Zasady ortografii

1. Zasady ortografii

2. Zasady pisownih i ch

3. Literę h piszemy: • gdy wymienia się ona na ż, g lub z np. druh – drużyna wahać się – waga błahy - błazen • w rozpoczynającej wyrazy cząstkach: hipo-, hydro-, hiper-, hipno-, hekto-, higro-, • po literze z , np. zhańbiony

4. Literę ch piszemy: • gdy wymienia się ona na sz np.: cicho – ciszej suchy – susza śmiech - śmieszny • po s np. schab, schody, schować, schudnąć • na końcu wyrazów np. mech, ruch, w oczach

5. Zasady pisowni ó i u

6. Literę ó piszemy: • w zakończeniach: –ów, -ówna, -ówka • gdy w innych formach tego samego wyrazu lub wyrazach pokrewnych wymienia się ona na: o, e, a np. pokój – pokoje – pokojowy – pokoik niósł – niesie – przynieść – wynieść powtórka – powtarzać – powtarzalny

7. Literę ó piszemy • w formach liczby mnogiej rzeczowników rodzaju męskiego np. domów, uczniów, kilogramów • na początku niektórych wyrazów np. ósmy, ósemka, ów, ówdzie, ówczesny Wyjątki skuwka, wsuwka, zasuwka

8. Literę u piszemy: • na końcu wyrazów, np. bratu, cukru, gniewu • w zakończeniach czasowników -uję, -ujesz, -uje, -ujemy, -ujecie, -ują, -uj, -ujmy, -ujcie, np. gotuję, gotujesz, gotuje, gotujemy, gotujecie, gotują, gotuj, gotujmy, gotujcie

9. Literę u piszemy: • w zakończeniach –uch, -uś, -unia, -usia, -unio, -uszek, -unek, -uchny, -usi, -utki, -usieńki, np. uparciuch, dzidziuś, babunia, mamusia, dziadunio, maluszek, pocałunek, miluchny, milusi, milutki, milusieńki

10. Zasady pisowni rz i ż

11. Literę rz piszemy: • po spółgłoskach p, b, t, d, k, g, ch, j, w np. przecinek, brzoza, patrzeć, drzewo, krzew, zgrzyt, chrzest, spojrzeć, wrzesień • jeśli wymienia się na r np. dworzec – dworcowy kucharz – kucharski lekarz - lekarski

12. Literę rz piszemy: • w nazwach zawodów zakończonych na –arz, -erz np. kucharz, lekarz, piekarz, pasterz, harcerz • w cząstkach –mierz, -mistrz, np. ciśnieniomierz, zegarmistrz Wyjątki kształt, bukszpan, pszenica, pszczoła

13. Literę ż piszemy: • gdy wyraz wymienia się na: g, h, ź, dz, s, z np. możesz – mogę drużyna – druh każę – kazać grożę – groźba pieniążek – pieniądz węższy - wąski • po spółgłoskach: r, l, n, łnp. rżysko, lżej, łżeć, inżynier

14. Literę ż piszemy: • w cząstkach –że, -ż dołączanych do wyrazów i wzmacniających ich treść, np. zróbże, jakże, jakoż • w zakończeniach –aż, -eż w wyrazach zapożyczonych, np. sondaż, masaż, pejzaż, łupież

15. Zasady pisowni cząstki niełącznie i osobno

16. Cząstkę niepiszemy łącznie • z rzeczownikami np. niezgoda, nieszczęście, nieprzyjaciel, nieśmiałość • z przymiotnikami w stopniu równym np. niezgodny, niemiły, niekoleżeński, nieprzyjacielski

17. Cząstkę nie piszemy łącznie • z przysłówkami w stopniu równym pochodzącymi od przymiotników np. niedobrze, niezgodnie, niedużo, niemało • z imiesłowami przymiotnikowymi, np. niepalący, nieubrany

18. UwagaIstnieją czasowniki, które występują tylko cząstką nie, pisaną razem, np.nienawidzić, niepokoić, niedowidzieć, niecierpliwić sięUwagaZapamiętaj pisownię wyrazów: niezbyt, nieraz

19. Cząstkę nie piszemy rozdzielnie • z czasownikami np. nie piszę, nie czytasz, nie mówi, nie rysujecie, nie idę • z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym np. nie gorszy, nie najgorszy, nie lepszy, nie najlepszy

20. Cząstkę nie piszemy rozdzielnie • z przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym np. nie gorzej, nienajgorzej, • z przysłówkami, które nie pochodzą od przymiotników np. nie bardzo, nie dziś, nie wczoraj • z liczebnikami • z zaimkami

21. Cząstkę by piszemy rozdzielnie • z formami nieosobowymi czasowników, np. podjęto by, nałożono by • z wyrazami używanymi w funkcji czasowników, np. trzeba by, można by • z zaimkami, np. Gdzie byście poszły? Dokąd by uciec?

22. Cząstkę by piszemy łącznie • z formami osobowymi czasowników, np. robiłbym, kochalibyśmy, należałoby • ze spójnikami oraz wyrazami pełniącymi rolę spójników i partykuł np. aby, gdyby, jeżeliby, żeby

23. Uśmiechnij się – wiesz już bardzo dużo