WIJN WORKSHOP

1. WIJN WORKSHOP Theorie Proeven De Grote Van de Boel Wijnkennis-test Juryberaad (de jury is alleen met absurde bedragen te beïnvloeden) Prijsuitreiking door Emma en Josephine VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

2. De Prijzen DE WINNAAR ONTVANGT: EEN BOEKJE “WIJNWIJSHEDEN” EEN FLES WIJN EEN WEEKENDJE WENEN VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

3. Landen Oude wijnwereld: Frankrijk 4.200.000.000 liter Italië 6.000.000.000 liter Spanje 3.000.000.000 liter Duitsland 800.000.000 liter België 200.000 liter Napoleon heeft tzt verboden om in België wijn te verbouwen. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

4. Nieuwe wijnwereld: Nieuw Zeeland 50.000.000 liter Australië 370.000.000 liter Chili 500.000.000 liter Argentinië 1.750.000.000 liter Zuid Afrika 1.000.000.000 Ittervoort 100 flessen Opbrengst per 1000 kilo druiven: 640 liter druivensap Totale wereldproductie per jaar: 25.000.000.000 flessen wijn! VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

5. Consumptie per persoon in liters per jaar Frankrijk 60 liter België 21 liter Nederland 16,5 liter VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

6. Belangrijkste wijngebieden Frankrijk Kaart VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

7. Flessen Piccolo Champagne 250 ml Halve fles / Bordelaise Kalkoentje 375 ml Pot (beaujolais) van 460 ml Standaardfles van 750 ml Magnum van 1.5 liter Marie-Jeanne (Bordeaux) van 2.5 liter Dubbele Magnum (Bordeaux) van 3 liter Jeroboam (Champagne)van 3,2 liter Rehoboam (Champagne) van 4.8 liter Jéroboam (Bordeaux) van 5 liter Imperial (Bordeaux) van 6 liter Metusalem (Champagne) van 6,4 liter Salmanazar (Champagne) van 9,6 liter Balthazar (Champagne) van 12,8 liter Nebuchadnezzar (Champagne) van 16 liter VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

8. Etiketten Wat staat er (verplicht) op een etiket •het gebied of land van herkomst •de specifieke herkomstcategorie (V.Q.P.R.D., A.O.C., D.O., D.O.C., D.O.C.G., Qualitätswein) voor kwaliteitswijnen met een gecontroleerde herkomst en kwaliteit die duidelijk boven het minimumniveau liggen •de naam van de producent •de inhoud van de fles •het alcoholgehalte •het partijnummer van de botteling Niet verplicht maar wel bijna altijd aanwezig op het etiket: •het oogstjaar VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

9. Etiketten VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

10. Wijnbereiding / vinificatie Wijn is vergist druivensap. Niet meer, niet minder. Druivenpluk In het vruchtvlees van de druif bevinden zich de suikers en de zuren. Aan de binnenkant van de schil bevinden zich de aromastoffen. De schil zelf bevat kleurstoffen en tannines. Op de buitenkant van de schil tenslotte bevinden zich de natuurlijke gistcellen die de gisting op gang zouden kunnen brengen. Persing Er is een groot verschil tussen het persen van druiven voor de bereiding van witte of rode wijn . Alcoholische gisting De alcoholische gisting vormt de essentie van de wijnbereiding. Hierbij worden suikers door gistcellen omgezet in hoofdzakelijk alcohol en koolzuur. Houtopvoeding of Staalopvoeding Zwavel Een onvoormijdelijke ingreep bij de wijnbereiding is het gebruik van zwavel, of om precies te zijn: sulfiet. Zwavel is hét middel tegen oxidatie. Pompen, filteren & klaren Verwijderen van het natuurlijke bezinksel. Bottelen / etiketteren VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

11. Wanneer heeft een wijn kurk? Wijn is een levend product en daarmee onderhevig aan problemen en fouten. Het bekendst en beruchtst daarvan is 'kurk'. Kurksmaak kan zowel in een goedkope als in een dure fles voorkomen door een bacteriële infectie in combinatie met een slechte kurk. Het verschijnsel kurk maakt een wijn ondrinkbaar. Echte kurksmaak is echter onmiskenbaar: de wijn ruikt muf en chemisch, naar nat karton, en in de mond geeft hij een onaangenaam bittere nasmaak. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

12. Druiven De belangrijkste smaakbepalende factor op grond waarvan je een wijn kunt herkennen. Verschillen in terroir (= de natuurlijke omstandigheden die van invloed zijn op de groei van druiven; bodem, ligging en klimaat) en vinificatie (wijnbereiding) kunnen weliswaar voor een eindeloze hoeveelheid variaties zorgen, het zijn uiteindelijk toch de eigenschappen van de druif die de doorslag geven. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

13. Druivenrassen Cabernet Franc Een typische bordeaux druif Aroma : aardappelschil, aardbei, bessen, frambozen, paprika, potloodslijpsel, rood fruit, zwarte bessen Cabernet Sauvignon De belangrijkste rode Bordeaux druif. Het is tevens de meest edele druif die zorgt voor een diep gekleurde rode tannine rijke wijn. Aroma : asperges, bessen, cederhout, chocolade, eucalyptus, gras, kersen, moerbeien, munt, paprika, potloodslijpsel, sigarendoos, stal, hooigeur, tabak, zwarte bessen Chardonnay Dit is de meest nobele witte druif van Frankrijk. In de Bourgogne worden uiteenlopende Chardonnay-wijnen gemaakt, van de beendroge Chablis,de rokerige Maconnais en de weelderige wijnen uit de Cote d'Or. Het is ook een belangrijke druif in de Champagne. Aroma : ananas, appel, boter, citrusfruit, hazelnoten, mango, noten, passievrucht, room, tropisch fruit, walnoten, citrusfruit, hazelnoten, mango. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

14. Druivenrassen Chenin Blanc De Chenin is een druif uit de Loire-vallei. Chenin-wijnen zijn meest fris en dorst lessend. In Zuid Afrika heet deze druif droë steen. Aroma : abrikoos, amandelen, appel, hazelnoten, honing, meloen, noten, peer, perzik. Gamay Dit is de typische Beaujolais druif die in deze streek voor 98% is aangeplant. Gamay-wijnen worden jong gedronken en zelfs de beste Crus kunnen niet langer dan een paar jaar worden bewaard. Aroma : aalbessen, aardbei, banaan, frambozen, kersen, peer, rood fruit, zwarte bessen. Gewurztraminer Deze roodachtig-gele druif komt in de hele Elzas. Deze druivensoort zorgt voor goudgele zeer complexe exotische wijnen met een uitgesproken soms muskaatachtige smaak. De typische rozengeur en lange afdronk is meestal in droge, pittige wijn te vinden, maar ook heerlijke dessertwijnen. Aroma : banaan, druiven, gekookt fruit, gerookt spek, kaneel, karamel, lychees, rozenwater, tropisch fruit. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

15. Druivenrassen Marsanne Typische 'Rhônedruif' die wijn met behoorlijk veel kleur en body en een tamelijk lage zuurgraad oplevert. Aroma; Kruidig, limoen, mineraal Merlot Qua hoeveelheid de belangrijkste druif in de Bordeaux. In de Medoc en Graves zorgt hij voor het verzachten van de Cabernet-sauvignon. Aroma : bont, bos, bramen, chocolade, diergeuren, drop, kersen, kreupelhout, laurier, leer, truffel, vijgen, wild, zoethout, zwartebessen, zwart fruit. Pinotage Een blauwe druif uit Zuid Afrika die is ontstaan uit de Pinot noir en de Hermitage (ook wel Cincault). Het is een vroeg rijpende druif die soepele fruitrijke complexe wijnen voortbrengt. Aroma : aceton, amandelen, banaan, bessen, frambozen, pruimen, rood fruit, snoep, stalgeur, veenbessen, viooltjes. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

16. Druivenrassen Pinot Gris Een blauwgrijs tot bruinrood kleurende druif die over de hele wereld meerdere gedaanten heeft. In 1400 naar Hongarije overgebracht hier heet hij Szürkebarát waarvan men de beroemde Tokay-wijn maakt. Smakelijke wijnen met een redelijke zoetgraad, en een stevig alcohol percentage. In Duitsland heet deze druif ook wel Grauburgunder of Rülander. In Italië Pinot Grigio. Aroma : noten, rook, ananas, groene bonen, zoethout. Pinot Noir Een Bourgondische druif die ook met succes in de Champagne wordt gekweekt en daar bijdraagt aan zeer complexe wijnen. Aroma : aardbei, bos, diergeuren, frambozen, gekookt fruit, kersen, rood fruit, roos, stalgeur. Viognier Een witte druif die aangeplant is in het Rhônedal, Languedoc en Australië. Aroma : weinig zuur, abrikoos, bloemen, citroen, kamperfoelie, mango, peer. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

17. Druivenrassen Sauvignon Blanc In de Loire-vallei is hij een belangrijk ingrediënt voor Sancerre en de Pouilly-Fumè. Het is ook een belangrijke druif in droge Bordeaux wijnen. Aroma : ananas, asperges, grapefruit, gras, kruisbessen, passievrucht, tropisch fruit, zwart fruit. Semillon De belangrijkste druif in de Bordeaux. Het is een druif met een hoog alcohol gehalte en weinig zuren. Semillon met "nobele rot" is basis voor de zoete Sauternes-wijnen. Aroma : abrikoos, ananas, bloemen, honing, perzik, rozijnen, sinaasappel. Korte proef met het Aroma-elips: Kijken, ruiken, proeven Riesling Volgens de Franse appellation wetten mag hij enkel en alleen worden verbouwd in de Elzas. Aroma : abrikoos, appel, bloemen, citroen, grapefruit, honing, limoen, perzik, petroleum. Syrah Het is een donkere druif die zorg draagt voor wijnen met een hoge kwaliteit, diepte en duurzaamheid. Côte du Rhone. De wijnen hebben een fruitige iet wat peperige smaak. Aroma : aardbei, bosbessen, bramen, chocolade, drop, gerookt spek, kruidnagel, peper, pruimen, rood fruit, roos, teer, truffel, wild, zwarte bessen. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

18. De Test Vul eerst de antwoorden op de theorievragen in en doe vervolgens de wijnproef test! VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

19. Uitslag Wijntest 1) Uit welke streek komt de bekende Chablis-wijn? b) De Bourgogne 2) Waar zit de kleurstof die een wijn rood maakt ? c) In de schil 3) Wat is de inhoud van een Magnum-fles? c) 1,5 liter 4) In welke wijnstreek ligt Pomerol? c) Bordeaux 5) Van welke druivensoorten wordt witte wijn gemaakt? c) Pinot Gris, Sauvignon, Semillon 6) Van welke druivensoorten wordt rode wijn gemaakt? b) Shiraz, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon 7) Welke wijn komt niet uit Spanje ? b) Chianti 8) Welk wijngebied ligt niet in de Bordeaux d) Châteauneuf du Pape 9) Pinotage is een kruising tussen de Pinot Noir-druif en de Cinsault-druif. Waar wordt deze variatie met veel succes sinds 1925 verbouwd? b) Zuid Afrika 10) Wat betekent Appelation d’Origine Controlée? a) Gecontroleerde herkomst benaming 11) Wat betekent ‘droog’ bij wijn? c) De wijn smaakt niet zoet 12) Wat is chambreren? b) Een wijn op temperatuur laten komen 13) Wat is kurk? c) Een schimmel-infectie bij druiven 14) Witte wijn gemaakt van alleen witte druiven noemt men: c) Blancs de Blanc Wijn A Domaine de la Charmoise – Sauvignon – Touraine 2004 - Loire Wijn B De Martino – Legada Reserva – Chardonnay 2003 - Chili Wijn C Gewürztraminer – Pfaffenheim – Elzas - 2003 Wijn D Palliser Estate – Pinot Noir 2002 – New Zealand Wijn E Domaine Régis Boucabeille – Côtes du Rousillon Villages – Les Orris - 2002 Wijn F Château Cantemerle – Grand Cru Classé de Medoc – Haut Medoc 1994 VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005

20. En de winnaar van de Grote Van de Boel Wijntest is…. VAN DE BOEL FAMILIEREUNIE 2005