WYBRANE SYSTEMY KOMUNIKACJI SPOŚRÓD ALTERNATYWNYCH I WSPOMAGAJĄCYCH METOD KOMUNIKACJI AAC

1. WYBRANE SYSTEMY KOMUNIKACJI SPOŚRÓD ALTERNATYWNYCH I WSPOMAGAJĄCYCH METOD KOMUNIKACJI AAC

2. Co to są alternatywne i wspomagające metody komunikacji? Komunikacja alternatywna i wspomagająca oznacza wszelkie działania, których celem jest pomoc w porozumiewaniu się osobom nieposługującym się mową lub używającym mowy w ograniczonym stopniu.

3. Komunikacja alternatywna i wspomagająca • Komunikacja alternatywna zastępuje mowę werbalną, występuje wtedy, gdy osoba porozumiewa się bezpośrednio inaczej niż za pomocą mowy, np. język migowy • Komunikacja wspomagająca ma na celu wzmacnianie i uzupełnianie mowy werbalnej, np. fonogesty

4. Dlaczego stosujemy niewerbalne metody komunikacji? Jedną z podstawowych potrzeb psychicznych człowieka, bez względu na jego wiek, jest potrzeba porozumiewania się. Najpowszechniejszym narzędziem porozumiewania się jest język w postaci fonicznej. Nie każdy może ten sposób – tylko pozornie najłatwiejszy - opanować w stopniu umożliwiającym mu pełne porozumiewanie się, zarówno w zakresie odbioru jak i nadawania informacji.

5. Adresaci niewerbalnych metod komunikacji OSOBY Z: • USZKODZENIEM OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO W NASTĘPSTWIE URAZÓW I CHORÓB, • NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ, • AUTYZMEM, • MÓZGOWYM PORAŻENIEM DZIECIĘCYM, • NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMISPRZĘŻONYMI, • ZESPOŁAMI UWARUNKOWANYMI GENETYCZNIE.

6. Rodzaje alternatywnych i wspomagających metod komunikacji • Znaki manualne (np..język migowy, gesty Coghamo, fonogesty) • Znaki graficzne • Pictogram Ideogram Communication (Piktogramy) • Picture CommunicationSymbols (PCS) • Symbole Blissa • Rebus • Leksigramy • Sigsymbole • Obrazki • Pismo (pismoBraill’a) • Znaki przestrzenno-dotykowe (klocki słowne Premacka, znaki dotykowe)

7. Wybrane systemy AAC

8. Pictogram Ideogram Communication (Piktogramy) stanowi graficzny system komunikacji

9. System PIC składa się z szablonowych rysunków, przedstawiających białe sylwetki na czarnym tle. Każdy piktogram zawiera słowny jednowyrazowy opis. Dostępnych jest ok. 1300 znaków PIC. Swoje zastosowanie piktogramy znalazły wśród osób z głębszym upośledzeniem umysłowym.

10. Picture CommunicationSymbols (PCS) • Jest zbiorem prostych rysunków • oznaczających podstawowe słowa niezbędne do codziennego porozumiewania się. • Są to czasowniki, rzeczowniki, przyimki, zaimki, przymiotniki. • PCSy są bardzo proste, wręcz symboliczne. • System zawiera 3500 znaków, które są uporządkowane w następujących kategoriach:

11. Społeczne (podstawowe słowa używane w kontaktach z innymi: zwroty grzecznościowe, wyrażenia opisujące uczucia i emocje) • Ludzie (symbole osób, członków rodziny, zawody oraz zaimki „ja”, „twój”)

12. Czasowniki- nazwy czynności • Opisowe(głównie przymiotniki i przysłówki) • Jedzenie(żywność: napoje, potrawy, owoce, warzywa)

13. Symbole Blissa Bardziej skomplikowana metoda komunikacji. Symbole pozwalają opisywać osoby, przedmioty, czynności, uczucia, wyobrażenia, relacje czasowo-przestrzenne. Dodając znaki diakrytycznie zmieniamy znaczenie słowa.

14. Cechy systemu symboli Blissa • Adresowany do osób z normą intelektualną • System ten nie jest zamknięty (edytory komputerowe) • W każdym kraju symbole różnią się od siebie • Wszystkie symbole są podpisane • Pierwsza strona książki do komunikacji zawiera zdjęcie właściciela książki oraz instrukcję jak osoba ta zatwierdza znaki • Osobami odpowiedzialnymi za wprowadzanie nowych znaków są logopedzi (terapeuci od komunikacji)

15. Przykładowe symbole Blissa

18. Indywidualna książka do komunikacji Indywidualna książka do komunikacji podzielona jest na rozdziały i ułożona w taki sposób, aby osobie do której należy było jak najłatwiej jej używać.

19. Program Rozwoju Komunikacji MAKATON • Makatonto Program Językowy, który łączy dwa rodzaje znaków: symbole graficzne i gesty w jednym systemie. Mogą być one stosowane łącznie lub oddzielnie. • Symboleto proste biało-czarne rysunki liniowe. • Gestom towarzyszy mowa, mimika twarzy, kontakt wzrokowy, postawa ciała, zachowanie przestrzenne.

20. DWA RODZAJE SŁOWNICTWA Program obejmuje dwa rodzaje słownictwa: • 1. Słownictwo Podstawowe – 450 najważniejszych gestów i symboli (pojęcia dnia codziennego) • 2. Słownictwo Dodatkowe – 7000 słów uporządkowanych tematycznie (ludzie, zawody, hobby, zwierzęta, transport, etc.)

21. Przykładowe gesty

22. Przykładowe symbole