430 likes | 770 Views
SİGARA VE VÜCUDUMUZA VERDİĞİ ZARARLAR. EĞER BUNU OKUYORSANİZ ŞUAN SUNUMU KAPATMAMİŞSİNİZ DEMEKTİR, Kİ BU BENİM İÇİN GÜZEL Bİ DURUM . Bu sunumun başlığını okuyunca ,alelade bir konu gelebilir size. Son yıllarda o kadar çok duyuyoruz ki çünkü bu ‘’SİGARA SAĞLIĞA ZARALIDIR’’ lafını,
E N D
SİGARA VE VÜCUDUMUZA VERDİĞİ ZARARLAR dr. onur fıstıkoğlu
EĞER BUNU OKUYORSANİZ ŞUAN SUNUMU KAPATMAMİŞSİNİZ DEMEKTİR, Kİ BU BENİM İÇİN GÜZEL Bİ DURUM Bu sunumun başlığını okuyunca ,alelade bir konu gelebilir size. Son yıllarda o kadar çok duyuyoruz ki çünkü bu ‘’SİGARA SAĞLIĞA ZARALIDIR’’ lafını, Benim sizlerden nacizane isteğim , özellikle sigara içen arkadaşlardan , göz ucuylada olsa göz gezdirmeniz bu sunuma … dr. onur
Dünyada her yıl sigaraya bağlı hastalıklardan yaklaşık 5 milyon kişi, ülkemizde ise 100.000 kişi hayatını kaybetmektedir. YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ Eğer önlem alınmaz ise bu sayı önümüzdeki 20 yılda 250 bine çıkacaktır
SORUN: SİGARA SALGINI YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
Sigara dumanında 4.000’den fazla kimyasal madde vardır NİKOTİN:Bağımlılık yapar KARBONMONOKSİT:Kanda oksijenin yerini alır KANSER YAPICI MADDELER (bazıları) Arsenik Kurşun Polonium 210 (kanserojen) Benzen Nitrozamin Formaldehit Krom Nikel Vinil klorür Asetaldehit Benzopiren DDT (böcek öldürücü) Toluen (tiner) İRRİTANLAR VE ZEHİRLER Siyanür Laktik asit Formik asit Azotoksit Amonyak Aseton Akrolein Bizmut Uçucu aminler Ve3885 toksik madde
Tütün dumanında bulunan diğer bazı zararlı maddeler Boya sökücüASETON Akü yapımında kullanılanKADMİYUM Roket yakıtında bulunanMETANOL Çakmak gazıBÜTAN Temizlik maddesiAMONYAK Fare zehiriARSENİK Öldürücü zehirlerSİYANÜR ve NAFTALİN
Sigara içmek sanıldığı gibi sosyal bir davranış değil, madde bağımlılığı olarak kabul edilen bir hastalıktır
SİGARANIN VUCUDA ETKİLERİ KANSER • BEYİN Felç-zihinsel,bedensel yorgunluk hissi • CİLT Cilt bozukluğu • AĞIZ VE YUTAK • BURUN Koku alma duyusunda azalma • AĞIZ Tat alma duyusunda azalma • GIRTLAK VE NEFES BORUSU • KALP Kalp krizi ve hastalıkları • YEMEK BORUSU VE MİDE -Ülser • MEME • AKCİĞERLER • PANKREAS • RAHİM VE YUMURTALIKLAR • TESTİSLER Döllenmede azalma • DAMARLAR Damar hastalıkları • KEMİKLER Kemik erimesi • ELLER Parmaklarda sararma KANSER KANSER KANSER KANSER KANSER
SİGARA ve KANSER • Akciğer kanseri, kanser nedeniyle ölümler içinde birinci sırada yer almaktadır • Sigara içenlerde akciğer kanseri riski içmeyenlerden 20 kat fazladır
Sigaranın solunum sistemindeki etkileri Üst solunum yolları * Kronik sinüzit * Kronik farenjit * Ses telleri nodülleri * Kadınlarda ses kalınlaşması * Larinks (gırtlak) kanseri
Sigaranın solunum sistemindeki etkileri Alt solunum yolları * Tekrarlayan bronşitler * Zatürre riskinde artış * Verem riskinde artış * Astım riskinde artış * Kronik bronşit ve amfizem * Akciğer kanseri
Sigara içenlerin % 50’sinde kronik bronşit vardır Bronşitli hastalarda önce sabah öksürüğü ve balgam başlar Daha sonraki yıllarda nefes darlığı, solunum yetmezliği ve kalp yetmezliği gelişir
SİGARA ve DOLAŞIM SİSTEMİ • Sigara içenlerde kalp krizi geçirme riski 3 kat artmaktadır • Sigara, kan dolaşımını ve damarları etkiler • Beyin damarı hastalıkları ve felç olma riskini artırır • Bacak kangrenlerine neden olur
SİGARA ve KADIN SAĞLIĞI Sigara içen kadınlarda ; • düşük yapma • erken doğum • düşük ağırlıklı bebek doğurma • kısırlık ve • doğum kontrol hapı kullananlarda kalp krizi geçirme riski artmaktadır
Nikotin ve metabolitleri anne sütünden geçer Esas olarak anne sütü ile beslenen ve anneleri sigara içen bebeklerde, idrar kotinin düzeyleri aktif sigara içiciler düzeyinde bulunmuş. (Acta Paediatr Scand 1992;81:550-557)
Pasif sigara içmek; başkalarının içtiği sigaranın dumanını solumaktır
Pasif sigara içiciler de sigara bağımlıları kadar zarar görürler Pasif sigara içimi; - Akciğer kanserine - Kalp hastalıklarına - Çocuklarda akciğer ve solunum yolu hastalıklarına neden olur
Sigara içmek özenilecek bir davranış değildir Sigara içmek; Kurtulması kolay olmayan, yavaş çekim bir intihara sürükleyen korkunç bir madde bağımlılığıdır
SİGARANIN GÖRMEYE ETKİLERİ • Sigara katarakt riskini artırır. • >20/gün sigara içenlerde katarakt riski 2 kat • Risk içilen miktarla orantılı artmakta.
SİGARA ve GİS • Sigara peptik ülser riskini ve buna bağlı ölümleri artırmaktadır. • Safra taşları için de risk faktörü olduğuna dair kanıtlar mevcut
Böbrek üzerindeki toksik etkileri • Mesane ve böbrek kanserine neden olur.Mesane kanserinin bilinen en güçlü risk faktörüdür. • Bıraktıktan birkaç yıl sonra risk yarıya düşer.
SİGARA EREKTİL(ikdidarsızlık) DİSFONKSİYON YAPAR Sigara 30’lu 40’lı yaşlarda bu riski %50 oranında artırır. Diyabet, kolesterol yüksekliği ve yüksek tansiyon bu riski daha da artırır. Erektil disfonksiyon sigara içmeyenlere göre 2 kat daha fazla.
Sigara ağız ve larynx kanseri için en önemli risk faktörüdür.
Tükürükte laktobasil ve mantar sayısında artış • Diş eti ve diş çevresi kemik dokusunda dejenerasyon • Ağızda kanser oluşumuna zemin hazırlama
Deri ve Sigara Yüzdeki kapillerlerde vazokonstriksiyon sonucu deri beslenmesi ve oksijenlenmesini azaltarak erken ve irreversible kırışıklıklara neden olur.
SİGARA VE KEMİKLER • Sigara içenlerin kemikleri yoğunluk kaybeder; kırıklar daha kolay olur ve iyileşme %80'e kadar daha yavaş olur
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN ZORLANIYORSUNUZ? • Sigaradaki nikotin bağımlılık yapıcı etkisi güçlü bir maddedir • Kokain, eroin ve alkol gibi güçlü bağımlılık yapar • Tesadüfen denemiş kişilerde bile sigaranın bağımlılık yapma olasılığı vardır
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA ZORLANIYORSUNUZ ? • Nikotin, sigara içilen bir soluktan 7 saniye sonra beyine ulaşır, beyin ve sinir sistemini uyarır. • Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar ve daha çok nikotin istemenize neden olur.
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA ZORLANIYORSUNUZ ? • Sigara içenlerde el ve ağız alışkanlığı vardır • Günde içilen sigara sayısı ne kadar fazlaysa, bu alışkanlık o kadar güçlüdür
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ? Sigarayı bırakmada birkaç yöntem vardır: • Kendi kendine bırakma • Bağımlıların bir kısmı sigarayı birden, kendi kendine bırakabilir • Kendi kendine bırakmakta zorlanan kişilerde en etkili tedavi, hekim gözetiminde bilimsel yöntemlerin kullanılmasıdır • Etkinliğini kanıtlamış tıbbi tedavi
Sigarayı bırakma şekli Başarı oranı Aniden bırakma % 80 Azaltarak bırakma % 6 Sigarayı azaltarak değil, aniden bırakmalısınız
ETKİNLİĞİNİ KANITLAMIŞ TIBBİ TEDAVİ İLAÇ TEDAVİSİ • İlaç tedavisi hekim kontrolü ve danışmanlığında uygulanmalıdır • Nikotin yerine koyma tedavisi • Bupropion HCl tedavisi
NİKOTİN TEDAVİSİ • Nikotin yerine koyma tedavisi bağımlılarda sigara bırakırken oluşan yoksunluk belirtilerini giderir • Farklı formları vardır • nikotin bandı • nikotin sakızı • nikotin burun spreyi • nikotin kartuşu
BUPROPİON HCl : • Nikotin içermeyen, tedavi rehberlerine girmiş bir ilaçtır • Beyinde etkilidir • Sigara bırakırken oluşan nikotin yoksunluk belirtilerinin azalmasına neden olmaktadır
NİKOTİN YOKSUNLUK BELİRTİLERİ • Huzursuzluk • Uykusuzluk • Gerginlik • Düşünceleri toplamada güçlük • Aşırı tepki verme • Sinirlilik • Yorgunluk • Titreme • Baş ağrısı • Kabızlık • Ağız kuruluğu • İştah artması • Kilo alma
Yoksunluk belirtileri birkaç saatte başlar, 2-3 günde en yüksek düzeye ulaşarak genellikle 3-4 haftada sona erer.
Sigarayı bıraktığınızda neler olur ? 20. dakika : Kan basıncı ve kalp hızı normale döner 8. saat : Kanda oksijen düzeyi normale döner 24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır Akciğerler temizlenmeye başlar 48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz 72. saat : Nefes almak kolaylaşır 2-12 hafta : Dolaşım düzelir 3-9 ay : Nefes darlığı ve öksürük azalır 5. Yıl : Kalp krizi riski yarıya iner 10. Yıl : Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitleşir. Akciğer kanseri riski yarıya iner
saygilarimla dr. onur fıstıkoğlu