Ondersteuning van groepen in samenwerking

1. CMC 2007: Groupware 2 Ondersteuning van groepen in samenwerking

2. Huishoudelijke mededelingen • Consultatie: 24 oktober • Elke groep: 2 – 3 slides om in 5 – 10 minuten onderzoeksopzet en voortgang te presenteren • Feedbacksessie: 31 oktober • Elke groep geeft en ontvangt feedback aan/van een andere groep + f2f feedback docenten • Survey • Resultaten worden ter beschikking gesteld • Tentamen: 29 oktober (09.00 – 11.00u)

3. Literatuur • Andriessen, J. H. E. (2003) Working with Groupware. Understanding and Evaluating Collaboration Technology. London:Springer. Ch. 5 • Gutwin, C., Greenberg, S.(2002) A Descriptive Framework of Workspace Awareness for Real-Time Groupware. Computer Supported Cooperative Work 11: 411–446, 2002 • Brennan, S., Lockridge, C. (2006) Computer-Mediated Communication: A Cognitive Science Approach. Encyclopedia of Language and Linguistics, article 00861 • Erickson, T., Kellogg, W. (2000) Social Translucence: An Approach to Designing Systems that Support Social Processes. ACM Transactions on Computer-Human Interaction, Vol. 7, No. 1, March 2000, Pages 59–83. • Aarseth, E. (2003/2004) Playing Research: Methodological approaches to game analysis. Papers from spilforskning.dk Conference, august 28.-29. 2003 Spilforskning.dk 2004

4. Tentamen issues • Uitleg, interpretatie, toepassing • groep-, team- taakvariabelen • issues in communicatie rondom taken • grounding, grounding constraints, kosten • media keuze, taak-media fit • awareness (soorten, gebruik, vormgeving)

5. Voorbeelden groupware • http://www.youtube.com/watch?v=MYvLhz77rgc&mode=related&search • Polikom ’92 dl1 en 2 • http://www.youtube.com/watch?v=Uei-TLCyJCc • http://www.youtube.com/watch?v=dGKZrDbvAks (in het Duits) • Probeer samen; http://www.opencoast.org/download/puzzle/index.htm

6. Teams Netwerk Community Team • Intensiteit interactie • Duur interactie • Formeel lidmaatschap • Omvang • Samenstelling • expertise, rollen, leiderschap, motivatie • Fase • initiatie, taakproblemen en conflicten, uitvoering

7. Communicatie in Groepenontleend aanAndriessen, 2003 Groepsvorming Kennis delen en leren kritieke massa wie doet het werk, wie profiteert dynamiek added value formele en informele structuren/ communicatie Coordinatie: taakafhankelijkheden controle integratie en overdraagbaarheid conversatie grounding awareness structuur toegang Cooperatie: afstemming taak – media taak

8. Grounding Gemedieerde communicatie heeft specifieke mogelijkheden en beperkingen t.a.v coordinatie proces en inhoud van communicatie, bij het opbouwen van Common Ground. • Grounding karakteristieken van media maken bepaalde grounding mechanismen namelijk (on)mogelijk: • bevestiging • relevante volgende beurt • aandacht • wijzen • letterlijk herhalen of spellen

9. Coordinatie proces en inhoud 1. A: Well, that young gentleman from the park B: Joe Joe Wright you mean?...(laughs) A: yes (laughs) yes B: God, I only saw him twice before 2. A: How would you describe the color of this flower B: You mean this one A: Mm B: It’s off yellow

10. Grounding constraints

11. Kosten bij grounding • Subtaken in grounding brengen moeite met zich mee  kosten • Startup: aandacht gesprekspartner krijgen • Production: presentatie boodschap in woorden/tekst/gebaren • Reception: ontvangen boodschap • Asynchrony: timing feedback • Speaker change: volgende beurt geven/nemen/bijhouden • Display: wijzen, voordoen, gebaren • Repair: correctie • Monitoring: aandacht en handelingen partner volgen • Face management: respect in relatie onderhouden

12. Keuze media en constraints(alternatief voorbeeld)

13. Taak typologieën • Taak: activiteiten om een doel te bereiken • Dimensies • complexiteit en integratie: differentiatie in expertise, integratie in omgeving  taakspecifieke tools, communicatie en coordinatie support • taakafhankelijkheden: pooled, sequentieel, wederzijds, team  keuze (a)synchrone tools, coordinatie support (coordinatie mechanismen) • cooperatie vs competitie, ‘denken’ vs ‘doen’ (taakcircumplex)  rijkheid media,, taakspecifieke tools

14. rol 1 rol 2 rol 3 rol 4 Taakafhankelijkheden sequentieel pooled team wederzijds

15. Coordinatiemechanismen • Supervisie • privileges • Standaardisatie • taken, vaardigheden, output, normen&waarden • workflow, training, sjablonen, verhalen • Overleg • Communciatie, shared documents, workspace

16. Taakcircumplex(McGrath, Hollinghead, 1994) 1. Brainstormen 2. Probleemoplossen en beslissen 3. Conflicten oplossen 4. Uitvoeren cooperatie genereren 1. 1. 2. 4. uitvoeren kiezen 4. 2. 3. 3. onderhandelen conflict cognitief ‘denken’ handelen ‘doen’

17. Taak – media fit(media choice, media richness) • Kenmerken taak • complexiteit, analyseerbaarheid  vrijheid • onzekerheid, ambiguiteit  info + interpretatie • Kenmerken media • nabijheid, social presence • bandbreedte, kanaal eigenschappen • Fit • meer complexiteit, onzekerheid etc.  meer bandbreedte nodig

18. Media Synchronicity • 2 fundamentele communicatietaken: • info overbrengen, consensus verkrijgen • 2 fundamentele eigenschappen van media • mate van directe feedback, gelijktijdige info-uitwisseling (synchronicity, concurrency) • Media synchronicity: media  mate samenwerken aan zelfde activtiteit, met zelfde info en op zelfde tijd • Info overbrengen  weinig feedback, veel gelijktijdige info-uitwisseling (low synchronicity) • Consensus verkrijgen  veel directe feedback, minder gelijktijdig info-uitwisseling (high synchronicity) • Vergelijk b.v. tekst en video chat voor brainstorm of besluitvormingstaak

19. Awareness • Awareness: “wat gebeurt er hier” • tijd/plaats gebonden, dynamisch, interactief, instrumenteel • beschikbaarheid, proces, activiteiten, objecten, perspectieven, externe omgeving • perceptie (verzamelen), begrip (integreren), voorstelling (anticiperen op oorzaak en gevolg) • Situation Awareness (SA) • up-to-the minute cognizance required to operate or maintain a system

24. SW A B Gemeenschappelijk Werkveld (Shared Workspace) • Toegang tot gemeenschappelijk taakdomein • Manipulatie/Observatie • Maar ook wederzijdse observatie • wat ziet de ander? • wijzen • Voorbeelden: • samen een document schrijven • een operatietafel • samen een apparaat repareren • stenen op Mars opbergen • …

25. Shared Workspace • Synchronisatie van taal en acties • Complexe interactie en coördinatie • Problemen met afstand en tijd (delays) • Wederzijdse observatie noodzakelijk, maar ingewikkeld • Manipulatie dikwijls niet op natuurlijke wijze

26. Voorbeeld Shared Workspace(maar niet heus!) A B C D E F G H I D E F G H I J K L ‘De laatste paragraaf kan weg’ ‘Deze () paragraaf kan weg en die () moet blijven’

27. Workplace awareness: wat?Gutwin, Greenberg, 2002 • Speciaal geval SA: gemeenschappelijk werkveld • Representatie Activiteiten • elementen: wie, wat waar • tijd: historie, nu • afhankelijkheden representatie: mate van interactie, mate van verandering in elementen, same/different place/time,.....

28. Workplace Awareness: hoe? • ‘Consequential communication’ • Activiteiten van anderen zien en horen • icoon, avatar, video (expressive, embodiment) • Artifacten (feedtrough) • Visueel: (re)presentatie, ruimtelijke relaties • Auditief: acties typerend (symbolisch of ‘onomatopee’), temporele relaties • Intentionele communciatie • Verbaal, non-verbaal, expliciet/impliciet geadresseerd

29. Awareness/presence: social cuesErickson, Kellog, 2000 • Social cues: vergelijk consequential en intentional communication • Realistic • Teleconferencing, media spaces • voordelen productie en interpretatie cues maar: problemen met resolutie, vertraging (bandbreedte), camera positie, kosten, schaal • Mimetic (embodied avatars) • Grafische MUD, VR • minder problemen bandbreedte, maar wel met schaal en bewust produceren van cues • Abstract • Chat, bbs (visueel, tekstueel) • pragmatisch, geen problemen met schaal

30. Awareness: gebruik in acties • Coupling: samen of alleen aan het werk? • Common ground: deixis, demonstraties, manifestaties, visuele indicaties • Coordinatie: rondom personen (‘fysieke nabijheid’), rondom objecten (locking, sociale protocollen) • Anticipatie: patronen • Assistentie: wel/niet op verzoek • Zie voor uitwerking bijv. Erickson, Kellog, 2000

31. Wenselijke Uitbreiding • Coordinatie versus sociale relaties • in type activiteiten • vergelijk expliciete/impliciete addressering • in politiek van samenwerking • vergelijk ‘presence’ met ‘social translucence’ • in sociale toegankelijkheid • vergelijk ‘topic view’ en ‘people view’ • Relatie externe context • wat stel je op welke manier beschikbaar • zie hergebruik conversaties, Erikcson, Kellog, 2000

32. Sociale relaties en type activiteitenmultimedia fliers

33. Plasma Posters(multimedia fliers)

34. Persons at the table Theme of the table Theme table Material on the table Discussions at the table

35. Algemene feedback opdracht • Focus op spel: • Gameplay: handelingen, strategieen, motieven • Game-structure: spelregels • Game-world: fictie, topology, attributen • Zie Aarseth, 2003 • Gebruik literatuur • Aanpak kwalitatief onderzoek: zie opdrachtomschrijving • Motivatie hypotheses

36. Onderzoeksproject(Serious) Networkgame • Context: cohesie in wijken, kennismanagement, migrantenondernemers, arbeidsmarkt • Doel: in kaart brengen eisen • Inventarisatie spellen • scenario’s • domeinen • cross-media platform • Onderzoek social network sites, CoP software • soorten • activiteiten • ondersteuning • Contact: eleonore@cs.uu.nl

37. Onderzoeksproject: evaluatie van een virtuele training • Stagebedrijf: VSTEP BV, Rotterdam • onderzoek van virtuele scenariotraining • trainees: bedrijfshulpverleners van de NS • evaluatie van interface en de virtuele omgeving • observatie en interviews bij eerste gebruik van de training in 2008 • contact: Joske Houtkamp (joske.houtkamp@cs.uu.nl)