1 / 27

Rouw na Moord

Rouw na Moord. Onderzoek naar de psychische klachten van nabestaanden na verlies door moord of doodslag Mini symposium 23 oktober 2014 Mariëtte van Denderen, MSc Prof. Dr. Jos de Keijser Prof. Dr. Paul Boelen.

Download Presentation

Rouw na Moord

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Rouw na Moord Onderzoek naar de psychische klachten van nabestaanden na verlies door moord of doodslag Mini symposium 23 oktober 2014 Mariëtte van Denderen, MSc Prof. Dr. Jos de Keijser Prof. Dr. Paul Boelen

  2. Op 15 april 2008 was onze zoon Brian niet op de afgesprokentijdbijons hotel in Spanje. Vijfdagen later kregen we het bericht: hij lag doodaan de weg, mishandeld. Op het politiebureauhoopten we informatietekrijgen, maar in plaatsdaarvanwerden we urenverhoord, alsofwijverdachtwerden. Na jaren is er nog geendader. Ikblijfmijzelfkwellen: waaromgebeurdeditbij hem, en door wie. Mijnleven is verdeeld, in voor 2008 endaarna. Geschreven door eenmoederwiens zoon is vermoord.

  3. Prevalentie • 150 a 180 mensen jaarlijks vermoord in Nederland • Ieder slachtoffer laat een aantal nabestaanden achter

  4. Vragen • Wat is de prevalentie van Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS) en Gecompliceerde Rouw (GR) bij nabestaanden van moord? • Wat is de rol van wraak op het rouwproces? 3. Wat is het effect van een behandeling bestaande uit cognitieve therapie en EMDR op de PTSS en GR klachten bij nabestaanden na moord? Vragenlijstonderzoek Behandelstudie

  5. Vraag 1 • Wat is de prevalentie van Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS) en Gecompliceerde Rouw (GR) bij nabestaanden van moord?

  6. Deelnemers 1. Lotgenotenorganisaties: • VOVK: Vereniging Ouder van een Vermoord kind • ADS: Aandacht Doet Spreken • VVRS: Vereniging voor Veiligheid, Respect en Solidariteit 2. Casemanagers Slachtofferhulp Nederland 3. Website en media • www.rouwnamoord.nl

  7. In- en exclusiecriteria • Familieleden; ouders, kinderen, broers/zussen van 18 jaar en ouder • Partners • Meerdere personen binnen één gezin kunnen meedoen Exclusiecriteria: • De Nederlandse taal niet machtig • Verdachten/daders

  8. Vragenlijstonderzoek • Gecompliceerde rouwklachten • Posttraumatische stressklachten • Wraak • Angst • Fysieke klachten

  9. Kenmerken van deelnemers • 330 ingevuldevragenlijsten • Leeftijd nabestaanden: 58 jaar (range 25 - 82)Leeftijd slachtoffers: 27 jaar (range 0 – 69) • Gemiddelde tijd sinds het overlijden: 7 jaar (range 0 - 35 jaar) • 89% van de moorden vond plaats in Nederland, 11% in het buitenland • 5.1% was getuige van de moord (N=17)

  10. Resultaten • 33% heeft last van posttraumatische stress klachten • 81% heeft veel langdurig en intense rouwklachten • Gemiddelde tijd sinds het overlijden: 7 jaar • Naarmate de tijd toeneemt nemen PTSS klachten en gecompliceerde rouwklachten af

  11. Resultaten • Vrouwen ervaren meer PTSS en GR dan mannen • Ouders ervaren meer klachten dan indirecte familieleden en kinderen van het slachtoffer • Geen effect op PTSS/ GR wat betreft: • De relatie tussen nabestaande – dader • Dader wel of niet veroordeeld

  12. Vraag 2 Wat is de rol van wraak op het rouwproces? Wat is het verband tussen wraak en • Gecompliceerde rouw en PTSS? • Geslacht en relatie tot de dader?

  13. Belemmerende gedachten • Ik kom hier nooit meer overheen • Pas als de dader gevonden wordt kan ik verder... • Pas als de dader bestraft wordt kan ik verder… • Pas als ik wraak genomen heb…

  14. Resultaten • Er is een samenhang tussen wraak en PTSD/gecompliceerde rouw b) Geslacht nabestaande speelt geen rol c) Nabestaanden waarvan de dader een familielid is ervaren minder wraakgevoelens

  15. Vraag 3 Wat is het effect van een behandeling bestaande uit Cognitieve gedragstherapie en EMDR op PTSS en gecompliceerde rouwklachten van nabestaanden na moord?

  16. Behandelopzet 27 therapeuten getraind in het behandelprotocol 8 individuele sessies met een cliënt Interventie- en wachtgroep (na 4 mnd) conditie

  17. Inclusiecriteria • Partners • Familieleden; ouders, kinderen, broers/zussen van 18 jaar en ouder • Meerdere personen binnen één gezin kunnen meedoen • Hoge score op de Rouwvragenlijst en/of • Hoge score voor PTSS klachten

  18. Opzet behandeling: 8 sessies 5. EMDR 6. CGT 3. EMDR 4. EMDR 7. CGT 8. CGT 2. Rouw in het gezin 1. Kennis making 7. EMDR 3. CGT 6. EMDR 8. EMDR 4. CGT 5. CGT

  19. Vragen behandelstudie • Leidt de behandeling tot minder klachten? 2. Heeft de behandelvolgorde (CGT-EMDR of EMDR-CGT) invloed op de behandeluitkomst? Hypothese: Eerst het trauma behandelen (EMDR) en daarna rouw (CGT) leidt tot betere behandeluitkomsten (Murphy, Johnson, Chung & Beaton, 2003; Rando, 1996; Rynearson & Geoffery, 1999)

  20. Voorlopige resultaten (N=77) • Klachten van mensen in de wachtgroep daalden niet significant puur door het wachten. • Na de behandeling daalden rouw en PTSS klachten significant ten opzichte van vóór de behandeling.

  21. Voorlopige resultaten • De afname van klachten geldt zowel voor vrouwen als voor mannen • De behandelvolgorde (EMDR – CGT of CGT-EMDR) heeft geen effect op het behandelsucces.

  22. Te onderzoeken Wordt de afname van klachten gemedieerd door - afname wraakgevoelens? - afname vermijdingsgedrag?

  23. De stand van zaken • Behandeling implementeren: toegang voor iedere nabestaande & therapeuten keurmerk • Behandelartikel: in afwachting van laatste data • Verspreiden van kennis

  24. Artikelen • Psychopathology among homicidally bereaved individuals A systematic review (Online) gepubliceerd in Trauma, Violence & Abuse(2013) M. van Denderen, J. de Keijser,M. Kleen& P. Boelen • Prevalence and Correlates of self-rated Post-Traumatic Stress Disorder and Complicated Grief in a Community Based Sample of Homicidally Bereaved IndividualsGeaccepteerd in Journal of Interpersonal Violence (2014)M. van Denderen, J. de Keijser,M. Huisman & P. Boelen • Revenge and Psychological Adjustment after Homicidal Loss Geaccepteerd in Aggressive Behavior (2014) M. van Denderen, J. de Keijser,C. Gerlsma, M. Huisman & P. Boelen • Treating Complicated Grief and Posttraumatic Stress Disorder with Cognitive Behavioural Therapy and EMDR in Homicidally Bereaved Individuals: a Randomised Control TrialIn preperationM. van Denderen, J. de Keijser,M. Timmerman & P. Boelen

  25. Met dank aan • Subsidiegever: Fonds Slachtofferhulp • Lotgenotenorganisaties VOVK, ADS, VVRS • Slachtofferhulp Nederland • Rijksuniversiteit Groningen: Universiteit Utrecht: Prof. Dr. Jos de Keijser Prof. Dr. Paul Boelen Dr. Mark Huisman Dr. Marieke Timmerman Dr. CobyGerlsma

More Related