Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 1

1. Aile Yaşam Döngüsü Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 1 Doç. Dr. Zekeriya Aktürk zekeriya.akturk@gmail.com http://aile.atauni.edu.tr / 31

2. Hedefler • Bu oturum sonunda katılımcıların; • “Aile” nin tanımını tartışabilmeleri • Türk halkının evlilikle ilgili demografik yapısını başka ülkelerle karşılaştırabilmeleri • ailenin yaşam aşamalarını tanımlayabilmeleri • farklı aile aşamalarındaki kritik görevleri tartışabilmeleri hedeflenmektedir. / 31

3. Tanımlar • Aile: • Evlilik ve kan bağına dayanan, karı, koca, çocuklar, kardeşler arasındaki ilişkilerin oluşturduğu toplum içindeki en küçük birlik: "Birbirlerine nasıl tutkun, yangın bir aile olduklarını sayıp döktü."- L. Tekin. • Aynı soydan gelen veya aralarında akrabalık ilişkileri bulunan kimselerin tümü: "Kendilerinin hangi asil aileye mensup olduklarını bilmiyorum."- N. Hikmet. • Birlikte oturan hısım ve yakınların tümü. • halk ağzında  Eş, karı. • Aynı gaye üzerinde anlaşan ve birlikte çalışan kimselerin bütünü. • Temel niteliği bir olan dil, hayvan veya bitki topluluğu, familya. • عائلة / 31 http://www.tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&KELIME=aile

4. Aile sağlığa ve hastalığa etki eder • Semptomların oluşması ve devamında ailenin katkısı olabilir • Kesin tanı ve hastayı anlamak için hekimin aile yapısını incelemesi gerekebilir • Örn: • Depresyon • Şişmanlık ve kilo kaybı • Kalp hastalıkları • Ailenin farklı aşamalarında sağlık üzerinde farklı etkiler oluşur / 31

5. Birey Yaşam Döngüsü / 31

6. Aile Yaşam Döngüsünün Aşamaları / 31

7. Aile Yaşam Döngüsü 2 yıl • Evli çift(çocuk yok) • Çocuk doğuran aile (en büyük çocuk 30 aylık) • Okul öncesi çocuğu olan aile (en büyük çocuk 30 ay – 6 yaşında) • Okul çağında çocukları olan aile (en büyük çocuk 6 – 13 yaşında) • Ergen çocukları olan aile (en büyük çocuk 13 – 20 yaşında) • Genç erişkinler yetiştiren aile (ilk çocuğun evi terk etmesinden sonuncuya kadar) • Orta yaşta anne – baba (yuvanın boşalmasından emekliliğe kadar) • Yaşlı aile üyeleri(her iki eşin emekliliğinden ölümüne kadar) 2,5 yıl 3,5 yıl 10-15 ± yıl 1 2 3 7 yıl 8 4 5 7 7 yıl 6 15 ± yıl 8 yıl / 31 Duval 1977

8. Evlenme Yaşı / 31 TUİK, 2008

9. Nikah Türü / 31

10. ABD / 31

11. / 31

12. Kümülatif evlilik yaşı KSA / 31

13. / 31

14. / 31

15. / 31

16. Yaşa ve cinsiyete göre evlilik öncesi birlikte yaşama durumu (ABD) / 31

17. Akraba evliliği (TR 2006) / 31 http://www.tuik.gov.tr/aileyapi/AileRapor.do

18. Akraba Evliliği KSA / 31 Saudi Arabia Family Health Survey, 1996

19. Evlilik Sayısı / 31

20. Çok eşlilik - Bahreyn / 31

21. Çok eşlilik- KSA / 31

22. Boşanma Hızı (Kaba boşanma hızı : Bin kişilik nüfusta bir yılda boşananların sayısı.) / 31 TUİK, 2008

23. Boşanma - Bahreyn / 31

24. Boşanma - KSA / 31

25. Dünya boşanma oranları (%) / 31

26. Aile Aşamalarında Bireylerin Görevleri • Sıklıkla aile bireylerinin görevleri arasında çatışmalar çıkar. Ailedeki gerilimlerin bir çoğu bu gerilimlerden kaynaklanmaktadır. • Ergenler: bağımsız olma ihtiyacı • Anne-Baba: rehberlik yapmak ister • Her iki eş de çalışıyorsa görev dağılımında sorunlar çıkabilir / 31

27. Aile Yaşam Döngüsündeki Kritik Görevler / 31

28. / 31 Duval 1977

29. Zor aşamaları tahmin etme • Kişinin kendi ailesinde de aynı aşamada sorun olmuş olabilir • Aileden ilgili aşamadaki davranışla ilgili iyi bir rol model alınamamış olabilir • Örn. : • kendisi okulu bitirmeden evi terk etmişse çocuğunun “erişkin birey salma” aşamasına gelmede destekleyemeyebilir • 3 yaşındayken annesini kaybetmişse çocuğu 3 yaşına geldiğinde bununla ilgili duygular yaşayabilir • Cinsel tacize uğramışsa çocuğu benzer bir yaşa geldiğinde stres yaşayabilir / 31

30. Hekimlik pratiğimizle ilişkisi • Kısa süreli danışmanlıklar verebiliriz • Hastamızın gelişiminin bazı aşamalarında duygusal dalgalanmalar yaşamasının nedenini anlayabiliriz • Bu duygulanmalar sırasında hastamıza yardımcı olabilmek doktor-hasta ilişkisini kuvvetlendirmek açısından oldukça yararlı olabilir / 31

31. Özet • Aile yaşam döngüsünün aşamaları hangileridir? • Türk halkının ilk evlilik yaşı, boşanma oranları, akraba evliliği, eşler arasındaki sorunlar konularındaki yapısı nasıldır? • Çeşitli aile aşamalarında hangi sorumluluklar ortaya çıkar? / 31