Technologie informacyjne w administracji publicznej wykład 1

1. Technologie informacyjne w administracji publicznejwykład 1 Dr Małgorzata Ganczar

2. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Społeczeństwo jako zorganizowana grupa społeczna obejmująca ogół obywateli i inne mniejsze społeczności, na przestrzeni lat podlega nieustannym przeobrażeniom, rozwija się mentalnie, kulturowo, naukowo, tworzone są nowe wynalazki, nowe narzędzia pracy. Człowiek wciąż dąży do polepszenia warunków życiowych, do usprawnienia instrumentów wspomagających sprawne funkcjonowanie społeczeństwa. Efektem tego zjawiska jest postęp, oddziaływujący na społeczeństwo i warunkujący jego ewoluowanie. Proces ten zobrazować można analizując przejście od społeczeństwa agrarnego poprzez industrialne do informacyjnego. Dziś natomiast jesteśmy świadkami wchodzenia w nowy etap rozwoju, mianowicie powstaje społeczeństwo sieciowe.

3. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Człowiek w społeczeństwie agrarnym zajmował się głównie produkcją żywności, która była podstawowym dobrem gospodarczym tego okresu. Komunikacja między ludźmi polegała na bezpośrednich spotkaniach, na które udawano się pieszo lub konno, ewentualnie na wymianie listów przenoszonych bądź przewożonych przez kurierów. Nauka zaś, była wprawdzie ceniona, aczkolwiek tylko wąska grupa społeczeństwa miała wówczas do niej dostęp. Wiedzę przekazywano za pomocą ksiąg, rzadkich i kosztownych lub też drogą dyskusji toczonych między mnichami bądź wśród arystokracji. Natomiast wiedzą praktyczną dysponowali mistrzowie rzemieślnicy, którzy przekazywali ją swoim czeladnikom. Uczeń nabywał umiejętności przez naśladowanie mistrza, u którego bezpośrednio terminował, a jego edukacja trwała nawet połowę życia.

4. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Diametralne zmiany nastąpiły po pojawieniu się maszyny parowej i elektryczności. Gospodarka skoncentrowała się na wydobyciu surowców naturalnych i wytwarzaniu dóbr konsumpcyjnych, do których dostęp stał się powszechny. Za tymi zmianami gospodarczymi poszły ogromne zmiany społeczne, ludność masowo przenosiła się ze wsi do miast, nastąpił rozwój demokracji jako systemu politycznego, a ponadto upowszechnił się dostęp do dóbr kultury i do wiedzy. W nowym społeczeństwie industrialnym duże znaczenie przypisywano ludzkiej inteligencji, która była konieczna do posługiwania się maszynami w pracy, później zaś do obsługi coraz to nowych wynalazków takich jak samochód, telefon, czy telewizor.

5. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Nauka była więc praktyczna i dostępna większej liczbie ludzi niż to miało miejsce w społeczeństwie agrarnym. Przekonanie, iż brak przekazu wiedzy hamuje rozwój spowodowało zapewnienie wolnego i bezpłatnego dostępu do wiedzy publicznej. Całemu społeczeństwu zapewniono edukację co najmniej na poziomie podstawowym. Natomiast dwudziestoletnia nauka pozwalała osiągnąć poziom uniwersytecki wystarczający na czterdzieści lat pracy. Rewolucja przemysłowa spowodowana m.in. wynalezieniem telegrafu, telefonu a także nowych środków transportu pozwoliła na łatwiejszą i szybszą komunikację między ludźmi oraz sprawniejszy przepływ informacji w porównaniu z poprzednią epoką.

6. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Wpływ przeobrażeń i nowości technicznych na możliwości i sposób działania administracji publicznej oraz funkcjonowanie procedur administracyjnych, których rozwój w różnych dziedzinach życia jest nierozerwalnie związany z dokumentem – trwale zapisaną postacią informacji. Czynności związane z obsługą dokumentów takie jak zapisywanie, przesyłanie, powielanie lub kopiowanie a niekiedy i niszczenie determinowały do pojawiania się nowych wynalazków ułatwiających ich tworzenie i obieg. Wynalezienie druku stworzyło możliwość sprawnego rozpowszechniania informacji, natomiast telegraf umożliwił szybkie przekazywanie informacji tekstowych na odległość. Następnie pojawiła się maszyna do pisania, która umożliwiła szybkie generowanie dużej liczby dokumentów w wielu egzemplarzach. W skutek tego powstały liczne biura oraz zostały opracowane specjalne systemy i procedury dotyczące obiegu dokumentów, systemy kartotekowe do ich składowania i wyszukiwania, a także systemy archiwizowania dokumentów, oczywiście papierowych. Z czasem zaczęto stosować do archiwizowania i udostępniania technikę fotograficzną (tzw. mikrofiszki). Pojawiły się także odpowiednie akty prawne regulujące tę materię.

7. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Kolejnymi wynalazkami radykalnie usprawniającymi funkcjonowanie biur i urzędów stały się kserograf i faks, które umożliwiły powielanie i transmisję dokumentu bez konieczności jego przepisywania. Jednakże ze względu na możliwość wykonania nierozpoznawalnych podróbek i montaży, zarówno kserokopia jak i obraz dokumentów przesłanych faksem nie były prawnie traktowane jako dokument. Powielony na kserografie lub przesłany faksem dokument nie zastępował obiegu oryginalnych dokumentów papierowych, nie mniej jednak znacznie usprawniał przekaz zawartych w nich informacji. Wreszcie pojawił się komputer. Początkowo w wersji dużych gabarytowo, scentralizowanych jednostek, poprzez stacjonarne komputery osobiste instalowane nie tylko w urzędach i biurach lecz także coraz częściej w domach, do małej wielkości komputerów przenośnych. Obok komputerów u podstaw społeczeństwa informacyjnego leży unowocześnienie i liberalizacja przepisów dotyczących telekomunikacji co powoduje jej znaczne upowszechnienie oraz pojawienie się Internetu – najbardziej użytecznego i najszybciej rozwijającego się medium XX w.

8. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Ubiegłe stulecie można określić mianem wieku rewolucji. Jego początek to kontynuacja burzliwego rozwoju społeczeństwa przemysłowego, który rozpoczął się pod koniec XIX w. Natomiast w ostatnich jego latach jesteśmy świadkami kolejnej rewolucji technicznej – rewolucji informacyjnej. Jej motorem stały się: elektronika (przede wszystkim wynalezienie wspomnianych już komputerów), miniaturyzacja, digitalizacja treści, telekomunikacja, Internet, programowanie pracy urządzeń elektronicznych czyli cała technologia komunikacyjno-teleinformatyczna, oznaczona skrótowo ICT(ang. Information and Communication Technology). Często w literaturze napotykamy na określenie zachodzących na przełomie XX i XXI w. zmian mianem rewolucji informacyjnej, porównywanej do fundamentalnych rewolucji cywilizacyjnych – agrarnej i przemysłowej, decydujących o obliczu świata.

9. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym W kontekście zachodzących przemian upowszechniło się pojęcie społeczeństwa informacyjnego (SI). Określa ono nowy system społeczeństwa, kształtujący się w krajach o wysokim stopniu rozwoju technologicznego, gdzie zarządzanie informacją, jej jakość, szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle jak i w usługach, a stopień rozwoju wymaga stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i użytkowania informacji. Nie jest to oczywiście jedyna istniejąca definicja opisująca społeczeństwo informacyjne. Próby zdefiniowania pojęcia SI podjęte w związku z badaniem i analizowaniem zmian zachodzących w społeczeństwie sięgają lat 60-tych XX w. W piśmiennictwie funkcjonuje już znaczna liczba różnorodnych określeń tego pojęcia. We wszystkich ogromne znaczenie przypisuje się informacji. Na jej wymianie i komunikacji międzyludzkiej opierał się rozwój społeczny, gospodarczy, kulturalny i polityczny w ciągu długiej historii ludzkości.

10. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Owa informacja często dziś określana jest mianem informacji cyfrowej, i charakteryzuje się: • transformowalnością – łatwe i szybkie przetwarzanie za pomocą komputerów i ludzi, których pracę wspomagają, • transmitowalnością – łatwe, szybkie i jeżeli potrzeba automatyczne transmitowanie przez sieci komputerowe i telekomunikacyjne, • replikowalnością – łatwe kopiowanie przy czym jakość kopii zachowuje dokładnie jakość oryginału, • niezniszczalnością – oczywiście nie chodzi o brak możliwości skasowania informacji z pamięci komputera lecz o zachowanie jej pierwotnej formy, nie uleganie degradacji, np. zjedzenie przez mole czy też zżółknięcie, jak to zdarza się w przypadku danych zapisanych na papierze.

11. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Społeczeństwo staje się zatem społeczeństwem informacyjnym, gdy osiąga stopień rozwoju oraz skali i skomplikowania procesów odpowiedzialnych za jego funkcjonowanie wymagający zastosowania nowych technik wykorzystywania olbrzymiej masy informacji generowanych przez te procesy. W takim społeczeństwie informacja i wynikająca z niej wiedza oraz nowoczesne technologie są podstawowym czynnikiem wytwórczym a wszechstronnym czynnikiem rozwoju jest właściwe wykorzystywanie teleinformatyki.

12. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Informacja wiąże się bezpośrednio z komunikacją. Definiując więc pojęcie komunikacja będzie ono zależało od tego czy komunikację będziemy rozumieli jako np. struktury, symbole działania, na zasadzie reakcji na bodźce, interpretacje, uczestnictwo czy też interakcje. Biorąc pod uwagę komunikację elektroniczną należy przyjąć techniczno-socjalny model strukturalny. Polega on na interakcjach pomiędzy wysyłającym dane lub informacje, a odbiorcą wiadomości. Są one oczywiście transmitowane w sposób zakodowany jako sygnały elektroniczne poprzez sieci komunikacyjne. Poprzez kodowanie nie następuje utrata treści informacji czy danych. Umowę elektroniczną można przedstawić jako wynik procesu komunikacji na drodze elektronicznej, w którym oświadczenia (informacje) są transmitowane w sposób zakodowany przez sieci elektroniczne.

13. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Społeczeństwo informacyjne tworzy nowe formy demokracji dzięki zwiększonemu dostępowi obywateli do informacji oraz zwielokrotnionym możliwościom wyrażania i badania opinii publicznej oraz łatwości organizowania się i uczestnictwa jednostek i grup w społecznym obiegu informacji. Pełne wykorzystanie potencjału demokratyzacyjnego nowych technik informacyjno-komunikacyjnych wymaga zagwarantowania prawa dostępu do informacji, w tym tworzonej i przechowywanej przez administrację publiczną. Powyższe czynniki mają wpływ na rozwój i kształt społeczeństwa informacyjnego. Problematyka SI jest bardzo złożona i ma charakter interdyscyplinarny. Jest obiektem zainteresowania informatyki (w szczególności gospodarczej), nauk inżynierskich, nauk ekonomicznych, socjologii, nauk politycznych i w dużej mierze prawa. Istotne znaczenie dla rozwoju społecznych struktur informacyjnych będzie miało m.in. stworzenie procedur legislacyjnych warunkujących rozwój infrastruktury informacyjnej, który gwarantuje równość i powszechność dostępu do podstawowego zakresu technik komunikacyjno-informatycznych oraz do edukacji informatycznej.

14. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Jeżeli chodzi o uporządkowanie działalności związanej z posługiwaniem się nowymi technologiami teleinformatycznymi poprzez ujęcie jej w stosowne ramy prawne, generalnie na świecie istnieją dwa podejścia: • podejście postulujące minimalizowanie interwencji ustawodawcy w rozwój nowych technologii oraz • podejście, w którym dąży się do wprowadzenia regulacji obejmujących poszczególne aspekty i zjawiska istotne dla wykorzystania nowych technologii, wszędzie tam, gdzie jest to celowe i racjonalnie uzasadnione. Drugie podejście wydaje się być bardziej właściwe, gdyż pozwala zarówno na eliminowanie ujemnych zjawisk związanych z posługiwaniem się nowymi technologiami, jak i wprowadza odpowiednie instrumenty prawne, bez których korzystanie z nowych urządzeń poddaje w wątpliwość jednoznaczną ocenę skutków działań podejmowanych w wirtualnej rzeczywistości.

15. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Obecnie pojawił się nowy termin Społeczeństwa Sieci, zgodnie z którym tym mianem określa się społeczności, których struktury społeczne i działalność zorganizowana jest poprzez elektroniczne systemy przetwarzania informacji, w przeciwieństwie do zorganizowanych grup w hierarchicznie powiązane struktury. Termin ten odnosi się do społeczeństw, które charakteryzują dwie zasadnicze cechy: • obecność wyrafinowanych - prawie wyłącznie cyfrowych - technologii komunikacji sieciowej i zarządzania dystrybucją informacji; technologii, które tworzą infrastrukturę coraz większego układu społecznych, politycznych i ekonomicznych praktyk; • reprodukowanie i instytucjonalizacja - poprzez i pomiędzy tymi społeczeństwami - sieci, rozumianych jako podstawowe formy społecznej organizacji oraz relacje w poprzek szerokiego zakresu społecznych, politycznych i ekonomicznych konfiguracji i połączeń.

16. Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Społeczeństwa sieci to zjawisko szersze niż społeczeństwa informacyjne, wydaje się, że powstają w wyniku ewolucji społeczeństw informacyjnych. społeczeństwa sieci tworzą w coraz większym stopniu formy organizacyjno-prawne a także związane z nimi systemy normatywne, kulturowe i społeczne. Z punktu widzenia funkcjonowania administracji publicznej zauważyć należy, ze w ramach tych społeczeństw tworzą się struktury organizacyjno-prawne, w szczególności konstrukcje organizacji życia publicznego. W tym systemie społecznym fizyczne granice są bez większego znaczenia i w konsekwencji będą zanikały.

17. Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Widząc technologiczną i ekonomiczną ekspansję Ameryki i Azji w sektorze ICT Unia Europejska nie mogła pozostać bierna. W celu stworzenia gospodarki zrównoważonego rozwoju, będącej w stanie konkurować z amerykańską, podjęte zostały liczne działania mające na celu budowę i rozwój społeczeństwa informacyjnego, aczkolwiek koncepcja europejska jest w wielu miejscach odmienna w swych założeniach, a znaczne ożywienie jej rozwoju nastąpiło dopiero w 2000 r. Zanim jednak UE przystąpiła do tworzenia projektu społeczeństwa informacyjnego od kilkunastu lat wdrażała proces kreowania otwartego rynku wewnętrznego dla wszystkich sektorów związanych z usługami telekomunikacyjnymi.

18. Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Najważniejsze dla upublicznienia i określenia polityki UE w dziedzinie budowania SI było opublikowanie w 1994 roku przez Komisję Europejską dokumentu Europe and the Global Information Society. Recommendations to the European Council(Europa i społeczeństwo globalnej informacji. Zalecenia dla Rady Europejskiej), zwanego, od nazwiska propagującego go członka Komisji Europejskiej Martina Bangemanna, Raportem Bangemanna. Dokument wyznaczył perspektywy i kierunki działań w jakich powinna pójść Europa.

19. Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Grupa przygotowująca raport wiele miejsca poświęciła m.in.: • ochronie praw własności intelektualnej wzywając do stworzenia kompatybilnych i jasnych zasad prawnych chroniących m.in. elektroniczne bazy danych, produkty i usługi multimedialne, • budowie sieci opieki zdrowotnej tańszej i bardziej efektywnej, łączącej szpitale, centra socjalne i specjalistów z odpowiednimi bazami danych, z publicznym dostępem ratunkowym, • budowie ogólnoeuropejskiej sieci łączącej administracje publiczne poszczególnych krajów dla efektywnej wymiany informacji z przewidywanym dostępem publicznym, • potrzebie ewolucji w zakresie przepisów prawnych uznając za konieczne zidentyfikowanie i ustanowienie minimum potrzebnych rozwiązań legislacyjnych na szczeblu europejskim aby zapewnić szybkie powstanie sprawnych narzędzi i usług informacyjnych, warunkujących wzajemne połączenie dla różnego rodzaju sieci (np. stacjonarne, przenośne, satelitarne) oraz wykonanie współpracujących ze sobą systemów i aplikacji, które umożliwią prawidłowe funkcjonowanie podmiotom odpowiedzialnym za właściwy kształt powstającego społeczeństwa, w tym organom administracji publicznej.

20. Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Droga, którą podąża dziś Europa ku społeczeństwu informacyjnemu została wytyczona poprzez inicjatywę eEurope – an InformationSociety for all (eEurope – społeczeństwo informacyjne dla wszystkich), której otwarcie ogłosił 8 grudnia 1999 r. przewodniczący Komisji Europejskiej Romano Prodi. Zawiera ona konkretne programy i rozwiązania mające na celu przyspieszenie transformacji krajów Unii Europejskiej do społeczeństwa informacyjnego oraz przybliżone daty ich wdrożenia. W eEuropa Komisja zaproponowała krajom członkowskim realizację trzech głównych celów strategicznych: • wprowadzenia obywateli Europy, we wszystkich sferach ich działalności: w pracy, w domu, w szkole, w interesach, w kontaktach z administracją publiczna w wiek cywilizacji cyfrowej, • wspieranie rozwoju nowych technologii informatycznych i komunikacyjnych, • wzmocnienie spójności socjalnej Romano Prodi był jednym z członków grupy opracowującej Raport Bangemanna.

21. Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Komisja Europejska w dokumencie eEurope – an InformationSociety for All. Progress Report dokonała podsumowania dyskusji i konsultacji toczonych na temat inicjatywy eEurope w Parlamencie Europejskim oraz z przedstawicielami rządów krajów członkowskich UE i organizacjami pozarządowymi w sprawie propozycji dotyczących doboru kluczowych działań, ustalenia priorytetów, sposobu ich realizacji oraz źródeł finansowania. Dokument ten stanowił podstawę do dyskusji podczas specjalnego posiedzenia Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23-24 marca 2000 r., gdzie państwa członkowskie przyjęły tzw. Strategię lizbońską. Jej głównym celem jest stworzenie do 2010 r. ,,najbardziej konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki świata, opartej na wiedzy, zdolnej do zrównoważonego rozwoju oraz zapewniającej więcej i lepsze miejsca pracy oraz większą spójność społeczną". Strategia odnosi się do działań podejmowanych na trzech wzajemnie powiązanych płaszczyznach: gospodarczej, społecznej oraz ochrony środowiska.

22. Strategia Lizbońska Priorytety dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego zawarte w Strategii lizbońskiej zostały następnie rozwinięte w dokumentach Komisji Europejskiej pt. eEurope 2002: An Information Society for All. An Action Plan, przygotowanym na spotkanie Rady Europejskiej w Feira 19-20 czerwca 2000 r. oraz eEurope 2005: An Information Society for All. An Action Plan przygotowanym na szczyt Rady Europejskiej w Sewilli 21-22 czerwca 2002 r., a także licznych komunikatach, informacjach, raportach i programach szczegółowych. Realizację inicjatywy eEurope koordynuje Komisja Europejska. Jej adresatami są administracje krajów członkowskich, przemysł ICT, nauka, operatorzy i dostawcy usług ICT, szeroko pojęty biznes, mieszkańcy Europy, słowem wszyscy, którzy widzą w niej płaszczyznę zainteresowania. Źródła finansowania tego przedsięwzięcia pochodzą z funduszy przeznaczonych na poszczególne zadania przez m.in. administracje państw członkowskich, przemysł europejski, banki.

23. Strategia Lizbońska Strategia Lizbońska zakłada następujące priorytety i działania kreujące europejski model społeczeństwa informacyjnego: • młodzież Europy w wieku cywilizacji cyfrowej – wprowadzenie Internetu, środków multimedialnych do szkół i ich adaptacja do potrzeb edukacyjnych, zmniejszenie do 2010 r. odsetka młodzieży w wieku od 18 do 24 lat posiadającej jedynie średnie wykształcenie o połowę, rozwój kształcenia ustawicznego pozwalający na reorientację zawodową i stałą zmianę kwalifikacji. W ślad za określeniem priorytetów Strategii Lizbońskiej w obszarze edukacji, Komisja Europejska przyjęła w marcu 2001 r. kompleksowy dokument pt. eLearning. Action Plan. oraz w listopadzie 2001 r. komunikat pt. Making a EuropeanArea of Lifelong Learning and Reality, odnoszący się do kształcenia ustawicznego, • tani dostęp do Internetu – stworzenie nowych ram regulacyjnych dla sektora telekomunikacyjnego promujących rozwój konkurencji, co w rezultacie doprowadzi do obniżki cen, poszerzenia możliwości wyboru operatorów szczególnie w obrębie sieci lokalnych, zwiększenia dynamiki wzrostu gospodarki europejskiej oraz do tworzenia nowych miejsc pracy,

24. Strategia Lizbońska • intensyfikacja działań w dziedzinie e-gospodarki – przyspieszenie tworzenia regulacji prawnych niezbędnych w rozwoju handlu elektronicznego gwarantujących bezpieczeństwo transakcji sieciowych, wdrożenie elektronicznych procedur w zamówieniach publicznych, szczególne wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw, stworzenie domeny europejskiej .eu usprawniającej elektroniczny handel w Europie, • szybki internet dla potrzeb naukowców i studentów – budowa i udostępnianie szybkich łącz internetowych dla potrzeb środowisk naukowych i studentów, • karty elektroniczne dla bezpiecznego dostępu do informacji – stworzenie europejskiej infrastruktury dla szerokiego korzystania z kart elektronicznych w różnego rodzaju aplikacjach, • kapitał zwiększonego ryzyka dla małych i średnich przedsiębiorstw w sferze zaawansowanych technologii – ułatwienie dostępu do kapitału na rzecz prorozwojowych przedsiębiorstw i perspektywicznych, innowacyjnych przedsięwzięć, • uwzględnienie potrzeb osób niepełnosprawnych – stworzenie warunków m.in. prawnych, w których z rozwoju społeczeństwa informacyjnego mogą korzystać także ludzie niepełnosprawni,

25. Strategia Lizbońska • służba zdrowia on-line – upowszechnienie usług sieciowych oraz technologii elektronicznych w służbie zdrowia, promocja najlepszych doświadczeń obsługi sieci medycznych, szpitali, laboratoriów, farmacji, dostępu do baz danych i bibliotek medycznych, standaryzacja w obszarze informatyki medycznej, wykorzystanie kart elektronicznych w dostępie do danych zdrowotnych pacjenta, • inteligentny transport – działania na rzecz lepszego wykorzystania nowoczesnej techniki w dziedzinie transportu, zapewnienie możliwości lepszego planowania podróży, swobodnego komunikowania się podczas podróży oraz wykorzystywania numeru alarmowego, • rząd on-line – zapewnienie skutecznych narzędzi dostępu do informacji sektora publicznego, umożliwienie komunikowania się obywateli z sektorem publicznym oraz wzajemnego przepływu informacji między sektorami wewnątrz administracji, uproszczenie procedur administracyjnych dla firm chcących kontaktować się z urzędem droga elektroniczną, stworzenie publicznych punktów dostępu do Internetu pozwalających obywatelom uczestniczyć w decyzjach politycznych, konsultacjach i społecznościach wirtualnych, zagwarantowanie uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym poprzez zaliczenie prawa dostępu do technologii i sieci do podstawowych praw obywatelskich,

26. Strategia Lizbońska • promocja telepracy uwzględniająca nowe, elastyczne formy zatrudnienia w systemie sieciowym, kreacja nowych zawodów i miejsc pracy wykorzystujących nowe technologie informacyjno-komunikacyjne, • wykorzystanie technologii dla zrównoważonego rozwoju nie zagrażającego środowisku naturalnemu poprzez m.in. zapobieganie katastrofom ekologicznym dzięki telekomunikacyjnym systemom kontroli i wczesnego ostrzegania, uzgadnianie działań na rzecz ochrony środowiska w skali międzynarodowej.

27. Strategia Lizbońska Dziś wiadomo, że założone w Strategii Lizbońskiej cele nie zostaną w pełni osiągnięte do 2010 roku, do czego oficjalnie przyznała się 2 lutego 2005 r. Komisja Europejska. Wskazała cztery obszary stanowiące największe zagrożenie dla realizacji celów Strategii Lizbońskiej: • niewłaściwy stan finansów publicznych, • niewystarczające działania na rzecz wzrost zatrudnienia i produktywności pracy, • słabość rynku wewnętrznego i konkurencji, • niewystarczające działania na rzecz zapewnienia zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Nie zrezygnowano jednak całkowicie z realizacji proponowanych tam rozwiązań, Strategia została określona od nowa, bazując na tych samych priorytetach, jednak na mniejszą skalę. Przede wszystkim nastawiono się na zwiększenie rynku pracy dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii, zmianę aktów prawnych utrudniających życie przedsiębiorcom (obecnie trwają prace nad projektem dyrektywy o jednolitym rynku usług), zwiększenie wydatków na naukę oraz rozwój e-Governmentu. Nowa strategia zakłada bardziej racjonalne i możliwe do osiągnięcia cele w okresie pięciu lat jakie zostały do 2010 r.