Praktyka prawna samorządowej administracji oświatowej

1. Praktyka prawna samorządowej administracji oświatowej Prezentacja dla V Kongresu Zarządzania Oświatą, 22-24.09.2010 www.oskko.edu.pl/kongres/ Ewa Czechowicz

2. Stanowienie prawa lokalnego Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) – art. 40. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) – art. 40. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 z późn. zm.) – art. 89. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. Nr 100, poz. 908) Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 17, poz. 95) www.oskko.edu.pl

3. Stanowienie prawa lokalnego Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) www.oskko.edu.pl 3 Prezentacja dla V Kongresu Zarządzania Oświatą, 22-24.09.2010 www.oskko.edu.pl/kongres/

4. przekroczenie ram delegacji ustawowej, zamieszczanie tzw. słowniczka definiującego określenia użyte w aktach wyższej rangi, powtarzanie zapisów aktów wyższego rzędu bez uzasadnienia, pominięcie części delegacji ustawowej bez uregulowania jej osobną uchwałą, ustalanie wcześniejszej daty obowiązywania aktu niż data jego uchwalenia bez upoważnienia ustawowego, zaniechanie stanowienia aktu pomimo delegacji ustawowej nakazującej jego uchwalenie, Najczęstsze przyczyny uchylania uchwał: www.oskko.edu.pl 4

5. uchylenie uchwały lub jej części przez wojewodę w trybie nadzoru, w przypadku braku takiego rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody uchwała nabiera mocy i staje się obowiązującym aktem prawnym, obowiązuje na całym terenie JST i w pierwszej kolejności wiąże organy JST, stosowanie tych nieprwawidłowych zapisów uchwał powoduje wadliwość podejmowanych na ich podstawie decyzji i działań, niestosowanie się organów JST do tych nieprwawidłowych zapisów uchwał powoduje wadliwość podejmowanych na ich podstawie decyzji i działań, co stwierdzają SKO i sądy administracyjne, każdy podmiot, którego interes jest zagrożony zapisami aktów prawa miejscowego, może występować do sądu administracyjnego o ich uchylenie Konsekwencje nieprawidłowych zapisów uchwał www.oskko.edu.pl 5

6. (według ustawy o systemie oświaty): ustalanie sieci szkół, zakładanie nowej szkoły i zezwalanie na założenie szkoły publicznej innym organom, likwidacja szkół i placówek prowadzonych przez JST, powoływanie i rozwiązywanie zespołów szkół i placówek, przekształcanie własnych szkół i placówek, organizacja zewnętrznej obsługi ekonomiczno-administracynej szkół i placówek prowadzonych przez JST, ustalanie zasad udzielania i rozliczania dotacji dla szkół i placówek nie prowadzonych przez JST ustala regulamin pomocy materialnej dla uczniów. Kompetencje organu stanowiącego JST w zakresie oświaty: www.oskko.edu.pl 6

7. (według ustawy – Karta Nauczyciela): kształtuje wynagrodzenia nauczycieli, niektóre zasady rozliczania czasu pracy nauczycieli: uśrednianie, obniżki, pensum w przypadkach nie regulowanych przez KN, ustala kryteria i tryb przyznawania nagród dla nauczycieli, określa wysokość i zasady przyznawania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego, wyodrębnia w budżecie środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli, przeznacza corocznie w budżecie, odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla nauczycieli. Kompetencje organu stanowiącego JST w zakresie oświaty: www.oskko.edu.pl 7

8. Art. 62. ust. 1. Organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół. Połączenie nie narusza odrębności rad pedagogicznych, rad rodziców, rad szkół lub placówek i samorządów uczniowskich poszczególnych szkół lub placówek, o ile statut zespołu nie stanowi inaczej. Ustawa o systemie oświaty: www.oskko.edu.pl 8 Prezentacja dla V Kongresu Zarządzania Oświatą, 22-24.09.2010 www.oskko.edu.pl/kongres/

9. Art. 5. ust. 7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności: 1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki; 2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie; 3) zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, i organizacyjnej szkoły lub placówki; 4) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych. ust. 9. W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3. Ustawa o systemie oświaty: www.oskko.edu.pl 9

10. Art. 80. ust. 4. i art. 90. ust. 4. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 2-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawy obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Ustawa o systemie oświaty: www.oskko.edu.pl 10

11. Art. 90f. Rada gminy uchwala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy, kierując się celami pomocy materialnej o charakterze socjalnym, w którym określa w szczególności: 1) sposób ustalania wysokości stypendium szkolnego w zależności od sytuacji materialnej uczniów i ich rodzin oraz innych okoliczności, o których mowa w art. 90d ust. 1; 2) formy, w jakich udziela się stypendium szkolnego w zależności od potrzeb uczniów zamieszkałych na terenie gminy; 3) tryb i sposób udzielania stypendium szkolnego; 4) tryb i sposób udzielania zasiłku szkolnego w zależności od zdarzenia losowego. Ustawa o systemie oświaty: www.oskko.edu.pl 11 Prezentacja dla V Kongresu Zarządzania Oświatą, 22-24.09.2010 www.oskko.edu.pl/kongres/

12. Art. 90n. ust. 4. Wniosek o przyznanie świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym zawiera w szczególności: 1) imię i nazwisko ucznia i jego rodziców; 2) miejsce zamieszkania ucznia; 3) dane uzasadniające przyznanie świadczenia pomocy materialnej, w tym zaświadczenie o wysokości dochodów, z zastrzeżeniem ust. 5; 4) pożądaną formę świadczenia pomocy materialnej inną niż forma pieniężna. ust. 5. W przypadku ubiegania się o stypendium szkolne dla ucznia, którego rodzina korzysta ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, zamiast zaświadczenia o wysokości dochodów przedkłada się zaświadczenie o korzystaniu ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Ustawa o systemie oświaty: www.oskko.edu.pl 12 Prezentacja dla V Kongresu Zarządzania Oświatą, 22-24.09.2010 www.oskko.edu.pl/kongres/

13. Art. ust. 6. Organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia, określa dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu: 1) wysokość stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczegółowe warunki przyznawania tych dodatków, z zastrzeżeniem art. 33 i 34, 2) szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, z zastrzeżeniem art. 35 ust. 3, 3) wysokość i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one określone w ustawie lub w odrębnych przepisach – w taki sposób, aby średnie wynagrodzenia nauczycieli, składające się ze składników, o których mowa w ust. 1, odpowiadały na obszarze działania danej jednostki samorządu terytorialnego co najmniej średnim wynagrodzeniom nauczycieli, o których mowa w ust. 3. Ustawa – Karta Nauczyciela: www.oskko.edu.pl 13

14. Art. 42. ust. 7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę określa: 1) zasady rozliczania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli, dla których ustalony plan zajęć jest różny w poszczególnych okresach roku szkolnego; 2) zasady udzielania i rozmiar obniżek, o których mowa w ust. 6, oraz przyznaje zwolnienia od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w ust. 3; 3) tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli szkół niewymienionych w ust. 3, nauczycieli szkół, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a, nauczycieli prowadzących kształcenie w formie zaocznej, nauczycieli kolegiów pracowników służb społecznych, nauczycieli kształcenia na odległość, nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć w formie zaocznej i w kształceniu na odległość. Ustawa – Karta Nauczyciela: www.oskko.edu.pl 14

15. Art. 49. ust. 2. Organy prowadzące szkoły ustalają kryteria i tryb przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, w tym realizacji zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę, oraz realizacji innych zadań statutowych szkoły, ze środków, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uwzględniając w szczególności sposób podziału środków na nagrody organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół, tryb zgłaszania kandydatów do nagród oraz zasadę, że nagroda może być przyznana nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej roku. Art. 72. ust. 1. Niezależnie od przysługującego nauczycielowi i członkom jego rodziny prawa do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, organy prowadzące szkoły przeznaczą corocznie w budżetach odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej oraz określą rodzaje świadczeń przyznawanych w ramach tej pomocy oraz warunki i sposób ich przyznawania. Ustawa – Karta Nauczyciela: www.oskko.edu.pl 15

16. Dziękujemy za uwagę www.oskko.edu.pl Zapraszamy do Stowarzyszenia. Tę prezentację można pobrać ze strony OSKKO pod adresem: www.oskko.edu.pl/kongres/