Jan Kasprowicz

2. Stanisław Przybyszewski Jan Kasprowicz Ewa Lewańska

3. Janusz Drzewucki Zbigniew Przybyszewski Juliusz Trzciński

4. Jan Kasprowicz (ur. 12 grudnia 1860 w Szymborzu, zm. 1 sierpnia 1926 w Zakopanem) Polski poeta, dramaturg, krytyk literacki tłumacz.

5. Dzieciństwo i młodość Jan Kasprowicz urodził się w Szymborzu pod Inowrocławiem. Od roku 1870 uczył się w pruskich gimnazjach w Inowrocławiu, Poznaniu, Opolu, Raciborzu, a w 1884 roku uzyskał maturę w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Studiował filozofię i literaturoznawstwo na niemieckich uniwersytetach w Lipsku i we Wrocławiu. Dom Kasprowicza w Szymborzu

6. Twórczość Kasprowicz wydał 17 tomików wierszy. Był też tłumaczem literatury. Tłumaczył z języków: greckiego, angielskiego, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, norweskiego, holenderskiego Pomnik Jana Kasprowicza w Inowrocławiu

7. Działalność polityczna W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we Lwowie, pracował m.in. w redakcjach Kuriera Lwowskiego i Słowa Polskiego, związanego z Narodową Demokracją. Od 1894 r. został członkiem Ligi Narodowej. W 1920 r. jest uczestnikiem akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach.

8. Działalność akademicka Od 1909 kierownik katedry komparatystyki literackiej na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie, 1921-1922 rektor tej uczelni, 1924 osiadł w swoim domu na Harendzie w Poroninie.

9. Śmierć W ostatnim dwudziestoleciu swego życia coraz silniej wiązał się z Tatrami. W 1923 r. osiedlił się ostatecznie w willi "Harenda" między Poroninem a Zakopanem, gdzie zmarł 1 sierpnia 1926. W 1933 roku przeniesiono trumnę ze szczątkami Kasprowicza do mauzoleum na Harendę ze starego cmentarza w Zakopanem.

10. Ewa Lewańska (ur. 15 grudnia 1900, zm. 1980 ) Polska malarka

11. Dzieciństwo Ewa Lewańska urodziła się w Kruszwicy jako czwarta córka Pawła Ryczki, właściciela jeziora Gopło Była bardzo chorowita, dlatego uczyła się w domu. Jako dziecko interesowała się niemal wszystkim, a w szczególności malarstwem i literaturą. Wraz z siostrą, Walentyną

12. Odkrycie talentu Pewnego dnia do domu Ryczkiewiczów zapukał artysta malarz Bolesław Lewański, który przywiózł na sprzedaż swoje obrazy i przy okazji zobaczył prace Ewy. Bardzo mu się je podobały, ocenił je bardzo dobrze, po czym Lewańska odbyła studia artystyczne, pod jego okiem i w niedługim czasie wyszła za niego za mąż

13. Twórczość Namalowała ponad tysiąc obrazów. Wiele z nich trafiło do przyjaciół, lekarzy u których się leczyła. Artystka tworzyła w oleju, pastelu, akwareli i temperze. Grób Ewy Lewańskiej na cmentarzu w Kruszwicy

14. Stanisław Przybyszewski (ur. 7 maja 1868 w Łojewie pod Inowrocławiem, zm. 23 listopada 1927 w Jarontach pod Inowrocławiem) - Polski pisarz, poeta, dramaturg

15. Dzieciństwo i młodość Urodził się w Łojewie pod Inowrocławiem w rodzinie wiejskiego nauczyciela Józefa Przybyszewskiego i jego drugiej żony Doroty z Grąbczewskich. Mając 13 lat rozpoczął naukę w Toruńskim gimnazjum. Świadectwo dojrzałości uzyskał w gimnazjum wągrowieckim w 1889 roku. Wyjechał do Berlina, gdzie podjął studia architektoniczne, później medyczne. Żadnego z tych kierunków nie ukończył

16. Pierwsze publikacje Pod wpływem filozofii Nietzschego oraz zdobytych wiadomości z dziedziny neurofizjologii opublikował w języku niemieckim dwa krótkie eseje pt. Zur Psychologie des Individuums (1892)]. Szybko zyskał akceptację w skandynawsko-niemieckim środowisku cyganerii artystycznej

17. Ślub z pierwszą żoną W maju 1891 r. związał się z przyjaciółką z Wągrowca Martą Foerder. Miał z nią troje dzieci: Bolesława (ur. 22 lutego 1892), Mieczysławę (ur. 14 listopada 1892) i Janinę (ur. w lutym 1895), których losem i wychowaniem się nie interesował. Marta w 1896 popełnia samobójstwo będąc w ciąży z czwartym dzieckiem. Elżbieta Karkoszka , aktorka, która wcieliła się w rolę Marty Foerder w filmie „Dagny”

18. Ślub z drugą żoną W 1893 r. Przybyszewski poznał i poślubił Norweżkę Dagny Juel – pianistkę. Razem stworzyli parę, która skupiała wokół siebie artystów berlińskiej cyganerii. W latach 1893–1897 mieszkali na zmianę w Berlinie i Kongsvinger. Z tego związku miał dwoje dzieci: Zenona i córkę Ivi. Stanisław Przybyszewski z żoną Dagny

19. Rozstanie z mężem i śmierć Dagny Dagny porzuciła męża w 1900 r. Przez rok tułała się po Europie. W 1901 r. zwaśnieni małżonkowie zeszli się w Warszawie. Dagny zginęła zastrzelona przez młodego wielbiciela.

20. Ekranizacja biografii Stanisława Przybyszewskiego W 1977 roku powstał film pt. „Dagny” w reżyserii HaakonaSandoy i Gerarda Zalewskiego w oparciu o życie Stanisława Przybyszewskiego(w tej roli Daniel Olbrychski)

21. Twórczość Pisarską działalność Przybyszewski rozpoczął od studiów i utworów w języku niemieckim. W 1892 r. wydał Zur Psychologie des Individuums. I. Chopin und Nietzsche. II. Ola Hansson (O psychologii jednostek), w 1893 Totenmesse (Msza żałobna, tyt. pol. Requiem Aeternam), w 1894 Vigilien (Wigilie), w 1895 De Profundis, w 1896 Im Malstrom (W Malstrom), a w 1897 Satanskinder(Dzieci Szatana)

22. Twórczość c.d. Przybyszewski napisał kilka tomików wierszy, m.in.: Z cyklu Wigilii (1899), Nad morzem (1899), De Profundis (w języku polskim – 1900), Androgyne (1900). Pisał także dramaty. Najważniejsze z nich to: Dla szczęścia (1900), Złote runo (1901), Goście (1901)

23. Śmierć Z powodu braku pieniędzy w 1927 Przybyszewski powrócił na ojczyste Kujawy, osiadając na zaproszenie Józefa Znanieckiego w dworku w Jarontach pod Inowrocławiem, w pobliżu miejsca swych narodzin. Zmarł tamże, pochowany został na przykościelnym cmentarzu w Górze. W 1931 r. wzniesiono Przybyszewskiemu nagrobek z inskrypcją: Meteor Młodej Polski.

24. Zbigniew Przybyszewski (ur. 22 września 1907, zm. 16 grudnia 1952) – polski komandor porucznik oraz żeglarz

25. Młodość Zbigniew Przybyszewski urodził się 22 września 1907 w Giżewie w rodzinie ziemiańskiej. Był synem Józefa i Heleny z domu Janiszewskiej. W 1927 zdał maturę w gimnazjum w Inowrocławiu i został przyjęty na IX rocznik Wydziału Morskiego do Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Gdyni. Po trzech latach nauki ukończył szkołę z lokatą 12/17 i otrzymał promocję oficerską.

26. Służba wojskowa Pierwsze stanowisko służbowe objął w Kadrze Marynarki Wojennej w Świeciu, gdzie został dowódcą plutonu szkolnego. Od 1931 do 1932 był oficerem wachtowym torpedowca ORP "Krakowiak". W międzyczasie, jako p.o. oficera wachtowego, uczestniczył w rejsie niszczyciela ORP "Wicher" do Szwecji ORP „Wicher”

27. Bohater Obrony Helu Pod koniec 1938 został w dywizjonie artylerii nadbrzeżnej na Helu. W trakcie kampanii wrześniowej w 1939 prowadził skuteczny ogień przeciwko pancernikom szkolnym "Schleswig-Holstein" i "Schlesien", uzyskując trafienia 25 września. Tego samego dnia odniósł obrażenia w wyniku ostrzału cypla przez niemieckie okręty. Pod jego nieobecność bateria ponownie celnie raziła pancerniki 27 września. 28 września powrócił do linii i przejął dowodzenie jednostką, która do końca obrony Wybrzeża zachowała zdolność operacyjną.

28. Odznaczenia • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari • Order Krzyża Grunwaldu III klasy • Medal Za udział w wojnie obronnej 1939 • Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk • Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2011

29. Stopnie oficerskie Był awansowany na stopnie oficerskie: • podporucznika marynarki – 1930 • porucznika marynarki – 1933 • kapitana marynarki – 1938 • komandora podporucznika – 1945 • komandora porucznika – 1946 Tablica pamiątkowa

30. Śmierć W 1950 został niespodziewanie aresztowany przez Główny Zarząd Informacji. 21 lipca 1952 Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie wydał wyrok w sprawie "zorganizowania spisku w wojsku", czyli tzw. "spisku komandorów". Pod fałszywym zarzutem działalności szpiegowskiej 7 oficerów Marynarki Wojennej skazano na karę śmierci lub dożywotnie więzienie, pomimo wycofania w procesie wymuszonych zeznań.

31. Janusz Drzewucki (ur. 6 grudnia 1958 w Kruszwicy) – polski krytyk literacki, poeta, dziennikarz, wydawca.

32. Studia i debiut poetycki Jest absolwentem filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jako poeta zadebiutował w 1979 r. w „Życiu Literackim”.

33. Twórczość Wiersze, szkice, recenzje i felietony publikował na łamach: „Twórczości”, „Literatury”, „Tygodnika Powszechnego”, „Poezji”, „Odry”, „Zeszytów Literackich”, „Akcentu”, „Studenta”, „W drodze”, „Czasu Kultury”, „Potopu”, „Arkusza”, „Polityki” i „Gazety Wyborczej”. Współpracował z prasą regionalną: bydgoskim „Ilustrowanym Kurierem Polskim”, łódzkimi „Wiadomościami Dnia” i krakowskim „Dziennikiem Polskim”.

34. Twórczość c.d Jako poeta napisał kilka tomików wierszy: • Ulica Reformacka. Wiersze z lat 1980-1986 • Starożytny język • Podróż na południe • Światło września. 77 wierszy dawnych i nowych

35. Nagrody Jest laureatem nagród: i • m. Kazimiery Iłłakowiczówny (1988) – za najlepszy poetycki książkowy debiut roku, • im. Stanisława Wyspiańskiego (1989) – w dziedzinie krytyki artystycznej, • Funduszu Literatury Ministerstwa Kultury i Sztuki (1989), • im. Stanisława Piętaka (1991) – w dziedzinie krytyki literackiej, • XVIII Międzynarodowego Listopada PoetyckiegowPoznaniu (1995) – za zbiór wierszy Podróż na południe.

36. Juliusz Trzciński (ur. 26 sierpnia 1880 w Ostrowie nad Gopłem, zm. w nocy z 13 października 1939 w Gniewkowie) – polski polityk, minister, poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP.

37. Życiorys Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Ukończył studia rolnicze i ekonomiczne. W latach 1919–1922 był posłem na Sejm, a od 23 lipca 1921 do 22 października 1921 był ministrem byłej dzielnicy pruskiej. Został zamordowany w wiezieniu w lasach pod Gniewkowem w nocy 13 października 1939 razem z innymi 56 zakładnikami.

39. Powstanie Grodu Pierwszy gród kruszwicki powstał 4 tysiące lat temu. Niektóre dowody wskazują na to, iż na tych ziemiach przebywali ludzie już 8 tysięcy lat temu. Szczególnie intensywne osadnictwo było wokół Gopła w okresie trwania kultury łużyckiej od schyłku epoki brązu. Być może tak wyglądał gród kruszwicki

40. Miejsca ówczesnego osadnictwa Ludność tutejsza miała swoje osiedla na wyspach Gopła. Dwie osady z owego okresu odkryto m. in. na obu wyspach – Ostrowie Rzępowskim i Zamkowym, który obecnie tworzą Półwysep Rzępowski. -Półwysep Rzępowski

41. Szlaki handlowe Rozwojowi osadnictwa w tym regionie sprzyjały: urodzajna ziemia, jezioro rybne, źródła solankowe i przebiegające przez te tereny szlaki handlowe: • Szlak bursztynowy, z południa Europy przez Bramę Morawską, Kruszwicę i Inowrocław do Bałtyku, • Szlak łączący Ruś z Gnieznem i Poznaniem. szlak bursztynowy

42. Dawna stolica Polski Kruszwicę uznaje się za pierwszą stolicę Polski. W IX wieku do Kruszwicy podlegało 400 lub więcej grodów. To tutaj znajdowała się siedziba Popielitów. Leszko II, pierwszy z Popielitów

43. Popielidzi Jest to rzekoma dynastia panująca przed Piastami. Za pierwszego władcę tej dynastii uważany jest Leszko II, opisany przez Wincentego Kadłubka oraz Jana Długosza. Jego synem i następcą był Leszko III, zaś z kolei synem Leszka III - Popiel I. Ostatnim władcą z rodu miał być Popiel II, syn Popiela I. Popiel II

44. Legenda o popielu Jedną z najbardziej znaną legendą związaną z Kruszwicą jest legenda o Popielu. To tu myszy go pożarły. Myszy symbolizują tu nie zwierzęta, ale ludzi, mieszkających w wsi Myszy, lub z rodem Myszanami. K. Szajnocha twierdzi, że myszami byli korsarze normańscy, którzy w tym czasie przebywali na terenach Polan i Goplan.

45. Największy rozwój Kruszwicy Kruszwica najbardziej rozwijała się za czasów panowania Siemowita, Leszka, Siemomysła, Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Mieszka II, Bolesława Śmiałego i częściowo za panowania Władysława Hermana. W okresie rządów pierwszych Piastów Kruszwica miała charakter stołeczny i rozbudowana była po obu stronach Jeziora Gopła. Siemowit

46. Miasto rzemieślników Kruszwica była poważnym środkiem handlowym i rzemieślniczym. Mieszkańcy grodu zajmowali się rzemiosłem i produkcją rozmaitych wyrobów z metali nieżelaznych i szkła. W roku 1959 odkryto na dobrze zachowany piec odlewniczy i glinianą łyżkę z VIII i IX wieku. Znaleziono również ciekawą ceramikę z VI wieku.

47. Przyjęcie chrześcijaństwa Po przyjęciu chrześcijaństwa w drugiej połowie X wieku na podgrodziu pobudowano kościół pod wezwaniem św. Wita, przy którym znajdował się Diecezja kruszwicka. Na wschodnim brzegu na początku XII wieku zbudowano przy opactwie benedyktynów kościół św. Piotra i drugi kościół św. Gotarda. Co najmniej dwa kościoły wznosiły się na zachodnim brzegu jeziora. Jan Rzymianin, biskup kruszwicki

48. Rozwój miasta W Kruszwicy rezydował często Mieszko II. Mieszko II przyczynił się do rozwoju tego miasta i wzmocnił kontakty z zachodem. Dowodem tego są znajdowane monety, plomby i inne przedmioty, oraz bogato iluminowane księgi liturgiczne z XII wieku i relikwiarz z tegoż okresu. -Mieszko II

49. Spalenie grodu Gród rozwijał się bardzo szybko, aż do 1096 roku, kiedy to starszy syn Hermana, Zbigniew, wywołał bunt przeciwko ojcu i skrył się w Kruszwicy. Bunt został stłumiony, a ojciec kazał spalić miasto. Opis tych wydarzeń szczegółowo opisał Gall Anonim w swojej kronice. Później za czasów Bolesława Krzywoustego i Bolesława Kędzierzawego gród rozbudowuje się ponownie. Władysław Herman

50. Powstanie Kasztelanii Od XII wieku Kruszwica miała swojego kasztelana, czyli urzędnika sprawującego władzę w grodzie i podległym mu terenie. Pierwszym był Piotr Wszeborowic Wielki od 1176 roku, ten sam który ufundował rotundę w Strzelnie. To on rozkazał ustawić w odległości 52 km od Kruszwicy drogą na Kalisz inskrypcję, która mówiła, że jesteś w połowie drogi do Kruszwicy. Rotunda św. Prokopa w Strzelnie