ПАТОТ И ПАТНАТА ОКОЛИНА КАКО ФАКТОРИ ЗА БЕЗБЕДНОСТА НА СООБРАЌАЈОТ

1. ПАТОТ И ПАТНАТА ОКОЛИНА КАКО ФАКТОРИ ЗА БЕЗБЕДНОСТА НА СООБРАЌАЈОТ

2. При изградба на патиштата постојат три важни елементи: • Земјиштето преку кое ќе се гради патот (растресит-зрнест материјал,кохерентни материјали, камен) • Материјалот кој ќе се употреби при изградбатата на патот • растресит или зрнест :прашина, песок (прашен, ситен, среден, крупен) • чакал • камен (камени оглутоци, камени блокови) • Добра дренажа (одводнување) на патот

3. Одводнување на патот: • Од аспект на влијание на мразот и водатана трупот од патот: • растресит материјал • кохерентен материјал • Од аспект на стварање „аквапланинг“ • попречен нагип на коловозот, пропусти(цевасти, сводасти, плочести) • надолжен нагиб на коловозот (канавки, канали, риголи, дренажна цевка)

4. „АКВАПЛАНИНГ“ „Појава која настанува кога постои вода на коловозот, при која пневматиците од тркалата „пливаат“ по коловозот“. Причини за настанување: - Неможност за акумулирање на водата во шарките од пневматикот и нејзино истиснување од под пневматикот на тркалото -Брзината со која возилото наидува на водената препрека на коловозот која придонесува за неможноста за акумулирање и истиснување од под пневматикот на тркалото (критична брзина за настанување на аквапланинг V > 80-90 км/час)

5. А К В А П Л А Н И Н Г • ОПАСНОСТ: • Во овој случај немаме ниту управување ниту кочење. - Поради „ударот“ на тркалото во водената маса претставува изненадување за возачот и можност за дестабилизација на возилото поради губење контрола над управувачкото тркало ПРЕПОРАКА: Соодветно чистење на рабовите од коловозот од зарастената трева која недозволува истекување на водата од коловозната површина

6. Ситуација во која се можни и двете опасности од неодводнетиот коловоз

7. Графички приказ за настанување на „аквапланинг“

8. АКТИВНА БЕЗБЕДНОСТ НА ПАТОТ „Под активна безбедност на патот подразбираме негова способност за несоздавање услови за настанување на сообраќајни незгоди“

9. Елементи на активна безбедностна патот • Усогласени големини на надолжниот нагип со брзинските и влечните карактеристики на возилата • Соодветни големини на геометриските елементи на кривините на пресметковната брзина на движење и на габаритот на возилата • Стабилност на патот за движење на возилата (прегледност на кривини, усогласени попречни нагиби) • Доволна широчина на коловозот за обезбедување и развивање на пресметковната брзина на возилата • Обезбедување на соодветни сили на налегнатост во зоната на допир помеѓу пневматиците од тркалата на возилото и коловозот за сигурно управување со возилото по патот

10. Влијаниена нечистотиите од струготини од гумите,прашината и моторните масла при првите моменти од дожд „Со првите капки на дождот струготините од гумите, капките од моторното масло и други нечистотии кои се најдуваат на коловозот, создаваат тенок филм кој буквално го одвојува тркалото од коловозот односно ја намалува атхезионата врска помеѓу тркалото и коловозот, што претставува потенцијална опасност за настанување на сообраќајни незгоди“.

11. Графички приказ на зависноста на коефициентот на атхезија од моментот-времето на паѓање на дожд

12. Елементи на активна безбедностна патот • Сигурна подлога на банкините кои обезбедуваат движење на возилото при скршнување и маневрирање на банкините • Уреденос на површините за сопирање на возилата • Доволна широчина на бочните површини и обезбедување на заштитни површини заради изолирање на запрените возила за да не се нарушува режимот на движење на возилата кои минуваат по патот • Изградба, уредување и обезбедување на автобуски постојки надвор од коловозот по должината на патот • Обезбедување видливост без заслепување и ориентација ноќно време и во квечерина, како и во неповолни временски услови

13. Изграден простор за запирање на неисправни возила

14. Приказ на соодветно осветлување на патот

15. Светлечки ознаки на патот во функција на безбедноста на сообраќаќајот на патиштата

16. Елементи на активна безбедностна патот • Непостоење елементи на патот кои што возачите би ги довеле во ситуација оштро и брзо да ја менуваат патеката на движење на возилото (ударни дупки, неправилно изработена ограда, стрмни и коси насипи и усеци покрај патот и др.) • Давање на сигурни информации на возачите за патни објекти и станици, вклучувајќи го секаде следниот комплекс на прашања: а) поставување на соодветни сообраќајни и рекламни знаци б) поставување на патните објекти во безбедните зони покрај патот в) примена на методата „оптичко трасирање“ која му овозможува на возачот ориентација за продолжување на движењето со возилото

17. Ударни дупки

18. Обезбедување на соодветни сили на налегнатост во зоната на допир на пневматиците и коловозот „Се изразува преку коефициентот на атхезија φ(прилепување),а зависи од“: • видот и материјалот на коловозот, • површинската состојба од постелицата на коловозот (мазна, рапава и сл.) • состојбата на коловозот во однос на временските услови (сув, влажен коловоз, поледица, мраз, снег и сл.) • видот на пневматикот во поглед на материјалот и изведбата на протекторот (газечкиот слој од пневматикот) како и во одност на конструкцијата (дијагонални или радијални) • брзината на движење на возилото • степенот на пролизгување на пневматикот во однос на коловозот • еластичните и пластичноеластичните својства на пневматикот и друго.

19. Вредности на коефициентот на атхезија – прилепување - „φ“

20. Давање на сигурни информации на возачот за условите за движење • Единствен елемент на патот и патната околина со чија помош се даваат информации на возачот за условите за возење и патните објекти се сообраќајните знаци. Поради тоа усогласеноста на сообраќајните знаци со постојните елементи на патната околина е многу битна од аспект на безбедност на сообраќајот. • Обележувањето на коловозот е исто така превентивна мерка бидејќи со тоа се дополнуваат информациите за особеностите на движење без да се сврти вниманието на возачот од следењето на патот. Често пати со обележувањето на коловозот се презема и улогата на регулиурање на сообраќајот, кое што е тешко а понекогаш дури и невозможно да се реализира со други средства.

21. Соодветно поставување на сообраќајни знаци Не соодветно обележување Соодветно поставени сообраќајни знаци

22. Ситуација од каде се гледа значењето на ознаките на коловозот за регулирање на сообраќајот Приказ на хоризонтална сигнализација

23. ПАСИВНА БЕЗБЕДНОСТ НА ПАТОТ И ОКОЛИНАТА „Под пасивна безбедност на патот подразбираме обезбедување на услови за намалување на последиците и губитоците од сообраќајните незгоди, како и намалување на деформациите и оштетувањата на возилото во случаеви кога тие во сообраќајната незгода слетуваат од патот, се превртуваат на патното земјиште, налетуваат на некоја препрека и слично“.

24. Елементи на пасивната безбедност на патот и околината За обезбедување на пасивната безбедност на патот се поставуваат следните барања • Бочните површини - косини од патот треба да обезбедуваат безбедно слегување на возилото на околната површина, а оваа површина треба да биде видлива бидејќи тоа им овозможува на возачите поголема сигурност во управувањето со возилото, • Во потесното патно земјиште во околината не треба да постојат предмети и градежни објекти кои што би предизвикале оштетување на возилото при слетување на возилото од патот и минување покрај нив, • Оградите треба да се конструираат со такви пресметки за да се обезбеди постепено уништување односно апсорбирање на енергијата на ударот со примена на жбунови, густи тенки дрва, коси ловишта и друго, кои што овозможуваат запирање на возилото без големи оштетувања.

25. Елементи на пасивна безбедност на патот и околината

26. Бочни површини-косини покрај патот Банкина: • Има поволно психофизичко влијание врз возачот и му овозможува слободно користење на коловозната широчина со пропишаната брзина • Вршат обезбедување од деформации на крајните коловозни конструкции • Служат за поставување на вертикална сигнализација на патот и челични одбојници • Доволно широките банкини служат да се одстрани на нив неисправно возило

27. Неколку ситуации на неизградени банкини

28. Бочни површини-косини покрај патот Ригола: - Дел од патот која се поставува после рабната лента во усек. Со риголата и бермата која се гради од крајот на риголата до почетокот на косината, се дооформира широчината на патот. Слиужи за прифаќање и одводнување на коловозот во усек. Берма: - Има поволно психолошко влијание врз возачот, го зголемува слободниот простор помеѓу крајот и косината на усекот. Широчината на банкината во насип и широчината на риголата и бермата во усек треба да се исти од психолошки аспект за возачот.

29. Приказ од каде може да се види: банкина, ригола, берма

30. ЗА КРАЈ: • Со надеж дека низ оваа презентација успеав да ВИ го претставам Патот и околината како фактори за безбедноста на сообраќајот на патиштата, пред се значењето на добрата дренажа – ОДВОДНУВАЊЕ на патот за безбедното одвивање на сообраќајот а со тоа и негативното влијание на присуството на водата на коловозот низ појавата на аквапланингот и состојбите на коловозот со првите капки на дожд, ВИ благодарам за укажаното внимание.