600 likes | 2.64k Views
Bitki Örtüsü – Iklim Iliskisi. Sıcaklık-Nem-Isık-Ruzgar. Konu Seması. Türkiye İklim haritası ve Bitki Örtüsü haritası uyum halindedir. Dünya’nın tamamında İklim ve Bitki Örtüsü uyum halindedir. Tundra Bitki Örtüsü Kutup İklimi. Çöl Bitki Örtüsü Çöl İklimi. SICAKLIK.
E N D
Bitki Örtüsü – Iklim Iliskisi Sıcaklık-Nem-Isık-Ruzgar
Türkiye İklim haritası ve Bitki Örtüsü haritası uyum halindedir. Dünya’nın tamamında İklim ve Bitki Örtüsü uyum halindedir.
Tundra Bitki Örtüsü Kutup İklimi Çöl Bitki Örtüsü Çöl İklimi
Bitkilerin dayanabilecegi en yuksek ve düsük sıcaklık degeri
SICAKLIK *Yüksek Sıcaklık isteyen Bitkilerdir. *Bu Bitkilerin Yıllık ortalama Sıcaklık istekleri 20 derece üzerindedir. Başlıca Örnekler: Kestane(Castanea), Akasya(Acacia), Servi (Cupressus) *Orta derecede Sıcaklık isteyen Bitkilerdir. *Bu Bitkilerin Yıllık ortalama Sıcaklık istekleri 15-20 derece arasındadır. Başlıca Örnekler: Kavak(Populus), Gürgen(Carpinus), Ihlamur(Tilia), *Düşük sıcaklıkla yetinen bitkilerdir. *Bu Bitkilerin Yıllık ortalama Sıcaklık istekleri 0-15 derece arasındadır. Başlıca Örnekler: Ladin(Picea), Sarıçam(Pinus Silvestris) Huş(Betula)
Megaterm Bitkiler(Sıcaklık istegi Yüksek) Gümüşi Akasya(Acacia) Fıstık Çamı (Pinus pinea)
Megaterm Bitkiler(Sıcaklık istegi Yüksek) Kestane(Castanea) Karaağaç (Ulmus campestris)
Megaterm Bitkiler(Sıcaklık istegi Yüksek) Kızılçam(Pinus brutia) Servi (Cupressus)
Mezoterm Bitkiler Gürgen (Carpinus) Akça Ağaç (Acer campestre)
Mezoterm Bitkiler Ihlamur (Tilia) Gürgen (Carpinus)
Mezoterm Bitkiler Dişbudak (Fraxinus)
Nem • Bitkiler için suyun kaynagı Yagıslar ve Havanın Nemidir. • Yagıs ve Nemlilik sartları bitkilerin iç ve dıs yapılarının sekillenmesini saglar. • Bitki Türlerinin dagılısında En önemli faktör Bitkilerin Suya olan istekleridir.
1 ve 2 numaralı resimlerde Nem yeterli olduğu için bitki örtüsü yaygındır. 1 3 2 3 numaralı resimde Nem yetersizliğinden dolayı Bitki örtüsü gelişememiştir.
Nem Bitkiler Terleme yoluyla su kaybeder. Havadaki nem miktarı ne kadar artarsa bitkilerin nem ihtiyacıda aynı oranda azalır. Sıcaklıgın Yükselmesi Buharlasmayı arttırır. Bitkiler Kuraklıkla mücadele için daha çok su toplamaya çalısırlar.Bunun sonucunda kök,Gövde ve yaprakta çesitli Fizyolojik degismeler olur.
Nem konusundaki Metotlar • Bir sahada yagısların Nem,Buharlasma ve terleme olayları ile olan baglantıları ortaya koyabilmek için metotlar olusturulmustur. • BASLICALARI: -THORNTHWAİTE -DE MARTONNO -KÖPPEN -ERİNÇ
THORNTHWAİTE YÖNTEMİ • Bu Metot yagısla Evapotranspirasyon ve sıcaklıkla Evapotranspirasyon arasındaki arasındaki iliskiye dayanır. • BU METODUN FORMÜLÜ: S: Yıllık Su fazlası d: Yıllık Su noksanı N: Yıllık Su Evapotranspirasyon
THORNTHWAİTE YÖNTEMİ • Yagısın Evapotranspirasyondan sürekli fazla oldugu yerlerde toprak daima doymus haldedir. • Buna göre bu bölgenin iklimi Nemlidir.Buna baglı olarak bitki örtüsüde nemli olacaktır. • Örnek: Urfa’da, s=193mm d=770 mm n= 1030 mm dir. Im= - 26
DE MARTONNO METODU Yıllık ortalama yagıs ile tutarı ve yıllık ortalama sıcaklık arasındaki iliskiye göre yıllık kuraklık indisini bulmak için kullanılır. Bitki ve İklim kusaklarının kesistigi yerlere göre bitki toplulukları ayırt edilir. P =Yıllık Yagıs Miktarı(mm) T=Yıllık ortalama Sıcaklık Formulün Son hali
DE MARTONNO METODU Konya’da; T=11,5 t=23 Derece (Ağustos) P=315mm p= 3 mm (Ağustos) Konya’nın İndisi= 7,8 dir.
KÖPPEN YÖNTEMİ FORMÜL • Köppen’in formülünde *Yıllık Sıcaklık *Yıllık yagıs tutarı *Aylık sıcaklık Miktarları *Yagısın yıl içi dagılısı Bu yöntemin en önemli özelligi ayırmıs oldugu büyük iklim kusakları ve bitki kusaklarının uyum göstermesidir. r= Yıllık yağıs(cm) t= Yıllık ort. Sıcaklık
Erinc Metodu • Yıllık ve Aylık Sıcaklık ortalamalarının yanında,ortalama max sıcaklık degerlerinide kullanmıstır. İndis Tablosu
Kurakçıl(Kserofit) Bitkiler Su istekleri en az olan bitkilerdir. Çöl ve Step gibi kurak sahalarda yayılırlar. Yagısın az ve Buharlasmanın fazla oldugu yerlerde bulunurlar Buharlasmayı azaltmak için de yapraklarını daraltırlar. Bu bitkiler su ihtiyaclarını karsılayabilmek icin cok derin ve yaygın bir kök sistemine sahiptir.
Kurakçıl Bitkilere Örnekler Fıstık Çamı (Pinus pinea) Kızılçam (Pinus brutia)
Kurakçıl Bitkilere Örnekler Huş (Betula) Servi (Cupressus)
Kurakçıl Bitkilere Örnekler Gümüşi Akasya (Acacia)
Orta Derecede Su isteyen Bitkiler • Kurakçıl Bitkiler kadar susuzluga dayanamayan,nemcil bitkiler kadar su istemeyen bitkilerdir. • Daha çok Kurak ve Nemli iklim sahaları arasındaki geçis sahalarında bulunurlar Sarı Çam (Pinus silvestris )
Orta Derecede Su isteyen Bitkiler Tüylü Meşe (Quercus pubescens) Kara Ağaç (Ulmus)
Nemcil (Higrofit) Bitkiler Su İstekleri en yüksek olan bitkilerdir. Yeryüzünde en genis sahalara yayılmıs bitkilerdir. Yetistikleri sahalarda suyun bol olması köklerinin fazla derinlere gitmesini gerektirmez. Fazla Suyun yaratacagı zararlardan dolayı terleme yüzeyleri olan yapraklar büyük ve genistir. En yaygın oldukları sahalar Nemli Ekvatoral Sahalardır.
Nemcil (Higrofit) Bitkiler Söğüt (Salix) Kızılağaç (Alnus)
Nemcil (Higrofit) Bitkiler Ladin (Picea) Fındık (Corylus)
Nemcil (Higrofit) Bitkiler Kavak (Populus) Muşmula (Mespilus germenica)
Su Bitkileri Su içinde yetisen bitkilerdir. Kökleri ya hiç yok yada çok az gelismistir. Çok sayıda yaprak ihtiva ederler Durgun sularda görülen Nilüfer en güzel örnegidir. Nilüfer(Nymphaea)
Sucul(Higrofit) Bitkiler Su Papatyası Nilüfer(Nymphaea) Su Papatyası
Isık Dünyamıza gelen ısık enlemden dolayı her yere farklı açıyla gelir. Ekvatordan kutuplara dogru gidildikce güneslenme süresi giderek artar. Her bitkinin güneslenme süresi farklıdır. Bitki için en uygun sıcaklık degerine Optimum sıcaklık denir. Bitkilerin güneslenme süreleri olgunlasma süreclerini önemli derecede etkiler. Mesela,Bugday Orta kusakta ortalama 200 günde olgunlasırken,İskandinavya ve Kanada’nın kuzeyinde 120 günde olgunlasır
Olgunlasma Süresi: 120-150 Gün Olgunlaşma Süresi: Ortalama 200 gün
Rüzgarın Siddeti Siddetli Rüzgarların estigi yerlerde dallar,ince gövdeler kırılır,filizler kopar,agaclar bir yana yatar ve sekilleri bozulur.
Rüzgarın Siddeti Rüzgarın etkisiyle yana yatan bir agac…
Rüzgarın estigi kısımda dallar kırılmıs ve ortadan kalkmıstır.Rüzgarın estigi taraf kurumustur.Diger kısım ise yesildir.