210 likes | 529 Views
Na czym polega szkodliwość palenia tytoniu. Dąbrowa Górnicza 2011. Składniki dymu tytoniowego.
E N D
Na czym polega szkodliwość palenia tytoniu Dąbrowa Górnicza 2011
Składniki dymu tytoniowego • Dym tytoniowy składa się z prawie 4.000 związków chemicznych, z tego ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób, które przebywają w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy (tzw. palenie bierne ) Oto przykłady niektórych tylko substancji występujących w dymie tytoniowym: • Aceton - rozpuszczalnik, składnik farb i lakierów • Amoniak – stosowany w chłodnictwie, składnik nawozów • Arsen – stosowany także jako popularna trutka na szczury inne gryzonie
Składniki dymu tytoniowego • Benzoapiren – związek o właściwościach rakotwórczych, wykorzystywany w przemyśle chemicznym • Butan – gaz pędny, używany do wyrobu benzyny • Chlorek winylu – związek używany do produkcji plastiku • Ciała smołowate – są odpowiedzialne za powstawanie nowotworów złośliwych u człowieka • Cyjanowodór- kwas pruski, gaz używany przez hitlerowców w komorach gazowych do masowego ludobójstwa • DDT- insektycyd polichorowy
Składniki dymu tytoniowego • Dibenzoakrydyna – używana przy produkcji barwników..Posiada właściwości rakotwórcze • Dimetylonitrozoamina – związek wykorzystywany w przemyśle chemicznym • Fenole – niszczą rzęski nabłonka wyścielającego oskrzela. Rzęski te oczyszczają wdychane przez człowieka powietrze i chronią drogi oddechowe przed przenikaniem przez ich ściany substancji i związków chemicznych oraz mikroorganizmów np. wirusów. • Kadm – silnie trujący metal o właściwościach rakotwórczych.
Składniki dymu tytoniowego • Formaldechyd – związekstosowany stosowany m.in. do konserwacji preparatów biologicznych • Metanol- silnie trujący środek chemiczny nużywany do produkcji benzyn silnikowych • Naftyloamina – wchodzi w skład barwników, używanych w przemyśle drukarskim. Posiada właściwości rakotwórcze • Polon – radioaktywny pierwiastek, odkryty przez M. Curie Skłodowską, posiada właściwości rakotwórcze • Piren – związek używany w syntezie organicznej
Składniki dymu tytoniowego • Nikotyna – działa obkurczająco na ściany naczyń krwionośnych w tym także naczyń wieńcowych zaopatrujących serce), zwiększa ciśnienie krwi ,jest odpowiedzialna za niefizjologiczne przyspieszenie akcji serca oraz zaburzenia rytmu serca, a także wpływ na gen p53 , który powstrzymuje niekontrolowany rozwój komórek, czyli powstawanie nowotworów • Tlenek węgla (czad,CO) – zmniejszając zawartość tlenu we krwi, w znaczny sposób utrudnia pracę serca i dotarcie tlenu do różnych części i narządów organizmu człowieka . Jest to związek będący bezpośrednią przyczyną śmierci wielu osób w czasie pożaru
Palenie Tytoniu silniejsze niż zdrowy rozsądek • Uzależnienie od nikotyny powoduje, że rzucenie palenia jest niezwykle trudne. Dziś w Polsce pali ponad 9 milionów ludzi. Wiedzą oni że zatruwają siebie, bliskich a jednak ciągle sięgają po papierosa. Palenie tytoniu bowiem to nie tylko fatalny nałóg, ale także skomplikowane zjawisko biologiczne. Mechanizm uzależnienia znajduje się w ludzkim mózgu. Pod wpływem nikotyny wydziela on liczne związki chemiczne. Jednym z nich jest dopamina, która powoduje odczuwanie przyjemności z palenia. Nie zapewnia jednak stałego poziomu doznań i dlatego pojawia się zjawisko głodu nikotynowego. Inny związek chemiczny – noradrenalina wprowadza w stan ożywienia i pobudzenia. W momencie słabnięcia jej działania człowiek odczuwa złość frustrację- typowe objawy abstynencji nikotynowej. Objawy nałogu nikotynowego są podobne do objawów uzależnienia od heroiny, kokainy, czy alkoholu. Badania dowodzą, że nikotyna uzależnia nawet silniej niż narkotyki.
Składniki dymu tytoniowego • Zanim powstanie papieros , do tytoniu dodaje się wiele aromatów ,a także substancji konserwujących często o nieznanym, utajnionym przez producentów składzie chemicznym. np. specjalne sole powodują , że papieros stale się tli , amoniak zmieniając pH biologicznie, uaktywnia nikotynę, cukier i lukrecja poprawia smak, a gliceryna zachowuje świeżość tytoniu • Wchłanianie dymu tytoniowego zachodzi głównie w układzie oddechowym, a także w przewodzie pokarmowym jako rezultat połykania śliny. składniki dymu przenikają do krwiobiegu i są rozprowadzane po całym organizmie
Wpływ palenia na narządy człowieka • NERKI I PĘCHERZ MOCZOWY Istnieje udowodniony związek pomiędzy paleniem tytoniu a zapadalnością na raka pęcherza moczowego i nerki. Ryzyko wystąpienia raka pęcherz moczowego u palaczy jest przeciętnie 5 razy większe niż u osób niepalących i zależy od ilości wypalanych papierosów. • ŻOŁĄDEK i DWUNASTNICA Palenie tytoniu pełni istotną rolę w powstawaniu wrzodu żołądka i dwunastnicy. Prowadzone badania wykazały dodatnia zależność pomiędzy czasem palenia tytoniu a pojawieniem się w/w chorób.
Wpływ palenia na narządy człowieka • PŁUCA Palacze tytoniu 20- krotnie częściej umierają z powodu rozedmy płuc i przewlekłego zapalenia oskrzeli niż osoby niepalące. Wśród 10 chorych na raka płuc 9 paliło papierosy. Ryzyko wystąpienia raka płuc w znaczący sposób rośnie wraz z długością okresu palenia tytoniu dla wszystkich typów raka płuc. Rak płuc jest nowotworem złośliwym, w 90 procentach spowodowanym paleniem tytoniu. W Polsce na raka płuc umiera co roku ok. 20 tysięcy osób, z czego 17 tys. to mężczyźni.
Wpływ palenia na narządy człowieka • Ryzyko zachorowaniazwiększa również kontakt z toksycznymi związkami chemicznymi, takimi jak azbest, związki chromu, kobaltu, arsenu, substancje zawarte w asfalcie, pochodne ropy naftowej). Powstawaniu choroby sprzyja też przewlekłe spastyczne zapalenie oskrzeli.
Wpływ palenia na narządy człowieka • Choroba przez długi czas rozwija się skrycie. W chwili rozpoznania często jest już na tyle zaawansowana, że szanse spowolnienia choroby i wyleczenia pacjenta drastycznie maleją. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Im wcześniejsze wykrycie choroby, tym większe szanse chorego na wyleczenie.
Wpływ palenia na narządy człowieka • Objawy • uporczywy kaszel lub chrypa trwające dłużej niż 1 miesiąc • plwocina z krwią • świszczący oddech • nawracające zakażenia dolnych dróg oddechowych • ból w klatce piersiowej • narastająca duszność
Wpływ palenia na narządy człowieka • Podstawowym badaniem, które wykonuje się przy podejrzeniu raka płuca, jest „zwykłe” zdjęcie klatki piersiowej, najlepiej w dwu pozycjach. Następnie wykonuje się badanie tomografii komputerowej, co pozwala lekarzom dokładnie ocenić cechy guza (lokalizację, wpływ na otaczające tkanki, wielkość, ewentualnie powiększenie węzłów chłonnych i in.), co bezpośrednio przekłada się na propozycję leczenia. • Wycięcie fragmentu albo całego płuca, leczenie naświetlaniami, podawanie leków niszczących komórki nowotworowe to najczęściej stosowane metody leczenia raka płuca.
Płuco palacza (białe to rak, czarne świadczy, o tym że pacjent palił.)
Bierne palenie tytoniu • Wdychanie dymu papierosowego, czyli bierne palenie jest równie niebezpieczne jak samo palenie. Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej niż dym wydychany przez aktywnych palaczy. Wdychanie bocznego strumienia dymu tytoniowego lub dymu wydychanego przez palaczy zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc i chorób serca. Boczny strumień. Dymu tytoniowego zawiera także wiele substancji alergizujących, powodujących łzawienie ,oczu, podrażnienie błony śluzowej nosa, kaszel a także uczulenia i w konsekwencji astmę.
Atomowy smog • Palaczom szkodzi nie tylko nikotyna, czy dioksyny, ale także substancje radioaktywne zawarte w dymie papierosowym. Wypalając dwie paczki papierosów dziennie w ciągu roku można otrzymać aż 4 razy większą dawkę promieniowania jonizującego niż ta, którą otrzymali w ciągu 2 lat od katastrofy w Czarnobylu mieszkańcy najbardziej zagrożonych rejonów Polski. • Na podstawie badań prowadzonych w Uniwersytecie Gdańskim stwierdzono, że osoba wypalająca półtorej paczki papierosów dziennie otrzymuje w ciągu 1 roku taką dawkę promieniowania jonizującego, jakby przeszła 300 badań rentgenowskich. Wiadomo, że tego typu badania nie powinny być robione częściej niż 1-2 razy w roku.