370 likes | 768 Views
Samenvatting. Wet van Coulomb. Elektrisch veld. Wet van Gauss. College 4: Elektrische Potentiaal. -boek hoofdstuk 23 Na dit college weet je: wat de potentiële energie van een lading in een elektrisch veld is. Aspecten van Potentiële Energie (boek hoofdstuk 8.2):.
E N D
Samenvatting Wet van Coulomb Elektrisch veld Wet van Gauss
College 4: Elektrische Potentiaal -boek hoofdstuk 23 Na dit college weet je: wat de potentiële energie van een lading in een elektrisch veld is
Aspecten van Potentiële Energie (boek hoofdstuk 8.2): • Potentiële energie is gerelateerd aan een conservatieve kracht • De keuze U=0 is arbitrair, omdat je alleen naar DU kijkt. Dus kies handig. • Derde Wet van Newton (F12 =-F21). Dus potentiële energie zit in “het systeem” en niet in een object.
Vergelijk met Definitie: De elektrische potentiaal (V) in een punt (a) is gelijk aan de potentiële energie (U) van een lading (q) gedeeld door de grootte van die lading. Eenheid elektrische potentiaal is Volt: [V]=[J/C]
Twee massa’s m<M Is de zwaartekracht gelijk? Is de versnelling gelijk? Is de potentiële energie gelijk?
Twee massa’s m<M Twee ladingen
Een elektron loopt van links naar rechts tussen geladen platen • Bereken: • Verschil in potentiële energie • Eindsnelheid elektron • Eindsnelheid proton dat van rechts naar links gaat
Definitie: De verandering in potentiële energie gerelateerd aan een conservatieve kracht F, is minus de door die kracht verrichte arbeid:
Voorbeeld: Bepaal elektrisch veld tussen platen als afstand 25 cm is Homogeen constant veld V21= Ed E=5000 /0.25 =20 kV/m
Bepaal de potentiaal tgv een geleidende bol met lading Q als funktie van de afstand r tot het centrum Buiten r>r0
Bepaal de potentiaal tgv een geleidende bol met lading Q als funktie van de afstand r tot het centrum Buiten r>r0 Kies V=0 voor r=
Bepaal de potentiaal tgv een geleidende bol met lading Q als funktie van de afstand r tot het centrum Buiten r>r0 Op geleider r=r0 Binnen geleider E=0 =0
Bepaal de potentiaal tgv een geleidende bol met lading Q als funktie van de afstand r tot het centrum
Doorslag in lucht ontstaat voor E-velden groter dan 3 MV/m Bepaal doorslag spanning voor een bol met straal R=10 cm Dus V>300 kV Voor r = 1 mm is de doorslag spanning 3 kV Dit is de reden dat hoogspanningsapparatuur ronde oppervlakken heeft en geen scherpe punten.
Bepaal de potentiaal tgv een punt lading Q als funktie van de afstand r E veld bol = E veld puntlading
Bepaal de potentiaal tgv een punt lading Q als funktie van de afstand r
Voorbeeld Hoeveel arbeid verricht het elektrische veld om twee protonen vanaf oneindig tot op 10 nm van elkaar te brengen.
Veld ten gevolge van meer ladingen: Vectorsom! Potentiaal ten gevolge van meer ladingen: Scalaire som!!
Potentiaal tgv een geladen ring dQ=Q/2pR dl= l dl
Potentiaal tgv een homogeen geladen plaat dQ/Q=dA/pR2= 2pr dr/ pR2 dQ= 2Qr dr/ R2
Een equipotentiaalvlak is een vlak waarop de elektrische potentiaal overal gelijk is Equipotentiaalvlakken staan loodrecht op het elektrische veld
Wat is de potentiaal van een dipool (voor r>>l) Potentiaal = som potentiaal 2 puntladingen
Voorbeeld de C=O groep. Afstand:1.2 10-10 m dipoolmoment 8.0 10-30 Cm Bepaal de effectieve lading op C P=Ql Dus Q=8 10-30/1.2 10-10=6.7 10-20 C Q=6.7 10-20/1.67 10-19=0.4 elektronlading
Voorbeeld de C=O groep. Afstand:1.2 10-10 m dipoolmoment 8.0 10-30 Cm Bepaal de potentiaal op 9.0 10-10m rechts van O =1800 =-0.089 V
Voorbeeld de C=O groep. Afstand:1.2 10-10 m dipoolmoment 8.0 10-30 Cm Bepaal de potentiaal op 9.0 10-10m rechts van O als C ongeladen zou zijn
We bekijken een conservatieve kracht in x-richting: Dan geldt: Met U(0)=0 Of in 3 dimensies:
Definitie: De verandering in potentiële energie gerelateerd aan een conservatieve kracht F, is minus de door die kracht verrichte arbeid:
Voorbeeld Bepaal het elektrische veld van op de as van een geladen ring als de potentiaal gegeven is.
Wat is de potentiele energie van een systeem van 3 ladingen De verandering van potentiële energie van een lading Q1 bij verplaatsing is: DU = Una-Uvoor = Q1(Vna-Vvoor) = Q1DV We kiezen U=0 voor oneindige afstand tussen Q1 en Q2 dan geld voor een puntlading Q2: Dus om Q1 vanaf oneindig naar afstand r12 te brengen neemt de potentiële energie toe met
Wat is de potentiele energie van een systeem van 3 ladingen Twee ladingen: Om een derde lading Q3 op afstand r13 resp r23 te krijgen vanaf oneindig krijgen we twee interactie termen. Dus totale potentiele energie van 3 ladingen:
Bereken de potentiële energie in een waterstof atoom (gemiddelde afstand e-p = 0.529 10-10m) Ionisatie energie = 13.6 eV De rest is bewegingsenergie van elektron F=ma=mv2/r =13.6 eV
Samenvatting De elektrische potentiaal is de elektrische potentiële energie per eenheid lading. Het potentiaalverschil (de spanning): Vba =(Ub-Ua)/q heeft de eenheid Volt: V = J/C Het potentiaal verschil tussen twee punten is: Ofwel Voor een puntlading geldt: