Belediye Temyiz Mahkemesi Genel Sivil Mahkemeler (etkisizlik + tazminat) – gelecekte değişecek („tüm konular için tek mahkeme” kavramı)

14. II. YASAL ALTYAPI

15. KAMU İHALE MEVZUATI • Eski Kİ Yasası: XL sayılı, 1995 tarihli yasa • Mecvut Kİ Yasası: CXXIX sayılı, 2003 tarihli yasa • 1 Mayıs 2004 tarihinde genel kural olarak yürürlüğe girmiştir

16. Kİ MEVZUATI • 2004/17 ve 2004/18 sayılı Direktiflerin uygulanması: 15 Ocak 2006 • 2007/66 sayılı Direktifin uygulanması: 1 Ocak 2008’den itibarenve kısmen 1 Haziran 2008’den itibaren (ilk taslak hazır, danışma süreci devam ediyor)

17. YÜRÜRLÜKTEKİ Kİ YASASI • İhale usulleri, inceleme usulleri ve KİK’in işleyişi ile ilgili bütün temel kurallar bu Yasada yer almaktadır • ancak: bazı konular (örn. Merkezi ihale, yayınlama talimatı, ihale ilanları) ikincil mevzuatta düzenlenmektedir (hükümet ve bakanlık kararnameleri)

18. III. MACARİSTAN’DA KAMU İHALE ALANINDA İNCELEME VE İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ

19. TAHKİM KURULUNUN YETKİSİ • Kamu ihale mevzuatının ihlali ile ilgili dava prosedürünün yürütülmesi • Kamu ihale prosedürü sonucu imzalanmış sözleşmenin değiştirilmesi veya uygulanması ile ilgili yasal anlaşmazlıkların çözümü • İlan yayınlanmadan yapılan ihalelerde, Tahkim Kurulu Başkanı’nın ihalenin bu şekilde yapılmasına dair gerekçeyi uygun bulmadığı durumlarda, ex officio usul uygulamak

20. GENEL HÜKÜMLER • Yasanın devlet idaresi usulleri ile ilgili genel kuralları, Tahkim Kurulunun usulü için de geçerlidir • KİK’in başka usuller önermesi durumu dışında

21. TAHKİM KURULU USULÜ İki şekilde başlatılabilir • başvuru üzerine • ex officio (iki tür)

22. BAŞVURU ÜZERİNE UYGULANAN USUL Kim başvurabilir? Başvuru, Kamu İhale Yasası’na aykırı bir faaliyet veya hata nedeniyle hakkı veya kanuni/meşru çıkarı ihlal edilen veya tehlikeye giren • İdare • Herhangi bir istekli veya • İlgili diğer kişiler tarafından yapılabilir.

23. EX OFFICIO USULLER Ex officio usuller, Kamu İhale Yasasında belirtilen kurumlar tarafından başlatılabilir: • KİK Üyeleri veya Başkanı • Devlet Denetim Ofisi • Devlet Kontrol Ofisi • Budapeşte veya Eyalet Kamu İdare Ofisleri • Macaristan Devlet Hazinesi (yerel idarelere verilen bağlı sübvansiyon veya hedefi belli sübvansiyonlarla ilgili durumlarda) • Parlamento yetkilileri • Kamu İhaleler için sübvansiyon sağlayan idare; • Merkezi kamu ihale kapsamında kamu ihale yürütmekle yetkili idare

24. ÖNCEDEN İLAN VERİLMEDEN YAPILAN İHALE USULLERİNİN KONTROLÜ • Kamu İhale Yasası’na göre, idareler ihale ilanını ve bu usulün kullanılmasını gerekçelendiren bilgi ve belgeleri PPTahkim Kurulu Başkanına gönderir. • Tahkim Kurulu Başkanı, bu usulün yeterli gerekçelere dayanmadan uygulandığını tespit ederse, Tahkim Kurulunun ex officio inceleme usulünü başlatır

25. ÖNCEDEN İLAN VERİLMEDEN YAPILAN PAZARLIK USULÜ İHALELERİN KONTROLÜ • Başkan 15 gün içinde karar verir • Yetkililerden oluşan panel, uygulamanın kanuna aykırı olduğunu tespit ederse, bu prosedürün uygulanmasına dair idarenin verdiği kararı iptal eder (sözleşmenin henüz imzalanmadığı durumlarda) • Sözleşme imzalanmışsa, Kurul bir ceza verir (sözleşme değerinin %30’una kadar)

26. YASAL İŞLEM KURALLARI • Yasal işlem başlatmak için zaman sınırları (15 veya 8 gün) • Başvuru yapmak için ön koşullar (idare davacı tarafından bilgilendirilir, başvuru yapılır, idari ücret ödenir – 600 veya 1500 Euro)

27. YASAL İŞLEM KURALLARI • Ara tedbir istenebilir(en sık uygulanan: ihale usulünün askıya alınması veya sözleşme imzalanmasına izin verilmemesi); • Tahkim kurulunun ihtilafları hızlı ve etkili bir şekilde çzömesini sağlamak için süreler (bir duruşma olmadan 15 gün, duruşma yapılması durumunda, 30 gün; bir defa 10 gün uzatılabilir) • Davaların birçoğunda, Tahkim Kurulu bir duruşma düzenlemektedir

28. KARAR VERME I. • Genel kural gereği, üç yetkili kamu ihale konularıyla ilgili işlemlerden sorumludur • Her seferinde, panel üyeleri, Kurul başkanı tarafından görevlendirilir • Üyelerden en az iki tanesinin avukat olması gerekmektedir, bir üye de dava konusu ile bağlantılı bir alanda üniversite derecesine sahip olmalıdır

29. KARAR VERME II. • Uzman üye, bina ve inşaat, IT gibi alanlarda bilgi sahibidir • Bütün yetkililerin kamu ihale bilgisinin olması gerekmektedir • Panel başkanı, yasal yeterliğe sahip olan üyedir

30. KARAR VERME III. • Yetkililere dava ile ilgili talimat verilemez • Faaliyetleri tamamen Kamu İhale Yasasının hükümleri uyarınca gerçekleştirilir • Tahkim Kurulunun, temsilcileri Konsey üyesi olan kurum veya şirketler karşısında olması nadir rastlanan bir durum değildir

31. YASAL SONUÇLAR I. Tahkim Kurulu, verdiği kararda, • gerekçesi olmayan başvuruları reddeder • Kamu ihale prosedürünün tamamlanmasından önce, kanun ihlaline neden olan kişiden, işlemlerini Kamu İhale Yasası uyarınca devam ettirmesini isteyebilir ve/veya belli bir şartla, kararı idareye verdirebilir • idarenin kamu ihale prosedürü sırasında verdiği kararı veya ihaleyi sonuçlandırma kararını, bu karar uyarınca henüz bir sözleşme imzalanmamışsa, iptal edebilir

32. YASAL SONUÇLAR II. Tahkim Kurulu ayrıca, • Kamu İhale Yasasının ihlal edilen hükmünü belirtmenin yanı sıra, kanun ihlalinin gerçekleştiğini de ilan edebilir • Kanunu ihlal eden kişinin inceleme usulünün ücretini ve masraflarını karşılamasını şart koşar • İstekliyi, beş yıldan fazla olmayacak şekilde, kamu ihalelere katılmaktan men edebilir

33. YASAL SONUÇLAR III. Tahkim Kurulu ayrıca, • istekliyi, resmi yetkin istekliler listesinden çıkarabilir • ceza verebilir • idare, ihalelerin bölünmesine dair yasağı ihlal etmişse, ihalenin değerine bakılmaksızın, Kamu İhale Yasasının zorunlu olarak uygulanmasını emredebilir

34. YARGISAL İNCELEME I. • Tahkim Kurulunun kararı yargısal incelemeye tabi tutulabilir • Hakları veya meşru çıkarları Tahkim Kurulunun davayla ilgili verdiği kararla ihlal edilen kişiler, mahkemeye iddiada bulunarak bu kararı incelemesini talep edebilir.

35. YARGISAL İNCELEME II. • İddia, kararın verilmesini takip eden 15 gün içinde Tahkim Kuruluna sunulur • İddianın sunulması, kararın uygulanmasını geciktirici bir etkiye sahip değildir • Bu mahkeme usulünün diğer davalara göre önceliği vardır(hızlandırılmış usul) • Mahkeme, Tahkim Kurulunun kararını değiştirebilir veya Kurulun yeni bir işlem başlatmasını isteyebilir

36. YARGISAL İNCELEME III. • Kararın açıklanmasını takip eden sekiz gün içinde, ilk derece mahkemesinin kararına karşı temyiz başvurusu yapılabilir • İkinci derece mahkemesi, Belediye Mahkemesinin kararını değiştirebilir veya Kurulun yeni bir işlem başlatmasını isteyebilir

37. 2007’de gerçekleştirilen inceleme usulü sayısı • İnceleme usulü sayısı: 751 (düşüş var: 2005’te: 1091, 2006’da: 858) • Bunlar arasında: Tahkim Kurulu Başkanı tarafıdan başlatılanlar: 109

38. 2007’de Tahkim Kurulunun Verdiği Kararlar • ret (başvuru geçersiz bulundu): 318 • Sonuçlanan dava : 148 148 • Geçerli kabul edilen başvuru: 227 • Bekleyen işlemler: 58

39. YARGISAL İNCELEME • 2007 yılında, Tahkim Kurulunun 122 kararı Mahkemeye taşındı (%16, genelde %22 civarında) • 2006 yılında, Mahkeme 61 davayı sonuçlandırdı, 4 davada Kurulun kararı değiştirildi, 2 davada Mahkeme Kurulun yeni süreç başlatmasını istedi; diğer bütün davalarda, Kurulun kararı Mahkeme/ler tarafından da haklı bulundu

40. KARARLARIN ve MAHKEME SONUÇLARININ YAYINLANMASI • Hem Tahkim Kurulunun kararları hem de mahkeme sonuçları, Kamu İhale Bülteninde yayınlanır (KİK’in yasal yayın organı) • Bülten internet üzerinden de yayınlandığından, karar ve sonuçlara bu kanaldan da ücretsiz bir şekilde erişilebilir

41. DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM www.kozbeszerzes.hu fribiczer.gabriella@kozbeszerzesek-tanacsa.hu