گزارش وضعيت آموزش عالي طي سالهاي 1384تا1392

1. گزارش وضعيت آموزش عالي طي سالهاي 1384تا1392

2. دستاوردها

3. توسعه كمي دانشگاهها وموسسات پژوهشي( افزايش رديفهاي جديد) • * 109 رديف مستقل دانشگاهي و پژوهشي در سال 1384 • * 247 رديف مستقل دانشگاهي و پژوهشي در سال 1392 • * در سال 1392 افزايش رديفها با ايجاد 57 رديف(47 دانشگاه و مركز آموزش عالي و 10 پارك علم و فناوري) صورت پذيرفته است.

5. افزايش تعداد دانشجويان • *لازم به ذكر است تعداد دانشجويان با احتساب دانشجويان دانشگاه جامع علمي كاربردي و پيام نور و شبانه مي باشد.

6. تعداد كل دانشجويان در سال 1384 برابر با936,000نفر • تعداد كل دانشجويان در سال 1391 برابر با2,362,821نفربوده است كه %152 رشد نسبت به سال 1384 را نشان مي دهد. • درصد رشد دانشجويان در مقاطع مختلف در سال1384به 1391 • رشد 196% در مقطع كارداني • رشد 133% در مقطع كارشناسي • رشد 246% در مقطع كارشناسي ارشد • رشد 236% در مقطع دكتري

9. جدول تعداد رشته محل هاي جديد ايجاد شده به تفكيك مقطع تحصيلي طي سالهاي 1391-1384 • تعداد رشته محل هاي ايجاد شده طي سالهاي 1384 و 1391:در مقطع كارشناسي از رشدي معادل 2040% • در مقطع كارشناسي ارشد معادل 1031% • در مقطع دكتري از رشدي معادل 2586% برخوردار گرديده است.

11. افزايش تعداد اعضاي هيات علمي

12. مجموع اعضاي هيات علمي دانشگاهها در سال 1384 برابر با 14,500 نفر • تعداد در سال 1392 با 52 درصد رشد به 21,517 نفر افزايش يافته است. • طي سالهاي( 1391-1384 ) به تفکیک مرتبه: • رشد 63% در مرتبه استادي • رشد 99% در مرتبه دانشياري • رشد 196% در مرتبه استادياري • كاهش 23% در مرتبه علمي مربي در واقع بر اصلاح هرم مرتبه اعضای هیات علمی از طریق کاهش مربی و افزایش سایر مرتبه ها منجر به ارتقاء کیفی آموزش عالی شده است.

14. چالشها

15. عدم تحقق اعتبار مورد نياز دانشگاه ها بر مبناي بودجه ريزي عملياتي و بر اساس هزينه سرانه دانشجويي: • ظرفيت قانوني كه به استناد بند الف ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه كشور در اختيار دانشگاهها قرار داده شده است ضرورت استفاده از بودجه ريزي عملياتي بر مبنای سرانه دانشجویی را در این مراکز تشديد می‌نماید كه متاسفانه عدم تحقق كامل اعتبارات بر مبناي هزينه سرانه دانشجويي موجبات بروز مشكلات عديده اي در دانشگاه ها و مراكز آموزش عالي گرديده است.

16. افزايش دانشجويان مقطع دكتري : • به استناد مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری به ده هزار نفر، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی اقدام به افزایش پذیرش دانشجو در مقطع دکتری نموده اند که این امر اعتبارات دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی را با چالش های جدی مواجه ساخته است.

17. عدم تناسب بين شهريه دریافتی از دانشجويان دوره شبانه با هزينه هاي پرداختی مربوط به آنها: • از آنجائيكه شهريه دريافتي از دانشجويان شبانه به هيچ وجه متناسب با هزينه‌هاي تحمیلی به دانشگاه براي تربيت دانشجويان دوره‌هاي شبانه نمی‌باشد و همچنین عدم تخصیص بودجه دولتی به این قبیل دانشجویان سبب بروز مشکلاتی در وضعیت اعتبارات دانشگاه‌ها گردیده است، که این موضوع بایستی مد نظر مسئولین امر قرار گیرد.

18. بار مالي ناشي از افزايش هزينه حاملهاي انرژي: • با توجه به اجراي قانون هدفمندسازي يارانه ها ، دانشگاهها وموسسات پژوهشي با افزايش هزينه حاملهاي انرژي مواجه گردیده اند كه تاکنون هیچ اعتباری در این خصوص تخصیص نیافته است که این امر همواره دانشگاهها و موسسات پژوهشی وابسته را دچار مشکل نموده است.

19. بار مالی ناشی از افزایش هزینه پخت و توزیع غذای دانشجويي : • اجراي قانون هدفمندسازي يارانه‌ها در سال 1390 و همچنين تورم فزاينده در سالهاي 1392 و 1391از عوامل مستقيم در افزايش قيمت پخت و توزيع غذاي دانشجويي مي باشد؛ به طوري كه قيمت تهيه و پخت يك وعده غذاي دانشجويي از مبلغ تقريبا دو هزار تومان در سال 1390 به مبلغ شش هزار تومان در سال 1392 افزايش يافته است.

20. بار مالي ناشي از افزايش استخدام اعضاي هيات علمي : • به استناد مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي مبني بر استخدام 10 هزار هيات علمي جديد و با توجه به آمار جمع آوري شده در سال 1391 تعداد هيات علمي جديد الاستخدام دانشگاه­ها و موسسات پژوهشی وابسته 2148 نفر برآورد گردید و از آنجا كه رديف متمركز ستاد بابت جذب اعضاي هيات علمي جديد صرفا جهت پرداخت حقوق سال اول اعضاي هيات علمي جديد الاستخدام مي باشد؛ لذا اعتبار مورد نياز برای سال‌های بعد بایستی در بودجه دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی مدنظر قرار گیرد. • همچنین در سال گذشته به اعضای هیات علمی جدیدالاستخدام در موسسات پژوهشی اعتباري تخصيص نیافت. • لازم به ذكر است اعتباررديف حقوق و مزاياي اعضاي هيات علمي جديد در سال 1392 مبلغ 10 ميليارد تومان مي باشد که نسبت به سال 1391 کاهش چشمگیری داشته است .

21. عدم تخصیص 100 درصد اعتبارات دانشگاه ها و موسسات پژوهشي در سال 1391 : • به استناد ماده 8 قانون تشكيل هياتهاي امنا مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي و ماده 3 قانون نحوه انجام امور مالي و معاملاتي دانشگاهها و موسسات آموزش عالي و تحقيقاتي مصوب مجلس شوراي اسلامي 100% اعتبارات دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تخصيص يافته تلقي مي شود ، اما در سال 1391 شاهد تخصيص حدود 67% اعتبارات جاری دانشگاه ها و موسسات پژوهشي بوده ایم که این امر سبب بروز کسری اعتبار در سال گذشته و انتقال آن به بودجه سال جاری دانشگاه ها و موسسات پژوهشي وابسته گردیده است.

22. بار مالی ناشی از تأمین 100% هزینه درمان ایثارگران شاغل و افراد تحت تکفل آنان : • به استناد بند ب ماده 44 قانون برنامه پنجم توسعه كل كشور" تأمين صددرصد (100%) هزينه درماني ايثارگران شاغل و افراد تحت تکفل آنان بر عهده دستگاه اجرائي مربوطه مي باشد." كه عدم وجود اعتبار در دانشگاهها و مراكز پژوهشي وابسته ، این مراکز را با مشکلاتی در جهت اجرایی شدن این بند مواجه ساخته است.

23. بار مالی ناشی از افزایش هزینه پهنای باند: • با توجه به افزایش 80 درصدی مبلغ قراردادهای مربوط به پهنای باند، اینترنت و اینترانت در دانشگاهها و موسسات پژوهشی از سال 1391، اين مراكز را با افزایش چشمگيري در هزینه ها مواجه نموده است . از آنجا كه لازمه انجام امور آموزشي و پژوهشي دسترسي به اينترنت و استفاده از آخرين كتب ، نشريات و مقالات روز دنيا مي باشد، در صورت عدم تامين اعتبارات مورد نياز امور آموزشي و پژوهشي در دانشگاهها و موسسات پژوهشي را با چالشهاي فراوان روبرو خواهد نمود.

24. بررسي وضعيت اعتبارات مصوب هزينه‌اي وزارت علوم، تحقيقات و فنّاوري دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشي و رديف‌هاي وابسته طي سالهاي 1392ـ1384

25. چالشهاي موجود در اعتبار بند“و“ دانشگاهها و مراكز آموزش عالي: • * عدم لحاظ افزايش30% مربوط به حقوق و مزاياي اعضاي هيات علمي و25% حقوق ومزایای کارکنان در اعتبارات سال 1392 • *

26. وضعيت اعتبارات مصوب هزينه اي وزارت علوم،تحقيقات و فناوري دانشگاهها و موسسات پژوهشي و رديفهاي وابسته به قيمت جاري و قيمت پايه سال 1383 ارقام به ميليارد تومان • چنانچه به منظور از بین بردن اثر افزایش قيمت در اعتبارات اختصاص يافته اعتبارات هزینه ای در سالهای مزبور را به قیمت پایه سال 1383 تعدیل نمائیم ؛ این امر روند تخصیص اعتبارات را به شکل گویا تری عنوان خواهد نمود.

27. اين در حالي است كه در سال 1392 تعداد 57 رديف اعتباري به رديف هاي وابسته به اين وزارت افزوده گرديده است. لازم به ذكر است در صورتي كه برنامه يارانه مواد غذايي كه در سالهاي گذشته از طريق صندوق رفاه در اختيار دانشگاه ها قرار گرفته است،از اين اعتبارات كسر گردد رشد اعتبارات به مراتب كمتر خواهد گرديد.

28. نکات حائز اهمیت : • * شهریه دانشجویان ایثارگروحافظان قرآن وقاریان ممتازومشمولان بند ک ماده 20 ازطریق دستگاههای ذیربط اعم ازبنیادشهید- امورایثارگران – سازمان بهزیستی – کمیته امدادامام خمینی وسازمان اوقاف وامورخیریه ازمحل برنامه 30467 پرداخت می گردد. • *پرداخت حق اولادوعائله مندی وعیدی بازنشستگان ازسازمان بازنشستگی • * اجرای طرح تکریم اساتیدبامرتبه استادی درسال جاری

29. با تشكر از حسن توجه شما سروران گرامي