بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن

2. بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن

4. راهكارهاي مورد نظر براي تعامل با موضوع راهبردي «نظام مراقبت بيماري­هاي قابل پيشگيري با واكسن».

5. دستیابی به شاخص گزارش دهی بموقع و کامل بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن بیش از • 95 درصد در طول سالهای 1386 تا 1392 • دستیابی به شاخص گزارش دهی بموقع و کامل پایش هفتگی بیماری های فلج و سرخک بیش از 95 درصد در طول سالهای 1386 تا 1392

8. برنامه ایمن سازی

9. برنامه ایمنسازی همگانی بر علیه بیماریهای قابل پیشگیری توسط واکسن یکی از موفقترین مداخلات انجام شده به منظور حفاظت کودکان و سایر گروههای هدف ایمنسازی و کاهش بار بیماریهای مربوطه در کشور جمهوری اسلامی ایران بوده است. • گسترش ايمن سازي در سال 1363 با هدف ايجاد مصونيت فعال در كودكان گروه سني زير يكسال در برابر بيماريهاي ديفتري، كزاز،سياه سرفه، سرخك، فلج اطفال و سل آغاز شد. • در سال 1372 برنامه ايمن سازي هپاتيت Bدر برنامه گسترش ايمن سازي ادغام گرديد. • از سال 1383 نيز پس از انجام ايمن سازي سراسري سرخك و سرخجه(آبان ماه 1382)كه طي آن 33 ميليون نفر جمعيت رده سني 5 تا 25 سال واكسينه گرديدند، واكسن سه گانه سرخك ، سرخجه و اريون جايگزين واكسن سرخك در برنامه ايمن سازي جاري كشور گرديد.

10. دستيابي به پوشش بالاي 95% در سطح كشور و سطح شهرستان سبب گرديده تا بيماريهايي كه در 30 سال گذشته موارد بالايي از مرگ و مير كودكان جامعه را تشكيل ميدادند كاهش چشمگيري پيدا نمايند. • موفقيت در برنامه هاي حذف كزاز نوزادي، ريشه كني فلج اطفال، حذف سرخك و سندروم سرخجه مادرزادي وكنترل بيماري ديفتري از مهمترين دستاوردهاي برنامه توسعه ايمن سازي در طي سالهایگذشته بوده است.

11. اجرای طرح کشوری واکسیناسیون هپاتیت ب در متولدین سالهای 1368،1369،1370 و 1371 در چهار سال متوالی و دستیابی به پوشش بالای 95 درصدی در گروه هدف که بطور متوسط در هر نوبت بین 70000 تا 75000 نفر واکسینه می شدند و در همين رابطه استان اصفهان از بهترین استانها از نظر عملکردی و اجرای برنامه محسوب گردید.

12. اجرای مطلوب عملیات ایمنسازی تکمیلی (ماپینگ اپ) در سالهای 1386 تا1393 ،( دو نوبت در هر سال ) برای مهاجرین و اتباع خارجی و عشایر ساکن در منطقه و دستیابی به پوشش بیش از 95 درصدی در گروه های هدف :

13. اهداف اصلی و بلند مدت ایمنسازی همگانی کشور هدف نهایی: • کنترل، حذف و ریشهکنی بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن بر اساس اهداف سازمان جهانی بهداشت. اهداف بلند مدت: • تداوم وضعیت عاری از پولیو تا زمان ریشهکنی جهانی بیماری. • دستیابی به حذف بیماری سرخک و سندرم سرخجه مادرزادی • کنترل بیماریهای دیفتری، سیاه سرفه، مننژیت، اوریون، سرخجه، آنفولانزا، سل و هپاتیت B. • تداوم وضعیت حذف کزاز نوزادی در کشور. • دستیابی کلیه شهرستانها به پوشش ايمني ایمنسازی بالای 95 درصد در کودکان زیر یک سال.

14. اهداف و نتایج مورد انتظار برنامه راهبردی 5 ساله ایمنسازی کشور در ارتباط با موضوع راهبردی «پوشش ایمنسازی».

15. مهمترین حیطههای تمرکز برنامه ایمنسازی همگانی برای سالهایآینده: • آموزش همگانی، دانش عمومی ایمنسازی • پوشش ایمنسازی • کیفیت ایمنسازی و سلامت واکسن • نظام مراقبت بيماريهاي قابل پيشگيري با واكسن

16. موفقیتها • ايمنسازي جاري كليه كودكان از بدو تولد و دستيابي به پوشش بالا (پيش از 95 درصد) • انجام ايمنسازي تكميلي براي هر يك از واكسنها با توجه به اهداف تعيين شده (روزهاي ملي ايمنسازي، ايمنسازي پاك سازي (Mopping-up) و ...) • مراقبت بيماريهاي هدف برنامه گسترش ايمنسازي

17. مهمترین چالشهای اثر گذار بر کمیت و کیفیت برنامه ایمنسازی همگانی • کمبود اعتبارات سالانه در جهت خرید و ادغام واکسنهای جدید که عمدتا گرانتر از واکسنهای اولیه بوده و نیاز به افزایش اعتبارات دارد. • کمبود اعتبارات سالانه جهت تقویت زنجیره سرما و تامین خودروهای مناسب جهت حمل واکسن. • عدم روزآمد سازی مناسب در موسسات تولید واکسن کشور به منظور ارتقای کیفیت تولید واکسن و یا ساخت واکسن های جدید و توقف های ناگهانی تولید بعضی از واکسن ها بدلیل ضعف های و تکنیکی و لجستیکی • کمبود نیروی انسانی، بازنشستگی نیروهای مجرب و عدم جایگزینی آنها در زمینه­های مورد نیاز.

18. افزایش تعداد برنامههای بهداشتی و رقابت بین آنها به دلیل کمبود منابع (هر چند همیشه برنامه های ایمن سازی درطی این سالها جزء الویت های اصلی بوده است). • ضعف مشارکت پزشکان بخش خصوصی در نظام مراقبت بیماریها. • پایین بودن پوشش ایمنسازی کودکان در کشورهای همسایه و احتمال ورود بیماریها مانند فلج اطفال و سرخک در اثر ترددهای بین المللی.

19. نقاط قوت • شبکه PHC • سیستم پرتال • دستورالعملهای مدون ایمنسازی • نیروهای فنی کارآمد • زنجیره سرمای مناسب • تامین تجهیزات تزریق ایمن • مدیریت سازمانیافته EPI • وجود کمیته کشوری و استانی ایمنسازی • وجود امکانات تخصصی و پیشرفته تشخیص آزمایشگاهی • دسترسی به خدمات درمانی تخصصی در استان اصفهان • وجود سیستم پایش • پوشش ایمنسازی مناسب در سطح استانی و کشوری • توانمندی و تجارب ارزنده در برنامههای کنترل، حذف و ریشهکنی • وجود نظام مراقبت کارآمد بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن • اجرای طرح سنجش سلامت دانش­آموزان اول ابتدایی و متوسطه و افزایش کیفیت آن

20. نقاط ضعف • عدم تناسب حجم کار با حقوق و مزایا • عدم شناخت برخی از کارکنان بخش های بالینی و آزمایشگاهی از برنامه­های ایمن­سازی • تغییر مکرر مدیران بهداشتی و درمانی • ضعف در کارهای گروهی • کمبود نیروی انسانی • کاهش نظارت بر عملکرد مدیریت در کلیه سطوح • شناخت کم گروه پزشکی فارغ التحصیل شده از برنامه­ها و وظایف • عدم مشارکت کافی پزشکان بخش خصوصی در نظام گزارش­دهی بیماری­ها • کمبود منابع مالی در برنامه­های ایمن­سازی • فرسوده بودن تجهیزات زنجیره سرما • عدم ارائه خدمات ایمن سازی در ساعات مناسب • عدم برخورداری واکسن از شاخص ویال واکسن

21. فعالیت ها در راستای برنامه مراقبت ایمن سازی در استان • جمع بندی،تحلیل و ارسال آمار پوشش سه ماهه ،شش ماهه ،نه ماهه و دوازده ماهه واکسن های ب ث ژ – ثلاث3- پولیو3- هپاتیت 3- توام (پیوست 1) • تحلیل ماهانه فرم 105 ایمنسازی شهرستانها در پورتال (پیوست 2و3) • برگزاری کارگاه های تئوری و عملی در ارتباط با برنامه واکسیناسیون و پیامد ایمنسازی بصورت استانی و منطقه ای

22. تهیه و توزیع کتابچه های ایمنسازی ،پمفلت آموزشی ،پوستر و ... • تجهیز زنجیره سرمای شهرستان ها • در سال 1385 تعداد دو شهرستان زنجیره سرما با شرایط استاندارد داشتند ولی در حال حاضر تمامی شهرستانها باستثناء شهرستان بوئین ومیاندشت بصورت یکسان یخچال مخصوص نگهداری واکسن با شرایط زنجیره سرمای استاندارد دارند که این مهم از تقسیم بهینه اعتبارات بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن محقق گردید. • تهیه چک لیست بازدید از واحدهای واکسیناسیون

24. تجهیز زنجیره سرما در شهرستانها برای نگهداری مطلوب واکسن: بگونه ای در حال حاضر تمامی شهرستانها دارای یخچال نگهداری واکسن با شرایط استاندارد می باشند.

25. تهیه چک لیست پایش خدمات ایمن سازی

26. برگزاری کارگاههای تئوری و عملی در ارتباط با برنامه واکسیناسیون و پیامد ایمنسازی:

27. جایگزینی پد الکلی به جای پنبه و الکل در واحدهای واکسیناسیون و تزریقات:

28. تهیه کتابچه ایمن سازی و پمفلت های ایمنسازی

30. برنامه مراقبت پیامد ایمن سازیAEFI

31. پیوست : تحلیل موارد ثبت شده پیامد ایمنسازی در پورتال 6 و 7 پس خوراند کشوری پیامد ایمنسازی

33. شاخص های عملکردی بیماری فلج اطفال 1- كشف و گزارش به موقع تمام موارد AFP (به ميزان 2 درصد هزار نفر افراد زير 15 سال ) و انجام اقدامات مراقبتي بطور كامل 2- كامل بودن گزارش دهي ماهانه بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن (هدف 90>) 3- تمامي موارد ظرف مدت 48 ساعت پيگيري و بررسي شده اند.(100%) 4- موارد AFP گزارش شده كه در ظرف 7 روز از شروع علائم كشف شده اند.(هدف 80>) 5- موارد گزارش شده AFPكه در ظرف 14 روز از شروع علائم 2 نمونه مدفوع از آنها برداشته شده است.(هدف80>)

34. 6- بيماران AFP زنده كه 60روز پس از آغاز فلج براي تعيين فلج باقيمانده پيگيري شده اند.هدف (80 درصد) 7- وصول تعداد نمونه هاي مدفوع به آزمايشگاه ظرف 3 روز پس از نمونه برداري .(هدف 80>) 8- وصول نمونه ها به آزمايشگاه در شرايط خوب 9- نتيجه آزمايش مدفوع در كمتر از 28 روز از تاريخ وصول به آزمايشگاه اعلام شده باشد. هدف (80 درصد) 10- نمونه هاي مدفوعي كه از آنها آنتروويروسهاي غير پوليويي جدا شده است.

37. پیوست 5 : پس خوراند کشوری فلج اطفال در سه سال گذشته لیست خطی موارد مشکوک به فلج در سالهای گذشته

39. برنامه مراقبت بیماری سرخک

40. معرفی برنامه مراقبت بیماری سرخک : • يكي از بيماريهاي كشنده در كشورهاي در حال توسعه، بيماري سرخك است كه ميزان كشندگي آن در حدود 1 تا 5 درصد و در بعضي مناطق در حدود 10 تا 30 درصد تخمين زده شده است. • به نظر مي‌رسد كه بهبود پوشش جاري واكسيناسيون، باعث كاهش موارد ابتلا به سرخك و در نتيجه كاهش موارد مرگ ناشي از سرخك شود. • طي دهه 1980 ميلادي به‌دنبال بسيج جهاني واكسيناسيون كودكان، پوشش ايمنسازي افزايش چشمگيري پيدا كرد و در سال 1989 ميلادي، كاهش ميزان ابتلا به سرخك تا 90 درصد و كاهش ميزان مرگ ‌و مير ناشي از آن تا 95 درصد در برنامة كار مجمع جهاني بهداشت قرار گرفت. • بيماري از ديدگاه نحوة گزارش‌دهي در تقسيمات سازمان جهاني بهداشت در گروه A قرار دارد. (يعني گزارش‌دهي موارد بيماري الزامي است و بايد با سريعترين راه‌هاي ممكن نظير تلفن، صورت پذيرد).

41. هدف از انجام مراقبت بیماری سرخک عبارت است از :‌ • 1- كشف و بررسي سريع كلية موارد مظنون به سرخك • 2- اثبات موارد به‌وسيلة تشخيص آزمايشگاهي • 3- مشخص كردن منبع احتمالي بيماري (محلي يا وارده) • 4- پيش‌بيني و جلوگيري از طغيانهاي بيماري • 5- مشخص نمودن جمعيتهاي پرخطر

42. هدف برنامه : • حذف سرخك در منطقه مديترانه شرقي و ايران • حذف سرخك درکشور تا سال 2015 • حذف سرخك به اين معنا مي باشد كه در يك دوره 12 ماهه با وجود نظام مراقبت مناسب سرخك هيچ مورد سرخك بومي كشف نشود .

43. استراتژي هاي اصلي برنامه حذف سرخك • 1) حفظ پوشش MCV1 و MCV2 در كليه شهرستانها بالاتر از 95% • 2) ايجاد يك نظام مراقبت مناسب تاييد شده توسط كميته ارزيابي كيفی برنامه

44. تهیه پمفلت بیماری سرخک

45. شاخص های عملکردی بیماری سرخک بیماری سرخک: • 1- كشف و گزارش به موقع تمام موارد سرخک(به ميزان 2 درصد هزار نفر جمعیت شهرستان و 3 در صد هزار استانی ) و انجام اقدامات مراقبتي بطور كامل • شاخص های اپیدمیولوژیک • توزیع جغرافیایی بیماری • توزیع سنی بیماری • توزیع جنسی بیماری • توزیع نژادی بیماری • توزیع ماهیانه بیماری • وضعیت پوشش ایمنسازی MMR1 , 2

46. شاخص های عملکردی بیماری سرخک • میزان بروز بیماری • تعداد موارد مشکوک سرخک گزارش شده تقسیم بر جمعیت در معرض خطر ضربدر صد هزار • شاخص تعداد موارد مشکوک سرخک مورد انتظار • شاخص تهیه نمونه • تعداد نمونه تهیه شده از موارد مشکوک سرخک تقسیم بر تعداد کل موارد مشکوک سرخک گزارش شده منهای موارد مثبت اپیدمیولوژیک ضربدر صد • شاخص گزارش بموقع به سیستم بهداشتی • تعداد موارد مشکوک سرخک گزارش شده به سیستم بهداشتی در عرض 48 ساعت بعد از ظهور بثورات جلدی تقسیم بر کل موارد مشکوک سرخک گزارش شده ضربدر صد • شاخص بررسی موارد • تعداد موارد مشکوک سرخک بررسی شده در عرض 48 ساعت بعد از گزارش شده به سیستم بهداشتی تقسیم بر کل موارد مشکوک سرخک گزارش شده ضربدر صد • شاخص گزارش به مرکز مدیریت بیماریها • تعداد موارد مشکوک سرخک گزارش شده در عرض 24ساعت به مرکز مدیریت بیماریها تقسیم بر کل موارد مشکوک گزارش شده ضربدر صد

47. شاخص ارسال نمونه به آزمایشگاه در طی سه روز • تعداد نمونه های ارسال شده به آزمایشگاه کشوری در عرض 3روز از تاریخ تهیه نمونه تقسیم بر کل نمونه های ارسال شده ضربدر صد • شاخص ارسال نمونه به آزمایشگاه در طی 7 روز • تعداد نمونه های ارسال شده به آزمایشگاه کشوری در عرض کمتر از 7 روز از تاریخ تهیه نمونه تقسیم بر کل نمونه های ارسال شده ضربدر صد • شاخص اعلام نتیجه آزمایش توسط آزمایشگاه • تعداد نتایج آزمایشگاهی اعلام شده توسط آزمایشگاه در عرض 7 روز به مرکز مدیریت بیماریها تقسیم بر کل نمونه های دریافت شده توسط آزمایشگاه • شاخص شناسایی منبع بیماری • تعداد منبع شناسایی شده تقسیم بر تعداد موارد بیماری ضربدر صد • شاخص کامل بودن گزارشات • تعداد موارد مشکوک گزارش شده با اطلاعات ذیل : • سن -جنس– تاریخ بروزبثورات- وضعیت واکسیناسیون ( سابقه واکسیناسیون دارد یا ندارد- تعداد نوبتها – تاریخ آخرین نوبت– تاریخ تهیه نمونه و تشخیص نهایی – لیست خطی – فرم بررسی اپیدمیولوژیک - فرم گزارش صفر -– گزارش فوری تلفنی

48. دستیابی استان اصفهان به شاخص های مطلوب در راستای حذف بیماری سرخک در طول سالهای 1386 تا 1392 بگونه ای که از لحاظ عملکردی از سوی مرکز مدیریت بیماریهای واگیر تقدیر بعمل آمده است.