270 likes | 989 Views
Mr.sci.Sokol Krasniqi PhD C. MENAXHMENTI. Natyra e Organizimit. Rezultati i kësaj ligjerate :. Pas përfundimit të kësaj ligjërate do të mësoni: Funksioni menaxherial i organizimit Procesi i organizimit dhe parimet e tij Ndarja dhe projektimi I punës Departamentizimi
E N D
Mr.sci.SokolKrasniqi PhD C MENAXHMENTI Natyra e Organizimit
Rezultatiikësajligjerate: Pas përfundimit të kësaj ligjërate do të mësoni: • Funksioni menaxherial i organizimit • Procesi i organizimit dhe parimet e tij • Ndarja dhe projektimi I punës • Departamentizimi • Diapazoni i menaxherit • Pushteti,autoriteti dhe decentralizimi i tij • Delegimi i autoritetit • Konflikti dhe menaxhimi i tij
Funksionimenaxherialiorganizimit Organizimiështëfunksionmenaxherial me anëtësëcilitdrejtuesitsynojnëkombinimin e përpjekjevetëindividëvepërarritjen e objektivavetëpërcaktuara • Nëse menaxhimi paraqet gurë themeltar të biznesit, organizimi përbën skeletin mbi të cilin ngritet ai. • Struktura organizative - kuadri bazë ku realizohet procesi i marrjes së vendimeve menaxheriale • Strukturë e thjeshtë,e manovrueshme,pak e kushtueshme
Organizmi formal dhe informal • Organizmi formal • Vendosja e politikave dhe procedurave të caktuara që përshkruajnë veprimet e ardhshme • Formalizimi është i rëndsishëm (sidomos te organizatat e mëdha dhe të mesme të biznesit) • Formalizimi v.s. Fleksibiliteti Përcaktohetsirrjetiikomunikimevenëorganizatë;kanalezyrtarenëpërmejtsëcilavekaloninformacioni Formalizimifillon me përcaktimin e politikëssëvendimeve (R.Stewart)
Kartatorganizative (organogramet) • Janë format grafike të marrdhënjeve formale-relacionet në mes tyre, • Paraqesin linjën e komunikimit dhe rrjedhjen e autoritetit e të përgjegjësisë përgjatë hierarkisë • Kartat organizative janë: • Dydimensionale vertikale • Horizontale dhe • Koncentrike
Organizimi informal (jo-formal) • Njerëzit në procesin e punës krijojnë lidhje informale • Formojnë ide dhe qëndrime që mund të ndihmojnë apo pengojnë arritjen e objektivave • Organizimi informal është i përshtatshëm për: • Së pari – duhet të sigurohemi se nuk kanë sens të kundërt me marrdhënjet formale • Së dyti – të kontribojnë sa më shumë për arritjen e objektivave në organizatë Aktivitetindividësh pa ndonjëqëllimtëcaktuar me ndikimnërezultatet e përbashkëta- Ch.Bernard
Procesiiorganizimitdheparimet e tij • Përcaktohen objektivat,planet dhe politikat e organizatës • Përcaktohen dhe klasifikohen aktivitetet e nevojshme për realizimin e tye • Grupohen aktivitetet në mënyrën më të përshtatshme • Delegohen autoriteti tek personat përgjegjës realizimi i efektivitetit më të lartë • Lidhja dhe koordinimi i grupeve vertikale & horizontale (marrdhënjeve të autoritetit) • Vlerësimi i rezultateve të organizimit
Parimet e udhëhequratëMenaxherëve • Uniteti i objektivave • Specializimi • Koordinimi • Zingjiri i komandës • Zingjiri skalar • Delegimi • Diapazoni i menaxherit • Përgjegjësia Presidenti z.v. Presidenti Menxh. iprodh. Menxh. i dept. Mbikqyrësi
Ndarja e punës • A.Smith atriboi progresin ekonomik, mbi të gjitha, ndarjes së punës (rrisin produktivitetin) • Makina të specializuar ndihmojnë në ndarjen e punës (rrisin efiçiencën dhe produktivitetin) • Shkalla optimale e specializimit • Puna monotone,shkalla e kënaqsisë dhe motivimi pësojnë rënje (e edhe produktiviteti) Rritja e firmëskërkonqënjerëzvetupërcaktohetdetyraspecifike-ndarje e punësapospecializim
Projektimiipunëve Projektimiipunëvepërfshinspecifikimin e përmbajtjessëpunëve,metodatqëduhettëpërdoren(disaoperacionetëcilatjanëtëlidhuarmestyre) • Rotacioniipunëve • Zmadhimiipunëve • Pasurimiipërmbajtjessëpunëve(varietetiinjohurive,identiteti,rëndësia,autonomia,feedback-u)
Departamentizmi Grupimiipunonjësveqëkryejnëfunksionetënjejtaquhetdepartamentizim Metodafunksionale e departamentizimitgruponpunonjëstëcilëtkryejnëfunksionetënjejta
Metoda e departamentizimitsipasndarjesgjeografike Përdorettekompanit e mëdhaqëkanështrirjegjeografike
Llojet e departametizimit • Metodafunksionale(fillonngapuna e kryerngapakpunetorenëformëfunksionale) • Metodasipasndarjesgjeografike(ofrohemiafërzonëssëklientëve) • Metodasipasproduktit(produktetqëjanëtëlidhuranëmesveti) • Metodasipasprocesit(departamentetvendosenafërprocesittëprodhimit) • Metoda e departamentizimitsipaskohës(shërbimet pa ndërprerje)
Diapazoniimenaxhimit V.A.Graicunas tri llojmarrëdhëniesh: • Marrëdhëniedirekte(marrëdhënje me secilinvartësveç e veç) • Marrëdhënietëkryqëzuara(marrëdhënje midis vartësve) • Marrëdhënietëgrupeve(midis grupevetëvartësve) Numrivartësveqëmundtëdrejtojënjëmenaxherosenumriivartësveqëraportondirektteknjëepror
Faktoretkryesorënëpërcaktimin e diapazonittëmenaxhimit • Aftësia dhe niveli i kualifikimit të eprorëve dhe vartësve të tyre • Largësia midis eprorit dhe vartësve • Preferenca për mbikqyrje • Shkalla e dinamizimit të mjedisit • Natyra e punës që bëjnë vartësit • Qartësia e autoritetit të deleguar • Koha në dispozicion të menaxherit për kryerjen e detyrave të tij • Efektiviteti i komunikimit dhe madhësia e kontakteve epror -vartës
Autoritetidhepushteti Pushteti – ftësia e individëvepërtënxitur (influencuar) mbiveprimet e individëvetjerë Klasifikimi i pushtetit në organizatën e biznesit
Autoritetidhellojet e tij “E drejtapërtëdhënëurdhëradhepërtëkërkuarbindjetëplotë’’ • Cilësitë e autoritetit a.Përgjegjësia b.Përgjegjësiapërveprimet e kryera (llogaridhënia) 2. Llojet e autoritetit a.Autoriteti linear dheistafit b.Autoritetifunksional
Decentralizimiiautoritetit • Stewart:,,Dyngavendimetmëtërëndsishëmpërtumarrënëorganizatë: e parasesa e decentraliziuarduhettëjetëorganizatadhee dytacilatvendimeduhettëdelegohen’’ • Faktorëtqëndikojnënëmadhësinë e decentralizimit • Madhësia e organizatës • Kompleksitetiiaktiviteteve • Shkalla e ndryshimittëmjedisit
Konfliktinëorganizatë Procesiipunës(objektivat) ngaekipmenaxherësh & punonjësishnjerëz me nevoja,vlera ,personalitet Individual – sipasojë, ekzistojnëedhekonfliktet Pasojat negative: • Konfliktimundtëçojëtekarmiqësia • Pengojnënjeri-tjetrin Pasojatpozitive: • Rritmotiviminpërpunë (konkurrenca) • Nxitdaljen e problemevenësipërfaqe • Nxitkreativitetindhegjenerimin e ideve • Moralidhekohezioniigrupit • Kurmadhësia e konfliktitështë e pranueshmeperfomanaca ka tendencëqëtërritet
Shkaqet e lindjessëkonfliktit • Ndërvartësia e detyrave • Diferencat në objektivat dhe interesat • Karakteri i kufiziar i burimeve disponibël • Mangësitë në komunikim • Ekzistenca e një sistemi të papërshtatshëm shpërblimi • Konkurrenca midis individëve dhe grupeve • Tipi i strukturës organizative
Menaxhimiikonfliktit Mënyrat e zgjedhjessëkonfliktevejanë: • Stimulimiikonfliktit • Parandalimiikonfliktit • Zgjedhja e konfliktit – dheatë duke: • Injoruarkonfliktin • Kompromisi • Akomoditimi • Konkurrenca • Kooperimi