Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki

1. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Energetyka słoneczna w Polsce i w Niemczech, 15.11.2011 r. Warszawa

2. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 2 Plan prezentacji • System wsparcia OZE: • Polityka energetyczna Polski do 2030 roku • Prawo energetyczne • Dodatkowe mechanizmy wsparcia ciepła • Finansowe mechanizmy wsparcia • Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych • Fotowoltaika • Kolektory słoneczne • Przyszłość energetyki słonecznej w Polsce • Zastosowanie systemów solarnych w budownictwie • Certyfikacja instalatorów systemów solarnych • Rozwój przemysłu energetyki słonecznej

3. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Priorytety Polityki energetycznej Polski do 2030 roku

4. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Priorytet IV w PEP 2030: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Główne cele w zakresie OZE: • Wzrost udziału OZE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% • w 2020r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych. • Osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych. • Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE. • Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących należących do Skarbu Państwa. • Zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw. • Stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach.

5. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 5 Priorytet IV w PEP 2030: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Główne działania w zakresie OZE: • Optymalizacja aktualnych i wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wsparcia dla OZE. • Efektywne wykorzystanie biomasy. • Wsparcie rozwoju technologii oraz budowy instalacji do pozyskiwania energii odnawialnej z odpadów zawierających materiały ulegające biodegradacji. • Stworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu. • Rozwój energetyki wodnej. • Wdrożenie programu budowy biogazowni rolniczych. • Wsparcie inwestycji z wykorzystaniem funduszy UE.

6. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 6 Prawo energetyczne – system wsparcia OBOWIĄZEK ŚWIADECTWO POCHODZENIA Urząd Regulacji Energetyki Towarowa Giełda Energii OPŁATA ZASTĘPCZA Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

7. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 7 Prawo energetyczne – system wsparcia OZE Pozostałe instrumenty wsparcia: • obowiązek zakupu energii produkowanej w odnawialnym źródle energii, • zwolnienie z koncesjonowania wytwarzania ciepła w źródłach (w tym odnawialnych) o łącznej mocy zainstalowanej nieprzekraczającej 5 MW, • obowiązek nałożony na operatorów sieci energetycznych do zapewnienia źródłom odnawialnym pierwszeństwa w świadczeniu usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, • obniżenie do połowy opłaty za przyłączenie źródła do sieci dla źródeł o mocy zainstalowanej < 5MW, • zwolnienie energii wyprodukowanej w odnawialnych źródłach z podatku akcyzowego, przy jej sprzedaży odbiorcom końcowym,

8. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 8 Prawo energetyczne – system wsparcia OZE Pozostałe instrumenty wsparcia: • zwolnienie źródeł o mocy zainstalowanej < 5MW z obowiązku wnoszenia opłaty skarbowej za wydanie koncesji oraz świadectwa pochodzenia, • zwolnienie źródeł o mocy zainstalowanej <5MW z wnoszenia opłaty za wpis do Rejestru Świadectw Pochodzenia prowadzonego przez Towarową Giełdę Energii.

9. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 9 Dodatkowe mechanizmy wsparcia wytwarzania ciepła i chłodu z OZE • Ministerstwo Gospodarki zleciło wykonanie opracowania pt. Analiza zasadności wprowadzenia dodatkowych mechanizmów wsparcia dla ciepła i chłodu sieciowego wytwarzanego z odnawialnych źródeł energii. • Zakres opracowania obejmuje m.in. propozycje zmian legislacyjnych mających na celu zwiększenie wykorzystania OZE do produkcji ciepła i chłodu sieciowego. • Wyniki analizy zostaną wykorzystane w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii.

10. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 10 Finansowe instrumenty wsparcia • Środki krajowe, w tym zgromadzone w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej • Fundusze międzynarodowe (Norweski Mechanizm Finansowy, Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego) • Środki z programów dwustronnych (Szwajcarsko-Polski Program Współpracy) • Środki europejskie (Krajowe i Regionalne Programy Operacyjne)

11. Ministerstwo Gospodarki pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej dla ProgramuOperacyjnego Infrastruktura i Środowisko dla IX i X osi priorytetowej. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna Działanie 9.4 - Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych – 2 konkursy X. Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii Działanie 10.3 - Rozwój przemysłu dla OZE – 1 konkurs Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 11 Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania

12. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 12 Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania POiIŚ – działanie 9.4: • O dofinansowanie mogły się ubiegać podmioty, których projekty obejmowały: • budowę lub zwiększanie mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej wykorzystujących energię wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy; • budowę lub zwiększanie mocy jednostek wytwarzania ciepła przy wykorzystaniu energii geotermalnej lub słonecznej. • Minimalna wartość projektu - 20 mln PLN • Maksymalna kwota wsparcia - 40 mln PLN • Projekty dot. wykorzystania energii słonecznej: • I konkurs – brak wniosków • II konkurs – 2 projekty na liście rezerwowej • Kolejne konkursy nie są planowane ze względu na wyczerpanie alokacji.

13. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 13 Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania POiIŚ – działanie 10.3: • Wsparcie mogły uzyskać inwestycje polegające na budowie zakładów produkujących urządzenia do wytwarzania: • energii elektrycznej z wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy, • ciepła przy wykorzystaniu biomasy oraz energii geotermalnej i słonecznej, • energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji przy wykorzystaniu wyłącznie biomasy lub energii geotermalnej, • biokomponentów oraz biopaliw ciekłych, stanowiących samoistne paliwa, z wyłączeniem urządzeń do produkcji biopaliw stanowiących mieszanki z paliwami ropopochodnymi, produkcji bioetanolu z produktów rolnych oraz czystego oleju roślinnego. • Minimalna wartość projektu - 8 mln PLN. • Maksymalna kwota wsparcia - 30 mln PLN. • 1 projekt spełniał kryteria formalne, ale nie zakwalifikował się na listę rankingową. • Kolejne konkursy nie są planowane ze względu na wyczerpanie alokacji.

14. KPD zawiera szacunki dotyczące rozwoju trzech sektorów energetyki odnawialnej orazwszystkich technologii: Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 14 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych • Elektroenergetyka • Biomasa stała • Biogaz • Energia wiatrowa • Energia wodna • Fotowoltaika • Ciepłownictwo i chłodnictwo • Biomasa stała • Biogaz • Energia geotermalna • Energia słoneczna • Pompy ciepła • Transport • Bioetanol cukro-skrobiowy • Biodiesel z rzepaku • Bioetanol II generacji • Biodiesel II generacji • Biowodór

15. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 15 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w 2020 r. w podziale na poszczególne sektory.

16. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 16 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywany podział zużycia energii z odnawialnych źródeł energii w poszczególnych sektorach w roku 2020.

17. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 17 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywany kurs wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w stosunku do całkowitego zapotrzebowania na energię z odnawialnych źródeł energii w podziale na sektory elektroenergetyki, ciepła i chłodu oraz transportu [%].

18. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 18 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze elektroenergetyki w latach 2010-2020 [ktoe].

19. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 19 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze ciepła i chłodu w latach 2010-2020 [ktoe].

20. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 20 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywana produkcja ciepła w kolektorach słonecznych w latach 2010-2020 [ktoe]

21. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 21 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywana skumulowana powierzchnia kolektorów słonecznych w latach 2010-2020 [mln m²]

22. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 22 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywany podział sektora ciepła i chłodu z OZE na poszczególne technologie wroku 2020.

23. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 23 Zastosowanie systemów solarnych w budownictwie Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (OZE): • od 1 stycznia 2012 r. wzorcowa rola nowych oraz poddanych generalnemu remontowi budynków publicznych • od 1 stycznia 2015 r. obligatoryjny minimalny udział energii z OZE we wszystkich nowych oraz poddanych generalnemu remontowi budynkach Dyrektywa 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD): • Od 1 stycznia 2019 r. nowe budynki zajmowane przez władze publiczne oraz będące ich własnością o niemal zerowym zużyciu energii • Od 1 stycznia 2021 r. wszystkie nowe budynki o niemal zerowym zużyciu energii • Należy rozważyć stosowanie wysoko efektywnych systemów alternatywnych: • zdecentralizowane systemy dostawy energii oparte na energii ze źródeł odnawialnych, • kogeneracja, • ogrzewanie lub chłodzenie lokalne lub blokowe, szczególnie jeżeli opiera się całkowicie lub częściowo na energii ze źródeł odnawialnych, • pompy ciepła.

24. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 24 Certyfikacja instalatorów systemów solarnych Dyrektywa OZE: • Od 1 stycznia 2013 r. państwa członkowskie zapewniają instalatorom: • małych kotłów i pieców na biomasę, • systemów fotowoltaicznych i systemów ciepła słonecznego, • płytkich systemów geotermalnych oraz pomp ciepła dostęp do systemów certyfikacji lub równoważnych systemów kwalifikowania. Polska: • Obecnie brak takiego systemu. • Propozycje dot. certyfikacji instalatorów małych systemów OZE zawiera projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii. • Ministerstwo Gospodarki przedstawi projekt ustawy w najbliższym czasie.

25. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 25 Rozwój przemysłu energetyki słonecznej • W 2010 r. Instytut Energetyki Odnawialnej wykonał na zlecenie Ministra Gospodarki opracowanie pt.Analiza możliwości rozwoju produkcji urządzeń dla energetyki odnawialnej w Polsce dla potrzeb krajowych i eksportu. • Analiza zawiera m.in. • przegląd polskiego rynku urządzeń OZE, • krajowy potencjał w gałęziach przemysłu, które dotychczas nie wykorzystywały urządzeń OZE, • zbiór przepisów związanych z produkcją urządzeń OZE, • opis możliwości eksportu urządzeń produkowanych w Polsce, • wykaz aktualnych możliwości finansowego wsparcia producentów urządzeń OZE, • listę producentów urządzeń OZE, • opis certyfikacji kolektorów słonecznych. • Analiza jest dostępna na stronie http://www.mg.gov.pl/node/13491.

26. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 26 Podsumowanie • Ministerstwo Gospodarki zakłada, iż energetyka słoneczna w Polsce, zgodnie z PEP 2030 oraz KPD będzie wykorzystywana głównie w sektorze ciepła. • MG zakłada, że do 2020 r. moc zainstalowana w systemach fotowoltaicznych wzrośnie do 3 MW, a skumulowana powierzchnia kolektorów słonecznych wyniesie 14,7 mln m². • Jednocześnie, MG nie rezygnuje definitywnie z technologii produkcji energii elektrycznej ze słońca z uwagi na jej bardzo szybki postęp oraz dynamiczny spadek cen ogniw PV. • MG zaproponuje w projekcie ustawy o energii z OZE dodatkowe instrumenty wsparcia produkcji ciepła i chłodu z OZE. • Planowane jest ułatwienie procedur środowiskowych oraz zwolnienie z obowiązku posiadania koncesji na wytwarzanie energii w małych instalacjach OZE.

27. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 27 Podsumowanie • W ramach kolejnej perspektywy finansowej MG będzie rekomendowało wypracowanie bardziej przychylnych rozwiązań dla energetyki słonecznej (dotacje do budowy systemów fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych). • MG opracowuje system certyfikacji instalatorów OZE w celu zapewnienia poprawnej instalacji i osiągnięcia pełnej wydajności instalowanych systemów. • Rozwój energetyki słonecznej będzie pobudzał polską gospodarkę oraz zwiększał zatrudnienie, również w lokalnych firmach instalatorskich (budowlanych). • Istotna będzie kwestia wykorzystania instalacji solarnych w istniejących budynkach oraz w nowych systemach zintegrowanych z budynkami.

28. Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki 28 Podsumowanie • Od 1 stycznia 2012 r. nowe oraz poddane głębokiej modernizacji budynki użyteczności publicznej będą musiały wykorzystywać energię odnawialną. • MG przewiduje, że kolektory słoneczne oraz ogniwa fotowoltaiczne będą wykorzystywane w budynkach użyteczności publicznej jako budynkach wzorcowych. • Od 1 stycznia 2015 r. wszystkie nowe oraz istniejące budynki poddane głębokiej modernizacji będą musiały być wyposażone w instalacje OZE i pokrywać część zapotrzebowania na energię z OZE. • Przewiduje się, że kolektory słoneczne oraz ogniwa fotowoltaiczne będą wykorzystywane zwłaszcza w budynkach o niskim zużyciu energii. Energia elektryczna z fotoogniw będzie zużywana głównie na pokrycie zapotrzebowania na energię w tych budynkach, w tym zasilanie innych, zintegrowanych urządzeń OZE, np. pomp ciepła.

29. Dziękuję za uwagę Departament Energetyki Małgorzata Turalska