Gezonde voeding

2. Gezonde voeding Presentatie opdracht wiki Vakdidactiek gedrags- en gedragswetenschappen Ellen Buysse, Mathieu Goeminne, Janne Van Kerckhove, Lien Van Den Berge, Ann Cattrysse en Celine Khan

3. Overzicht 1. Beginanalyse 2. Wetenschappelijke evidentie 3. Voorstelling verschillende programma’s 4. Sensibilisering/ Implementatie 5. Suggesties en alternatieven

4. 1. Beginanalyse Voorstelling school

5. Voorstelling school • 302 leerlingen waarvan 41 OKAN • Scholengemeenschap SGKSO Geraardsbergen • Behoort tot Vrij Gesubsidieerd onderwijs

6. Visie van de school • Rekening houden veranderende maatschappij • Achtergrond en milieu waaruit leerlingen komen wordt in rekening gebracht • Eerste graad:‘taalvaardigheidsonderwijs’ en ‘socio-emotionele ontwikkeling’ • Tweede en derde graad:‘preventie en remediëring van studie-en gedragsproblemen’ en ‘oriëntering bij in-en uitstroom

7. Beginsituatieleerlingen • Jongenspopulatie • BSO en TSO leerlingen • Veel leerlingen waarvan thuistaal niet het Nederlands is • Financiële moeilijkheden

8. Beginsituatieleerkracht • Zevende schooljaar aan de slag • Verscheidenheid aan vakken gegeven • Werkt mee aan project gezonde voeding • Maakt deel uit van vakgroep ‘gezondheidsbeleid op school’

9. Beginsituatie van de school omtrentthema • Reeds vakgroep • Projectdag • Vooral in eerste graad actief • Ook roken en hygiëne komen aan bod • Tutti Frutti

10. 2. Wetenschappelijke evidentie • A. Literatuurstudie: • Health Behavior in School aged Children studie (2002) • Onderzoek van Matthys et al. (2003) • Doctoraatonderzoek Ugent (Matthijs, 2006) • B. Belangrijkste conclusies: 1. Te veel eiwitten, verzadigde vetten, suikers te weinig fruit, groenten, complexe koolhydraten 2. Kennis over noodzaak fruit: ASO > TSO > BSO De school als uitvalbasis preventies gezonde voeding

11. Enkele feiten: een korte quiz Stelling 1: Hoeveel % van de jongeren tussen 17-18 jaar ontbijten nooit?Maak je keuze... • 5 % • 20 % • 50 %

12. Stelling 2: Hoeveel % van de jongeren eten dagelijks een stuk fruit?Maak je keuze... • 25 % • 5 % • 70 %

13. Stelling 3: Hoeveel % van de jongeren eten minimaal 1 keer per week frietjes?Maak je keuze... • 68 % • 77% • 92 %

14. Stelling 4: Hoeveel % van de ouders en de leerkrachten zijn ervan overtuigd dat de school voldoende aandacht aan gezonde voeding schenkt?Maak je keuze... • Ouders: 44% leerkrachten: 53% • Ouders: 68% leerkrachten: 76% • Ouders: 18% leerkrachten: 31%

15. 3. Voorstelling verschillende programma’s • Comme chez moi • Tutti Frutti • Eetgewoonten • Aan Tafel

16. Onze keuze:

17. ‘Aan Tafel’ • Doelgroep? • Leerlingen uit het lager onderwijs • Materiaal? • Didactische map • Affiches • Onderlegger • Folders voor ouders,...

18. Videofragment: http://www.cm.be/nl/110/vitaya_actua/aantafel.jsp

19. Voordelen: • Een zeer handelingsgericht programma • Programma kan als basis gebruikt worden bij klasactiviteiten bij verschillende vakken • Programma richt zich op de hele school • Leerlingen, directie, ouders en leerkrachten. • Kant en klaar programma (voor lagere school) • Voldoende theoretisch onderbouwd • Bv: Voedingsdriehoek

20. Nadelen: • Doelgroep lagere school • Maar: Niveau is met een beetje creativiteit aan te passen aan BSO en OKAN • Focus ligt vooral op het klasniveau • Schoolniveau minder uitgewerkt

21. Project uitgewerkt door CM • Doelstelling : gezonde voeding in school • Reden : 2004: 11% overgewicht 2010: 20% overgewicht 2015: ?

22. Inhoud Doelgroep: lagere school Aanpak: lessuggesties werkbladen Didactisch: lespakketten kant en klaar Voordelen: implementatievoorbeelden vakoverschrijdend integreerbaar betrokkenheid ouders Nadelen: Weinig uitwerking op schoolniveau Conclusie: Bruikbaar mits enige creativiteit en inzet van school en leerkrachten

23. 4. Sensibilisering/Implementatie • Sensibiliseren directie • Sensibiliseren leerkrachten • Sensibiliseren leerlingen • Sensibiliseren ouders ‘Aan tafel’

24. Sensibiliseren directie Wat ? • Overtuigen van belang van gezonde voeding • Oog hebben voor wat school reeds doet Hoe ? • Brief • Zie ‘suggesties en alternatieven’

25. Sensibiliseren leerkrachten Waarom? • Belangrijkste schakel tussen visie van de directie/school en leerlingen Hoe? • Werkgroep “gezondheidsbeleid op school” • Nieuwsbrief • Zie suggesties en alternatieven

26. ACTIE IN DE KLAS Implementatie school en klas • Regelmatig samen ontbijten • Gezonde snacks – creativiteit in variatie • Ontdekken gezonde voeding in andere culturen/streken • Water • Medewerking ouders - leerlingen ACTIE DOOR SCHOOL Ontbijtlokaal Gezond ontbijt Gezonde snacks Water, héél veel water Alternatieven verjaardagsnoep Betrekken ouders info in schoolreglement/website/ info-blad

27. Sensibiliseren ouders • Waarom? • Rol in de voedingseducatie • Ouders als rolmodel • Hoe? • Informeren van de ouders • Via nieuwsbrief

28. Groepsopdracht • Jullie worden in 3 groepen verdeeld : 1. directie, 2. leerkrachten en 3. leerlingen • Elk van deze groepen krijgt een korte opdracht die behoort tot de suggesties en alternatieven

29. 5. Suggesties en alternatieven • Directie: 1. Vragenlijst: • Mogelijkheid om in te schatten wat er reeds gebeurt • Mogelijkheid om concrete werkpunten aan te tonen en op te vangen in project 2. Label: • “Certificaat” • Duidelijke werk- of verbeterpunten voor toekomst

30. Leerkrachten: 1. Multidisciplinaire werkgroep 2. Info-moment: • Beginsituatie leerkrachten • Leerkrachten als “experten” van de knelpunten • ‘kwaliteitslabel’

31. Leerlingen: 1. Leerlingen eetgewoonten week laten opschrijven 2. Toepassing op actieve voedingsdriehoek 3. Eten volgens actieve voedingsdriehoek

32. Ouders: • Integraal overnemen vanuit Project ‘Aan Tafel’ • Aangevuld met evaluatiemoment • Mogelijkheid tot inspraak en eigen initiatieven

33. Bedankt voor jullie aandacht !Zijn er nog vragen?