Download
1 / 16
160 likes | 354 Views
-Elementy do przenoszenia ruchu obrotowego -Sprzęgła. START. Spis treści. Wałki i osie Łożyska Sprzęgła. Wałki i osie.
E N D
Spis treści • Wałki i osie • Łożyska • Sprzęgła
Wałki i osie Wałki i osiesą to części maszyn osadzone w łożyskach i otrzymujące inne elementy wykonujące ruch obrotowy (np. koła pasowe lub zębate, tarcze sprzęgieł, koła jezdne).Wałek przenosi moment obrotowy z jednego elementu maszyny na drugi. Natomiast oś, mimo że współpracuje z elementami obracającymi się, nie przenosi momentu obrotowego.
Wałki i osie • Zastosowanie:- Silnikach elektrycznych- Przekładniach- Sprzęgłach • Wady:- Wysoki koszt produkcji- Skomplikowana produkcja- Możliwość ukręcenia się wałka lub osi • Zalety:- Duża sprawność mechaniczna- Łatwy montaż- Prosta konstrukcja
Łożyska • Łożyska służą do podtrzymywania obracających się osi i wałków. Konstrukcja łożyska powinna zapewnić możliwość przejęcia obciążenia elementów podtrzymywanych oraz zapewnić możliwie małe straty energii wywodowane tarciem. Zależnie od rodzaju tarcia, które występuje w łożysku, rozróżniamy łożyska ślizgowe i toczone. Pod względem kierunku przenoszonych obciąż łożyska dzieli się ponadto na poprzeczne, wzdłużne i poprzeczno- wzdłużne.
Łożysko ślizgowe • Przenoszą siły poprzeczne F1 i wzdłużaną F2 przedstawia rysunek A. Łożyska takie nie mogą przenosić znacznych obciążeń i dlatego są stosowane w drobnych mechanizmach. Łożyska stosowane w maszynach mają bardziej skomplikowaną budowę. W łożysku ślizgowym przedstawionym na rysunku 1 czop wału współpracuje bezpośrednio z otworem (panwią) łożyska. Aby zmniejszyć występujące tu tarcie, odpowiednio dobiera się materiał czopa i panwi , ponadto między współ pracującymi powierzchniami wprowadza się smar.
Łożysko ślizgowe • Zastosowanie: • - W mechanizmach drobnych lub skomplikowanych • Wady: • - Duże strata energii po przez tarcie • - Możliwość zatarcia się łożyska • - Mała wydajność • Zalety: • - Cicha praca • - Łatwość wykonania • - Tani koszt produkcji
Łożysko toczne • Składa się z dwóch pierścieni o elementów tocznych w postaci kulek, wałeczków, stożków itd. Jeden pierścieni wtłacza się na czop, a drugi wciska np. w otwór korpusu maszyny. W ceku zachowania stałych odległości między elementami tocznymi są one umieszczone w tzw. koszyczku. Dzięki zastosowaniu elementów tocznych tarcie ślizgowe zostaje zastąpione znacznie mniejszym tarciem tocznym. Łożyska toczne są produkowane w wyspecjalizowanych zakładach. Zakłady produkujące maszyny kupują gotowe łożyska o wymiarach znormalizowanych.
Łożysk toczne • Zastosowanie: • - W maszynach przemysłowych • - W samochodach • - Elementach chłodniczych • - Silnikach elektrycznych • Wady: • - Duża cena • - Duży koszt produkcji • - Są głośne • - Trudność wykonania • Zalety: • - Duża wytrzymałość • - Małe straty energii tarcia • - Wytrzymują duże obciążenia
Sprzęgła Sprzęgła służą do przenoszenia momentu obrotowego z jednego wałka na drugi. Dzieli się je na: stałe wyłączalne
Sprzęgła stałe Sprzęgła stałe przedstawiają rysunki. Na pierwszym z nich (rys.A) na dwa łączone wały nasunięta jest tuleja. Elementami łączącymi każdy z wałów z tuleją są dwa kołki usytuowana w płaszczyznach, uniemożliwiające łączonym wałom przesunięcie zarówno w kierunku promieniowym, jak i osiowym. Natomiast sprzęgło przedstawione na rys. B zapewnia w pełnym zakresie możliwość zmian wzajemnego położenia wałów.
Sprzęgła wyłączalne Sprzęgła wyłączalne stanowią sprzęgła kłowe. Wśród sprzęgieł wyłączalnych najszersze zastosowanie znalazły sprzęgła cierne. W tym przypadku na obu sprzęganych wałkach są osadzone tarcze wyposażone w powierzchnie cierne (płaskie lub stożkowe). Ich sprzęgnięcie polega na dociśnięciu do siebie powierzchni ciernych. Tarcze sprzęgłowe są najczęściej dociskane za pomocą sprężyn. Wywołane w ten sposób tarcie umożliwia przeniesienie ruchu obrotowego z jednego wałka na drugi. Wyłączenie sprzęgła polega na odblokowaniu sprężyn dociskowych za pomocą ukł. dźwigni.
