160 likes | 401 Views
TÜRKİYE’DE PBDE KİMYASALLARA DAİR ENVANTER . Yrd. Doç. Dr. Perihan B. Kurt-Karakuş Çevre Mühendisliği Bölümü. Kalıcı Organik Kirleticiler ( KOK’lar ). Sentetik organik kimyasallar Çevresel ortamlarda dayanıklılık ve kalıcılık
E N D
TÜRKİYE’DE PBDE KİMYASALLARA DAİR ENVANTER Yrd. Doç. Dr. Perihan B. Kurt-Karakuş Çevre Mühendisliği Bölümü
Kalıcı Organik Kirleticiler (KOK’lar) • Sentetik organik kimyasallar • Çevresel ortamlarda dayanıklılık ve kalıcılık • Uzun mesafeli taşınıma olan yatkınlık nedeni ile küresel kirleticilik potansiyeli • Besin zincirinde organizmaların yağlı dokularındaartan oranlarda birikme özelliği (biyoakümülasyonvebiyomagnifikasyon) • Balık ve deniz memelilerinde çok yüksek oranlarda bulunma • Akut ve kronik toksisite özellikleri
Çok bromlu difenilseteriller (PBDE’ler) • Alevlenmeye mukavim kimyasalların başlıca alt grubu olan sentetik organik kimyasallar • İkiaromatikhalkayaçeşitlisayılardabromun bağlanması • Kokusuz • Yağımsı bir yapı veya katı • 209 teorik PBDE bileşiği (congener) • Parçalanmaya karşı direnç • Yanmazlık • Isıl kararlılık • Yalıtkanlık
Ticari amaçlı PBDE karışımları • Penta-BDE (sünger üretiminde kullanılmıştır) • Mobilya ve yatak süngerlerinde ve ayrıca halılarda dolgu maddesi olarak • Baskılı devre levhaları • Tüm kongenerler yüksek oranda biyolojik birikime uğrayabilmekte • Kongenerlerin %869-99u insan dokusunda belirlenmiştir
Envanter Yaklaşımı Stockholm Sözleşmesi Sekreteryası Rehber Dökümanı Aşama 1 ve Aşama 2 metodları kullanılmıştır Aşama 1: Masabaşı Çalışmalar Aşama 2: Aşama 1’de elde edilen sonuçlar ışığında yapılan hesaplamalar
Envanter Kapsamı PBDElerin çok farklı alanlarda uygulamaları mevcut olmasına rağmen, sınırlı zaman ve kaynaklar nedeni ile envanter kapsamında sadece 1- Ulaşım Sektörü 2- CRT Televizyon ve Monitörler hesaba katılmıştır
Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bulunan KOK-PBDE Miktarı 1- CRT Bilgisayar Ekranları 2- CRT TVler
Teşekkür Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları Yasemin Salmanoğlu, Özlem Çavuş Roland and Carmella PBDE Envanter Takımı