Scholing NPZE 6 maart 2014 Omgaan met rouw en verlies

1. Scholing NPZE6 maart 2014Omgaan met rouw en verlies

2. Rouw en verlies • Rouwen begint bij verlies - Wel of niet behandelen • Start palliatieve zorg • Begeleiding noodzakelijk ? - Onderdeel van ons vak? • Aandacht en Communicatie - Vandaag even niet de lichamelijke kant …..

3. Gespreksonderwerpen - Vaste contactpersoon voor begeleiding • Vragen naar de beleving proces • Aansluiten bij hoop, wensen en verwachtingen • Vragen naar ervaringen, zorgen en angst - Vragen naar wensen rondom overlijden

4. Fijngevoeligheid • Niet te vroeg en niet te laat……. • Altijd naar vragen! Aansluiten beleving. • Mensen zijn er zeker mee bezig, maar willen er niet met iedereen over praten • Respect voor afwijzing onderwerp - Benoemen dat je beschikbaar bent

5. Welke onderwerpen? • Hoe ziet u de toekomst voor zich? • Welke verwachtingen hebt u van de mensen om u heen? • Welke verwachtingen hebt u tav de hulpverleners? NB. Denk ook aan mogelijkheden voor spirituele, psychische of sociale hulpverlening !!

6. Onderwerpen later…. • Hebt u nagedacht over uw levenseinde? • Hebt u daar met iemand over gesproken? • Hebt u afspraken vastgelegd, een testament of wilsbeschikking? • Is er een contactpersoon aangewezen? • Hebt u een uitvaartverzekering? • Hoe denkt u over euthanasie?

7. Naasten • Ga zo mogelijk het gesprek aan met direct betrokkenen (toestemming client) • Naasten maken zich soms eerder zorgen over de toekomst - Adviseren vragen te stellen zolang iemand zijn of haar wensen nog kan vertellen

8. Praktische zaken • Waar wil iemand sterven? • Is er voorkeur voor begraven of cremeren? • Welke begraafplaats? • Nadenken over kleding,kist, rouwkaart • Thuis opbaren of niet • Mogelijkheden eventueel bespreken met uitvaartbedrijf

9. Rondom het sterven ….. • Wie mag u bijstaan in de laatste dagen/uren? • Wie gaat de uitvaart coordineren? - Heb aandacht voor euthanasiewens, overleg opnieuw met de huisarts hiervoor - Denk aan laatste sacramenten of andere belangrijke rituelen ivm levensovertuiging

10. Continuiteit • Wees helder over je hulpaanbod • Maak een aanwezigheidsschema • Maak afspraken over aanwezigheid rond sterven, overlijden en laatste zorg - Wees duidelijk over nazorg(bezoek) en je bereikbaarheid na overlijden/uitvaart

11. Nazorg • Nazorg is een vak, verdiep je erin of dit bij jouw taken hoort en tot welke grens • Doorverwijzen is prima, als je namen en telefoonnummers geeft - Consultatie eventueel mogelijk bij afdeling nazorg van Hospice Dome -

12. Zorg voor jezelf…….. - Bedenk dat begeleiding alleen werkt als de client deze accepteert • Maak over rouwbegeleiding beleids-afspraken met je team • Welke verantwoordelijkheid heb jij? • Hoe grens je de hulpvragen goed af? • Vraag zelf hulp als je vastloopt!