แนวทางดำเนินงานป้องกันควบคุม วัณโรค ปี 2554

1. แนวทางดำเนินงานป้องกันควบคุมวัณโรค ปี 2554 นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ รองอธิบดีกรมควบคุมโรค

2. Outlines of presentation • Global situation • Stop TB Strategy & Thai context • Our vision & role & proposed responsibility • Questions & discussion

4. Estimated number of new TB cases, 2007

5. Estimated TB incidence rates, 2007

6. TB notification rates, 2007

7. Estimated HIV prevalence in new TB cases, 2007

8. 21 countries needed of a national TB prevalence survey

9. Contributions to TB global increase, HBCs

10. DOTS status in 2007

11. DOTS progress, 2006-2007

12. TB control target

13. Components of the Stop TB Strategy • Pursue high-quality DOTS expansion and enhancement • Address TB/HIV, MDR-TB and other challenges • Contribute to health system strengthening • Engage all care providers • Empower people with TB, and communities • Enable and promote research www.who.int/tb/features_archive/stop_tb_strategy/en/index.htmlwww.who.int/tb/publications/2006/who_htm_tb_2006_368.pdf

14. Pursue high-quality DOTS expansion and enhancement • Ensure 5 components of DOTS • Commitments • Smear diagnosis, strengthening DST • NSCC via NHSO supply; VMI • DOT • Accountability => role of M & E

15. Address TB/HIV, MDR-TB and other challenges • TB/HIV => TB/HIV integrated activities • MDR/TB => national guideline (need to be evaluated), multi-center research • Other challenges => Childhood TB, migrants,…

16. Contribute to health system strengthening • TB in prisons • TB in big cities => TB in Bangkok • TB in medical schools => TB curricula for MD students

17. Engage all care providers • PPM => Public-Public, Public-Private • Role of pharmacist & other health staff • Role of NGO, Business organizations,….

18. Empower people with TB, and communities • VHV • Role of TB patients • Role of communities => SRM, SLM?? • C&D from HIV/AIDS experiences

19. Enable and promote research • Multi-center, national questions => how to get good research questions • MDR-TB, Childhood-TB, TB in Bangkok, prevalence survey, ……

20. What should we do? Proactive commitment & participation PDCA cycle Brotherhood environment => plan by brain and work by heart Everyone is TB staff Network is one of the most important key success factor

21. วิสัยทัศน์ “ เป็นองค์กรชั้นนำระดับนานาชาติ ที่สังคมเชื่อถือและไว้วางใจ เพื่อปกป้องประชาชนจากโรคและภัยสุขภาพ ด้วยความเป็นเลิศทางวิชาการ ภายใน ปี พ.ศ. 2563 ” พันธกิจ ข้อมูลแจ้งสำนักงบประมาณ 2 ก.พ. 53 “ ปฏิบัติภารกิจของกรมควบคุมโรค ด้วยกระบวนการร่วมมือประสานเครือข่าย ภายในและระหว่างประเทศในการผลิตและพัฒนาผู้เชี่ยวชาญ ข้อมูลข่าวสาร เครื่องมือ กฎหมายในการเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรค และภัยสุขภาพ รวมทั้งการให้บริการเฉพาะโรคให้ได้มาตรฐานสากล ตลอดจนส่งเสริม ผลักดัน สนับสนุน และติดตามการบังคับใช้กฎหมายที่จำเป็นต่อการปกป้องประชาชนจากโรคและภัยสุขภาพ และสนับสนุนถ่ายทอดแลกเปลี่ยนความรู้ให้เครือข่ายมีความพร้อม ในการจัดการภาวะคุกคามและภัยสุขภาพใหม่ ๆ ได้ทันการณ์ ” พันธกิจ

22. กรมควบคุมโรค (สำนักวัณโรค) กำหนดมาตรฐานการรักษา จัดทำแผนยุทธศาสตร์ระดับชาติ รวบรวมข้อมูล และรายงานสถานการณ์วัณโรคของประเทศ วิเคราะห์ ประเมินผลความสำเร็จโครงการในภาพรวมของประเทศ สคร. นิเทศ, กำกับคุณภาพการรักษา สนับสนุนด้านวิชาการ, เอกสาร, คู่มือ แก่หน่วยบริการ รวบรวมข้อมูลรายงานวัณโรคในพื้นที่ กำกับ ติดตามประเมินผลการดำเนินงาน ในพื้นที่ กระตุ้นให้มีการเก็บข้อมูลและใช้ข้อมูลในพื้นที่ บทบาทหน้าที่

23. สปสช.เขต สนับสนุนงปม. DOT และการค้นหาผู้ป่วย ให้แก่จังหวัด สนับสนุนงปม.เพื่อพัฒนาศักยภาพบุคลากร กำกับติดตามผลการดำเนินงานร่วมกับสคร.ในพื้นที่ รวบรวมรายงานจากจังหวัดส่งส่วนกลาง กองทุนเอดส์และวัณโรค จัดทำแผนคำของปม.(ขาขึ้น) และแผนปฏิบัติการ (ขาลง) ร่วมกับสปสช.เขต จัดสรรงปม.ดำเนินงานให้เขต กำกับติดตามผลการดำเนินงานเขตด้วยตัวชี้วัดที่กำหนดร่วมกัน ปรับปรุงพัฒนาระบบการบริหารจัดการให้มีประสิทธิภาพ การพัฒนาระบบสารสนเทศ บทบาทหน้าที่

24. สคร. กับงานควบคุมวัณโรค ดูแลกำกับ และส่งเสริม สนับสนุน ให้หน่วยงานในพื้นที่รับผิดชอบดำเนินงานควบคุมวัณโรค ตามแผนงานวัณโรคแห่งชาติ (NTP) โดยมีเป้าหมายร่วมกันคือ “รักษาผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะบวกรายใหม่สำเร็จมากกว่าร้อยละ 85 (Success rate > 85%)”

25. สคร. กับงานควบคุมวัณโรค Support: ความรู้ใหม่ๆ (Update TB/HIV, MDR-TB, Childhood TB การพัฒนารูปแบบใหม่ๆในการดำเนินงาน), อบรมผู้รับผิดชอบงานใหม่ฯลฯ Supply: วัสดุวิทยาศาสตร์ การตรวจเพาะเชื้อวัณโรค และทดสอบความไวยาวัณโรค, ยาวัณโรคสำหรับ marginalize population? Supervision: นิเทศติดตามกำกับ ประเมินผล และสะท้อนข้อมูลเพื่อการพัฒนา Special Service: ศูนย์สาธิตบริการ เพื่อศึกษาดูงาน และศึกษาวิจัย และพัฒนารูปแบบการดำเนินงาน

26. สคร. กับงานควบคุมวัณโรค ศูนย์สาธิตบริการ รูปแบบการดำเนินงาน DOTS, MDR/XDR ในสถานพยาบาล (วินิจฉัย, ขึ้นทะเบียน, สูตรยา, การกำกับการกินยาโดยเจ้าหน้าที่, การส่งต่อข้อมูลผู้ป่วย, การเยี่ยมบ้านผู้ป่วย และสุ่มเยี่ยมสถานีอนามัยใกล้บ้านฯลฯ) ห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์เชื้อวัณโรค AFB microscopy (อบรมเครือข่าย และระบบ QA slide) AFB culture and DST (direct/ indirect, liquid/ solid) บันทึก และรายงานผลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ และดูผลได้ทาง Internet

27. Develop and improve MDR-TB surveillance system. Improve TB culture & DST efficiency by using the automatic liquid culture system (BACTEC MGIT 960)

28. เครือข่ายควบคุมวัณโรคเครือข่ายควบคุมวัณโรค ผู้ประสานงานวัณโรคระดับเขต (RTC) ผู้ประสานงานวัณโรคระดับจังหวัด (PTC)สสจ. เจ้าหน้าที่คลินิกวัณโรค(TB clinic) รพ. และทีม(แพทย์, lab, X-ray, เภสัชฯ, OPD, IPD, เวชกรรมสังคม ฯลฯ) ผู้ประสานงานวัณโรคระดับอำเภอ(DTC) สสอ. เจ้าหน้าที่สถานีอนามัย/ศูนย์สุขภาพชุมชน(สอ./PCU) อื่นๆ (อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, ผู้นำชุมชน, อบต.ฯลฯ)

29. เครือข่ายควบคุมวัณโรคเครือข่ายควบคุมวัณโรค • รพ.เอกชน/ รพ.กลาโหม/ รพ.มหาวิทยาลัย/ รพ.กรมอื่น • เรือนจำ • เอกชน/ สมาคม/ ชมรม/ NGO • ผู้ตรวจ และทีมงาน • International organization • สปสช.

30. การกำกับ ติดตาม และประเมินผล

31. การกำกับ ติดตาม และประเมินผล การนิเทศงาน ระดับจังหวัด(สสจ. และรพจ) ทุก 3 เดือน ปีละ 4 ครั้ง ระดับอำเภอ(ร่วมกับจังหวัด) ลงพื้นที่ทุก 6 เดือน(รอบที่2 และ 4) สลับกับประชุมติดตามงาน(DOTS Meeting)รายจังหวัด ทุก 6 เดือน(รอบที่ 1และ 3) การได้รับรายงานงวดรอบ 3 เดือน(Cohort report): ครอบคลุม ถูกต้อง และทันเวลา(เพราะมีระบบนิเทศงาน และประสานงานในเครือข่ายสม่ำเสมอ) การจัด TB Meeting ระดับเขต ปีละครั้งทุกปี

32. สิ่งที่คาดหวัง ลบ สิ่งที่เป็นจริงเป็นอยู่ ปัญหา x ความใส่ใจ

33. ความใส่ใจ • = 0 ปัญหา = 0 • = 10 ปัญหา = 10 • = 100 ปัญหา = 100

34. ความใส่ใจมากช่วยให้เห็นปัญหา แต่ไม่ช่วยลดปัญหา

35. โจทย์(คำถาม)ที่ไม่ครบถ้วนหรือผิดโจทย์(คำถาม)ที่ไม่ครบถ้วนหรือผิด นำไปสู่ คำตอบที่ผิดหรือการแก้ไขปัญหา ที่ไม่ครบถ้วนหรือผิด

36. Health & globalization • สังคมและระบบสาธารณสุขปัจจุบันมีความสลับซับซ้อนกว่าเดิมมาก • ลดการทำงานแบบเดิมสั่งการจากส่วนกลาง • การแก้ปัญหาพยามยามทำในส่วนของเราให้ดีและพยายามเติมในส่วนที่ระบบปกติขาด • ใช้ความยืดหยุ่นในการทำงานให้เข้าได้กับพันธมิตรและทรัพยากรในพื้นที่โดยยึดเป้าหมายเป็นสำคัญมากกว่าวิธีการอย่างเดียว

37. Thanks you for your attention & suggestions