1 / 49

Choroba zwyrodnieniowa stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów. Jak sobie z nią radzić ?. Dr n. med. Justyna Śliwińska. CZYM JEST CHOROBA ZWYRODNIENIOWA STAWÓW ?.

rianna
Download Presentation

Choroba zwyrodnieniowa stawów

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Choroba zwyrodnieniowa stawów Jak sobie z nią radzić ? Dr n. med. Justyna Śliwińska

  2. CZYM JEST CHOROBA ZWYRODNIENIOWA STAWÓW ? Choroba zwyrodnieniowa stawów– choroba, która jest wynikiem zdarzeń zarówno biologicznych, jak i mechanicznych, które zaburzają powiązane ze sobą procesy degradacji i syntezy chrząstki stawowej, zarówno w chondrocytach, jak i macierzy pozakomórkowej, jaki warstwie podchrzęstnej kości. Choroba klinicznie objawia się bólem stawów i ograniczeniem ich funkcji ruchowej, radiologicznie natomiast można stwierdzić całą gamę objawów 1995 - Keuttner i Goldberg

  3. .

  4. LATA 2000 – 2010 DEKADĄ KOŚCI I STAWÓW WHO • 20 % ludności Europy i USA • Co 5 Polak cierpi na OA • Powyżej 65 roku życia cierpi na OA 60 % ludzi • Jest najczęstszą przyczyną orzekania o inwalidztwie

  5. Podział choroby zwyrodnieniowej • Pierwotna( idiopatyczna ) • Wtórna ( miejscowe uszkodzenia struktury , nieprawidłowa budowa stawów , choroby ogólno ustrojowe)

  6. Klasyfikacja idiopatycznej choroby zwyrodnieniowej stawów według American College of Rheumatology(ACR) (oparta na lokalizacji zmian) • Miejscowa ( ręce , stopy , staw biodrowy , staw kolanowy, kręgosłup i inne np. staw obojczykowo - barkowy , piszczelowo - skokowy , krzyżowo – biodrowy )

  7. Klasyfikacja idiopatycznej choroby zwyrodnieniowej stawów według American College of Rheumatology(ACR) (oparta na lokalizacji zmian) • Uogólniona - (dotyczy jednoczasowo co najmniej 3 stawów z powyższych lokalizacji )

  8. Klasyfikacja wtórnej choroby zwyrodnieniowej stawów według ACR (czynniki etiologiczne) • Urazy - ( ostre , przewlekłe np. praca zawodowa , sport ) • Wrodzone i rozwojowe choroby miejscowe ( np. choroby Perthesa wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego , koślawość lub szpotawość kolan )

  9. Klasyfikacja wtórnej choroby zwyrodnieniowej stawów według ACR (czynniki etiologiczne) • Choroby metaboliczne i endokrynologiczne - ( cukrzyca , nadczynność przytarczyc , niedoczynność tarczycy , otyłość , akromegalia , dna moczanowa )

  10. Klasyfikacja wtórnej choroby zwyrodnieniowej stawów według ACR (czynniki etiologiczne) • Inne choroby kości i stawów miejscowe – (złamania kości , martwica aseptyczna , zakażenia ) rozsiane - ( reumatoidalne zapalenia stawów i inne zapalenia )

  11. CZYNNIKI RYZYKA CHZS • Wiek • Nadwaga • Rasa • Czynniki genetyczne • Przeciążenia • Płeć żeńska • Niedobór estrogenów • Osłabienie siły okołostawowych mięśni szkieletowych • Wzmożona gęstość kości • Niedobory odżywiania • Wszystkie przyczyny wtórnej CHZS

  12. OBJAWY KLINICZNE CHZS • ból - głównie podczas ruchu, który maleje lub ustępuje podczas spoczynku • sztywność stawów - szczególnie po okresie dłuższego bezruchu. • obrzęk - wokół stawów palców występują guzki nasilające obrzęk i stan zapalny • ograniczenie ruchomości stawów - wskutek ubytku mazi stawowej (rodzaju ”smaru” minimalizującego tarcie w stawach) dochodzi do kłopotów z wykonywaniem prostych ruchów. • bolesne napięcie mięśni

  13. CECHY RADIOLOGICZNE • Destrukcja chrząstki stawowej i podchrzęstnej warstwy kostnej • Proces naprawczy – zwiększenie masy kostnej wyrażone kondensacją struktury w warstwie podchrzęstnej i wyrośla kostne na granicy chrzęstno – kostnej

  14. CECHY PATOMORFOLOGICZNE CHZS • .

  15. PRZYCZYNY BÓLU STAWÓW U CHORYCH NA CHZS

  16. Rozpoznanie CHZS • Badanie podmiotowe i przedmiotowe • Zdjęcie radiologiczne w dwóch płaszczyznach • CT, MRI, artroskopia, scyntygrafia izotopowa • Badanie płynu stawowego

  17. Skala Kellgrena i Lawrence’a zaawansowania zmian RTG w CHZS Okres O - bez zmian uchwytnych radiologicznie Okres 1 – drobne osteofity Okres 2 – niewątpliwe, umiarkowane osteofity Okres 3 – duże osteofity, zwężenie szpary stawowej Okres 4 – bardzo duże osteofity, szpara bardzo zwężona lub niewidoczna

  18. Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego DEFINICJA Chorobę zwyrodnieniową stawu biodrowego charakteryzują skargi na ból pochodzący ze stawu podczas ruchu i zmiany stwierdzone badaniem radiologicznym- co najmniej istnienie osteofitów panewki stawu i/lub główki kości udowej.

  19. Kliniczne podtypy koksartrozy • z panewką zbyt płytką (dysplastyczna) • z panewką zbyt głęboką (protruzyjna) • z prawidłową panewką

  20. Zaawansowana (4 okres) koksartroza

  21. Endoproteza stawu biodrowego

  22. Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego DEFINICJA Za gonartrozę należy uważać ból i dysfunkcję kolana, w którym radiologicznie potwierdzono proces zwyrodnieniowy. Za potwierdzenie uważa się co najmniej obecność osteofitów na krawędzi stawowej kości piszczelowej i/lub udowej. Do rozpoznania konieczne jest wyklucznie innych przyczyn objawów klinicznych.

  23. Kliniczne podtypy gonartorozy • przyśrodkowa ( szpotawość kolan) • boczna (koślawość kolan) • rzepkowo-udowa

  24. Endoproteza stawu kolanowego

  25. CHOROBA ZWYRODNIENIOWA KRĘGOSŁUPA DEFINICJA Pojęcie spondyloartrozy (spondyloza,spondylosis deformans , spondyloarthritis)nie zostało nigdzie jednoznaczenie zdefiniowane. Neurochirurdzy pod pojeciem spondylozy rozumieją wielopoziomową dyskopatię , lekarz ogólnie praktykujący obecność osteofitów na krawędziach trzonów kręgowych.

  26. RTG kręgosłupa szyjnego

  27. RTG kręgosłupa piersiowego

  28. RTG kręgosłupa lędźwiowego

  29. Lokalizacja zmian zwyrodnieniowych w kręgosłupie • krążki międzykręgowe • trzony kręgowe (spondyloza) • stawy międzykręgowe (spondyloartroza)

  30. Postacie kliniczne choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa • CHZS właściwych kręgosłupa (międzywyrostkowych) • CHZS unkowertebralnych (stawów Luschki) • CHZ segmentu kręgowego wtórna do przewlekłej przepukliny jądra miażdzystego • CHZ kręgosłupowo-żeborwa • Hiperostoza usztywniająca kręgosłupa • Osteofitoza trzonów kręgowych

  31. Choroba zwyrodnieniowa stawów rąk • guzki Heberdena • guzki Boucharda • rhizarthrosis pollicis

  32. Choroba zwyrodnieniowa stawów stóp • hallux valgae (CHZS śródstopno-paliczkowego I z koślawością palucha) • hallux rigidus

  33. Leczenie i zapobieganie CHZS Długotrwała CHZS wymaga systematycznego, indywidualnego i kompleksowego programu leczenia oraz usprawniania cierpiącej osoby.

  34. Zapobieganie CHZS • Walka z otyłością (już w wieku rozwojowym) • Korekcja nieprawidłowości w obciążaniu powierzchni stawowych • Utrzymanie dobrego stanu mięśni szkieletowych • Zwalczanie wszystkich czynników prowadzących do wtórnej CHZS

  35. Leczenie CHZS • Niefarmakologiczne • Farmakologiczne • Operacyjne • Eksperymentalne

  36. Postępowanie niefarmakologiczne w CHZS (zalecenia ACR z 2000 r.) • Edukacja pacjenta • Programy samopomocy • Telefoniczny kontakt pracownika socjalnego • Redukcja masy ciala • Areobik • Fizjoterapia i balneoterapia • Ćwiczenia w podwieszaniu do granicy ruchu

  37. cdn zaleceń ACR • Ćwiczenia wzmacniające siłę mięśni • Laska, kule • Zewnętrzna korekcja ustawienia rzepki • Odpowiednie obuwie • Korektory osi kończyny • Opaski elastyczne • Rehabilitacja zawodowa • Ochrona stawu • Urządzenia ułatwiające dzienną aktywność

  38. Leczenie farmakologiczne CHZS • Paracetamol • Niesteroidowe leki przeciwzapalne • Opioidy

  39. Leki o przypuszczalnym wpływie na patomechanizm CHZS • Siarczan glukozaminy (saszetki w dawce 1500 mg) • Siarczan chondroityny (kapsułki a 400 mg) • Diacereina (kapsłuki a 500 mg) • Piaskledyna (wyciąg fitosteroli i kwasów tłuszczowych z owoców awokado i soi kapsułki a 300 mg) • Wyciąg z imbiru

  40. Leczenie miejscowe • Dostawowe podanie GKS • Dostawowe podanie kwasu hialuronowego • Maści, żele przeciwzaplane i przeciwbólowe

  41. Leczenie operacyjne • Endoprotezy stawów biodrowych i kolanowych • Patellektomia • Osteotomie korekcyjne • Artrodeza • Artroskopia • Nawiercanie przez szyjkę głowy kości udowej • Artroplastyka abrazyjna • Przeszczep chrząstki

  42. Leczenie eksperymentalne • Inhibitory cytokin • Inhibitory metaloproteinaz • Tlenek azotu • Terapia genowa

  43. ZAPAMIĘTAJ! • Kontroluj masę ciała • Noś wygodne obuwie na elastycznej podeszwie • Unikaj przeciążeń stawów- biegów, chodzenia po schodach • Unikaj przeciążeń stawów w noszeniu ciężarów • Gimnastykuj się regularnie • W okresach zaostrzeń korzystaj z fizykoterapii wg zaleceń rehabilitanta • Przygotuj odpowiednio wysokość mebli • Używaj zaleconych przez lekarza opasek, lasek, kul • Poproś lekarza o skuteczne, ale równocześnie bezpieczne leki

  44. A PRZEDE WSZYSTKIM ZACHOWAJ DOBRĄ FORMĘ PSYCHICZNĄ, NIE ZAŁAMUJ SIĘ ! BĄDŹ AKTYWNY PRZEZ CAŁE SWOJE ŻYCIE!

  45. Dziękuję za uwagę.

More Related