KDV TEVKİFAT UYGULAMASI

1. KDV TEVKİFAT UYGULAMASI İBRAHİM DEĞİRMENCİYeminli Mali Müşavir RİZE SMMO 14.06.2012

2. A- GENEL ESASLAR: 1- Yasal Hüküm: Mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, iş yerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir. (KDVK Madde: 9/1)

3. Maliye Bakanlığı kanun maddesinde yer alan “gerekli görülen diğer haller” hükmüne dayanarak bir çok mal ve hizmet alışlarında “alıcıyı” katma değer vergisinin ödenmesinden “sorumlu” tutmuştur.

4. 2- Önemli Hususlar: a) KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. b) Tevkifat; tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait 2 Nolu KDV beyannamesi ile beyan edilecektir. Bu kapsamda, işleme ait fatura veya benzeri belge izleyen ay içinde düzenlense dahi sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde yapılacaktır.

5. Tebliğdeki bu açıklama VUK.’nun 231/5’inci madde hükmüne aykırıdır. Çünkü faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde (ay geçirilmemek şartıyla) düzenlenmesi gerekmektedir.

6. c) Kısmi tevkifata tabi işlemlerde, işlembedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin; i) Satıcı tarafından beyan edilecek kısmı, takvim yılı aşılmamak şartıyla işleme ait fatura veya benzeri belgenin defterlere kaydedildiği döneme ilişkin olarak verilmesi gereken, ii) Sorumlu sıfatıyla beyan edilen kısmı ise 2 Nolu KDV beyannamesinin verildiği ay içinde verilmesi gereken, 1 Nolu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

7. d) KDV Kanununun (9/1) maddesi kapsamında sorumlu tayin edilenlerin, sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri gereken vergilerin beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu vergi tutarının ikmalen veya resen tarh edilerek vergi ziyaı cezası kesilmesi ve gecikme faizi hesaplanması gerekmektedir. Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen tutarın 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmamış olması bu şekilde işlem tesis edilmesine engel değildir.

8. Tebliğin bu hükmü de bize göre yanlıştır. Zira vergi ziyaı cezası kesilebilmesi için, ortada ziyaa uğratılmış bir verginin varlığı ispat edilmelidir. Vergi ziyaının olmadığı durumlarda ceza kesilmesi VUK.’nun 3’üncü maddesinde belirtilen; “vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas olduğu” prensibine de ters düşmektedir.

9. Nitekim Danıştay 9. Dairesinin bir kararında; “2 no’lu Katma Değer Vergisi beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen verginin, 1 no’lu Katma Değer Vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği sonucu ortaya çıkmaktadır. Buna göre davacı şirketin sorumlu sıfatıyla ödenecek katma değer vergisi ile 1 no’lu katma değer vergisi beyanları birlikte değerlendirilerek yeniden oluşturulacak beyan tablosu dikkate alınmak suretiyle hasıl olacak duruma göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile verilen kararda isabet görülmemiştir.” denilmiştir. (16.04.2008 tarih ve 2007/4101 Esas; 2008/2078 Karar Nolu Danıştay Kararı)

10. e)Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen KDV tutarının satıcı tarafından beyan edilmiş olması halinde sorumlu adına yapılacak tarhiyatta vergi aslı aranmayacaktır. Vergi aslının aranmadığı durumlarda vergi ziyaı cezası kesilmesini istemenin hiçbir hukuki dayanağı bulunmadığı gayet açıktır.

11. f) Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi, satışın yapıldığı döneme ait 1 No.lu KDV Beyannamesi ekinde elektronik ortamda vermek zorundadırlar.

12. II- TAM KDV TEVKİFATI UYGULAMASI: A- TAM TEVKİFATA KONU MAL ve HİZMET ALIŞLARI:

13. B- TAM TEVKİFATA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR:

19. A- TÜM KDV MÜKELLEFLERİ TARAFINDAN TEVKİFAT YAPILACAK İŞLEMLER: 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 8’inci maddesinde sayılan tüm katma değer vergisi mükellefleri aşağıda belirtilen mal ve hizmet alımlarında bulunurken tabloda yer alan oranlarda tevkifat yapmak zorundadır. III- KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASI:

23. B- AÇIKLAMALAR:

35. C- BELİRLENMİŞ ALICILAR TARAFINDAN TEVKİFAT YAPILACAK İŞLEMLER: 117 Seri Nolu KDV. Genel Tebliği’nde “Belirlenmiş Alıcılar” olarak adlandırılan aşağıda sayılan alıcılar, tabloda belirtilen işlem ve oranlarda tevkifat yapmak zorundadırlar.

36. a) 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,

37. b) Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, c) Döner sermayeli kuruluşlar, d) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, e) Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

38. f) Bankalar, g) Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), h) Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, i) Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,

39. j) Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, k) Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler, • Belirlenmiş alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde, KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.

40. a)“Belediyeler (büyükşehir belediyeleri dahil) belirlenmiş alıcılar arasında yer almadığından kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapma zorunluluğu bulunmaktadır. Bünyelerindeki iktisadi işletmeler nedeniyle KDV mükellefiyeti bulunan belediyelerin ise, 117 Seri Nolu KDV Genel Tebliğinin (3.2) ve (3.3) bölümlerinde yer alan ve KDV mükelleflerinin tevkifat yapmak üzere sorumlu tayin edildiği teslim ve hizmetlerde KDV tevkifatı yapmaları gerekmektedir.” (16.05.2012 tarih ve 53691 sayılı Özelge) Özelgeler:

41. b) “Buna göre, yarıdan fazla (%95) hissesi Belediyenize ait olan ... Ltd. Şti. 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümüne göre hizmet alımlarında tevkifat uygulaması gereken kurum, kuruluş ve işletmeler arasında sayıldığından adı geçen şirket tarafından Belediyenize verilen iş gücü temin hizmeti üzerinden hesaplanan KDV nin Belediyenizce tevkifata tabi tutulmasına gerek bulunmamakta olup, işleme ait verginin tamamı  ... Ltd. Şti. tarafından beyan edilecektir.” (04.11.2011 tarih ve 2010-701-79-85 sayılı Özelge)

42. c) “Buna göre, tevkifat yapacak kurum ve kuruluşların birbirine karşı ifa ettikleri tevkifat kapsamındaki işlemler üzerinden tevkifat yapma zorunluluğu bulunmadığından, sermayesinin tamamı İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İETT ve ilçe belediyelerine ait olan firmanızın, hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kote edilmiş şirkete vereceği yapım işi hizmeti tevkifata tabi olmayacaktır.”  (25.10.2011 tarih ve 1876 sayılı Özelge)

43. D- TEVKİFAT KONULARI:

44. E- AÇIKLAMALAR: