280 likes | 535 Views
Effectieve communicatie met de oudere, oncologische pati ënt. Geriatriedagen 14 februari 2008 Julia van Weert Jesse Jansen In samenwerking met: Sandra van Dulmen, Jozien Bensing, Judith de Groot, Nienke van der Meulen, Janneke Noordman, Jessika Ouwerkerk,
E N D
Effectieve communicatie met de oudere, oncologische patiënt Geriatriedagen 14 februari 2008 Julia van Weert Jesse Jansen In samenwerking met: Sandra van Dulmen, Jozien Bensing, Judith de Groot, Nienke van der Meulen, Janneke Noordman, Jessika Ouwerkerk, Elise Posma, Frank Tol en Thea Heeren
Tempo van informatie verwerking en geheugen LASA, 1992/1993 (dr. Hannie Comijs, GGZ Buitenamstel / EMGO-instituut Amsterdam)
Bijkomende problemen • Sensorische beperkingen • Cognitieve beperkingen • Negatieve invloed van vermoeidheid en/of depressieve stemming • Minder actief in informatie zoeken • Sociaal wenselijk gedrag
Informatiebehoeften (Bensing & Verhaak, 2004) Instrumentele behoeften arts / vpk. gezondheid patiënt patiënt Instrumentele communicatie St ress probleem Need to georienteerde knowand understand coping Need to emotionele feel known coping and under- stood Affectieve communicatie Affectieve behoeften
Literatuurstudie: behoeften ouderen(Jansen et al., 2007) • Weinig studies behoeften oudere patiënt • Info behoeften ouderen ≈ jongeren Maar: • Minder en minder details • Minder behoefte aan informatie seksualiteit • Psychosociaal: gemengde resultaten
10 ziekenhuizen Steekproef n=588 202 vrouwen (67%) Gem. leeftijd: 55.3 respons n=349 (59%) 141 laag opgeleid (47%) Range 21-84 jaar Vragenlijst
Meetinstrument informatiebehoeften • QUOTE-chemo (Quality Of care Through the patients’ Eyes) (Sixma & Delnoij, 2005) • Belang-scores • Ervarings-scores • 69 items • Indeling in 7 categorieën volgens Rutten et al. (2005)
Verbeterscores per categorie Affectief
Achtergrondgegevens - informatiebehoeften • Ouderen: • Minder behoefte aan bespreken coping (ß =-.141*) • Vrouwen: • Meer behoefte aan bespreken coping (ß =.174**) • Meer behoefte aan emotionele steun (ß =.126*) • Hoger opgeleiden: • Minder behoefte info werking chemotherapie (ß =-.142*) • Minder behoefte info prognose (ß =-.228**)
Conclusie • Doorslaggevend zijn individuele factoren zoals: • kankergerelateerde stressreacties • informatiezoekstijl: informatiezoekend (monitoring) informatiemijdend Checken door professional
Vraagstellingen project VOICE • Specifieke behoeften ouderen > 65? • Voorlichting afgestemd behoeften? • Hoe communicatie optimaliseren? • Resultaten voormeting • Expertmeeting patiënten • Expertmeeting professionals • Effecten interventie?
Methode project VOICE • Voormeting, interventie en nameting • 10 deelnemende ziekenhuizen • Video-opnames verpleegkundige consulten (240 in totaal) • Vragenlijsten verpleegkundige en patiënt
10 ziekenhuizen 105 participanten 36% vrouw Gem. leeftijd: 71.9 49% laag opgeleid Range 65-86 jaar Video-opnames en vragenlijst
Verbeterscores ouderen per categorie Affectief
Literatuur: recall van informatie (onthouden en reproduceren) Positief effect op recall: • Duidelijke informatie • Actief participerende patiënt • Specifiek voorlichtingsmateriaal • Gespreksonderwerpenlijst + aandacht • Aanvullend meegeven audio/video tape (Van der Meulen et al., in press)
Project VOICE: Inhoud gesprek(Jansen et al., in press) gemiddeld: 82.2 items
Wat wordt er onthouden? 23,6% actieve reproductie
Conclusie • Betere aansluiting op informatiebehoeften • Te veel informatie in één keer • Interventie ontwikkeld en geïmplementeerd • Effecten worden momenteel onderzocht
Tips voor de praktijk (1) • Pas communicatie aan op patiënt die voor u zit • Wees alert op zorgen en andere signalen • Stimuleer patiënt en naasten om vragen te stellen • Heb aandacht voor de naasten ë
Tips voor de praktijk (2) • Maak keuzes: Wat is voor deze patiënt de meest belangrijke informatie • Structureer informatie (groeperen, bruggetjes) • Vat regelmatig samen • Herhaal belangrijke informatie ë
Tips voor de praktijk (3) • Wees alert op problemen met visus, gehoor of cognitie • Voorkom afleiding in de omgeving • Zorg voor oogcontact • Praat langzaam en duidelijk zonder vakjargon • Combineer verschillende manieren van informatie geven • Verspreid informatie over verschillende momenten ë
Meer informatie j.c.m.vanweert@uva.nl j.jansen@nivel.nl