Kanker, werk en re-integratie

1. Kanker, werk en re-integratie wat speelt er, wat moet er, wat en wie kan je helpen

2. 1 boodschap om mee te geven HEB HET OVER WERK! Met je leidinggevende, collega’s maar ook met je arts, specialist, verpleegkundige

3. NFK • Nederlandse Federatie van kankerpatiënten-organisaties • 25 kankerpatiëntenorganisaties • Beleid, strategie, projecten en initiatieven • Geen 1 op 1 advies • Werkt samen en wordt gefinancierd door KWF

4. NFK speerpunten • Kwaliteit van zorg • Kwaliteit van leven, waaronder arbeidsparticipatie • Patiëntenperspectief inbrengen in onderzoek • Snelle en gelijke toegang tot effectieve (gepersonaliseerde) medicatie

5. We gaan het hebben over 1. Emoties 2. Houding werkgever 3. Aandacht voor werk tijdens de behandeling 4. Kanker en werk – wat cijfers 5. Het belang van werk 6.Wet- en regelgevingwat speelt er, wat moet er, wat en wie kan je helpen

6. 1 Wat speelt er - emoties • Emoties bij jezelf, partner, kinderen, familie, vrienden • Maar ook bij collega’s en leidinggevende, klanten, zakelijke relaties • Mogelijk tot gevolg: • Contact uit de weg gaan • Afstand van je nemen • Of juist je overladen met aandacht

7. Wat kan je helpen – bij emoties • Steun zoeken om je eigen emoties te verwerken • Zelf initiatief nemen om contact te onderhouden met het werk: • Vaste contactmomenten met leidinggevende • Een (goede) collega als vast contactpersoon • Aangeven dat je graag post, e-mail, telefoontjes, bezoek etc ontvangt (of juist niet)

8. Wie kan je helpen - bv: • Verpleegkundige • Oncologisch verpleegkundig specialist (niet in elk ziekenhuis) • Maatschappelijk werk (ziekenhuis) • Bedrijfsmaatschappelijk werk (via het werk) • Psycholoog (eerstelijn of via het werk)

9. 2 Wat speelt er - werkgever • Leidinggevende/werkgever die niet goed weet hoe te handelen: je ‘met rust laat’ (vaak goedbedoeld) je daarmee laat ‘zwemmen’, je geen houvast geeft of juist: • Leidinggevende/werkgever die te veel ‘pusht’ druk op je legt om zsm te komen werken

10. Wat kan je helpen - werkgever • Zelf initiatief nemen • De invulling van het werk bespreken met leidinggevende/werkgever • Wat kan je wel/niet, wat wil je, op welke termijn, wat zie je voor mogelijkheden • Folders Kanker en werk, informatie voor werkgevers • www.kankerenwerk.nl

11. Wie kan je helpen - bv: • Gespecialiseerde bureaus: • www.careforcancer.nl • www.dosomegood.nl • www.re-turn.nl • www.stap.nu • Bedrijfsarts (indien goed contact) • Vertrouwenspersoon werk (bij conflict bv)

12. 3 Wat speelt er - behandeling/zorg • Specialist/verpleegkundige: • die je geen informatie biedt over gevolgen van behandeling voor het werk • die je niet stimuleert om actief te werken aan herstel • die geen inzicht biedt in mogelijkheden om te werken aan herstel

13. Wat kan je helpen - behandeling/zorg • Zelf vragen aan specialist/verpleegkundige naar de gevolgen van het werk • Vraag naar werkgerichte revalidatiemogelijkheden (richtlijn oncologische revalidatie) • Ga ook zelf op zoek hier naar. Zie bv www.nfk.nl en www.kankerenwerk.nl

14. Wie kan je helpen - behandeling/zorg • Verpleegkundige • oncologisch verpleegkundig specialist • Maatschappelijk werk in het ziekenhuis Lastmeter: signaleren behoefte aan steun, ook werkwww.lastmeter.nl Richtlijnen: oncologische revalidatierichtlijn richtlijn herstel na kanker

15. Wie kan je helpen - behandeling/zorg • Polikliniek Werk en Borstkanker – NKI AVL • Polikliniek Mens en Arbeid – AMC Amsterdam • Bedrijfsartsconsulenten die mogelijk verbonden zijn aan het ziekenhuis www.kankerenwerk.nl meer informatie

16. 4 Kanker en werk – wat cijfers • Circa 40.000 werkende mensen per jaar • Meest voorkomende diagnose: borstkanker, dikkedarmkanker, longkanker, lymfklierkanker, melanoom, prostaatkanker • De kans dat mensen kanker overleven is gemiddeld 60% (5 jaars overlevingskans)

17. 4 kanker en werk – wat cijfers vervolg • 60 tot 90% van de mensen geraakt door kanker keert terug naar het werk • De grootste groep heeft dan 1,5 jaar achter zich van niet/minder kunnen werken • Vooral vermoeidheid, concentratie- en geheugenproblemen spelen parten bij werkhervatting

18. 4 Kanker en werk – wat cijfers vervolg • Naast moeizame werkhervatting, hebben mensen met kanker 40% meer kans om werkloos te worden • Wat veel mensen niet weten: na 2 jaar ziekte kun je ontslagen worden

19. 5 Waarom is werk zo van belang? Werk: • zorgt voor inkomsten • vormt bron van zingeving en voldoening • als mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen • biedt sociale contacten, structuur en steun Werk draagt bij aan herstelEn omdat het moet vanuit de wet

20. 5 Werk draagt bij aan herstel • Uit onderzoek blijkt dat mensen die (kunnen blijven) werken eerder herstellen • Onderzoek gericht op psychische klachten, maar aanwijzingen gelden ook voor kanker Oncologische revalidatierichtlijn heeft als standpunt: werk en herstel gaan hand in hand

21. 6 Wat moet er – wet & regelgeving a. Privacy wetgeving b. Wet verbetering poortwachter c. Wet Werk en Inkomen naar arbeidsvermogen (WIA, voorheen WAO)

22. 6a privacy wetgeving • Als je ziek bent hoef je niet te vertellen welke ziekte • Waarom deze wet: • Voorkomen dat werkgever / bedrijf je benadeelt bv door bij ernstige ziekten zoals kanker geen energie in je te steken • Voorkomen van discriminatie bv bij sollicitatie

23. Bij kanker, het advies: WEES OPEN OVER JE ZIEKTE In de praktijk blijkt dit het beste te werken, omdat er meer rekening met je gehouden kan worden

24. Wat kan je helpen als het misgaat • Commissie gelijk behandeling ww.cgb.nl • Juridische ondersteuning Zie voor adressen: www.nfk.nl > verwijsgids > werk en inkomen

25. 6b Poortwachter • Voluit Wet verbetering poortwachter (wvp) • ‘Strengere selectie aan de poort van arbeidsongeschiktheidsverzekering • Aanleiding van deze wet: hoge sociale zekerheidskosten eind jaren ‘80, begin ’90 ‘Nederland is ziek’. Uitspraak van Minister president Lubbers in 1989 naar aanleiding van de toen bijna 1 miljoen Nederlanders (dat was 1 op de 6 werkenden) die arbeidsongeschikt waren verklaard.

26. De kern van poortwachter • Werkgever en werknemer zijn samen aan zet om werknemer aan het werk te houden • Focus op werkhervatting in eigen functie (eerste spoor) • Als dat niet lukt: andere werkgever (tweede spoor) • Wet is hulpmiddel voor werkhervatting

27. Wat kan je helpen - handleiding Digitale handleiding ‘Wat en hoe bij kanker en werk’ • aan hand van fasen van ziekte • belangrijkste zaken op een rijtje • inzicht in wie wat doen • met tips en adviezen • www.nfk.nl en www.kankerenwerk.nl

28. Wie kan je helpen – bv: • Gespecialiseerde bureaus: • www.careforcancer.nl • www.dosomegood.nl • www.re-turn.nl • www.stap.nu • Bedrijfsarts (indien goed contact)

29. 6c WIA (voorheen WAO) • Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen • Betreft inkomen tijdens ziekte • Na 2 jaar ziekte komt WIA keuring in beeld

30. 6c WIA • Mogelijke uitkomsten keuring: • WGA: werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten • IVA: Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten • Bij geen uitzicht op herstel: vervroegde WIA aanvraag mogelijk

31. Ziekte en inkomen • Bij ziekte mag loon gekort worden naar 70% (in het 1e jaar mag dit niet lager zijn dan het minimumloon) • Bij ziekteverlof/verzuim vervallen vergoedingen zoals reiskosten, onkosten, telefoon • Na 2 jaar ziekte kan/mag je ontslagen worden

32. Let op: • Dat als je ziek bent, je ook echt ziek gemeld wordt. Gebeurt dit niet, dan heb je bv geen recht op uitkering als je contract niet verlengd wordt • Dat als je hersteld bent, je ook echt hersteld wordt gemeld. Gebeurt dit niet dan loopt 2 jaar ziekteduur van WIA door en kan je na 2 jaar ziekte ontslagen worden (WIA sluiproute)

33. Om over na te denken Als je weg bent van het werk, is je werk op den duur ook weg… HEB HET OVER WERK! Met je leidinggevende, collega’s maar ook met je arts, specialist, verpleegkundige

34. Meer informatie www.nfk.nl • verwijsgids > werk en inkomen • diensten en producten > werk en inkomen www.kankerenwerk.nl • werknemer • werkgever • mantelzorger