1 / 40

28-11-2011 HAARLEM

HET SEKSUELE BREIN VERSTOORD Inleiding op de invloed van NAH op de seksualiteit Egbert Kruijver – MW-VO / seksuoloog NVVS. 28-11-2011 HAARLEM. Egbert Kruijver seksuoloog NVVS. Seksuoloog in de revalidatie Sophia Revalidatie - Den Haag Z’meer Gouda

hall
Download Presentation

28-11-2011 HAARLEM

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. HET SEKSUELE BREIN VERSTOORDInleiding op de invloed van NAH op de seksualiteitEgbert Kruijver – MW-VO / seksuoloog NVVS 28-11-2011 HAARLEM

  2. Egbert Kruijver seksuoloog NVVS • Seksuoloog in de revalidatie • Sophia Revalidatie - Den Haag Z’meer Gouda • De Hoogstraat - Utrecht • Seksuoloog in de GGz / psychiatrie • Altrecht - Autisme Team - Nieuwegein • Seksuoloog in 1e lijn • Seksuologiepraktijk - Nieuwegein • Praktijk Seksuologische Hulpverlening - Woerden

  3. HET SEKSUELE BREIN VERSTOORD • Seksualiteit • BPS-model • Hersenen • Functie in seksualiteit • NAH • Betekenis voor de seksualiteit

  4. Leuke puzzel? Lastige puzzel? Sekse – Leeftijd - Seksuele oriëntatie – Lichaam Gezondheid - Medicijnen Persoonlijke ervaringen - Coping – Cognities Overtuigingen - Seksueel gedrag – Levensfase Urgentie/Belang/Interesse Opvoeding – (sub)Cultuur - Religie – Genderrol Relationele dynamiek - Kansen op de relatiemarkt

  5. Bio-psycho-sociaal model De seksuele respons = multi-factorieel proces van reageren. Biologisch/ somatisch Sociaal/relatie Opvoeding/cultuur Psychisch/ psychologisch

  6. BPS-model voor seksuele anamnese

  7. Quantum Model (Schnarch 1991) Totale niveau van stimulatie = lichamelijke gevoeligheid + zintuiglijke prikkel +/- mentale toestand

  8. Hersenen • Circa 1500 gram, circa 10 miljard zenuwcellen • Hersenstam • ademhaling, bloeddruk, temperatuur, etc • Kleine hersenen • Bewegen, werkgeheugen, automatismen, impliciet leren • Grote hersenen • Bewust handelen, motorisch, sensorisch, gehoor, taal, denken, creativiteit, intelligentie, persoonlijkheid

  9. Invloed hersenen op de seksualiteit • Het kunnen voelen (sensorisch waarnemen) • Het kunnen voelen (emoties) • Het kunnen communiceren • Het kunnen bewegen • Het kunnen herinneren • Het kunnen fantaseren • Het kunnen begrenzen • Het kunnen genieten • Etc

  10. Het belangrijkste seksuele orgaan

  11. Niet Aangeboren Hersenletsel • Leeftijd > 1,5 jaar • Acuut verworven • Breuk in de levenslijn

  12. Smalle of brede definitie? • Traumatisch hersenletsel • B.v. hersenkneuzing, hersenschudding • Niet Traumatisch hersenletsel • TIA, CVA, tumor, intoxicatie, zuurstofgebrek, ontsteking • Overige aandoeningen • B.v. epilepsie, korsakov • Degeneratieve ziekten aandoeningen • B.v. MS, Parkinson, ALS, dementie

  13. Invloeden op seksualiteit: Sociale / Relationele Aspecten Relatie Communicatie Rolverandering Levensfase Toekomstperspectief Maatschappij (sub) Cultuur Religie Biologische Aspecten Man / vrouw Hormonen (chronische ) Ziekte Lich. beperking Spierspanning Vermoeidheid Medicatie Psychologische Aspecten Zelfbeeld Lichaamsbeeld Coping Angst Stress Rouw Depressie Vermijding

  14. NAH: lichamelijke factoren Bewustzijnsdaling Verlammingen Coördinatiestoornissen Bewegingsstoornissen Tastzin & Temperatuur Zintuiglijke stoornissen Spraakstoornissen Blaas & darmen Hormoonhuishouding Seksuele functiestoornissen

  15. Medicatie Anti-depressiva (SSRI) : vertragen zaadlozing bemoeilijken het orgasme (met name Seroxat) Anti-epileptica: verlagen testosteron spiegel Anti-hypertensiva: invloed op erectie Invloed op lubricatie (bemoeilijken opwinding)

  16. NAH: Psycho-sociale factoren Geheugen Aandacht Concentratie Apraxie / Onhandigheid Afasie / taalstoornissen Informatieverwerking Inzicht & Overzicht Waarneming / Neglect Planning & Organisatie Probleemoplossend vermogen Apathie / verminderd initiatief Prikkelbaarheid Stemmingsveranderingen Woede / agressie Ontremming Risicozoekend gedrag Emotionele vervlakking Dwanglachen / huilen Egocentriciteit Psychosen / Angst / PTSS

  17. NAH & ADL: • In welke levensfase verworven? • Welke impact op ADL? • Zichtbaar of onzichtbaar? • Merkbaar of niet merkbaar? • Geeft de ziekte sociale beperkingen? • Mate van hospitalisatie? • Invloed van man/vrouw coderingen?

  18. Gevolgen NAH • Alle directe of indirecte gevolgen van NAH kunnen de seksualiteit onder druk zetten

  19. Gevolgen NAH op seksuele respons Relatief weinig onderzoek Onderzoeken moeilijk vergelijkbaar Daarom: conclusies niet duidelijk Waar het op neer komt: “alles kan” Dus: goede anamnese belangrijk Bio-Psycho-Sociaal inventariseren vragen, doorvragen, luisteren Jezelf een voorstelling maken Verbanden leggen

  20. NAH & Seksualiteit • Goossens (1995): meer dan de helft van de koppels geeft problemen aan in de seksualiteit (n=135). • Carlsson (2003): significante relatie tussen cognitieve en emotionele stoornissen en ontevredenheid over het seksuele leven. • Schepers (2005): 53% van de patiënten rapporteert afname van seksuele activiteit (mannen meer dan vrouwen). • Visser-Meily (2005): Slechts 1/3 van partners tevreden over seksuele leven.

  21. Verandering seksleven na NAH Vermoeidheid Bewegingsbeperkingen Weinig zelfvertrouwen Onaantrekkelijk voelen Pijn Communicatiemoeilijkheden Verminderde sensibiliteit Relatieverslechtering Verminderde toegang tot sociale kontakten Verminderde behoefte en opwinding Gedragsproblemen

  22. Seksuele Respons Cyclus Motivatie Opwinding Orgasme Herstel

  23. Communicatie = trialoog • Aansluiten bij patiënt • We gaan snel nog te snel! • Gedrag = communicatie • Aansluiten bij partner / mantelzorger • Zit niet per definitie in dezelfde fase als patiënt • Overbelasting • Verlieservaring • Goede communicatie start met goede bejegening

  24. Fasen • Acute fase (1-3 weken) • Medische interventies • Gericht op herstel / beperken schade • Revalidatiefase (3-6 maanden) • Terugwinnen functies • Herstel + aanpassen toekomstperspectief - adaptatie • Chronische fase • Functiebehoud • Gericht op aanpassen / adaptatie

  25. In welke fase over seksualiteit spreken? • Acute fase? • Revalidatiefase? • Chronische fase? • Crisis • Stabilisatie • Verwerking + heroriëntatie • Re-integratie • Participatie

  26. Grootste risico = op “stilvallen” intimiteit & seksualiteit • Vermoeidheid • Initiatiefverlies • Verlies toekomstperspectief • Depressie • Veranderd lichaamsbeeld • Angst voor (seksuele) inspanning • Partner overlevingsmodus • Partner overbelast • Partner verlieservaringen • Rolverandering/ongelijkheid

  27. Wat is het belangrijkste in seks?

  28. Het belangrijkste in seks?

  29. De erogene zones (omgaan met)verschillen Basis Powerpointpresentaties

  30. Man – Vrouw verschillen Intimiteit Seksualiteit

  31. Succesfactoren bij patiënten: • Respectvolle communicatie • Elkaars verhaal willen horen en kunnen verdragen • Samenwerking zoeken • Creativiteit • Verwachtingen kunnen bijstellen • Vertrouwde patronen kunnen loslaten • Open staan voor nieuwe ervaringen • Acceptatie en adaptatie • Je verlies / verdriet doorleven en op den duur merken dat je verder kan / wil met je leven

  32. Van doelgericht naar pleziergericht

  33. Dank voor je aandacht!

More Related