DEMOKRASI BERPARLIMEN OLEH: Dr. Ku Hasnita

1. DEMOKRASI BERPARLIMENOLEH: Dr. Ku Hasnita

2. Definisi Demokrasi • Demokrasi – asal drp pktn Yunani iaitu ‘demokratia’: Demos – rakyat; Kratia – pemerintah • Oleh itu demokrasi – ‘pemerintahan oleh rakyat’

3. Robert A. Dahl (1992) • Demokrasi – satu sistem politik di mana anggotanya saling bergantungan antara satu sama lain, sebagai org yg sama dari segi politik & mrk itu bersama-sama berdaulat & memiliki kemampuan serta sumber daya yg mrk perlukan demi utk memerintah diri mereka sendiri

4. Jack Lively (1975) • Demokrasi – ‘kerajaan rakyat, oleh rakyat dan untuk rakyat’. • Oleh itu, demokrasi adalah satu bentuk pemerintahan di mana pemerintah bertanggungjawab ke atas yg diperintah

5. K. Ramanathan (1987) • Demokrasi – kerajaan berperwakilan atau wakil kerajaan yg terdiri drp sekumpulan org atau seorang wakil yg dipilih drp p/raya demokratik & mrk menjalankan tugas dlm masa tertentu berdasarkan kehendak rakyat.

6. Tujuan Pengamalan Demokrasi • Utk memperlihatkan landasan pemerintahan bagi sesebuah negara adalah berteraskan kepada kebebasan, di mana kebebasan hanya dapat dinikmati dlm sesebuah negara yg mengamalkan demokrasi.

7. Falsafah Demokrasi • Rasional • Bermoral • Samarata • Kebolehan mencapai kemajuan • Berkerajaan sendiri – kerajaan dgn kehendak rakyat • Kebebasan

8. Prinsip-prinsip Demokrasi • Hak utk mengundi • Hak utk bersuara • Kebebasan kehakiman • Persamaan di sisi undang-undang • Kebebasan utk menganut apa2 fahaman • Kebebasan berpersatuan • Kebebasan media massa • Pilihanraya yg bebas • Kebebasan berpolitik, menyokong atau menjadi calon

9. Ciri-ciri Sistem Demokrasi Berparlimen • Pembentukan kerajaan berasaskan persetujuan ramai • Pemerintahan negara dijalankan secara perwakilan • Rakyat ambil bahagian dlm pemerintahan melalui wakil2 yg dipilih dlm pilihanraya

10. Negara Demokrasi Berparlimen • Raja berperlembagaan Bidang kuasa YDPA ditetapkan oleh Perlembagaan & undang2 • Perlembagaan Menjadi garis panduan cara pemerintahan, sistem politik & proses pentadbiran • Pilihan Raya Rakyat diberi peluang utk melibatkan diri dlm proses pemerintahan melalui wakil2 yg dipilih • Badan Perundangan Dewan Rakyat & Dewan Negara berfungsi utk menggubal udg@ diperingkat Persekutuan • Badan Pelaksana Kabinet – sbg badan penggubal dasar negara yg tertinggi & melaksanakan kuasa eksekutif • Badan Kehakiman Utk mentafsir udg2 & menjatuhkan hukuman • Parti-parti politik Beri peluang kpd rakyat utk bersuara & perjuangkan hak ke arah pemerintahan sebuah negara demokrasi yg makmur & stabil

11. Demokrasi Berparlimen di Malaysia • Satu sistem kerajaan yg dipilih secara bebas oleh rakyat melalui pilihan raya • Berasaskan amalan Westminster, England • Ciri utama – p/raya 5 tahun sekali • Melalui P/raya, rakyat diberi hak & kebebasan utk memilih wakil pemerintah sama ada di peringkat pusat @ negeri • Rakyat berhak menyuarakan kehendak mrk melalui wakil2 yg dipilih dlm p/raya

12. Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR) • Badan pentadbir p/raya • Ditubuhkan pada 4/9/1957 di bwh peruntukan per 113 & 114 PP • Bertanggungjwb memelihara, menyelia & mengekalkan proses demokrasi negara melalui p/raya yg adil & saksama • Anggota SPR dilantik YDPA setelah berunding dgn MRR: • Pengerusi • Timbalan Pengerusi • 3 org ahli lain

13. Bidang tugas SPR • Mengendalikan P/raya umum & p/raya kecil Dewan Rakyat & DUN • Mendaftar & menyemak nama-nama pemilih • Menyemak & mendaftar kwsn p/raya Parlimen & Negeri mengikut keperluan persempadanan kwsn p/raya • Membuat peraturan2 tertentu utk menjalankan tugasnya

14. Syarat2 utk menjadi ahli SPR • Tidak muflis • Umur kurang drp 65 tahun • Tidak memegang sebarang jwtn yg bergaji • Bukan ahli mana2 majlis Parlimen atau DUN

15. Pilihan Raya Umum • Akan diadakan dlm masa 60 hari setelah Parlimen dibubarkan oleh YDPA • P/raya umum adalah utk memilih ahli Dewan Rakyat & DUN • P/raya Parlimen & Negeri boleh diadakan serentak @ berasingan

16. Pilihan Raya Kecil • Diadakan bila berlaku kekosongan spt kematian, letak jwtn, lucut jwtn etc bagi mana2 kwsn p/raya • Mesti diadakan dlm tempoh 60 hari bagi Sem. M’sia & 90 hari bagi S & S • Jika kekosongan berlaku dlm tempoh 2 tahun sblm tamatnya Dewan Rakyat @ DUN, maka p/raya kecil tidak perlu diadakan • Tetapi, jika Speaker memaklumkan kekosongan itu boleh menjejaskan undi majoriti ssbh parti, maka p/raya kecil tsbt perlu diadakan

17. Kawasan Pilihan Raya • Dibahagikan kpd 2 – Parlimen (Dewan Rakyat) & Negeri (DUN) • Setiap satu kwsn p/raya hanya diwakili seorang wakil rakyat • Jumlah kwsn p/raya akn berubah2 berdasarkan keperluan semasa

18. Org yg layak bertanding dlm P/raya • W/ngr Malaysia, 21 thn ke atas • Tinggal tetap dlm sst kwsn p/raya & mendaftar dlm daftar pengundi dgn SPR • Tidak muflis • Tidak pegang jwtn yg berpendapatan tetap dlm perkhidmatan awam • Tdk disabitkan dgn sst kesalahan oleh mahkamah & dihukum penjara x kurang drp 12 bulan @ denda x kurang drp RM2000 & belum dpt pengampunan

19. Keputusan P/Raya • Diumumkan oleh Pegawai Pengurus kawasan p/ raya • Parti yg menang dengan lebihan kerusi majoriti akn membentuk krjn • Semua dokumen berkaitan dgn p/raya spt kertas undi & daftar pemilih akn disimpan selama 6 bulan selepas p/raya • Dokumen p/raya hanya boleh dibuka atas arahan Hakim Mahkamah Tinggi bila perlu shj

20. Petisyen Pilihan Raya • Mana2 pihak yg tidak puas hati dgn keputusan P/raya boleh mengemukakan satu petisyen rayuan ke Mahkamah Tinggi dlm masa 21 hari selepas keputusan rasmi p/raya diwartakan • Antara perkara yg boleh dikemukakan petisyen ialah: • Berlaku penyogokan @ perbuatan yg menyalahi udg2 • Tidak mematuhi udg2 & peraturan p/raya • Calon atau wakil hilang kelayakan • Berlaku penipuan @ ugutan • Sekiranya mahkamah memutuskan bhw keputusan sst p/raya tdk sah maka SPR perlu mengadakan satu p/raya baru

21. Penyata Perbelanjaan P/Raya • Perlu diserahkan kpd Pegawai p/raya Negeri Dlm tempoh 31 hari slps keputusan p/raya diwartakan • Kegagalan berbuat demikian mrpkan satu kesalahan yg menyalahi udg2 p/raya • Org yg x menghantar perbelanjaan p/raya x boleh bertanding utk p/raya pd masa akn dtg