Prawo autorskie w internecie

1. Prawo autorskie w internecie

2. Przepisy • Zasady korzystania z cudzych utworów zawarte są w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. • Z artykułu pierwszego wynika, że ochronie podlega "każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia".

3. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: • wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), • plastyczne, • fotograficzne, • lutnicze, • wzornictwa przemysłowego, • architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, • muzyczne i słowno-muzyczne, • sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, • audiowizualne (w tym wizualne i audialne).

4. Pod ochroną prawa autorskiego pozostają także: • w myśl art. 2 ustawy, "opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja (...)". • w myśl art. 3, "zbiory, antologie, wybory, bazy danych są przedmiotem prawa autorskiego, nawet jeśli zawierają nie chronione materiały, o ile przyjęty w nich dobór, układ lub zestawienie ma twórczy charakter, bez uszczerbku dla praw do wykorzystanych utworów". • osobny rozdział VII ustawy (art. 74-77) zawiera przepisy szczególne, dotyczące programów komputerowych.

5. Ochrona przysługuje każdemu twórcy niejako "z urzędu", tj. bez spełnienia jakichkolwiek formalności, a utwór jest chroniony od chwili jego powstania (choćby nawet nie został ukończony). • Prawa autorskie mają zarówno charakter osobisty (są one niezbywalne i nigdy nie wygasają) oraz majątkowy (te prawa są zbywalne i dziedziczne, wygasają po 50 latach od śmierci autora). Naruszenie praw autorskich skutkuje równocześnie odpowiedzialnością cywilną oraz karną.

6. Prawem autorskim nie są objęte: • akty normatywne (teksty ustaw, rozporządzeń itp.), • urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, • opublikowane opisy patentowe i ochronne • „proste informacje prasowe”,

7. Dozwolony użytek • Zgodnie z art. 23 Prawa autorskiego i praw pokrewnych bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. • Zgodnie z art. 23 par. 2 zakres takiego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym (krewnych, powinowatych czy znajomych). • Dozwolony użytek osobisty nie może być wykorzystywany do celów komercyjnych.

8. Dozwolony użytek • W ustawie znajdujemy ograniczenia w możliwości korzystania z utworów: architektonicznych, elektronicznych baz danych oraz zawsze programów komputerowych. • Korzystanie musi dotyczyć pojedynczych egzemplarzy, udostępnianych kręgowi osób pozostających w związku osobistym, czyli pokrewieństwa, powinowactwa, ale także stosunku towarzyskiego • Nie dotyczy to jednak, jak większości z nas się wydaje, osób „poznanych” w Internecie i nawet oznaczonych jako „znajomi”. Stosunek towarzyski musi mieć wymiar bliższej znajomości.

9. Ważne: • Ochronie prawnej podlegają także utwory anonimowe publikowane w sieci. • Anonimowo opublikowany na forum internetowym będzie podlegał ochronie autorskiej. • Tym samym tylko osoba dysponująca prawami autorskimi majątkowymi do utworu będzie mogła go wykorzystywać w celach komercyjnych.

10. Co na to prawo: • Za bezprawne utrwalenie, zwielokrotnienie lub obrót nielegalnymi kopiami utworu grozi nam kara więzienia od 2 do 5 lat. • Jeśli nie zarabiam na rozpowszechnianiu utworów, jest to nasz pierwszy raz, ryzyko więzienia jest niewielkie. • Grozi nam jednak kara grzywny od 100 do 720 tys. zł lub kara ograniczenia wolności w wymiarze od miesiąca do roku, polegająca na wykonaniu nieodpłatnej, kontrolowanej przez sąd lub kuratora, pracy na cele społeczne.

11. Wykorzystano materiały z następujących stron internetowych: • http://homepages.ihug.co.nz/~antora/KULTINT/PRZEDRUK/PRAWO.HTM • http://prawo-autorskie.wieszjak.pl/prawa-autorskie-w-sieci