/podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 sierpnia 2009 r.

1. Raport z monitorowania realizacji obowiązkowych godzin zajęć wychowania fizycznego w formach alternatywnych, w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz szkołach ponadgimnazjalnych województwa dolnośląskiego.Wrocław, 2011

2. Uregulowania prawne w zakresie alternatywnych form realizacji dwóch obowiązkowych godzin wychowania fizycznego – stan na rok szkolny 2009/2010 i 2010/2011 /podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 sierpnia 2009 r. w sprawie dopuszczalnych form realizacji dwóch godzin obowiązkowych zajęć wychowania Fizycznego (Dz. U. Nr 136, poz. 1116) - obowiązujące od dnia 1 IX 2009 r. do dnia 31 VIII 2011 r./ Dwie godziny obowiązkowych zajęć wychowania fizycznegodla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, w ramach tygodniowego wymiaru godzin, mogą być realizowane w formie: • zajęć sportowych; • zajęć rekreacyjno-zdrowotnych; • zajęć tanecznych; • aktywnych form turystyki.

3. Zajęcia te mogą być organizowane przez szkołę jako zajęcia lekcyjne, pozalekcyjne lub pozaszkolne. Istnieje możliwość łączenia, w okresie nie dłuższym niż 4 tygodnie, dwóch godzin obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego organizowanych w formie zajęć alternatywnych, z zachowaniem liczby godzin przeznaczonych na te zajęcia.

4. Monitorowanie realizacji obowiązkowych godzin wychowania fizycznego w formanach alternatywnych – maj 2010 Do monitorowania w woj. dolnośląskim wytypowano: • 10 % szkół podstawowych • 10 %- gimnazjów • 10 % szkół ponadgimnazjalnych W sumie raport obejmuje wyniki monitorowania przeprowadzonego w 160 szkołach.

5. W 160 badanych szkołach uczy się w sumie 39879 uczniów. Największą grupę stanowią uczniowie szkół ponadgimnazjalnych– 19389, na drugim miejscu uczniowie szkół podstawowych 11213, a najmniej w gimnazjach 9277. W rozbiciu na płeć 51 % badanych uczniów to chłopcy, a 49 % to dziewczęta.

6. Tab. 1 Liczba uczniów z podziałem na typy szkół

7. Z ogólnej liczby uczniów uczęszczających do monitorowanych szkół – 39879, liczba uczniów zwolnionych z zajęć wychowania fizycznego wynosi 8,2 % to jest 3287 uczniów. W rozbiciu na płeć liczba chłopców i dziewcząt niećwiczących jest bardzo zbliżona i wynosi około 50 %.

8. Tab. 3 Liczba uczniów zwolnionych z zajęć wychowania fizycznego

9. W badaniu uwzględniono lokalizację szkół. 37 szkół zlokalizowanych jest na wsi, 15 szkół w mieście do 5 tys. mieszkańców, a 108 szkół to szkoły usytuowane w mieście powyżej 5 tys. Tab. 2 Liczba szkół z uwzględnieniem lokalizacji.

10. Wprowadzanie oferty w zakresie alternatywnych form zajęć w-f Realizację jednej lub dwóch godzin obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego, w formie: zajęć sportowych, zajęć rekreacyjno-zdrowotnych, zajęć tanecznych, aktywnych form turystyki wprowadziło do realizacji 30 szkół z terenu woj. dolnośląskiego(z 160 badanych), w tym: • 9 szkół podstawowych, • 15 gimnazjów, • 6 szkół ponadgimnazjalnych.

11. Tab. 4 Liczba szkół, które wprowadziły alternatywne formy zajęć w-f

12. 54 monitorowane szkoły nie zamierzają w przyszłości wprowadzić do oferty edukacyjnej realizacji części zajęć wychowania fizycznego w innych formach głównie ze względu na miejsce zamieszkania uczniów i organizację dowozów, a z powodu niewystarczającej bazy sportowej -46 szkół. • 27 szkół objętych monitorowaniem zamierza wprowadzić inne formy wychowania fizycznego w późniejszym terminie.

13. Tab. 5 Powody nie wprowadzenia oferty alternatywnych form zajęć w-f

14. Alternatywne formy realizacji zajęć w-f Największa liczba uczniów objętych badaniem realizujących zajęcia obowiązkowe z wychowania fizycznego w innych formach wynikających z rozporządzenia wybrała: • zajęcia sportowe – 60 %, • zajęcia rekreacyjno-zdrowotne- 24 %, • aktywne formy turystyki - 4 %.

15. Rodzaje zajęć: W większości szkół uczniowie realizujący zajęcia wychowania fizycznego w innych formach uczestniczą w grach zespołowych. Niewielkim zainteresowaniem cieszą się sporty walki, gimnastyka, turystyka, strzelectwo, jazda konna, wspinaczka.

16. Baza: Szkoły realizujące zajęcia obowiązkowe z wychowania fizycznego w innych formach wynikających z rozporządzenia korzystają z obiektów sportowych nie będących w dyspozycji szkoły. Uczniowie najczęściej korzystają z terenów biegowych, basenu i stadionu lekkoatletycznego.

17. Tabela nr 6 Baza sportowa dostępna dla szkół

18. Kwalifikacje nauczycieli W 30 szkołach, w których realizuje się zajęcia z wychowania fizycznego w formach alternatywnych zatrudnionych jest 180 nauczycieli wychowania fizycznego. W tej grupie dodatkowe uprawnienia w dziedzinie kultury fizycznej i sportu posiada 89 nauczycieli (kwalifikacje trenerskie, instruktorskie lub menadżera sportu).

19. Wnioski z monitorowania • 8,2 % uczniów monitorowanych szkół województwa dolnośląskiego zwolnionych jest z zajęć wychowania fizycznego. • 19 % monitorowanych szkół na terenie województwa dolnośląskiego wprowadziło realizację obowiązkowych godzin zajęć wychowania fizycznego w formach alternatywnych. • Główny powód braku wprowadzenia przez szkoły obowiązkowych godzin zajęć wychowania fizycznego w formach alternatywnych to dowóz uczniów do szkół i niewystarczająca baza sportowa.

20. Monitorowane szkoły dolnośląskie w najbliższych latach w ograniczonym zakresie zamierzają wprowadzić zajęcia wychowania fizycznego w formach alternatywnych. • W szkołach, w których wprowadzono alternatywne formy wychowania fizycznego przeprowadzono diagnozę potrzeb. • 60 % szkół realizujących zajęcia obowiązkowe z wychowania fizycznego w innych formach wynikających z rozporządzenia wybrała zajęcia sportowe, 24 % wybrało zajęcia rekreacyjno-zdrowotne, a najmniej uczniów, tj. 4 % wybrało aktywne formy turystyki.

21. Szkoły realizujące zajęcia obowiązkowe z wychowania fizycznego w innych formach wynikających z rozporządzenia bardzo często korzystają z obiektów sportowych nie będących w dyspozycji szkoły. • W większości szkół uczniowie realizujący zajęcia wychowania fizycznego w innych formach uczestniczą w grach zespołowych oraz w pływaniu i sportach wodnych.

22. Niewielkim zainteresowaniem cieszą się sporty walki, gimnastyka, turystyka, strzelectwo, jazda konna, wspinaczka. • W szkołach realizujących zajęcia wychowania fizycznego w innych formach kadra nauczycieli wychowania fizycznego posiada kwalifikacje oraz dodatkowe uprawnienia trenerskie i instruktorskie w zakresie różnych dyscyplin sportu.

23. Stan prawny w zakresie organizacji alternatywnych form zajęć wychowania fizycznego od dnia 1 września 2011 r. /podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2011r. w sprawie dopuszczalnych form realizacji obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego (Dz. U. Nr 175, poz. 1042)/ Obowiązkowe zajęcia wychowania fizycznego dla uczniów klas IV-VI szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych są realizowane w formie: • zajęć klasowo-lekcyjnych; • zajęć do wyboru przez uczniów: zajęć sportowych, zajęć sprawnościowo-zdrowotnych, zajęć tanecznych lub aktywnej turystyki.

24. Zajęcia klasowo-lekcyjne są realizowane w wymiarze nie mniejszym niż: • 2 godziny lekcyjne tygodniowo w szkołach podstawowych i gimnazjach; • 1 godzina lekcyjna tygodniowo w szkołach ponadgimnazjalnych. Nadal istnieje możliwość łączenia, w okresie nie dłuższym niż 4 tygodnie, godzin zajęć do wyboru przez uczniów, z zachowaniem liczby godzin przeznaczonych na te zajęcia.

25. Propozycję zajęć do wyboru przez uczniów przygotowuje Dyrektor szkoły, uwzględniając: • potrzeby zdrowotne uczniów, ich zainteresowania oraz osiągnięcia w danym sporcie lub aktywności fizycznej; • uwarunkowania lokalne; • miejsce zamieszkania uczniów; • tradycje sportowe środowiska lub szkoły; • możliwości kadrowe. • Po uzgodnieniu z organem prowadzącym i po zaopiniowaniu przez radę pedagogiczną i radę szkoły lub radę rodziców, dyrektor szkoły przedstawia propozycję zajęć do wyboru uczniom. • Uczniowie, z wyłączeniem uczniów pełnoletnich, dokonują wyboru zajęć za zgodą rodziców. .

26. Przedstawiony model realizacji wychowania fizycznego to wyzwanie i jednocześnie szansa na: • spełnienie oczekiwań ucznia, a więc lepszą motywację i większe zaangażowanie (uczeń ćwiczy nareszcie to, co lubi, co samodzielnie wybrał z oferty) • większą satysfakcję nauczyciela z pracy – prowadzenie zajęć z uczniami, którzy są zainteresowani wybraną formą aktywności fizycznej • zwiększenie prestiżu osobistego, zawodowego i społecznego nauczyciela wychowania fizycznego • szersze uczestnictwo nauczycieli w życiu szkoły, większe możliwości rozwoju zawodowego i osobistego, • większą autonomię szkoły i nauczyciela w organizacji i doborze treści kształcenia, • promowanie szkoły – tworzenie ciekawej i konkurencyjnej oferty zajęć do wyboru.

27. Przepisy prawne otwierają drogę do uatrakcyjnienia zajęć wychowania fizycznego. Z punktu widzenia zarządzania szkołą problematyczne są uregulowania prawne dotyczące pracy nauczycieli w soboty (np. przy blokowaniu zajęć) oraz kwestie ewentualnych odpłatności za udział w zajęciach.

28. Współpraca organów prowadzących placówki oraz jednostek wspomagających szkoły w zakresie realizacji treści związanych z wychowaniem fizycznym jest niezbędnym elementem zmian w tym obszarze.

29. Dziękuję za uwagę