340 likes | 876 Views
Sokol Krasniqi PhD C. MENAXHMENTI. Mjedisi i jashtëm biznesor. Rezultati i kësaj ligjerate. Pas përfundimti të kësaj ligjerate do të: Mësoni për mega mjedisin dhe faktorët që ndikojnë në të Mësoni pët Mikromjedisin dhe kush vepron në atë mjedis. PIKËPAMJET MBI ROLIN FAKTORËVE TE MJEDISIT.
E N D
SokolKrasniqi PhD C MENAXHMENTI Mjedisiijashtëmbiznesor
Rezultatiikësajligjerate Pas përfundimti të kësaj ligjerate do të: • Mësoni për mega mjedisin dhe faktorët që ndikojnë në të • Mësoni pët Mikromjedisin dhe kush vepron në atë mjedis
PIKËPAMJET MBI ROLIN FAKTORËVE TE MJEDISIT • Rolideterminuesimjedisit – teoria e seleksionimitnatyral • Rolideterminuesiorganizatës– përshtatjee influencim • Rolideterminuesimjedisitdheorganizatës
LLOJET E MJEDISEVE Megamjedisi - Mjedisi i largët Mikromjedisi - Mjedisi i afërt Ndërmarrja
3.2 Mjedisetdhendikimet e tyrenëzhvillimin e biznesit Mjedisi i përgjithshëm Ndikimi kulturor Ndikimi politik - ligjor Ndikimet teknologjike Ekosistemi Ndikimet e konkurencës Sistemi politik Biznesi Sistemi ekonomik Demografia
MEGA MJEDISI Faktoret ndërkombëtarë Faktorët Politiko ligjore Ndërmarrja Faktorët teknologjikë Faktorët ekonomike Faktorët Social-kulturore
MEGA MJEDISI 1. FaktorëtEkonomik • Përqindja e rritjesekonomike • Përqindja e interesit • Inflacioni • Papunësia
MEGA MJEDISI 2. Faktorët Social-Kulturore • Normat • Zakonet • Qëndrimet • Sjellja • Ndryshimet e shijeve
MEGA MJEDISI 3. FaktorëtPolitiko-ligjor • Kuadriligjor • Politikatfiskale • Stabilitetipolitik • Shembull: • Taksa e SME-ve • Iniciativatpërthjeshtimin e barrierave administrative • (çmimiienergjisë/ tarifat dog. përimportet)
MEGA MJEDISI 4. FaktorëtTeknologjike Pasqyrim i njohurive aktuale të prodhimit • Ndikimetnëprocesin e punës • Produkte të reja • Makineri, pajisje • Inovacionet • Shembull: • Tv me ekrantërrafshtë • USB • Programekompjuterike
MEGA MJEDISI 5. FaktorëtNdërkombëtare • Jo vetëm kompanitë shumëkombëshe por edhe firmat vendase • Rrit mundësinë për stabilizim të çmimeve • Rrit hapësirat e tregjeve përtej atyre kombëtare • Investimet e huaja, prodhojnë produkte, punësojnë njerëz dhe janë burim njohurish përmes shkëmbimit të eksperiencave • Kurset e këmbimit • Import/eksportet
MIKROMJEDISI Sindikatat Partnerët Fuqia punëtore Organizata e biznesit Klientët Rregullatorët Konkurrentët Furnitorët
MIKROMJEDISI 1. Klientet-blejnë mallrat dheshërbimet e firmës • Individë /organizata • Karakteristikat : • Numri • Përbërjademografike • Aftësiapërtënegociuar • Sasia e paravenëdispozicion • Shijetdhepreferencat(zhvillimiekonomiko social)
MIKROMJEDISI 2. Konkurrentëtofrojnë p/shtënjejtaose alternative • Studimiikonkurrencës • Mallrat zëvendësuese • Numri/përqëndrimi • Shembull: Blerja e një makine
MIKROMJEDISI 3. Furnitorëtofrojnëlëndëtëparaose p/sh • Numriilartëifurnitoreve • Bashkëpunimi • Integrimi Problemet lidhen me çmimin, afatet e lëvrimit dhe cilësinë e produkteve
MIKROMJEDISI 4. Sindikatatbrendanjëfirmebiznesiosenëkuadërtëindustrisë • Përcaktimiiobjektivave • Marrja e vendimevetërëndësishme(Përcaktimiipagave) • Shembull: • Minierat (Grevat)
MIKROMJEDISI 5. Punonjësitoferta = tëgjithëindividëtqëmundtëpunësohen • Çmimi i fuqisë punëtore • Madhësia e ofertës së fuqisë punëtore • Cilësi e fuqisë punëtore
MIKROMJEDISI 6. Rregullatorëtpërpiqentëinfluencojnëobjektivat e organizatave • Komiteti i mbrojtjes së mjedisit • Komiteti i çmim standardeve • Shoqata për mbrojtjen e konsumatorëve • Entet rregullatore 7. Partnerët
EvoluimiiMEnaxhimit • Evolucioni i biznesit në shekullin XX- shfaqja e shumëkombëshve • Rritja e pasigurisë së mjedisit ku veprojnëorganizatat- studimi dhe prognozimi i mjedisit • Lindja e klasës së menaxherëve- Domosdoshmëri për shkak të rritjes së bizneseve dhe kompleksitetit të mjedisit • Rritja e ndërhyrjes së shtetit në ekonomi- forcimi i kuadrit rregullator dhe rritja e pjesëmarrjes së biznesit në proces • Rritja e rolit të sindikatave- rritja e sferës së veprimtarisë dhe ndikimit • Progresi i shpejtë teknik- teknologjik- vjetërim i shpejtë i produkteve, investime të mëdha, kërkim-zhvillimi • Teknologjia e avancuar e informacionit- e-business, e-commerce • Zgjerimi i biznesit ndërkombëtar- organizata ndërkombëtare • Rritja e nivelit arsimor e kulturor të popullsisë- kërkesa për tu trajtuar si subjekt dhe jo si objekt • Rritja e standardit të jetesës- game dhe strukturë e re nevojash e kërkesash. • Ndërgjegjësimi i qeverisë për të ulur kostot sociale të bizneseve- shpërndarje më e drejtë e të ardhurave, demokracia industriale, pjesëmarrja aktive e punonjësve në menaxhim
PËRGJEGJËSIA SOCIALEObligimi ndaj shoqerisë në të cilën vepron një biznes.Detyrimi i organizates se biznesit per te percaktuar ato politika, per te marre ato vendime e veprime qe jane njekohesisht ne perputhje me interesat e saj dhe objektivat e shoqerise. • Modeli ekonomik i përgjegjësisë sociale • Të prodhojë p/sh cilësore për të cilat ka nevojë shoqëria • Të arrijë një nivel fitimi të pranueshëm e të ofrojë vende pune • Modeli socio-ekonomik i përgjegjësisë sociale • Korporata është krijim i shoqërisë • Nëse nuk vepron si qytetar i mirë, shoqëria kërkon ndryshime • Është më mirë të tregojnë vetë interes, sesa të bëhen objekt i veprimeve ligjore nga grupe sociale
Psefirmatangazhohen ne CSR? • 1-Pёr arsye personale tё manaxherёve • a-arsye tё psikologjisё sё individёve (të trajtohen si mbështetës të zhvillimit ek) • b-Egomania ose megalomania (për korporatat - kanë fuqi ekonomike) • c-Motive religjioze apo filantropike • 2- Pёr arsye ekonomike (firma ka përfitime ek) • 3-Marketingu (punonjësit, klientët dheinvestitorët)
ObjektiipËrgjegjËsivesociale Konsumatorët Komuniteti e shoqëria Ndërmarrja Punonjësit Aksionerët
KomunitetidheshoqËria • Sistemi i transportit • Sistemi i taksimit • Furnizimi me energji • Mbrojtja e pasurisë • Fuqia punëtore • Lëndët e para A shkon përmbushja e detyrimeve sociale në sens të kundërt me motivin e fitimit ???
PunonjËsit • Legjislacioni i punës • Sigurime shëndetësore • Dalja në pension • Shëndeti e siguria në punë • Trajtimi i drejtë e i barabartë
AksionerËt • Fitim i pranueshëm për investimin • Konflikt me manaxhimin për riinvestimin e dividendeve • Problem për manaxhimin: Balancimi i objektivave konfliktuese e grupeve të interesit (stakeholders)
KonsumatorËt • Konsumerizmi- kërkesa që biznesi t’i kushtojë vëmendje kërkesave e nevojave të konsumatorëve • Postulatet e konsumerizmit (J. Kennedy, 1962) • Konsumatorët kanë të drejtë të jenë të sigurtë • Konsumatorët kanë të drejtë të informohen • Konsumatorët kanë të drejtë të zgjedhin • Konsumatorët kanë të drejtë të dëgjohen Preokupim për shoqërinë sot: Shëndeti/Siguria dhe Cilësia e produkteve
DIAPAZONI I PËRGJEGJËSIVE SOCIALE • Obligimi social • Reagimi social • Inkludimi social Obligimi social • Përkrahje e qëndrimeve të opinionit publik, • gatishmëri për ndihmë për çdo grup, • parashikim i nevojave të ardhshme të shoqërisë, • komunikim e bashkëveprim i vazhdueshëm me komunitetin Inkludimi social Reagimi social
Javën tjeter ejani edhe më të pregaditur se sot Faleminderit