860 likes | 1.02k Views
Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…. W Z R O S T G O S P O D A R C Z Y. CO TO JEST WZROST GOSPODARCZY?. WZROSTEM GOSPODARCZYM nazywamy powiększanie się realnej wartości produktu krajowego brutto (globalnej lub per capita ) w gospodarce.
E N D
CO TO JEST WZROST GOSPODARCZY? • WZROSTEM GOSPODARCZYM nazywamy powiększanie się • realnej wartości produktu krajowego brutto (globalnej lub per • capita) w gospodarce.
WZROSTEM GOSPODARCZYM nazywamy powiększanie się • realnej wartości produktu krajowego brutto (GLOBALNEJ • lub PER CAPITA) w gospodarce. • Obie miary są ważne…
DYGRESJA • ANGUS MADDISON, World Population, GDP and Per Capita GDP, 1 – 2003 AD. • http://www.ggdc.net/maddison/Historical_Statistics/horizontal-file_03-2007.xls • Od MADDISONA można się dowiedzieć m. in.: • Ile wynosił PKB per capita w Jerozolimie za Chrystusa (ok. 500-550 dol. PPP z 1990 r.). • - Ile w tym samym czasie wynosił PKB per capita w Polsce (400 $), Rzymie (800$), Paryżu (470$), Monachium (430 $), Pekinie (450$), Meksyku (400$), itd. • Kiedy Europa Zachodnia zaczęła wyprzedzać Chiny (1000 r., odpowiednio: 400$ i 450$; 1500 r., odpowiednio : 771$ i 600$). • KONIEC DYGRESJI
Skutki I WIELKIE RÓŻNICE poziomu życia mieszkańców różnych krajów. W 2000 r. poziom życia w Zairze był ponad 120 razy niższy niż w USA a długookresowa stopa wzrostu w Zairze była ujemna, a w USA dodatnia.
Skutki II SZYBKIE ZMIANY poziomu życia mieszkańców różnych krajów. W 1900 r. poziom PKB per capita w Szwecji był ponad 2 razy wyższy niż w Japonii. Po 100 latach Japonia przegoniła Szwecję (Japonia - 2,92%; Szwecja - 2,09%).
A teraz popatrzmy jeszcze na wzrost gospodarczy w Polsce i w Meksyku w XX wieku.
Polska a Meksyk w XX wieku Polacy lubią się porównywać z pracowitymi i bogatymi tego świata; np. z Amerykanami (28129 dolarów "na głowę" w 2000 r.), z Niemcami (18596 dolarów "na głowę" w 2000 r.), z Japoń-czykami (21067 dolarów "na głowę" w 2000 r.).
Otóż nasze miejsce jest gdzie indziej, . Popatrzmy np. na Polskę i Meksyk i PKB per capita w 1900 i w 2000 roku. Oni startowali od 1366 dolarów i kończyli z 7218 dolarami, a my startowaliśmy od 1536 dolarów i kończylismy z 7215 dolarami. W XX w. Meksykanie najpierw dogonili, a potem przegonili Polaków! Wszystko dlatego, że tempo wzrostu gospodarczego w Meksyku w XX w. wynosiło 1,68%, a w Polsce 1,56%!!
W dodatku, jak wynika z ustaleń poczynionych w ra-mach ECONOMICS OF HAPPINESS - Meksykanie są od Pola-ków szczęśliwsi o tyle mniej więcej, o ile Polacy są szczęśliwsi od mieszkańców Botswany! (www.nytimes.com/imagepages/2008/04/16/business/20080416_LEONHARDT_GRAPHIC.html, serwis dostępny w sierpniu 2009 r.).
Są i nne podobieństwa, np. Odra i Rio Grande… Oni, Meksykanie, są peryferią jednego z gospodarczych i cywiliza-cyjnych centrów świata (Kanada i Stany) i my, Polacy, jesteśmy peryferią jednego z gospodarczych i cywilizacyjnych centrów świa-ta (Europa Zachodnia).
I jeszcze coś. Na portalu "gazeta.pl" z 10 marca 2010 r. znalazłem niedawno wywiad z prof. Krystyną Iglicką zatytułowany: „Stra-cone pokolenie. Najnowsza polska emigracja„ (tytuł mówi wszyst-ko). Iglicka pisze m. in.: "Jesteśmy największym ekspor-terem siły roboczej w Europie. W Amerykach mamy Meksyk (...). Tak, jesteśmy Meksykiem Europy".
Pomówmy teraz o pewnych szczegółowych poglądach dotyczących wzrostu gospodarczego, czyli o: „GRANICACH WZROSTU” i „EFEKCIE DOGANIANIA”
GRANICE WZROSTU? Chodzi o twierdzenie, że: Niedobór zasobów naturalnych zahamuje w końcu wzrost gospo-darczy. Prekursor: Thomas Robert Malthus (1766-1834) i „prawo ludnoś-ciowe”: brak żywności zahamuje wzrost liczby ludnosci na świecie.
Thomas Robert Malthus (1766-1834) i „prawo ludnościowe”: brak żywności zahamuje wzrost liczby ludności na świecie. Ponure prognozy Malthusa (economics - „dismal science”) się nie spełniły. Świat uniknął maltuzjańskiej pułapki.
Thomas Robert Malthus (1766-1834) i „prawo ludnościowe”: brak żywności zahamuje wzrost liczby ludności na świecie. Ponure prognozy Malthusa (economics - „dismal science”) się nie spełniły. Świat uniknął maltuzjańskiej pułapki. Rozwiązaniem okazało się SPOWODOWANE DZIAŁANIEM RYNKU ZWIĘKSZANIE SIĘ NAKŁADÓW KAPITAŁU PLUS ZMIANY TECHNOLOGICZNE. Efektem był gwałtowny wzrost produktywności „brakującego” za-sobu. Te doświadzenia można uogólnić. Dotyczą one NIE TYLKO ZIE-MI, LECZ TAKŻE INNYCH ZASOBÓW.
KONWERGENCJA? Istnieje tendencja do wyrównywania się poziomów rozwoju gos-podarczego i poziomów życia [EFEKT DOGANIANIA (ang. catch-up effect)] w różnych krajach.
PRZYCZYNY: • Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapi-tał w krajach względnie biednych.
PRZYCZYNY: • Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapi-tał w krajach względnie biednych. • Prawo malejących przychodów.
PRZYCZYNY: • Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapi-tał w krajach względnie biednych. • Prawo malejących przychodów. • Technologiczny „efekt gapowicza”.
PRZYCZYNY: • Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapi-tał w krajach względnie biednych. • Prawo malejących przychodów. • Technologiczny „efekt gapowicza”. • * • - Rola „ram instytucjonalnych (Afryka, kraje realnego socjalizmu)
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
2. PRZYCZYNY WZROSTU Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997 Źródło: E.F.Denison, Trendsin American Economic Growth, 1929-1982, Wa-shingtonBrookingsInstitution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Principles, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374.
3. WAHANIA WZROSTU GOSPODARCZEGO W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji, Yp, można utoż-samiać ZE WZROSTEM GOSPODARCZYM.
3. WAHANIA WZROSTU GOSPODARCZEGO W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji, Yp, można utoż-samiać ZE WZROSTEM GOSPODARCZYM. W okresie krótkim zmiany zagregowanych wydatków, AEPL, po-wodują, że RZECZYWISTA WIELKOŚĆ PRODUKCJI, YE, WA-HA SIĘ WOKÓŁ WIELKOŚCI PRODUKCJI POTENCJALNEJ, YP.
Rzeczywista i potencjalna wielkość produkcji w Stanach Zjednoczo-nych w latach 1950-2000 Rzeczywista produkcja, Y, w bardzo długim okresie waha się wokół zwiększającej się stopniowo produkcji potencjalnej, Yp. 2005 r.) 11000
CYKLEM KONIUNKTURALNYM nazywamy wahania rzeczy-wistej wielkości produkcji wokół trendu długookresowego, który ukazuje zmiany wielkości produkcji potencjalnej. Wahaniom tym towarzyszą zmiany wielkości bezrobocia i tempa inflacji.
Fazy cyklu koniunkturalnego Typowy cykl koniunkturalny składa się z fazy RECESJI i fazy EKSPANSJI. Punkty zwrotne koniunktury to SZCZYT i DNO. [RECESJA – 6 lub więcej miesięcy spadku PKB (z grubsza)]
UMIĘDZYNARODOWIENIE CYKLU (ważna cecha współczesne-go cyklu koniunkturalnego) Stan koniunktury w jednym kraju np. za pośrednictwem handlu zagranicznego wpływa na stan koniunktury w innych krajach.
PRZYCZYNY CYKLU KONIUNKTURALNEGO • Jak pamiętamy, wahania cykliczne tłumaczyliśmy, odwołując się do modelu AD/AS…
Jak pamiętamy, wahania cykliczne tłumaczyliśmy, odwołując się do modelu AD/AS. Oto przykład: P LAS SAS 1 E 1 P2 SAS 2 B A E 2 AD P1 1 AD 2 0 Y Y P
Ogólnie, teorie cyklu koniunkturalnego mogą być: EGZOGENICZNE LUB ENDOGENICZNE.
EGZOGENICZNE teorie cyklu koniunkturalnego tłumaczą cykl PRZYCZYNAMI INNYMI NIŻ ZACHOWANIA SAMYCH KON-SUMENTÓW I PRZEDSIĘBIORSTW (przyczynami „zewnętrz-nymi” w stosunku do nich).
A oto przykład „egzogenicznej teorii cyklu koniunkturalnego”. CYKL POLITYCZNY Wyborcy mają krótką pamięć, więc przed wyborami rządzący za pomocą ekspansywnej polityki gospodarczej „nakręcają koniun-kturę” i – wygrywają wybory. Spowodowana tym inflacja pojawia się dopiero po wyborach. Jednak „wyborcy mają krótką pamięć”, więc… ITD..