210 likes | 336 Views
Het platteland als speelgebied : over ruimtelijke planning en leisure landscapes. Stefan Hartman Promovendus Basiseenheid Planologie. Platteland als leisure landscape? . Landschappen steeds meer in teken van leisure- doeleinden , vrije tijdsbesteding Platteland als plek voor :
E N D
Het plattelandalsspeelgebied:over ruimtelijke planning en leisure landscapes Stefan Hartman Promovendus BasiseenheidPlanologie
Plattelandalsleisure landscape? • Landschappen steeds meer in teken van leisure-doeleinden, vrijetijdsbesteding • Plattelandalsplekvoor: • toerisme, recreatie, leisure • suburbaan, exurbaanwonen • De ruimtelijkekwaliteitenvormen ‘assets’ voorontwikkeling
Leisure in het landschap evenementen beleving eco & bio entertainment passief actief betekenisgeven spiritueel transformeren
Transities Samenloop van economische, technologische,socio-culturele, ecologische, politiekeaspecten, wet- en regelgeving
Land Stad 1 Landbouw Stadslandbouw 2 Industrie energielandschappen 3 Diensten Zorg, ‘cottage industries’ 4 4 Vrijetijdseconomie
Stedelijke regio’s (Zandbelt, 2011)
Leisure & ruimtelijke planning • Traditionele attitude: • Leisure veelalals ‘gebiedsvreemd’ • Een ‘landschapsconsument’, verrommelaar, concurrent, bedreiging • Aanpak: • Onthouden, voorkomen • Toedelen op functionelewijze • Ruimtelijkscheiden, voorkomeninteractie
Natuur Ecologie Landschap Erfgoed Beschermen Leisure & vrijetijdslandschappen (Woon- werk-, energielandschappen) Risico’s mijden Kansen pakken Landbouw Woningbouw Industrie Energie Toerisme Ontwikkelen
Eenomslag in doen en denken.. • Kritischemaatschappij • Nietverbruiken, maarversterken van kwaliteiten • Zoweleconomie, ecologie en socio-cultureel • Dynamiek: nieuweruimte claims en opstekendeurgenties • De experience economy • Beleving, identiteit, cultuur, authenticiteit • Multifunctionaliteit, verweving • Autonoom: naastfunctionaliteitookkwaliteit en beleving
Leisure in het (platte)landschap? • Padafhankelijkheden – doorzettenlijnvanuitverleden • Behoudenkwaliteiten, karakteristieken, gebruiken, functies, economiën • Mate van robuustheidnodig: behouden en risico’smijden • Padcreatie – afwijkenlijnvanuitverleden • Nieuwewensen en eisentbvlandschapsgebruik • Urgenties die omreactievragen • Mate van flexibiliteitnodig: ontwikkelen en kansenpakken
Inbedden: aanhaken op bestaandekwaliteiten • In gebouw: behoud en beheererfgoed, (agri)bedrijf, • In plek: behoud en beheervoorzieningen, natuurleefbaarheid • Leisure alsmiddel (cf. ‘civic tourism’) Centraal: behouden bestaande kwaliteiten (path dependencies) Beschermen onthouden inbedden Risico’s mijden Kansen pakken Ontwikkelen
Beschermen Risico’s mijden Kansen pakken herstructuren transformeren Centraal: toevoegen nieuwe kwaliteiten (path creation) Ontwikkelen
Transformeren • Aansluitenbijgebiedsopgavenalsnatuur, water, klimaatadaptatie
Leisure alsimpulsvoor (platte)landschap • Alsversterkingvoorbestaandekwaliteiten, activiteiten • Als (co)producent van nieuwekwaliteiten, landschappen • Van functioneeltoedelennaarkwalitatiefinbedden, verweven • Benut investeringen: verbindgebiedsopgaven, co-productie • Zoekproactief (stimuleer, faciliteer) nieuweontwikkelingen, verbindingen • Planning en ontwerpopgave: vormgeving en beleving Keuzes: waar onthouden, hoe inbedden en wat herstructureren of transformeren Verschillendemengvormenprotectie+productie+consumptie
Leisure alsimpuls.. Afhankelijk van perspectieven op hoe eenregiois enzoumoetenzijn, en in hoeverre leisure daar in past Eengebiedsverhaalvan eenregiogeeftrichting – het maatschappelijkediscours en hoe leisure-ontwikkelingenworden ‘ge-framed’ door belanghebbendeactoren
Leisure, landschap, planning • Maakexpliciet: verbindend en gedragen (informeel) gebiedsverhaaldatrichtinggevend is voor leisure-ontwikkeling, en daarmee (dus) de basis vormtvoor (formele) besluitvorming en planning • Houdgebiedsverhaalcontinu in ontwikkeling, omteblijvenanticiperen op veranderendeomstandigheden • monitoring urgenties, kansen - trendwatching, scenario’s • maaknieuwevoorstellen, ontwerpen, concepten – blijfherijken(‘re-framen’) • ..is zoektocht naar organiserend vermogen - ‘wie’ en ‘hoe’ • ..betekent steeds bijstellen en opnieuw keuzes maken – ‘wat’ en ‘waar’ • Op naareenadaptievevorm van planning: sleutelenaan het landschap
Bedanktvooruwaandacht Stefan Hartman s.hartman@rug.nl
“De boerderij wordt steeds meer een opslagplaats voor bejaarden, junks, kinderen die in de crèche zitten, gestreste managers, caravans en gestalde paarden” (bron: Metz, 2006)