930 likes | 1.44k Views
Tromboz ve DIC. Prof. Dr. Tiraje Celkan. kanama. Trombo z. pıhtılaşma. antikoagülanlar. P rokoagülanlar. kanama. P rokoagülanlar. antikoagülanlar. Pıhtılaşma sistemi. intrensek. Ekstrensek. Ortak yol. Thrombin. Fibrino j en. Fibrin. trombositler. pıhtı. TF. Kollajen.
E N D
Tromboz ve DIC Prof. Dr. Tiraje Celkan
kanama Tromboz
pıhtılaşma antikoagülanlar Prokoagülanlar kanama Prokoagülanlar antikoagülanlar
Pıhtılaşma sistemi intrensek Ekstrensek Ortak yol Thrombin Fibrinojen Fibrin trombositler pıhtı TF Kollajen Damar duvarı
VirchowTriadı 1. Damar duvarında zedelenme (endotel lezyonu). 2. Kan akımında yavaşlama (Staz). 3. Kanın bileşimindeki değişiklikler. HİPERKOAGULABİLİTE PRE-TROMBOTİK DURUM Rudolf Virchow - 1856
Epidemiyoloji • Insidens • 0.7 – 1.9 /100000 çocuk • 0.51 / 10000 yenidoğan • 1-2/ 1000 erişkin • her 100 kişiden 2-5 i hayatında en az bir kere tromboz
Erişkin – çocuk trombozu • Erişkinlere göre daha nadir • Erişkinlerdeki trombozların %40’ının nedeni ??? % 80 nedeni belirli • Çocuklarda hipertansiyon, diabet, sigara gibi nedenler daha az • Erişkin alt ekstremite, • Çocuk alt-üst eks.
Çocuklarda tromboz • en sık yenidoğan ve ergenlikdöneminde
Tromboz nedenleri • edinsel ve kalıtsal.
Çocukluk çağı trombozları hemen hepsi MULTİFAKTÖRYELDİR.
Etyolojide • Çocukluk çağı trombozların %76’sında medikal nedenler özellikle enfeksiyon vekateter • Ancak %25-56’sındakalıtsal neden
Enfeksiyonda Artanlar • vWf artar • Faktör VIII artar • PAI-1 artar • C4bp artar
Enfeksiyonda Azalanlar • Alb. Azalır • Pr. C azalır • Pr. S azalır
En sık nedenler • AT eksikliği • PC, PS eksikliği • Faktör V Leiden • Protrombin 20210 A mutasyonu • Hiperhomosisteinemi • Fak 8 yüksekliği • Antifosfolipid Ak
VENA KAVA SUPERİOR TROMBOZU BEHÇET HASTALIĞI
tanı • ÖNCE DÜŞÜN
Tromboz • Vücudun her bölgesinde damarlanma var • Her hastalık saptandığında ayırıcı tanıda akıla gelmeli
Tanı koyan hekim • % 74 hemato-onko • %11 yd • %7 yoğun bakım
amaç • Erken dönemde saptamak
tanı • Görüntüleme yöntemleri • Kan tetkikleri
Testler • 1.Basamak testler • Tam kan sayımı, per. yayma, akş,lipidler • APCR , FVL • Protrombin 20210 gen araştırması • 12 saatlik açlık homosistein düzeyi • AT, PRC, PRS ve serbest PRS düzeyleri • FVIII aktivitesi • Lupus antiloagülanları ve antikardiyolipin ak • Hb elektroforezi, orak h.anemi
Lipoprotein (a) Plasminojen aktivitesi Fibrinojen PNH FXII, XI,IX,VII,vWF spontan tromb. agreg. Heparin kofakt.-II t-PA DFYI Trombomodulin MTHFR ? Öglobin lizis zamanı 2. Basamak testler:
D-dimer • Fibrinin plazminle parçalanması ile oluşan FYÜ • olayın fibrin oluşumuna kadar gerçekleştiğine işaret • akut trombozda D-dimer artmalıdır • D-dimer yüksek değilse tromboz tanısı şüphelidir • kanama, postop, malinite ve sepsiste D-dimer artar. • Tromboza özgü değil ama (-) se tanıdan uzaklaş (negatif prediktif ) • <normalde 0,5 altında olmalı
D-dimer FIBRIN POLİMER D E D D E D D E D D E D D E D D D FIBRIN yıkım ürünleri D-DIMER E D D
tromboz nedeni • En sık F VIII yüksekliği, FVL ve antikardiolipin
Arteriyel • Lpa ve homosisteinemi
VENÖZ TROMBOEMBOLISMtedavi • Heparin • Heparin-düşük moleküler ağırlıklı • Trombolitik-doku plasminojen aktivatörü • trombolizis • Oral antikoagülan-warfarin • Direkt trombin inhibitörü • Direkt Faktör Xa inhibitörü • Indirekt Faktör Xa inhibitörü
ANTIKOAGÜLAN HEPARIN-ANTITROMBIN WARFARIN Faktör XIIa Faktör XIa Faktör IXa Faktör Xa TROMBIN (IIa) LMWH Faktör VII Faktör IX Faktör X PROTROMBIN (II) Faktör Xa Anti Xa düzeyi PT/INR PTT
Tedavi süresi ???? • Eğer risk Faktörleri bertaraf edilirse 3 aylık tedavi yeterli (6-12 hafta) • Eğer risk Faktörleri devam ediyorsa 3 aylık tedavi 6 aya uzatılmalı • Genetik faktör ve hazırlayıcı neden varlığı 4-6 ay • Kesin ???? • Hastaya bağlı • Oluşumunu engelllemek daha önemli
DIC DEATH is COMING • Kazanılmış bir sendrom • Olay pıhtılaşma ile başlar • morbiditeve mortalitedamar içi thrombozun yaygınlığına bağlıdır • Bir çok nedeni var WWW. Coumadin.com
DIC iki mekanizma • sitokin ağının aktivasyonu ve bunun sonucunda koagulasyon sisteminin uyarılması (sepsis ve majör travmalar • Prokoagulan maddelerin kan akımına karışması (örneğin kanser ve obstetrik vakalar)
DIC DIC patogenezi
Hemostaz • Damar Endoteli • Reoloji damar kan akım mekanizmaları • Trombositler • Koagulasyon kaskadı • Antikoagülan sistem • Fibrinolitik Sistem WWW. Coumadin.com
PLT XI TF VII IX XIa VIIa/TF TFPI IXa VIII VIIIa X Xa PLT V Va Protrombin Trombin Fibrinojen Fibrin
XII PLT pZ XI TF XIIa VII IX XIa VIIa/TF TFPI IXa VIII VIIIa AT Heparin X Xa PLT PS V Va APC Plazminojen Protrombin PLT tPA tPA-i Trombin Trombin PC TAFİ Plazmin FDP Fibrinojen Fibrin Trombomodulin