ANKOS F İYATLANDIRMA MODELLERİ

1. ANKOS FİYATLANDIRMA MODELLERİ Phyllis Erdoğan Bilkent Üniversitesi ANKOS YILLIK TOPLANTISI Sakarya Üniversitesi 16 Haziran 2005

2. ANKOS fiyatlandırma modellerinin oluşturulması • Fiyatlandırma nedir? • Veritabanı tipleri • Firmaların ve ANKOS’un fiyatlandırmaya yaklaşımları • ANKOS üyelerinin kullanım potansiyelinin değerlendirilmesi (sıralanması)

3. Fiyatlandırmanedir? • ANKOS için fiyat, her üyenin ödeyeceğidir. YTL • Firma için fiyat, ANKOS’tan toplam alacağıdır. € $ £ • Fiyatlandırma, bu fiyatların tespiti ve uygulanmasıdır.

4. Veritabanı tipleri • “Aggregator”/toplayıcı (örneğin EBSCOhost, ProQuest) (JSTOR?) • Bilimsel kurum yayınları (ACS, AIP, AMS, IEL, vb.) ve Üniversite matbaaları (Cambridge, Oxford) • Tek yayın (Global BIP, Grove Music Online) • Ticari yayınevleri (Elsevier, Springer, Wiley) • Diğer (ebrary, Serials Solutions, Web of Knowledge)

5. Firmalarınfiyatlandırmakriterleri • Mevcut basılı abonelikleri (“zengin” kütüphaneler diğerlerini taşımak zorunda kalıyor) • FTE (çok nüfuslu kurumlar her zaman kaynakları çok kullanmıyorlar) • Önceki yılın harcamaları (Firmalar, kütüphanelerin bütçelerinde azalma olabileceğini kabul etmek istemiyorlar.) $$$

6. ANKOS yaklaşımı • ANKOS ürünlerine, mümkün olduğu kadar tüm Türk üniversitelerinin erişimini sağlamak • Kurumların maddi imkanları ve kullanım olasılıklarına uygun ve adil bir fiyat dağılımı yapmak • Satıcı firmaları, ANKOS fiyatlandırma tekliflerini kabul etmeleri için ikna etmek

7. ANKOSüyelerive potansiyel üyeler için toplanan bilgiler • FTE (2 ve 4 yıllık meslek okul oğrencileri hariç, lisans + lisans üstü öğrenciler + tam zamanlı öğretim elemanları sayıları). Kaynak:YÖK websayfası. • Bütçe (kurumun kütüphane koleksiyonu için ayırdığı miktar). Kaynak: Devlet üniversiteleri için Resmi Gazete, vakıf üniversiteleri için kütüphane müdürleri. • İngilizce eğitim oranı (Toplam lisans eğitiminin yüzdesi, hazırlık veya mecburi kurslar vb.) Kaynak: 2004 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu.

8. Sıralama yöntemi • FTE (Kurumlar, FTE’ye göre büyükten küçüğe sıralanır ve sıra numarası verilir.) • Bütçe (Kurumlar, bütçeye göre büyükten küçüğe sıralanır ve sıra numarası verilir.) • İngilizce eğitim (İngilizce eğitimin %sine göre 0’dan 20’ye kadar puan verilir. %100 İngilizce eğitim olana 0 puan, hiçbir İngilizce eğitim olmayana 20 puan verilir.) • Toplam (Kurumlar, yukarıdaki puanların toplamına göre az puanlıdan çok puanlıya sıralanır.)

9. Sözleşmesi yenilenecek veritabanı için sıralama yöntemi • 3 temel değerin toplamı: • FTE (öğrenci ve öğretim elemanı sayısı) • Bütçe (koleksiyon için ayrılan miktar) • İngilizce (eğitimde kullanımı) • Kullanım/FTE (Yıllık indirilen tam metin sayısı FTE ile bölünür, kurumlar çıkan sayıların azalan şekilde sıralanır ve sıra numarası verilir.)

10. Gruplandırmasüreci • Grup sayısına karar verilmesi • Sıralamada grup sınırlarının belirlenmesi • Gruplardaki üye sayılarına göre ücret dağılımının kararlaştırılması

11. Özel konulu veritabanı içinANKOS ağırlıklı gruplandırma süreci IEEE/IEE (IEL) • Kurumlara, ÖSYM Kılavuzundaki “Yabancı Dil Kullanma Koşulları”na göre, 0.1-1 arasında birer katsayı verilmiştir. • İlgili bölümlerdeki (elektrik/elektronik müh., bilgisayar müh, fizik, fizik müh., biyomedikal müh.) lisans, lisansüstü öğrenci ve öğretim elemanı sayıları bulundu.

12. IEL Örneği: Bilkent Üniversitesi • İlgili bölümlerdeki lisans öğrencisi sayısı = 1277 x 1 (İngilizce eğitim olduğu için) = 1277 • İlgili bölümlerdeki lisansüstü öğrencisi ve öğretim elemanı sayısı = 206 x 3 (her kurum için aynı katsayı) = 618 1277 + 618 = 1895 (Bilkent IEL puanı)

13. IEL Gruplandırması

14. Fiyatlandırmada yaşanan sorunlar • Vakıf üniversitelerinden bütçe bilgisi toplanmasında • Kullanım istatistiklerinin yeni üyeler için bulunmaması • Son anda yapılan anlaşmalarda, eski grupların bazı firmalar tarafından ısrarla devam ettirilmesi

15. Teşekkürler