190 likes | 442 Views
Actuele Tafel IV “Politieke radicalisering”. Met inleidingen van prof. dr. Bob de Graaff en burgemeester dr. Ruud Vreeman. Politieke radicalisering. Bob de Graaff, Den Haag 2007. Wat is radicalisering?.
E N D
Actuele Tafel IV “Politieke radicalisering” Met inleidingen van prof. dr. Bob de Graaff en burgemeester dr. Ruud Vreeman
Politieke radicalisering Bob de Graaff, Den Haag 2007
Wat is radicalisering? • NCTb: “Een proces van groeiende bereidheid om niet-democratische middelen te gebruiken om politieke of godsdienstige opvattingen aan anderen op te leggen”. • M.a.w.: • Democratie is de norm • Geweld niet noodzakelijk overheid als ideeënpolitie?
Onderscheid politieke en religieuze radicalisering? • ‘Jihad isn’t about religion; if you cut out the Koranic quotes from jihadists’ writing their views sound remarkably like political revolutionaries who have come before them’ (Tom Quiggin, 2007)
Wat is erger: politieke of religieuze radicalisering? • Politiek terrorisme • Nationalisme/onafhankelijkheid afscheiding (algemeen) • Maatschappijhervorming/gelijkere verdeling van rijkdommen (links) • Machtsovername + veroorzaken van chaos (rechts)
Politiek terrorisme: • Nationalisme/onafhankelijkheid afscheiding (algemeen) • Gericht op uiteindelijke onderhandelingen • Maatschappijhervorming/gelijkere verdeling van rijkdommen (links) • Vereist in beginsel behoudt van sympathie van groot deel van de bevolking (praktijk vaak anders) • Machtsovername + veroorzaken van chaos (rechts) • In laatste instantie coup-karakter, daaraan voorafgaand creëren van chaos en confrontaties tegenstanders (straatterreur)
Religieus terrorisme • Toename v.a. jaren tachtig: • 1968: geen religieuze terr. groeperingen • 1994: 1/3 van 49 terr. organisaties religieuze achtergrond • Meer doden: • 1995: ¼ aanslagen is religieus geïnspireerd, maar verantwoordelijk voor 60% aantal slachtoffers
Wat is erger: links- of rechts-extremisme? • Links: • Vereist behoud sympathie deel van bevolking, gericht op afzonderlijke individuen • Rechts: • Coup-karakter, maar wel straatterreur. Gericht tegen grotere groepen, zonder aanzien des persoons, ‘soft spots’.
Hoe groot is actuele dreiging? • Volgorde van ernst: • Jihadistisch terorisme • Rechts-extremisme • Dierenrechtenactivisme • Links activisme • Wapenbezit • Effect Wilders? • Isolement • Interferentie verschillende types radicalisering
Wat is de ideologie van rechts-radicalisme? • Autoritair & atavistisch • Oriëntatie op eigene/xenofobie • Anti-semitisch • Geweld tegen politieke tegenstanders • Front stage/backstage
Extreemrechtse verschijningsvormen: • Politieke partijen: • Nationale Alliantie, Nederlandse Volksbeweging, Nieuw Rechts • Organisaties: • Blood & Honour, Racial Volunteer Front, Jeugdstorm Nederland, Aktiefront Nederland • Strijdgroepen: Blood & Honour • Subculturen: (Lonsdale, gabber) lastige kwestie • Digitale Clustering • Concerten, herdenkingen etc. • Vandalisme, graffitti
Bronnen van radicalisering 1: ‘political opportunities’ op macro-niveau
Bronnen van radicalisering 2: ‘ondernemers van geweld’ op meso-niveau
Bronnen van radicalisering 3:ontwikkeling van een radicale identiteit op micro-niveau
Waarom stopt het proces niet? • Investering (sociaal, financieel, psychologisch) • Angst voor eenzaamheid/niet te kunnen terugkeren in burgerlijke maatschappij • Solidariteit met/gijzeling door ‘peers’ • Levensstijl • ‘just cause’ blijft bestaan/cyclus van wraak en vergelding • Inbedding in familietradities (IRA, ETA) • Inspiratie door ‘voorbeelden • ‘state sponsoring’ • Zwakke of profiterende overheid
Waarom stopt het proces wel? • De 3 W’s • Leeftijd • Familie • Teleurstelling • Conflicten • Arrestatie • Afschrikking (dood mede-terroristen) • Exit-mogelijkheiden (pentiti) • Counterintelligence door overheid: verstoren, conflicten bevorderen
Wat kan overheid doen? • Juridische mogelijkheden zijn beperkt. Maar: kroongetuige/pentiti-regelingen zijn idee • Registratie • Binding vergroten • Stimuleren van participatie • Weerstandsvermogen betrokken groepen vergroten • Emancipatie van vrouwen • Counterintelligence activiteiten/bestuurlijke maatregelen • Criminaliteit tegengaan • Integrale aanpak • Individuele begeleiding/exit-programma’s • Risico: overmonitoring
Speciale rol voor lokaal bestuur • Veranderde relatie met rijksoverheid • Uitwisseling ervaringen cruciaal: niet 443x wiel uitvinden • Opslaan ervaringen: best & bad practices • ‘scholen’ van lokaal personeel • Reflectie op beleidsfilosofie: • Karakter rechtsstaat, ethiek beleidsinterventies, scheiding kerk en staat, reikwijdte vrijheid van godsdienst & meningsuiting • Wat is (prijs van) veiligheid?