ORGANIZACJA PRACY SŁUŻBY RATOWNICZEJ

1. ORGANIZACJA PRACY SŁUŻBY RATOWNICZEJ

2. Organizacja pracy służby ratowniczej • stopnie ratowników i instruktorów WOPR oraz związane z nimi uprawnienia • praca ratownika na pływalniach krytych i odkrytych oraz na kąpieliskach • praca ratownika na koloniach oraz imprezach organizowanych na wodach

3. Stopnie ratowników i instruktorów WOPR oraz związane z nimi uprawnienia Zgodnie z uchwałą nr 1/11/99 Prezydium Zarządu Głównego WOPR z dnia 10 grudnia 1999r. ustala się następujące stopnie ratowników i instruktorów WOPR: • młodszy ratownik WOPR • ratownik WOPR • starszy ratownik WOPR • instruktor WOPR • instruktor-Wykładowca WOPR

4. Młodszy Ratownik WOPR Młodszy ratownik WOPR ma prawo do pracy pod nadzorem ratownika starszego stopniem, na kąpieliskach i pływalniach oraz w czasie imprez na wodach i nad wodami. W pracy na kąpieliskach, pływalniach i innych miejscach strzeżonych nad wodami liczba zatrudnionych młodszych ratowników WOPR nie może przekraczać połowy stanu zatrudnionych ratowników WOPR.

5. Ratownik WOPR Ratownik WOPR ma prawo do samodzielnej pracy na kąpieliskach i pływalniach, koloniach dla dzieci i obozach młodzieżowych oraz w czasie imprez na wodach i nad wodami zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Ratownik WOPR może prowadzić szkolenie podstawowe.

6. Starszy Ratownik WOPR Starszy ratownik WOPR ma prawo do pełnienia funkcji kierownika zespołu ratowników WOPR.

7. Instruktor WOPR Instruktor WOPR ma prawo do prowadzenia zajęć na kursach do stopnia ratownika WOPR włącznie i szkoleniach specjalistycznych.

8. Instruktor-Wykładowca WOPR Instruktor-wykładowca WOPR ma prawo do prowadzenia zajęć na kursach i szkoleniach specjalistycznych WOPR.

9. Praca ratownika na pływalniach krytychi odkrytych oraz na kąpieliskach • Rodzaje kąpielisk oraz zasady ich organizacji • Normy zatrudnienia ratowników na pływalniach i kąpieliskach • Obowiązki ratownika • Rozmieszczenie i wyposażenie stanowisk ratowniczych • Specyfika pracy w aquaparkach • Dokumentacja pracy

10. Rodzaje kąpielisk • Kąpielisko zorganizowane teren na stałe przystosowany do kąpieli, z plażą oraz trwale oznakowanymi strefami a także posiadający obiekty rekreacyjne, socjalne oraz sanitarne • Kąpielisko prowizoryczne teren sezonowo przystosowany do kąpieli, z plażą oraz prowizorycznie oznakowanymi strefami, posiadający podstawowe urządzenia sanitarne

11. Kąpielisko prowizoryczne

15. Ogólne warunki organizacji kąpieliska • Odpowiednia klasa czystości wody • Stopień przejrzystości wody • Bezpieczna odległość od budowli hydrotechnicznych i ujęć wody pitnej • Szybki dostęp do środków łączności • Obecność dróg ewakuacyjnych • Pozytywna opinia WOPR, policji, właściwego Inspektoratu Żeglugi Śródlądowej lub Urzędu Morskiego, samorządów lokalnych, Sanepid • Zapewnienie dodatkowych możliwości rekreacji

16. Warunki niesprzyjające organizacji kąpielisk Rzeki • Prędkość nurtu powyżej 1m/s • Brak łagodnie opadającego brzegu • Pojawiające się przykosy i głębiny • Śliskie, kamieniste lub zamulone dno • Sąsiedztwo kanałów burzowych lub ujścia wód z oczyszczalni oraz zakładów przemysłowych

17. Warunki niesprzyjające organizacji kąpielisk Jeziora • Muliste, gwałtownie opadające dno • Występowanie szuwarów i wodorostów • Ujścia zimnych rzek i strumieni Morza • Pobliża portów rybackich • Kamieniste dno • Miejsca występowania silnych prądów • Możliwość występowania zatopionych przeszkód lub podwodnych dołów i uskoków

18. Normy zatrudnienia ratowników • Na kąpieliskach śródlądowych na każde 100m linii brzegowej – jeden ratownik od strony lądu i jeden ratownik od strony wody • Na pływalniach dysponujących nieckami o długości do 25m – jeden ratownik • Na pływalniach dysponujących nieckami o długości 25 – 50m – dwóch ratowników • Na pływalniach dysponujących nieckami o długości powyżej 50m – trzech ratowników • Na kąpieliskach nadmorskich – trzyosobowe zespoły ratowników na każde 100m linii brzegowej

19. Obowiązki ratownika 1. Stałe obserwowanie obszaru kąpieliska i niezwłoczne reagowanie na każdy sygnał wzywania pomocy oraz podejmowanie akcji ratowniczej 2. Kontrola stanu urządzeń oraz sprzętu, które zapewniają bezpieczeństwo osób kąpiących się 3. Kontrola stref dla umiejących i nie umiejących pływać 4. Wywieszanie na maszcie odpowiedniego koloru flag informacyjnych 5. Sygnalizowanie, za pomocą urządzeń alarmowych, przekroczeń obowiązującego regulaminu (np. granicy strefy dla umiejących pływać), a w kąpieliskach także nadchodzącej burzy 6. Reagowanie na wszelkie wypadki naruszania regulaminu obowiązującego na terenie kąpieliska lub pływalni

20. Obowiązki ratownika 7. Wpisywanie na tablicy informacyjnej temperatury wody, powietrza oraz innych aktualnych informacji (np. dotyczących nagłych zmian warunków atmosferycznych) 8. Codzienne kontrolowanie głębokości wody przed otwarciem kąpieliska, a w razie potrzeby – przesunięcie miejsca kąpieli lub czasowe wyłączenie określonych obszarów kąpieliska z używalności 9. Oczyszczenie powierzchni i dna obszaru przeznaczonego do kąpieli z wszelkich przedmiotów mogących spowodować skaleczenie lub inny nieszczęśliwy wypadek 10. Bieżące prowadzenie dziennika pracy

21. Rozmieszczenie stanowisk ratowniczych • Zapewnienie możliwości obserwacji całego obszaru kąpieliska lub określonych jego stref w przypadku większej liczby stanowisk • Zapewnienie możliwości pełnienia dyżuru od strony wody • Zapewnienie kontaktu wzrokowego pomiędzy sąsiednimi stanowiskami ratowniczymi w przypadku zespołu kąpielisk

22. Wyposażenie stanowiska ratowniczego • Sprzęt ABC (płetwy, maska, fajka) • Lornetka • Radiotelefon • Rzutka ratunkowa • Sprzęt medyczny pierwszej pomocy

23. Wyposażenie łodzi ratunkowej Wyposażenie stałe: • Zaburtowa linka ratunkowa • Kotwica na łańcuchu lub lina kotwiczna • Stałe oznaczenie na burtach Ponadto: • Koło ratunkowe z linką • Pasy ratunkowe • Rzutka ratunkowa • Tuba głosowa lub elektroakustyczna • Sprzęt medyczny pierwszej pomocy

24. Zasady doboru i rozmieszczenia podręcznego sprzętu ratunkowego • Dobór sprzętu dostosowany do specyfiki danego obiektu lub akwenu • Dostępność • Sprawność działania i porządek („Klar”) • Pomieszczenia do przechowywania sprzętu (zapewnienie możliwości jego suszenia, konserwacji i bieżących napraw)

25. Flagi sygnalizacyjne • Flaga biała – kąpiel dozwolona • Flaga czerwona – zakaz kąpieli, dyżur służb ratowniczych • Brak flagi – kąpielisko nieczynne, zakaz kąpieli

26. Warunki wywieszania czerwonej flagi • Temperatura wody poniżej 14°C • Widoczność ograniczona do 50 m • Prędkość wiatru powyżej 5° w skali Beauforta • Występowanie fali o wysokości ponad 70 cm z pojawiającymi się charakterystycznymi białymi pienistymi grzywami • Silne prądy wsteczne

27. Regulamin pływalni (kąpieliska) Regulamin powinien być umieszczony na tablicy o minimalnych wymiarach 120 cm × 70 cm i sporządzony literami wielkości nie mniejszej niż 1 cm. Regulamin powinien: • Określać nazwę i adres jednostki organizacyjnej prowadzącej kąpielisko lub pływalnię • Przewidywać zakaz wstępu osobom, których stan wskazuje na spożycie alkoholu oraz zakaz sprzedaży, podawania, wnoszenia i spożywania napojów alkoholowych

28. Regulamin pływalni (kąpieliska) • Zezwalać na korzystanie z obiektu dzieciom do lat siedmiu jedynie pod opieką osób pełnoletnich • W przypadku grup zorganizowanych – umożliwiać korzystanie z obiektu jedynie według ustalonego rozkładu zajęć • Ustalać maksymalną dopuszczalną liczebność grupy zorganizowanej (15 osób na jednego prowadzącego) • Zezwalać na prowadzenie nauki pływania jedynie w obecności instruktorów pływania i ratowników

29. Regulamin pływalni (kąpieliska) • Zawierać klauzulę, iż wszystkie osoby naruszające przepisy porządku publicznego lub regulaminu obiektu, będą usuwane z terenu kąpieliska (pływalni), niezależnie od ewentualnego późniejszego dochodzenia odszkodowania na drodze sądowej • Informować, iż wszystkie osoby przebywające na terenie obiektu mają bezwzględny obowiązek podporządkowania się nakazom ratowników pełniących dyżur

30. Specyfika pracy na nowoczesnych pływalniach i w aquaparkach • Brak możliwości wygospodarowania czasu na odpoczynek ze względu na ciągłą rotację klientów • Zapewnienie należytego dozoru miejsc słabo widocznych • Konieczność stałego nadzorowania miejsc szczególnie niebezpiecznych (zjeżdżalnie, sztuczne nurty, ścianki wspinaczkowe)

31. Prowadzenie dokumentacji pracy • Dziennik pracy ratowników • Instrukcja alarmowa • Protokół z akcji ratunkowej • Grafik dyżurów • Dziennik pracy drużyny WOPR • Dziennik pływań i eksploatacji silnika

32. Dziennik pracy ratowników • Numery alarmowe 999 – POGOTOWIE RATUNKOWE 998 – SRAŻ POŻARNA 997 – POLICJA 112 – RATUNKOWY • Nazwa akwenu • Gestor kąpieliska • Adres, tel. Kontaktowy • Data założenia dziennika, informacja o liczbie stron • Podpis i pieczęć kierownika kąpieliska

33. Dziennik pracy ratowników WOPR Schemat sytuacyjny kąpieliska

34. Dziennik pracy ratowników WOPR Mapka batymetryczna

35. Dziennik pracy ratowników WOPR • Spis sprzętu ratunkowego i pomocniczego • Uwagi odnośnie stanu sprzętu, braki i zapotrzebowanie • Podpis ratownika • Podpis i pieczęć kierownika kąpieliska • Liczba etatów • Dane personalne ratowników zatrudnionych nakąpielisku (imię i nazwisko, adres zamieszkania, okres pracy, stopień, uprawnienia dodatkowe, tel. kontaktowy)

36. Dziennik pracy ratowników WOPR DZIENNY ZAPIS PRACY 1. Data .............................. 2. Dane personalne pełniących dyżur 1) ......................................... 2) ....................................... 3. Godziny pracy ...................................................................... 4. Dyżur społeczny 1) ........................................................ od ............. do ............. 2) ........................................................ od ............. do ............. 5. Temp. Powietrza godz. 9 00 …….. o C , godz. 12 00 …….. o C , godz. 15 00 …….. o C 6. Temp. wody godz. 9 00 …….. o C , godz. 12 00 …….. o C , godz. 15 00 …….. o C 7. Stan wody ................................................................................ 8. Kierunek i siła wiatru .............................................................. 9. Zachmurzenie ...................................................................... 10 . Inne uwagi odnośnie pogody (burze , opady deszczu , nasłonecznienie , warunki plażowania) ............................................................................................................. 11. Penetracja dna kąpieliska wykonana o godz. ..................... przeprowadzona przez ............................................................. wykazała /nie wykazała/ .......................................................................................... 10. Flaga 11. Uwagi odnośnie dnia pracy

37. Dziennik pracy ratowników WOPR BILANS SEZONU (UWAGI ,SUGESTIE) • Podpis ratownika • Podpis i pieczęć kierownika kąpieliska

38. Instrukcja alarmowa (ustalenie zasad prowadzenia zespołowej akcji ratunkowej) • Wyznaczenie kierownika akcji • Wyznaczenie załogi pomocniczej • Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za powiadomienie służb ratunkowych • Zanotowanie danych osoby poszkodowanej oraz świadków • Zabezpieczenie śladów sądowych (nr karetki, nazwisko lekarza) • Zabezpieczenie rzeczy poszkodowanego • Wpis do dziennika pracy

39. Protokół z akcji ratunkowej • Data, godzina i miejsce wypadku • Dane personalne ratownika • Dane personalne poszkodowanego lub świadka • Opis wypadku (stosowane zabiegi pierwszej pomocy) • Gdzie skierowano poszkodowanego • Przyczyny wypadku • Podpis poszkodowanego lub świadka oraz ratownika

40. Praca ratownika na koloniach orazimprezach organizowanych na wodach • Organizacja pracy ratowników w czasie imprez na wodach (maratony pływackie, imprezy i szkolenia pływackie) • Specyfika pracy na koloniach

41. Maraton pływacki Maraton pływacki - impreza pływacka polegająca na przepłynięciu odcinka przekraczającego 3 km. Do obowiązków organizatorów maratonów pływackich na wodach otwartych należy: • Zapewnienie podczas trwania imprezy obecności zespołu ratowniczego w składzie; lekarz, starszy ratownik i dwóch płetwonurków, przy czym zespół ten powinien przebywać na łodzi motorowej na trasie maratonu • Zapewnienie każdemu uczestnikowi maratonu asekuracji przez ratownika przebywającego w łodzi wiosłowej oznaczonej numerem odpowiadającym numerowi startowemu zawodnika

42. Impreza pływacka Do obowiązków organizatorów imprez pływackich na wodach otwartych, z wyjątkiem maratonów pływackich, należy zapewnienie dyżuru: • Lekarza oraz co najmniej dwóch ratowników • Co najmniej dwóch płetwonurków, jeżeli głębokość wody przekracza 4 m lub woda jest nieprzezroczysta

43. Szkolenie pływackie Do obowiązków kierownika szkolenia pływackiego na wodach otwartych należy zapewnienie: • Obecności ratownika • Asekurujących łodzi wiosłowych lub motorowych – co najmniej jedna łódź na każde pięć osób

44. Specyfika pracy na koloniach • Organizacja własnego kąpieliska, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami w zakresie wyznaczania stref, wyposażenia w sprzęt ratunkowy i pomocniczy oraz zatrudnienia ratowników • Ustalenie zasad korzystania z kąpielisk ogólno dostępnych z ich gestorami • Współpraca ratownika z opiekunami grup • Zapoznanie grup z regulaminem obiektu oraz zasadami bezpiecznej kąpieli (normy zachowań oraz sygnały alarmowe) • Oznakowanie dzieci w grupie (grupach) • Zasady korzystania z sektorów kolonijnych