Eklem- Genel Bilgiler

1. Eklem- Genel Bilgiler Prof. Dr. Mürvet Tuncel

2. Eklemleri inceleyen bilim dalına arthrologia (artroloji) ekleme articulatio denir. • Eklemler, kemikler arasındaki fonksiyonel bağlantıyı sağlayan yapılardır. • Eklem, yapısına katılan kemik sayısına göre 2 gruba ayrılır

3. İki kemiğin eklem yüzlerinin bir araya gelmesi ile oluşan ekleme articulatio simplex (örn. omuz eklemi) denir. • İkiden fazla kemiğin eklem yüzlerinin biraraya gelmesi ile oluşan ekleme articulatio composita (örn. dirsek eklemi) denir.

4. articulatio cubiti • art. humero-ulnaris • art. humeroradialis • art. radio-ulnaris proximalis

5. ÜST EKSTREMİTE EKLEMLERİ • articulatio acromioclavicularis • articulatio sternoclavicularis • articulatio humeri • articulatio cubiti • articulatio radio-ulnaris distalis • articulatio radiocarpalis • articulationes manus * *

6. Eklemlerle ilgili olarak çok çeşitli sınıflandırmalar vardır. • En yaygın kullanılan sınıflandırma eklemlerin hareket yeteneklerine göre yapılan sınıflandırmadır. • Bu sınıflandırmaya göre eklemler üç grupta incelenirler.

7. OYNAMAZ EKLEMLER (ARTICULATIONES FIBROSAE) • YARI OYNAR EKLEMLER (ARTICULATIONES CARTILAGINEA) • OYNAR EKLEMLER (ARTICULATIONES SYNOVIALES)

8. OYNAMAZ EKLEMLER (ARTICULATIONES FIBROSAE) • Syndesmosis • Sutura • Gomphosis (art.dento-alveolaris) • Schindylesis

9. Syndesmosis: İkikemiğineklem yüzleri fibröz bağ dokusu ile birbirine sıkıca tutunur (örn. articulatio tibiofibularis distalis).

10. Sutura: İki kemiğin birleşme yerleri girintili çıkıntılıdır. Kemik kenarlarının arasında sutural ligament denen bağ dokusu bulunur. Zaman içerisinde bu doku kemikleşir. • Çeşitli tip suturalar vardır.(Sutura serrata, denticulata, squamosa, plana) Kafa kemikleri arasında görülen eklemlerdir.

11. Gomphosis (art.dento-alveolaris): Bir tahtaya çakılan çivi biçiminde oluşan eklemlerdir (örn. üst, alt çene alveolleri ile dişler arasındaki eklemler).

12. Schindylesis: Bir kemik çıkıntısının diğer kemikteki oluk içine yerleşmesiyle oluşan eklemdir (örn. vomer ile rostrum sphenoidale arasındaki eklem).

13. YARI OYNAR EKLEMLER (ARTICULATIONES CARTILAGINEA ) • Synchondrosis • Symphysis

14. Synchondrosis • Eklem yüzleri arasında görülen kıkırdak dokusu erişkinlerde kemikleşir, bu nedenle bazen oynamaz eklem olarak sınıflanır (örn. kostalar ile sternum arası eklemler).

15. Symphysis • Eklem yüzleri arasında fibrokartilaginöz bir discus bulunur (örn. symphysis pubica).

16. OYNAR EKLEMLER (ARTICULATIONES SYNOVIALES) • Bu tip eklemlerin genel özellikleri: • 1-Facies articularis adı verilen hyalin kıkırdakla kaplı eklem yüzleri bulunur. • Membrana fibrosa • Membrana synovialis

17. 2-Capsula articularis denilen eklem kapsülü vardır.

18. 3-Eklem yüzleri arasında cavum articulare adı verilen potansiyel bir boşluk bulunur.Bu boşluk synovia adı verilen eklem sıvısı ile doludur.

19. 4-Eklemin ligament adı verilen iç ve dış bağları vardır.

20. articulatio sternoclavicularis • Eklem yüzleri: • facies articularis sternalis-clavicula • İncisura clavicularis’i ve kıkırdak kosta • Tipi:art. sellaris • Bağları: capsula articularis lig. sternoclavicularis anterius lig. sternoclavicularis posterius lig. costoclavicuare lig. İnterclaviculare • Hareketler: Sirkumdiksiyon

21. articulatio acromioclavicularis • Bağları: capsulaarticularis lig. acromioclavicularis lig. coracoclaviculare • lig. Trapezoideum-anterolateral • lig. Conoideum-posteromedial • Hareketler:Scapula’nınclavicula üzerinde kayma ve rotasyonu

22. 5-Bazı eklemlerde eklem yüzlerinin birbirine uyumunu sağlayan discus articularis, meniscus articularis ve labrum articulare adı verilen yardımcı oluşumlar bulunur.

23. Synovial eklemlerin eklem yüzlerine göre sınıflandırılması: • Ginglymus (art. trochlearis, menteşe tipi) • Articulatio trochoidea • Articulatio bicondylaris • Articulatio ellipsoidea • Articulatio sellaris • Articulatio spheroidea • Articulatio plana • Bu grupların dışında hiçbir gruba dahil olmayan irregüler eklemler vardır (örn: art. talocalcaneonavicularis).

24. Ginglymus(art. trochlearis, menteşe tipi) Eklem yüzlerinden biri konveks makara şeklinde olup, diğeri bu eklem yüzünü içine alacak şekilde konkavdır. Tek eksenli eklemdir. Transvers ekseni vardır. Bu eksen etrafında fleksiyon-ekstansiyon hareketleri yapılır (örn: art. interphalangea).

25. Konveks eklem yüzü silindir şeklinde, konkav eklem yüzü ise halka şeklindedir. Tek eksenlidir. Vertikal ekseni vardır. Bu eksen etrafında pronasyon ve supinasyon hareketleri yapılır. (örn: art. radioulnaris proximalis). Articulatio trochoidea

26. Konveks eklem yüzü kondil şeklinde, diğer eklem yüzü bunu içine alacak şekilde konkavdır. Tek eksenli eklemdir. Transvers eksen etrafında fleksiyon ve ekstansiyon hareketi yapılır (örn: art. genus). Articulatio bicondylaris

28. Articulatio ellipsoidea • Konveks eklem yüzü oval, konkav eklem yüzü ise elipsoid şeklindedir. İki eksenlidir. Sagital eksen etrafında adduksiyon ve abduksiyon, transvers eksen etrafında fleksiyon ve ekstansiyon hareketleri yapılır (örn: art. radiocarpalis).

29. Articulatio sellaris • Eklem yüzleri eyere benzer. İki eksenlidir. Transvers eksen etrafında fleksiyon ve ekstansiyon, sagital eksen etrafında abduksiyon ve adduksiyon hareketleri yapılır (örn: art. carpometacarpea pollicis).

30. Eklem yüzlerinden biri küre şeklinde konveks, diğeri onu içine alacak şekilde konkavdır. Üç eksenlidir. Transvers eksen etrafında fleksiyon-ekstansiyon, sagital eksen etrafında abduksiyon-ve adduksiyon, vertikal eksen etrafında pronasyon-supinasyon hareketleri yapılır (örn: articulatio humeri). Articulatio spheroidea

31. Articulatio plana • Eklem yüzleri düzdür. Birbirleri üzerinde kayma hareketi yaparlar (örn: articulatio acromioclavicularis).

32. Bu grupların dışında hiçbir gruba dahil olmayan irregüler eklemler vardır • (örn: art. talocalcaneonavicularis).