1.19k likes | 1.41k Views
Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…. WYDATKI A WIELKOŚĆ PRODUKCJI W GOSPODARCE I ( MODEL POPYTOWY GOSPODARKI ). John Maynard KEYNES (1883–1946).
E N D
WYDATKI A WIELKOŚĆ PRODUKCJI W GOSPODARCE I (MODEL POPYTOWY GOSPODARKI)
Jego głównym dziełem jest Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza opublikowana w 1936 roku (pierwsze wydanie polskie 1956), kwestionująca zasady liberalnej myśli ekonomicznej. Teorie Keynesa były reakcją na kryzys ekonomiczny lat 30. XX wieku (zapoczątkowany w 1929 roku w USA) i pomogły ustabilizować sytuację gospodarczą w Europie po II wojnie światowej. (…). Od lat 70. XX wieku do dzisiaj monetaryzm i neoliberalizm wypierają myśl Keynesa i jego zwolenników (keynesistów) ze świadomości społecznej. (Za: http://pl.wikipedia.org/wiki/John_Maynard_Keynes).
„Na trzy lata przed Keynesem opublikował Próbę teorii koniun-ktury (1933), w której podjął kwestię wpływu popytu globalnego na rozmiary i strukturę dochodu narodowego, wskazując w niej na decydującą rolę inwestycji. (…) W Teorii dynamiki gospodar-czej (1954) zawarł syntezę badań nad procesami wzrostu gospo-darki rynkowej. Sam Kalecki twierdził, iż w dużym stopniu wy-przedził Keynesa co do zasad sformułowanych przez niego w Ogólnej Teorii, a jego artykuły z lat 1933-1935 publikowane były w języku polskim lub francuskim i przez to pozostały praktycz-nie niezauważone”. ------------------------------------ (Za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Micha%C5%82_Kalecki).
Przyjrzyjmy się „DWUSEKTOROWEJ” gospodarce (bez państwa i zagranicy) o STABILNYCH CENACH i NIE W PEŁNI WYKO-RZYSTANYCH MOŻLIWOŚCIACH PRODUKCYJNYCH. W tej gospodarce: Y=PNB=PKB=PNN* -------- * Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.
W tej gospodarce: Y=PNB=PKB=PNN* -------- * Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa. Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy społeczeństwa
1. RÓWNOWAGA KRÓTKOOKRESOWA W NAJPROST-SZEJ GOSPODARCE ■ RÓWNOWAGĄ KRÓTKOOKRESOWĄ nazywamy stan, kie-dy przedsiębiorstwa produkują tyle dóbr finalnych, ile wszyscy chcą kupić. YE=AEPL YE – odpowiadająca równowadze produkcja w gospodarce. AEPL – zagregowane wydatki planowane (ang. aggregated expendi-tures, AE) w gospodarce.
YE=AEPL YE – odpowiadająca równowadze produkcja w gospodarce. AEPL – zagregowane wydatki planowane (ang. aggregated expendi-tures, AE) w gospodarce. Zwróć uwagę na STABILNOŚĆ tej sytuacji!
YE=AEPL Zwróć uwagę na STABILNOŚĆ tej sytuacji! To jest równowaga tego typu…
YE=AEPL Zwróć uwagę na STABILNOŚĆ tej sytuacji! To jest równowaga tego typu… …a nie tego typu.
YE=AEPL Uwaga! Chodzi o RZECZYWISTĄ produkcję, Y, w gospodarce, a nie o produkcję POTENCJALNĄ, Yp… ■RZECZYWISTA PRODUKCJA stanowi ilość dóbr naprawdę wytworzoną w gospodarce. Natomiast POTENCJALNA PRO-DUKCJA odpowiada hipotetycznemu całkowitemu wykorzysta-niu zasobów tej gospodarki.
■POTENCJALNA PRODUKCJA odpowiada hipotetycznemu całkowitemu wykorzystaniu zasobów tej gospodarki.* Kiedy rzeczywista produkcja w gospodarce równa się pro-dukcji potencjalnej, na rynkach czynników nie ma ani nadwyżki oferowanej ilości zasobów nad zapotrzebowa-niem na zasoby, ani nadwyżki zapotrzebowania na zasoby nad ich zaoferowaną ilością. Oznacza to, że na rynkach czynników panuje równowaga.
DYGRESJA W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji, Yp, są nazywane WZROSTEM GOSPODARCZYM. W okresie krótkim, którego dotyczy nasz model popytowy gospodarki, zmiany zagregowanych wydatków, AEPL, powodują, że rzeczywista wielkość produkcji, YE, odchyla się od produkcji potencjalnej, YP.
DYGRESJA CD. W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji, Yp, stanowią WZROST GOSPODARCZY. W okresie krótkim, którego dotyczy nasz model popytowy gospodarki, zmiany zagregowanych wydat-ków, AEPL, powodują, że rzeczywista wielkość produkcji, YE, waha się wokół wielkości produkcji potencjalnej, YP. KONIEC DYGRESJI
YE=AEPL • W opisanej sytuacji planowane zagregowane wydatki w gospodar-ce, AEPL mają dwa źródła: • - Planowane WYDATKI KONSUMPCYJNE gospodarstw domo-wych (ang. consumption, CPL) • Planowane WYDATKI INWESTYCYJNE prywatnych przedsię-biorstw, IPL (ang. investment, I). • AEPL = CPL+ IPL
KONSUMPCJA I OSZCZĘDNOŚCI CPL = KSK Yd + Ca ■ Dla różnych wielkości dochodu do dyspozycji gospodarstw do-mowych, Yd, funkcja konsumpcji wskazuje wielkość planowanej konsumpcji całkowitej, CPL.
Funkcja konsumpcji opisuje zależność CPL od Y (i YD) (ceteris paribus). Wielkość konsumpcji zależy od poziomu KSK i Ca. Zmia-ny YD powodują przesunięcia wzdłuż wykresu funkcji konsumpcji, a np. zmiany wielkości majątku gospodarstw domowych przesuwa-ją cały ten wykres. ■KONSUMPCJA AUTONOMICZNA, Ca, jest to konsumpcja, która nie zależy od bieżącej wielkości produkcji i dochodu, Yd. CPL = KSK•Yd + Ca CPL tga = KSK α Ca Yd=Y
■Dla różnych wielkości dochodu do dyspozycji, Yd, funkcja osz-czędności wskazuje wielkość planowanych oszczędności, SPL. SPL = KSO•Yd - Ca
Funkcja oszczędności opisuje zależność SPL od Y i YD. Na SPL jest przeznaczana stała część YD, której wielkość zależy od KSO (krań- cowej skłonności do oszczędzania) (KSO = 1 – KSK). SPL SPL=KSO•Yd -Ca tgβ = KSO β 0 Yd=Y -Ca
INWESTYCJE ■ Funkcja inwestycji opisuje zależność IPL firm od Y i YD. W da-nym okresie inwestycje nie zależą od Y i YD. IPL IPL=Ia 0 Yd=Y
Ważne czynniki wpływające na IPL - Przewidywana stopa zysku
Ważne czynniki wpływające na IPL • - Przewidywana stopa zysku • Wysokość stopy procentowej
Ważne czynniki wpływające na IPL • - Przewidywana stopa zysku • - Wysokość stopy procentowej • Tempo i kierunki postępu technicznego
Ważne czynniki wpływające na IPL • - Przewidywana stopa zysku • - Wysokość stopy procentowej • - Tempo i kierunki postępu technicznego • Ceny dóbr inwestycyjnych i koszty ich eksploatacji
Ważne czynniki wpływające na IPL • - Przewidywana stopa zysku • - Wysokość stopy procentowej • - Tempo i kierunki postępu technicznego • - Ceny dóbr inwestycyjnych i koszty ich eksploatacji • Oczekiwania producentów
Ważne czynniki wpływające na IPL - Przewidywana stopa zysku - Wysokość stopy procentowej - Tempo i kierunki postępu technicznego - Ceny dóbr inwestycyjnych i koszty ich eksploatacji - Oczekiwania producentów - Stopień wykorzystania majątku produkcyjnego
USTALAMY WIELKOŚĆ PRODUKCJI, KTÓRA OD-POWIADA RÓWNOWADZE W GOSPODARCE, YE YE = AEPL (1)
USTALAMY WIELKOŚĆ PRODUKCJI, KTÓRA OD-POWIADA RÓWNOWADZE W GOSPODARCE, YE YE = AEPL (1) i AEPL = CPL + IPL (2)
USTALAMY WIELKOŚĆ PRODUKCJI, KTÓRA OD-POWIADA RÓWNOWADZE W GOSPODARCE, YE YE = AEPL (1) i AEPL = CPL + IPL (2) to: YE = CPL + IPL (3)
A teraz posłużymy się rysunkiem… Na rysunku (a) linia 45° składa się z punktów, w których Y jest równa AEPL (YE = AEPL). AEPL 45° A AEPL 0 Y YA
A teraz posłużymy się rysunkiem… Na rysunku (b) AEPL zależą od Y. Na AEPL składają się: CPL i IPL (AEPL = CPL + IPL). AEPL = CPL+ IPL AEPL CPL AEPL IPL 0 Y
A teraz posłużymy się rysunkiem… Na rysunku (a) linia 45° składa się z punktów, w których Y jest równa AEPL. Na rysunku (b) AEPL zależą od Y. Na AEPL składają się: CPL i IPL. AEPL AEPL AEPL = CPL+ IPL 45° CPL A AEPL AEPL IPL 0 0 Y Y YA
A teraz posłużymy się rysunkiem… Na rysunku (a) linia 45° składa się z punktów, w których Y jest równa AEPL. Na rysunku (b) AEPL zależą od Y. Na AEPL składają się: CPL i IPL. AEPL AEPL = CPL+ IPL 45° AEPL CPL A AEPL AEPL IPL 0 Y YA YE = AEPL (1) i AEPL = CPL + IPL (2) to: YE = CPL + IPL (3) 0 Y
Tylko w punkcie przecięcia się linii 45° z wykresem funkcji plano-wanych zagregowanych wydatków (tzw. krzyż keynesowski ) Y jest równa AEPL, czyli gospodarka znajduje się w stanie krótkookreso-wej równowagi (YE=AEPL). AEPL 45° AEPL = CPL+ IPL E AEPL 0 Y YA
AEPL 45° AEPL = CPL+ IPL E AEPL Istnieje tylko jedna wielkość produkcji, Y, przy której planowane zagregowane wydatki w gospodarce, AEPL, zrównują się z tą właś-nie wielkością produkcji, Y. 0 Y YA
PRZYKŁAD LICZBOWY: CPL=0,7•Y i IPL=60
PRZYKŁAD LICZBOWY: CPL=0,7•Y i IPL=60 więc: Y=AEPL=CPL+IPL=0,7•Y+60
PRZYKŁAD LICZBOWY: CPL=0,7•Y i IPL=60 więc: Y=AEPL=CPL+IPL=0,7•Y+60 Y=200
MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I ZAGRA-NICY (procesy mnożnikowe, mnożnik-liczba)
MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I ZAGRA-NICY • ΔI (albo: ΔG, ΔX…)
MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I ZAGRA-NICY • ΔI • KSK•ΔI
MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I ZAGRA-NICY • ΔI • KSK•ΔI • (KSK• ΔI)•KSK=KSK2•ΔI
MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I ZAGRA-NICY • ΔI • KSK•ΔI • (KSK• ΔI)•KSK=KSK2•ΔI • KSK2•ΔI•KSK=KSK3•ΔI • …………………………………
MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I ZAGRA-NICY • ΔI • KSK•ΔI • (KSK• ΔI)•KSK=KSK2•ΔI • KSK2•ΔI•KSK=KSK3•ΔI • ………………………………… • Cały przyrost wydatków i produkcji, ΔY, wywołany początkowym wzrostem wydatków np. o ΔI, jest zatem SUMĄ WYRAZÓW CIĄGU GEOMETRYCZNEGO, którego pierwszy wyraz równa się np. ΔI, a iloraz wynosi KSK.
ΔI • KSK•ΔI • (KSK• ΔI)•KSK=KSK2•ΔI • KSK2•ΔI•KSK=KSK3•ΔI • ………………………………… • Cały przyrost wydatków i produkcji, ΔY, wywołany wzrostem pry-watnychinwestycji np. o ΔI, jest zatem SUMĄ WYRAZÓW CIĄGU GEOMETRYCZNEGO, którego pierwszy wyraz równa się np. ΔI, a iloraz wynosi KSK. • Tę sumę można obliczyć, posługując się wzorem: • PIERWSZY WYRAZ CIĄGU/(1-ILORAZ CIĄGU) • ΔI/(1-KSK) = ΔI/KSO
■ Mnożnik, M, to liczba, równa stosunkowi zapewniającej utrzy-manie krótkookresowej równowagi zmiany całkowitej wielkości produkcji, ΔY, do będącej jej przyczyną początkowej zmiany zagre-gowanych wydatków, AEPL.
■ Mnożnik, M, to liczba, równa stosunkowi zapewniającej utrzy-manie krótkookresowej równowagi zmiany całkowitej wielkości produkcji, ΔY, do będącej jej przyczyną początkowej zmiany zagregowanych wydatków, AEPL. Np. M = (ΔYE= ΔAEPL)/ΔI