Hizmetiçi Eğitim Programı 19-21 Kasım 2012, Antalya

1. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞIÇED, İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ“Tarım-Gıda ve ÇED Uygulamaları” Ayla KÜÇÜK (Şube Müdürü)ENDÜSTRİYEL YATIRIMLAR ÇED DAİRESİ BAŞKANLIĞITarım ve Gıda Yatırımları Şube Müdürlüğü Hizmetiçi Eğitim Programı 19-21 Kasım 2012, Antalya

2. İÇERİK • ÇED Yönetmeliği EK-I VE EK-II Listeleri’nde yer alan projeler • Kültür Balıkçılığı Projeleri • Tavuk Yetiştiriciliği Projeleri ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmet içi Eğitim, 19-21 Kasım 2012, Antalya

3. ÇED YÖNETMELİĞİ EK-I LİSTESİ 18- Et Ürünleri Üretim Tesisleri (Kesimin ve et ürünleri üretiminin birlikte yapıldığı tesisler) a) Büyükbaş hayvan kesimi ve et ürünlerinin üretildiği tesisler (500 adet/gün ve üzeri), b) Küçükbaş hayvan kesimi ve et ürünlerinin üretildiği tesisler (1500 adet/gün ve üzeri), c) Kanatlı hayvanların kesimi ve et ürünlerinin üretildiği tesisler (200.000 adet/gün ve üzeri tavuk ve eşdeğeri diğer kanatlılar). ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmet içi Eğitim, 19-21 Kasım 2012, Antalya

4. 19- Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan besi tesisleri (5.000 adet ve üzeri büyükbaş, 10.000 adet ve üzeri küçükbaş kapasiteli). 20- Kümes hayvanları ve domuzun yetiştirildiği kapasitesi aşağıda belirtilen tesisler: a) Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda 60.000 adet ve üzeri tavuk, 85.000 adet ve üzeri piliç veya eş değeri diğer kanatlılar), b) Domuz besi çiftlikleri (30 kg ve üzeri, 3.000 baş üzeri), c) Dişi domuz üretim çiftlikleri (900 baş ve üzeri). ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

5. 21- Kültür balıkçılığı projeleri, (1000 ton/yıl ve üzeri). 22- Entegre yağ üretim projeleri (Bitkisel ürünlerden hamyağeldesinin ve rafinasyon işleminin birlikte yapıldığı tesisler). 23- Entegre süt ürünleri üretim tesisleri(50 ton/gün ve üzeri sütten peynir, yağ, yoğurt gibi süt ürünlerinden en az ikisinin üretildiği tesisler). 24- Maya fabrikaları. 25- Şeker fabrikaları. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

6. ÇED YÖNETMELİĞİ EK-II LİSTESİ Tarım, orman, su kültürü ve gıda 23- Bitkisel ürünlerin üretimi ile ilgili projeler: a) Bitkisel ham yağ veya rafine yağ elde eden tesisler, b) Nişasta üretimi yapan tesisler, c) Fermantasyon ile alkollü içki üreten tesisler veya malt tesisleri, ç) Sigara fabrikaları. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

7. 24- Hayvansal ürünlerin üretimi ile ilgili projeler: a) Hayvansal yağların üretimini yapan tesisler, b) Su ürünleri işleme tesisleri, c) Süt işleme tesisleri (5 ton/gün–50 ton/gün kapasiteli), ç) Kültür balıkçılığı projeleri (30 – 1.000 ton/yıl ), d) Balık kuluçkahaneleri (40 milyon adet/yıl ve üzeri yavru üretimi), e) Büyükbaş (50 adet/gün ve üzeri) ve/veya Küçükbaş (300 adet/gün ve üzeri) hayvanların kesiminin yapıldığı tesisler f) Kanatlı hayvanların kesiminin yapıldığı tesisler (10.000 adet/gün ve üzeri), g) Rendering tesisleri. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

8. 25- Arazi kullanım vasfını değiştirmeyi amaçlayan projeler: a) Kullanım amacı değiştirilmeksizin tarım arazilerinin yeniden yapılandırılması projeleri, (500 hektar ve üzeri) b) İşlenmemiş veya yarı işlenmiş alanların, tarım ve orman amacı ile kullanımını amaçlayan projeler, (500 hektar ve üzeri) c) Orman alanlarının başka amaçla kullanıma dönüştürülmesi projeleri (500 hektar ve üzeri), ç) Tarımsal amaçlı su yönetimi projeleri (1000 hektar ve üzeri). ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

9. 26- Hayvan Yetiştirme Tesisleri: a) Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan besi tesisleri (500–10.000 adet büyükbaş, 1.000–20.000 adet küçükbaş kapasiteli), b) Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda 20.000 ile 60.000 adet arası tavuk, 30.000 ile 85.000 adet arası piliç veya eş değeri diğer kanatlılar), c) Kürk Hayvanı Yetiştiriciliği yapılan tesisler (5000 adet/yıl ve üzeri), ç) Domuz besi çiftlikleri (30 kg ve üzeri, 1.000 – 3.000 baş arası), d) Dişi domuz üretim çiftlikleri (300 – 900 baş arası ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

10. TANIMLAR • Malt:Tohumların çimlendikten sonra bitki oluşamadan kurutulması • Rendering: Mezbaha yan ürünlerini işleyip, jelatin, kemik unu, kan unu gibi yan ürünlere dönüştüren tesis. • Ötrofikasyon: Su ortamının azot ve fosfor gibi elementlerle zenginleşerek kalitesinin bozulması. • Sit alanı: Doğal tarihi, kültürel ve arkeolojik özelliklerinden dolayı koruma statüsü verilen alan. • TRIX İndeksi: Su kalitesinin ölçümünü sağlayan indeks. TRIX indeksi=Log(klorifil-ax%O2 xTİNxTP)+1.5)x0.833 Klorofil-a:Sudaki klorofil-a konsantrasyonu %O2:Doygun miktardan sapan mutlak oksijen yüzdesi TİN: Toplam çözülmüş inorganik azot TP: Toplam fosfor • Duyarlı Yöreler:Çevresel etkilere karşı biyolojik, fiziksel, ekonomik, sosyal ve kültürel nitelikli özellikleri ile duyarlı alan veya mevcut kirlilik yükü çevre ve halk sağlığını bozucu düzeylere ulaştığı belirlenen yöreler. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

11. FAALİYETLER • Yumurta Tavukçuluğu Tesisleri:Yumurtaüretimi yapan tesisler • Yarka Yetiştirme Tesisleri: Civcivin yumurtlama dönemine kadar yetiştirildiği tesisler. • Etlik Piliç Yetiştirme Tesisleri:Tavuğu eti için yetiştiren tesisler. • Su Ürünleri Yetiştirme Tesisleri:Balık, ıstakoz gibi su ürünlerinin yetiştirildiği tesisler. • Süt ve Süt Ürünleri İşleme Tesisleri:Süt ve Sütün işlenerek yan ürünler(peynir, yoğurt, yağ vb.) elde edilen tesisler. • Yağ Üretim Tesisleri:Ayçiçeği, mısır gibi ürünleri işleyerek yağ üretimi yapan tesisler. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

12. DENİZLERDE YAPILACAK KÜLTÜR BALIKÇILIĞI FAALİYETLERİ • Bakanlığımız koordinesinde 11-23.02.2008 tarihleri arasında Aydın, Muğla, Mersin ve İzmir illerinde ilgili kamu kurum ve kuruluşların katılımıyla Su Ürünleri Üretim Alanları belirlenmiştir. • Denizlerde yapılacak Kültür Balıkçılığı ile ilgili olarak 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 9 uncu maddesinin (h) bendi ile geçici 2 nci maddesi hükümlerince, denizlerde yapılacak balık çiftliklerinin kurulamayacağı ötrofikasyon riski yüksek olan hassas alan niteliğindeki kapalı koy ve körfez alanlarının belirlenmesine yönelik tebliğ 24.01.2007 tarihinde yayımlanmıştır. • Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu Kararına göre; sit alanlarında ve sit alanlarına kıyısı bulunan koylarda, su altında korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu bölgelerde, Bakanlar Kurulu Kararı ile dalış yasağı getirilen alanlarda su ürünleri üretim ve yetiştirme tesisi yapılamayacaktır. • Balık ve/veya su ürünleri çiftlikleri Çevre Kanununca ve Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliği Ek-2 Listesinde yer almaktadır ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

13. Yukarıda bahsi geçen tebliğin uygulanmasında dikkate alınması gereken önemli hususlar: MADDE 3 – (1) Balık çiftliklerinin kurulamayacağı hassas alan kriterleri a)Aşağıdaki tabloda belirtilen parametrelere karşılık gelen kriterlerin tamamının sağlanmadığı koy ve körfez alanları hassas alan niteliğindeki kapalı koy ve körfez alanları olarak nitelendirilir. Bu alanlar içinde kalan yerlerde balık çiftlikleri kurulamaz. b)Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenen/belirlenecek olan doğal ve arkeolojik sit alanlarında balık çiftlikleri kurulamaz. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

14. Yukarıda bahsi geçen tebliğin uygulanmasında dikkate alınması gereken önemli hususlar: ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

15. Yeni kurulacak balık çiftlikleri; yer seçimi aşamasında üretim yapacakları alanlar için bu maddenin (c) bendinde belirtildiği şekilde, TRIX İndeksine göre ötrofikasyon riski bulunup bulunmadığını araştırılarak Bakanlığımıza rapor ederler. Kurulması uygun görülen yeni balık çiftlikleri faaliyete geçtikten sonra her yıl TRIX İndeksine göre izleme yaparlar ve her yılın Eylül ayı sonu itibariyle değerlendirilmek üzere Bakanlığımıza bildirirler. TRIX indeksine göre ötrofikasyon riski yüksek olduğu tespit edilen koy ve körfez alanları hassas alan niteliğindeki kapalı koy ve körfez alanları olarak nitelendirilir, bu alanlarda balık çiftlikleri kurulamaz ve mevcut balık çiftlikleri kapatılır. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmet içi Eğitim, 19-21 Kasım 2012, Antalya

16. TRIX indeksi hesaplanırken; ötrofikasyona neden olan birincil üretimin en yüksek olduğu Mayıs ve Ağustos aylarında olmak üzere yılda iki kez balık çiftliğinin kapladığı alanın ortasından ve 4 (dört) kenarının 20’şer metre açığından olmak üzere toplam beş noktada örnekleme yapılır. Her örnekleme noktasından yüzeyden, ortadan ve dipten olmak üzere toplam üç derinlikten, birer numune alınır. Numuneler, SKK Yönetmeliği Numune Alma ve Analiz Metodları Tebliği’ne uygun olarak alınır. Bu numunelerin analizleri Bakanlığımızca yetki verilen laboratuarlarında yaptırılır. Bakanlığımıza rapor edilen analiz sonuçları ilgili balık çiftliği işletmesi tarafından dosyalanarak muhafaza edilir ve denetimler esnasında istenildiğinde yetkililere gösterilir. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

17. AKARSU ÜZERİNDE, DOĞAL VE SUNİ GÖLLERDE, YAPILACAK KÜLTÜR BALIKÇILIĞI FAALİYETLERİ ÇED Yönetmeliğinin Ek-III veya Ek-IV formatı çerçevesinde hazırlanan dosyaları incelenirken; • Proje alanı gölde ise; DSİ Genel Müdürlüğü’nün rezervuarın kullanım amacına, içme ve kullanma suyu amaçlı kullanılmadığına, bu amaçla yatırım programına alınmadığına ve rezervuar alanının ne kadarının kullanılabileceğine ilişkin görüşü, • Suyun mevcut kalitesinin belirlenmesi amacıyla gölde planlanan balık çiftlikleri için SKKY Tablo 2 , akarsu kenarlarında planlanan balık çiftlikleri için ise SKKY Tablo 1’e (Ağır metaller hariç) göre yapılacak analiz sonuçları, dikkate alınmaktadır.??????????????? . Tesis akarsu kenarında ise; DSİ Genel Müdürlüğü’nün proje alanının içme ve kullanma suyu havzasında yer alıp almadığına, bulunduğu havzanın içme ve kullanma suyu amacıyla yatırım programına alınıp alınmadığına ilişkin görüşü, ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

18. İçme ve kullanma suyu temin edilen rezervuarlarda su ürünleri yetiştiriciliğinin yapılması yasaktır. SKKY’nin 16 (f) maddesi gereği; Ancak DSİ Genel Müdürlüğünce ekonomik bölge oluşturulan rezervuarlarda, Tarım ve Köyişleri Bakanlığından olumlu görüş almak kaydıyla su maksimum su seviyesindeki göl alanı 75.000 ha’dan büyük baraj göllerinde minimum su kotundaki rezervuar alanının %0,1’ine kadar alanda su ürünleri yetiştiriciliğine izin verilebilir. (İçme suyu alma yapısına en az 1000 m) • Tüm Projelerde, Proje yerinin uygun olduğuna dair Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın Ön İzni olmalıdır. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

19. Balık çiftliklerinin çevresel etkileri değerlendirilirken, genel anlamda şu hususlar göz önünde bulundurulur. • Muhtemel ölü balıkların bertarafı, • Yem artıkları, balık dışkıları vb. atıklardan dolayı dipte biriken sedimentin bertarafı, • Ağ ve havuzlarda yapılan temizlik sırasında olabilecek etkiler ve alınacak önlemler, • Personelden kaynaklı sıvı ve katı atıkların bertarafı, • Akarsular üzerinde kurulan tesisler için su kaynağının nihai ulaştığı kaynağın önemi, (örneğin;içme suyu olarak kullanılan bir göl veya gölete ulaşıp ulaşmadığı) • Karada veya göl ve barajlarda lojistik destek sağlayacak yapıların etkileri • Estetik unsurlar ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

20. çipura-levrek işletmesi Hizmet İçi Eğitim Proğramı 22-26 Mart ANTALYA

21. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

22. KÜMES HAYVANLARI YETİŞTİRME TESİSLERİNİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER • ÖNEMLİ ETKİLER: • Gübre Koku • Emisyonlar • Haşere ve Hastalık Oluşumu • Gürültü Kirliliği • ÇEVRESEL ÖNLEMLER: • Uygun Depolama ve Periyodik Uzaklaştırma • Hakim Rüzgar Yönü Dikkate Alınarak Yerleşim Yeri Mesafesinin Uygunluğu • Uygun Hijyen Planı ve İlaçlama ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

23. KATI ATIKLAR VE GÜBRE BERTARAFI Kümeslerde oluşan dışkıların; koku, paraziter kirlilik, toprak kirliliği ve su kirliğine sebep vermeyecek şekilde bertaraf edilmesi gerekmektedir. Gübre Çukurlarında Fermantasyon Yöntemi; Katı dışkı depolama kapasitesi temel olarak üç aylık miktar dikkate alınarak belirlenmeli ve geçirgen olmayan bir yapıya sahip depo yapılmalıdır. Gübre çukurları yer altı sularına ve toprak kirliliğine sebep vermeyecek şekilde yapılması gerekmektedir. Gübre işleme ve kompostlaştırma yöntemi; Yüksek kapasitede, yerleşim yerlerine yakın ve yoğun işletmelerin bulunduğu bölgelerde kurulacak Tavukçuluk tesislerinde; katı atıkların bertarafı için gübre işleme veya kompostlaştırma tesisleri kurulması gerekmektedir. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

24. ÖLÜ TAVUKLARIN BERTARAFI İşletme sırasında ölmesi muhtemel tavuklar günü birlik toplanmalı, kapalı ve soğutuculu kaplarda muhafaza edilerek bertarafı sağlanmalıdır. Ölü tavuklar yakılarak veya ilgili yönetmelikler çerçevesinde su kirliliği ve toprak kirliliği oluşturmayacak şekilde gömülerek bertaraf edilmelidir. HAVA VE KOKU KİRLİLİĞİNE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER; • Koku yayıcı tüm atıklar kapalı konteynırlarda toplanarak günlük olarak uzaklaştırılmalıdır. • Kümesler ve hayvan nakil araçları, olmak üzere tüm üniteler günlük olarak temizlenmelidir. • Tüm ünitelerin düzenli olarak havalandırılması sağlanmalıdır. • Kümeslerde yeteri sayıda havalandırma fanları olmalı ve fanların önüne perdeleme yapılması sağlanmalıdır. • Soğutucularda çevreye daha az zarar veren gazlar kullanılmalıdır. • Kümeslerin etrafı duvar, ağaçlandırma veya perdeleme yapılarak çevreyle izolasyonu sağlanmalıdır. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

25. Kümes Hayvanları Yetiştiriciliğine ilişkin Çevre Mevzuatı Çevre Kanununca ve Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik (29.04.2009) ve Yönetmelik değişikliğinde (24.02.2010) Ek-2 “Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet veya Tesisler” Listesinde “7.30.3.maddesinde Kapasitesi 20.000 adet ve daha fazla piliç, tavuk, hindi ve benzeri kümes hayvanları tesisleri yer almakta olup, bu izinler Valiliklerce verilmektedir. Bu tür tesisler, çevre iznine tabi olup, Ek-II listesinde yer almaktadır. Kümeslerde kış aylarında ısıtılma sistemleri ve kullanılan yakıt türleri dikkate alınarak, yakma tesisinden kaynaklanan baca gazı emisyonları Yönetmeliğin sınır değerlerini sağlamalıdır. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

26. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

27. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

28. Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği göre; - Evsel atıkları düzenli depolamak amacıyla inşa edilen depolara, insan ve çevre sağlığını korumak amacıyla Ölü Hayvanların depolanması yasaktır. - Bu nedenle kümes hayvanları yetiştiriciliği tesislerinde salgın hastalıklarla veya herhangi bir nedenle ölen hayvanların; Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliğine uygun yöntemlerle bertaraf edilmesi gerekmektedir. - Kümes hayvanları yetiştirme tesislerinde su ile temizlik neticesinde oluşan atık suların alıcı ortama deşarjında; SKKY, “Tablo 5-15 ‘de verilen kriterler sağlanmalıdır. - Tesiste tam bir temizlik, kuruluk sağlanmalı ve Havalandırma sistemi bulunmalıdır. - Katı dışkılar için sıvılara karşı geçirgen olmayan bir depolama platformu yapılmalı ve depolamadan kaynaklanarak çevreyi rahatsız edecek sorunlar giderilmelidir. (koku, sinek vs.) - Kümes ve ahır ile sıvı dışkı kanalları ve konteynırlar arasında koku önleyici tedbirler alınmalıdır. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

29. YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLAVE EDİLEN MADDELER • 1997 yönetmeliğine ilave maddeler • EK-1 • Maya fabrikaları • EK-2 • Su ürünleri üretimi • Konserve fabrikaları ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

30. YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLAVE EDİLEN MADDELER • 2002 yönetmeliğine ilave maddeler • EK-1 • Kümes hayvanları ve domuzun yetiştirildiği, kapasiteleri aşağıda belirtilen tesisler a)Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda 60.000 adet ve üzeri tavuk, 85.000 adet ve üzeri piliç) b)Domuz besi çiftlikleri (30 kg. ve üzeri, 3.000 baş üzeri), c)Dişi domuz üretim çiftlikleri (900 baş ve üzeri). • EK-2 • Bitkisel ham yağ veya rafine yağ elde eden tesisler veya entegre yağ tesisleri, • Rendering tesisleri • Büyükbaş veya küçükbaş hayvan besi tesisleri (500 adet ve üzeri büyükbaş, 1000 adet ve üzeri küçükbaş kapasiteli), • 30 ton/yıl ve üzeri kültür balıkçılığı projeleri • Tarım arazilerinin yeniden yapılanması ile ilgili projeler • İşlenmemiş veya yarı işlenmiş alanların yoğun tarım amacı ile kullanımını amaçlayan projeler, • Tarımsal amaçlı su yönetimi projeleri, • Orman alanlarının başka amaçla kullanıma dönüştürülmesi projeleri ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

31. YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLAVE EDİLEN MADDELER • 2003 yönetmeliğine ilave maddeler • EK-2 • 11/9/2000 tarih ve 24167 sayılı resmi gazetede yayımlanan Kırmızı et ve et ürünleri üretim tesislerinin kuruluş, açılış,çalışma, denetleme usul ve esaslarına dair yönetmelik uyarınca 1. veya 2. Sınıf ruhsata bağlı hayvan kesim tesisleri. • Çalışma, denetleme usul ve esaslarına dair yönetmelik uyarınca 1. veya 2. Sınıf ruhsata bağlı hayvan kesim tesisleri. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

32. YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLAVE EDİLEN MADDELER • 2008 yönetmeliğine ilave maddeler • EK-1 • Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan besi tesisleri(10000 adet ve üzeri büyükbaş, 20000 adet ve üzeri küçük kapasiteli) • EK-2 • Balık kuluçkahaneleri(40 milyon adet/yıl ve üzeri yavru üretimi) • Büyükbaş (50 adet/gün ve üzeri)ve/veya küçükbaş (300 adet /gün ve üzeri)hayvanların kesiminin yapıldığı tesisler. • Kürk hayvanı yetiştiriciliği yapılan tesisler (5000 adet/yıl ve üzeri) ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

33. SIKÇA SORULAN SORULAR • Gübreler ne şekilde bertaraf edilir? • Gübre miktarına göre kapasiteyi karşılayabilecek şekilde ebatlandırılmış zemini sızdırmasız, üstü kapalı gübre deponi alanlarında veya gübre işleme tesislerine göndermek suretiyle bertaraf edilir. • Tavuk Yetiştirme tesislerinde koku ve haşere oluşumu nasıl önlenir? • Havalandırma fanlarının önüne su perdesi yapılarak koku suya hapsedilir ve fanların önüne perdeleme yapılır, heşareler için düzenli ilaçlama yapılır, temizlik ve hijyene dikkat edilir. • Ölü tavukların bertarafı nasıl yapılır? • Tesiste zemini sızdırmasız, üzeri kapaklı ölü çukurları açılmak suretiyle ölü tavukların bertarafı yapılır. • Süt ve süt işleme tesislerinde peyniraltı suları nasıl bertaraf edilir? • Peyniraltı suları işlenerek süt tozu olarak değerlendirilir. • Su ürünleri yetiştirme tesislerinde denizlerde kirlilik nasıl önlenir? • Yemleme otomatik olarak yapılır, dolayısıyla deniz ortamında birikim önlenir. İlaçlamada hayvana direk aşılama yoluyla verilerek su ortamına karışması önlenir. • Ölü balıklar ne şekilde bertaraf edilir? • Ölü balıklar toplanarak, toprak kirliliğine ve yer altı sularına zarar vermeyecek şekilde oluşturulan izolasyonu sağlanmış çukurlara gömülür veya yakma tesislerinde yakılarak bertaraf edilir. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

34. SIKÇA SORULAN SORULAR • Yönetmelik kapsamında hindi yetiştiriciliği için kapasite nasıl belirlenir? • Literatür bilgilerinden tavuğun 2 kg. , hindinin de 14 kg. olduğu kabulüyle (1/7) hesaplamalar sonucunda ortaya çıkan kapasiteye göre değerlendirmeler yapılır. • Zeytin, pamuk vb. bitkisel yağların bitkisel yağ üretiminden çıkan posalardan tekrar yağ elde edilmesi yönetmelik kapsamında nasıl değerlendirilir? • Sonuçta yağ elde edildiği için ÇED Yönetmeliğinin EK-2 listesi kapsamında değerlendirilmektedir. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

35. İSTATİSİKİ BİLGİLER2012 YILINA KADAR VERİLEN ÇED OLUMLU GÖRÜŞLERİ ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

36. İSTATİSİKİ BİLGİLER • YILLARA GÖRE VERİLEN ÇED OLUMLU SAYISI 1996: 8 1997: 8 1998: 5 1999: 4 2000: 5 2001: 4 2002: 5 2003: 6 2004: 8 2005: 8 2006: 4 2007: 13 2008: 15 2009: 22 2010: 17 2011: 62 2012: 37 (Kasım ayına kadar) ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

37. İSTATİSİKİ BİLGİLER • SEKTÖRLERE GÖRE VERİLEN ÇED OLUMLU SAYISI Et Kombinası 42 Mezbahane: 6 Tavuk Kesimhanesi ve Rendering Tesisleri 9 Şeker fabrikası 4 Yumurta Tavukçuluğu 63 Etlik Piliç Yetiştirme Tesisleri 30 Balıkçılık 45 Süt ve Süt Ürünleri 22 Yağ Üretim Tesisleri 10 ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

38. İSTATİSİKİ BİLGİLER • DEVAM EDEN ÇED SAYISI: 101 adet. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya

39. TEŞEKKÜR EDERİZ… Tarım-Gıda Yatırımları Şube Müdürlüğü ADI-SOYADI UNVANI E-posta Ayla KÜÇÜK Şube Müdürü ayla.kucuk@cbs.gov.tr Dr. Ali KÖKSAL Veteriner Hekim ali.koksal@cbs.gov.tr Feza ONBAŞIOĞLU Çevre Y. Mühendisi feza.onbasioglu@cbs.gov.tr Metin GÜRCÜ Çevre ve Şehircilik Uzmanı metin.gurcu@cbs.gov.tr Rana ALTINTAŞ Uzman Biyolog rana.altintas@cbs.gov.tr ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Hizmetiçi Eğitim, 20-22 Kasım 2012, Antalya