KBRN FARKINDALIK EĞİTİMİ

1. KBRN FARKINDALIK EĞİTİMİ AFET VE ACİL DURUM EĞİTİM MERKEZİ (AFADEM) KBRN GRUBU

2. AFAD’IN TANITIMI AFADEM KBRN Grubu

3. AFETE HAZIR TÜRKİYE AFADEM KBRN Grubu

4. KBRN FARKINDALIK EĞİTİMİ AFET VE ACİL DURUM EĞİTİM MERKEZİ (AFADEM) KBRN GRUBU

5. AFADEM KBRN Grubu Kitle İmha Silahları (KİS) • Etkileme özellikleri göz önüne alınarak, toplu ölüm ve yaralanmalara yol açmak amacı ile kullanılan, • Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer (KBRN) silah veya maddelerdir.

6. AFADEM KBRN Grubu KBRN tehdidi sadece savaş ile sınırlı değildir • Terör Saldırılarında;

7. AFADEM KBRN Grubu KBRN tehdidi sadece savaş ile sınırlı değildir • Endüstriyel Kazalarda;

8. AFADEM KBRN Grubu KBRN tehdidi sadece savaş ile sınırlı değildir Nükleer Reaktörlerden Kaynaklanan Kazalarda; • Ermenistan’da bulunan “Metsamor Nükleer Santrali” Türkiye sınırına 16 km uzaklıkta, • Bulgaristan’da bulunan “Kozloduy Nükleer Santrali” Türkiye sınırına 200 km uzaklıkta, • Romanya’da bulunan • “Cernovoda Nükleer Santrali” • Türkiye sınırına 370 km uzaklıkta • bulunmaktadır.

9. AFADEM KBRN Grubu KBRN tehdidi sadece savaş ile sınırlı değildir • Afetlerde;

10. AFADEM KBRN Grubu KBRN tehdidi sadece savaş ile sınırlı değildir • Teknolojinin Taşınması Sırasında Yaşanan Kazalarda • Yer kalmadı, serumlar ağaçlara asıldı. • (20 Aralık 2011) • Mersin'in Silifke İlçesi Küçük Sanayi • Sitesi'nde klor tankından sızan gazdan • etkilenen yaklaşık 100 kişi hastanede tedavi altına alındı. • Hastanede boş yatak kalmayınca gazdan etkilenen bazı vatandaşlara takılan serumlar, bahçedeki ağaçlara asıldı.

11. KİMYASAL SAVAŞ AFET VE ACİL DURUM EĞİTİM MERKEZİ (AFADEM) KBRN GRUBU

12. Kimyasal Savaş AFADEM KBRN Grubu • Kimyasal özelliklerinden dolayı; öldürücü, yaralayıcı, tahriş edici ve aynı zamanda yangın çıkartıcı, insanlara, bitki ve metallere etkisi olan katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerle yapılan savaştır.

13. Kimyasal Silahların Vücuda Giriş Yolları AFADEM KBRN Grubu Vücuda Giriş Yolları • Göz Yoluyla • Deri Yoluyla • Solunum Yoluyla • Sindirim Yoluyla

14. Kimyasal Silahların Sınıflandırılması AFADEM KBRN Grubu Fizyolojik Etkilerine Göre; Zehirleyici Kimyasal Savaş Maddeleri Saf Dışı Edici Kimyasal Savaş Maddeleri • Sinir Gazları • Yakıcı Gazlar • Boğucu Gazlar • Kan Zehirleyici Gazlar • Uyuşturucu - Kapasite Bozucu Maddeler • Kargaşa Kontrol Maddeleri • Kusturucu Gazlar • Göz Yaşartıcı Gazlar

15. Sinir Gazları AFADEM KBRN Grubu Fizyolojik Etkileri tabun • Sebepsiz burun akması ve aşırı terleme • Görüşün zayıflaması ve gözbebeklerinin küçülmesi • Adalelerin kasılması • Göğüs sıkışması ve nefes almada güçlük • Koma ve ölümün meydana gelmesi (1-10 dk.) sarin

16. Sinir Gazları AFADEM KBRN Grubu Korunma • Gazın olduğu ortamdan uzaklaş • Hızlı hareket et • Maskeni tak • Göze gaz bulaşmış ise bol su ile yıka • Cilde bulaşan sıvıyı su ile yıka • Gaz bulaşmış elbiselerini çıkar ve poşetle • Atropin iğnesini sağlık personeline yaptır.

17. Yakıcı Gazlar AFADEM KBRN Grubu Fizyolojik Etkileri • Gözlerde sulanma ve yanma • Göz kapaklarının şişmesi • Öksürük ve boğulma hali • Gözlerde, boğaz ve nefes borularında iltihaplanma • Ciltte kızarıklıklar ve kabarcıklar • Bulantı ve kusma

18. Yakıcı Gazlar AFADEM KBRN Grubu Korunma • Gazın olduğu ortamdan uzaklaş • Hızlı hareket et • Maskeni tak • Göze gaz bulaşmış ise bol su ile yıka • Cilde bulaşan sıvıyı sürtmeden temizle ve su ile yıka • Gaz bulaşmış elbiselerini çıkar ve poşetle • Derhal bir sağlık kuruluşuna başvur

19. Boğucu Gazlar (Akciğer İritanları) AFADEM KBRN Grubu Fizyolojik Etkileri • Göğüste darlık ve solunum güçlüğü • Öksürük ve gözlerde yaşarma • Ağızdan köpük ve kan gelmesi • Burun ve boğazlarda tahriş ve akıntı • Dudaklarda morarma • Yüksek dozlarda ölüm

20. AFADEM KBRN Grubu Boğucu Gazlar (Akciğer İritanları) Korunma • Maskeni tak • Gazın bulunduğu ortamdan uzaklaş • En yakın sağlık kuruluşuna başvur

21. Kan Zehirleyici Gazlar AFADEM KBRN Grubu Fizyolojik Etkileri • Baş dönmesi • Baş ağrısı • Sersemleme • Bulantı ve kusma • Boğazda ve nefes borusunda şiddetli acı • Dudaklarda, kulaklarda, tırnak altlarında ve ciltte parlak kırmızı veya pembe renk görülür.

22. Kan Zehirleyici Gazlar AFADEM KBRN Grubu Korunma • Maskeni tak • Gazın olduğu ortamdan uzaklaş • En yakın sağlık kuruluşuna başvur

23. Tehlikenin olup olmadığı nasıl anlaşılır? AFADEM KBRN Grubu • Havada anormal sis, yoğun ve fark edilir bir buhar bulunması durumunda • Uçaktan yayılan bir sis veya duman görülmesi durumunda • Atılan mermi veya bombalardan çok az bir patlama sesi duyulduğunda

24. AFADEM KBRN Grubu Tehlikenin olup olmadığı nasıl anlaşılır? • Bulunduğumuz ortamda (caddelerde, çimenlerde, ağaçlarda vb.) kuşkulu yağ veya su damlacıklarının görülmesi • Sarımsak, hardal, badem veya çimen kokuları gibi değişik, alışkın olunmayan kokuların çevreye yayılması

25. AFADEM KBRN Grubu Tehlikenin olup olmadığı nasıl anlaşılır? • Sebebi bilinmeyen bir nedenden dolayı hasta ve ölü hayvanların (kuş, fare gibi) görülmesi, • İnsanlarda göz yaşarması, burun akıntısı, boğaz yanması, ciltte kızarıklık, kusma, halsizlik gibi rahatsızlık belirtilerinin ortaya çıkması

26. AFADEM KBRN Grubu Tehlikenin olup olmadığı nasıl anlaşılır? • Sirenlerle • Televizyon, radyo haberleri ve anonslarla halka yapılacak duyurulardan kimyasal saldırı tehlikesinin olup olmadığını anlarız.

27. Kimyasal Silahlara Karşı AFADEM KBRN Grubu Evlerde veya İşyerlerinde Alınacak Tedbirler • Evlerde kırık cam, kapı ve pervaz gibi yerler onarılmış olmalıdır.

28. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Silahlara Karşı Evlerde veya İşyerlerinde Alınacak Tedbirler • Cam kırıklarının önlenebilmesi için camların iç yüzeylerine kalın bantlar yapıştırılmalıdır. • Cam ve kapı aralıklarını sızdırmayı önleyecek şekilde mümkün olduğunca sıkı kapatılmalıdır.

29. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Silahlara Karşı Evlerde veya İşyerlerinde Alınacak Tedbirler • Evlerde bol miktarda arındırma (dekontaminasyon) için çamaşır suyu, deterjan ve sabun bulundurulmalıdır.

30. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Silahlara Karşı Evlerde veya İşyerlerinde Alınacak Tedbirler • Su ve yiyecekler kapalı ve sızdırmaz kaplara konulmalıdır. Bunun için cam kaplarda bulunan ve konserve yiyecekler tercih edilmelidir. • Giyecekler kapalı yerlerde ve üzerleri birkaç kat naylonla sarılı bulundurulmalıdır.

31. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • İkaz ve alarm işaretleri verildiğinde veya olağan dışı koku hissedildiğinde önceden hazırlanmış olan sığınma odasına girilmelidir. • Kimyasal saldırılarda, evin iç tarafında ve genellikle dışarıya açılan penceresi olmadığı için banyoları veya tuvaletleri sığınma odası olarak kullanabilirsiniz.

32. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Banyoda küveti ve büyük kapları su ile doldurun • Muslukları açın

33. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Kimyasal saldırı sırasında koruyucu teçhizat (elbise, maske, eldiven) kullanılmalıdır. • Koruyucu kıyafetimiz yoksa ne yapmalıyız?

34. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Açıkta kalan cilde bolca yağlı krem sürün. • Pudra, un gibi maddeler serpin. • Üstünüzde yağmurluğunuz varsa giyin yoksa geçirgenliği az olan muşamba, naylon örtü veya büyük çöp poşeti örterek kendinize basit korunma kıyafeti yapabilirsiniz.

35. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Vücudun açık yerleri kapatılmalı • Bulaşık eldiveni giyilmelidir. • Islak bir havlu ile burun ve ağız kapatılarak; soluk alınıp verilmelidir.

36. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Kitle iletişim araçları (radyo, tv vb.) takip edilmeli ve açıklamalara uyulmalıdır. • Radyodan veya benzer iletişim araçlarından talimat gelmedikçe dışarıya çıkılmamalıdır.

37. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Dışarıda • İkaz ve alarm işaretleri verildiğinde veya olağan dışı koku hissedildiğinde; • dışarıda kalınmamalı, • bu zehirli maddelerin ciltten, giysilerden ve eşyaların çoğundan (deri, yün vb.) hızla geçtiği unutulmamalıdır.

38. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Gaza karşı korunması sağlanmış sığınaklara, sığınma yerlerine veya kapalı yerlere girilmelidir. • Rüzgarı arkana al! • Sığınaklara girmeden önce gaz bulaşmış olma ihtimaline karşı; derhal elbiseler çıkartılıp bir poşet içine konulmalıdır.

39. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal Saldırı Sırasında • Taşıtlarda; • Pencere, kalorifer ve havalandırma sistemleri kesinlikle kapatın • Hızlı şekilde sığınma yerine girilmelidir.

40. Kimyasal tehlike geçtikten sonra ne yapmalıyız? AFADEM KBRN Grubu • Kirli Elbiselere Yapılacak İşlem; • Kirli (gaz bulaşmış) olan tüm elbiseler çıkarılmalı ve naylon poşetlere konarak izole edilmelidir. • Elbiseler çıkarılırken çıplak elle dokunulma! • Varsa eldiven kullanılmalıdır. • Elbiseler çıkarılırken kirlilik içte kalacak biçimde çıkarılmalıdır. • Elbiseler iç içe iki tane naylon poşete konularak ağızları kapatılmalıdır.

41. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal tehlike geçtikten sonra ne yapmalıyız? • Gözler ve cilt bol su ile yıkanmalı, • Yetkililerin ikazlarına göre hareket edilmelidir.

42. Kimyasal maddelere maruz kalan AFADEM KBRN Grubu • Kişilere ne yapmalıyız? • Konuşturulmamalı, • Rahat ve sıcak tutulmalı, • Yürütülmemeli ve giysiler gevşetilmelidir. • Kalp ile ilgili ilk yardım derhal yapılmalı fakat suni teneffüs yapılmamalıdır.

43. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal maddelere maruz kalan • Kişilere ne yapmalıyız? • Maruz kalan kişinin üstündeki elbisenin derhal çıkartılması gereklidir. Böylece daha fazla kimyasal gaza maruz kalması önlenmiş olur. • Gözlere kimyasal madde bulaşmış ise gözler bol su ile yıkanmalıdır.

44. AFADEM KBRN Grubu Kimyasal maddelere maruz kalan • Kişilere ne yapmalıyız? • Kimyasal maddelere maruz kalan kişilerin sağlık durumları iyi olsa bile kalp atışları ve solunum durumları kontrol altında tutulmalıdır. • Süratle hastaneye götürülmelidir.

45. BİYOLOJİK SİLAHLAR AFET VE ACİL DURUM EĞİTİM MERKEZİ (AFADEM) KBRN GRUBU

46. AFADEM KBRN Grubu Biyolojik Ajan/Savaş Maddesi • Biyolojik savaş amacıyla kullanılan maddelere genel olarak biyolojik savaş maddesi veya biyolojik ajan adı verilir.

47. AFADEM KBRN Grubu • İnsanlarda, evcil hayvanlarda, tarım bitkilerinde; ölüm, hastalık meydana getiren, malzemelere zarar verebilen biyolojik ajanları, kasıtlı olarak kullanmak suretiyle yapılan savaş ya da terörist saldırılara “biyolojik savaş /biyoterörizm” denilmektedir. Biyolojik Silah

48. AFADEM KBRN Grubu • İnsanlarda • Solunum Yoluyla • Sindirim Yoluyla • Deri Yoluyla • Enjeksiyon Yoluyla • Göz Yoluyla (Konjonktiva) • Üreme Organları Yoluyla Biyolojik Ajanların Vücuda Giriş Yolları

49. AFADEM KBRN Grubu VAKA SAYISI HASTALIK Biyolojik Saldırı Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır? ÖLÜM İSTİHBARAT ZAMAN ŞÜPHELİ DURUM VEKTÖR ETKİLENEN GRUP

50. AFADEM KBRN Grubu Biyolojik Saldırıya Yönelik Korunma Önlemleri