1 / 32

Fakty i mity a rzeczywistość prewencji kardiologicznej

Fakty i mity a rzeczywistość prewencji kardiologicznej. Zdzisława Kornacewicz-Jach. Nauki i przepisy są rzeczą nader pożyteczną, ale bez praktyki rzeczywistego życia pozostają tylko teoriami. Francis Bacon. Prewencja – Ryzyko miażdżycy.

kynton
Download Presentation

Fakty i mity a rzeczywistość prewencji kardiologicznej

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Fakty i mity a rzeczywistośćprewencji kardiologicznej Zdzisława Kornacewicz-Jach

  2. Nauki i przepisy są rzeczą nader pożyteczną, ale bez praktyki rzeczywistego życia pozostają tylko teoriami Francis Bacon

  3. Prewencja – Ryzyko miażdżycy Styl życia Biochemiczne Indywidualne i fizjologiczne Dieta Chol – C Wiek Palenie tytoniu LDL Płeć Aktywność HDL Wywiad rodzinny fizyczna Trójglicerydy Markery genetyczne Ciśnienie tętn. Stężenie glukozy/cukrzyca Czynniki prozakrzepowe Markery przewlekłego procesu zapalnego

  4. Prewencja – epidemiologia Europa * Populacja europejska jest najstarsza na świecie * CVD --> 49 % wszystkich zgonów i 30% zgonów poniżej 65 roku życia * W 2000 roku CVD stanowiły 22% wszystkich lat utraconych z powodu inwalidztwa * Europa Środkowa i Wschodnia 10 x więcej przedwczesnych zgonów z CVD * CVD 10 lat później u kobiet

  5. ³ 190 mg/dL 0 – 1 risk factors (160–189 mg/dL:drug optional) 10-yr risk 10–20%: ³ 130 mg/dL ³ 2 risk factors (10-year risk £ 20%) 10-yr risk <10%: ³ 160 mg/dL ³ 100 mg/dL† ³ 130 mg/dL CHD and CHD risk equivalents (100–129 mg/dL:drug optional) (10 - year risk >20%) NCEP ATP III Guidelines Initiate TLC* Drug therapy LDL - C Patients with if LDL - C considered if LDL - C treatment goal <160 mg/dL† ³ 160 mg/dL† 130 mg/dL† ³ <130 mg/dL† <100 mg/dL† †100 mg/dL = 2.6 mmol/L; 130 mg/dL = 3.4 mmol/L; 160 mg/dL = 4.1 mmol/L; 190 mg/dL = 5 mmol/L * TLC: therapeutic lifestyle changes Adapted from NCEP, Adult Treatment Panel III. JAMA 2001;285:2486–2497.

  6. Levels of Risk Associated with Smoking, Hypertension and Hypercholesterolaemia Hypertension (SBP >195 mmHg) x3 x9 x4.5 x16 x1.6 x4 x6 Smoking Serum cholesterol level (>8.5 mmol/L, 330 mg/dL) Adapted from Poulter N et al., 1993

  7. Prewencja – priorytety wg SCORE 1. Chorzy z ch.n.s., ch.tętnic obwodowych i mózgowych odmiażdżycowe 2. Chorzy bez objawów klinicznych a) kilka czynników --> ryzyko zgonu 10 lat > 5 % b) pojedyńczy czynnik (chol-C ≥ 320 mg/dl, chol-LDL ≥ 240 mg/dl, NT ≥ 180/110 mmHg ) c) cukrzyca t.1 z mikroalbuminurią 3. Bliscy krewni (w pierwszej linii) – (jak 1. i 2.) 4. Inne osoby

  8. 2003 European Guidelines:Guide to lipid management in asymptomatic subjects Estimate total CVD risk of fatal CVD event in 10 years using SCORE chart Total CVD risk <5% TC ³5 mmol/L (190 mg/dL) Total CVD risk ³5% TC ³5 mmol/L (190 mg/dL) Lifestyle advice Aim: TC<5 mmol/L (190 mg/dL) LDL-C <3.0 mmol/L (115 mg/dL) Follow-up at 5-year intervals Measure fasting lipids, give lifestyle advice, with repeat lipids after 3 months TC ³5 mmol/L (190 mg/dL) or LDL-C ³3 mmol/L (115 mg/dL) Maintain lifestyle advice and start drug therapy TC <5 mmol/L (190 mg/dL) and LDL-C <3.0 mmol/L (115 mg/dL)Maintain lifestyle advice with annual follow-up. If total risk remains ³5%, consider drugs to lower TC to <4.5 mmol/L(175 mg/dL) and LDL-C to <2.5 mmol/L (100 mg/dL) Adapted from De Backer G et al. Eur Heart J 2003;24:1601–1610.

  9. SCORE Systemic Coronary Risk Evaluation Płeć, wiek, tytoń ciśnienie skurczowe, chol-C lub chol-C/HDL 10 lat/ ryzyko zgonu ≥ 5 % - 12 europejskich badań kohortowych - 200 000 osób - 3 milion osobo-lat obserwacji - 7000 zgonów sercowo-naczyniowych wg Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego grudzień 2003

  10. Prewencja – całkowita ocena ryzyka wg SCORE Płeć Wiek Cholesterol NT Tytoń Ryzyko % K 60 8 120 0 2 K 60 7 140 + 5 M 60 6 160 0 8 M 60 5 180 + 19

  11. Prewencja – przesłanki w CVD Zmniejszenie ryzyka wystąpienia poważnych incydentów sercowo-naczyniowych i w ten sposób zapobieganie przedwczesnemu inwalidztwu i chorobowości, a także przedłużenie przeżycia i poprawa jakości życia 1. Strategie populacyjne 2. Strategia dużego ryzyka 3. Prewencja wtórna

  12. Prewencja – stężenie lipidów u osób bezobjawowychSCORE Całkowite ryzyko ≥ 5 % chol-C ≥ 190 mg/dl wskazówki/zmiany stylu życia profil lipidowy kontrola co 3 miesiące Brak rezultatów Rozpoczęcie farmakoterapii Całkowite ryzyko < 5 % chol-C ≥ 190 mg/dl wskazówki/zmiany stylu życia chol-C 190 mg/dl LDL < 115 mg/dl kontrola 1x / 5 lat

  13. Prewencja – tłuszcze SFA LDL *** HDL * ChNS *** (saturated fatty acids) MUFA LDL *** HDL * ChNS *** (monoubsaturated fatty acids) PUFA n-6 (oleje roślinne)LDL *** HDL * ChNS *** (polyunsaturated fatty acids) n-3 (sojowy, słonecznikowy, lniany) LDL *** HDL? *ChNS omega-3 (ryby,olej rzepakowy i sojowy) TRANS-3 LDL *** HDL * ChNS *** (izomery MUFA i PUFA --> enzymy trawienne przeżuwaczy i przemysłowa hydrogenacja)

  14. Prewencja – zalecenia dietetyczne Wpływ zastapienia tłuszczów nasyconych węglowodanami lub wielo- i jednonienasyconymi kwasami tłuszczowymi Zastąpienie 5% całkowitej Zmiana chol-C Zmiana LDL Zmiana HDL energii z tłuszczów nasy- (mmol/l) (mmol/l) (mmol/l) conych przez: Węglowodany złożone - 0.26 - 0.18 - 0.17 Wielonienasycone kw.tł. - 0.39 - 0.29 - 0.04 Jednonienasycone kw. tł. - 0.24 - 0.22 - 0.04 Cholesterol o 100 mg 0.006-0.07 Cholesterol 15-26 %

  15. Prewencja – zalecenia dietetyczne Zalecenia – przekonywujące dowody naukowe 1. Tłuszcze nasycone < 10 % energii, trans < 2 % energii, 2. Owoce i warzywa > 400 g 3. Sól < 6 g 4. Nadwaga i otyłość *BMI < 25 kg/m2 *PAL (Physical Activity Level) > 1.75

  16. Prewencja – zalecenia dietetyczne Zalecenia – umiarkowane dowody naukowe 5. Ogólne spożycie tłuszczu < 30 % energii 6. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe * n- 6 --> 4 – 8 % energii * n- 3: kwas linolenowy 2 g/dobę, bardzo długołańcuchowe 200 mg/dobę

  17. Prewencja – zalecenia dietetyczne Zalecenia – mniej przekonywujące dowody naukowe 7. Błonnik w diecie > 25g/dobę, z węglowodanów złożonych powinno pochodzić > 55 % energii, 8. Kwas foliowy > 400 g/dobę 9. Produkty słodzone : cztery lub mniej/ dobę

  18. Prewencja – Witamina A/β-karoten+retinol Raczej brak korzyści z suplementacji ! Badania obserwacyjne * ATBC (20 mg β-karoten) * PAS (25 mg β-karoten) + - CARET (30 mg β-karoten * + 25 000 U.I.)

  19. Prewencja – Witamina E (α-tokoferol)CVD Raczej brak korzyści z suplementacji ! Badania kohortowe * CHAOS (400-800 U.I.) + - ATBC (50 mg) - PPP (300 mg ) - GISSI (300 mg ) - HOPE (400 U.I.) - HPS (600 mg E + 250 mg C + 20 mg β-karotenu) -

  20. Prewencja – antyoksydanty naturalne Flawonidy > 50 mg/kg produktu (cebula, kapusta włoska, brokuły, cykoria, seler, żurawiny) 10-50 mg/kg produktu ( pomidory, czerwona papryka, truskawki, jabłka, winogrona, herbata, czerwone wino, kakao) < 10 mg(kapusta, marchew, sok pomarańczowy) Badania populacyjne ! Analiza Hertoga w Holandii, Women’s Health Study, Physican’s Health Study, Nurses Health Study, EURAMIC-”A tomato a day keeps the doctor away”, francus- ki fenomen, itd.

  21. Prewencja – sterole i stanole Cholesterol całkowity mmol/l tygodnie cholesterol – całkowity 7 % cholesterol – LDL 10 % cholesterol – HDL 0

  22. Prewencja – alkohol Udary, wypadki, marskość wątroby, zapalenie trzustki, nowotwory, kardiomiopatia alkoholowa, zaburzenia rytmu serca Spożycie alkoholu jednostki 3 2 1 0 150 ml wina 250 ml piwa 30-50 ml wysokoprocentowego alkoholu ChNS 10-30g etanolu mężczyźni 10-20g etanolu kobiety Alkohol HDL ,trójglicerydy , parametry krzepnięcia --> fibrynogen , antytrombina III , plazminogen , tkankowy aktywator

  23. Prewencja – aktywność fizyczna 16 14 12 10 8 6 4 2 0 CHD – śmiertelność/1000/rok Cukrzyca Normoglikemia Brak Umiarkowana aktywności aktywność Aktywni Diabet.Med. 2002; 19: 580

  24. Prewencja – aktywność fizyczna Aktywność 30 minut CHD - ryzyko Otyłość/ zesp. met./ cukrzyca Prawidłowa masa ciała/ bez cukrzycy Poziom aktywności fizycznej J.Nutr.Biochem. 2003; 14: 122

  25. Prewencja – aktywność fizyczna młodzi starsi p<0.01 20 18 16 14 12 10 8 6 p<0.01 Przepływ w t.ramieniowej Aktywni Brak aktywności Po 3 mies.ćwiczeń Circulation 2000; 102: 1351

  26. Fenotypy – jak bardzo ? Dziedziczność apoproteiny i cechy lipidowe 40 – 60 % Lp (a) 90 % CRP 40 – 60 %

  27. Genotypy – obecna przydatność Określone genotypy mogą usposabiać do zwiększenia poziomu ChNS jedynie w określonych warunkach środowiskowych. Trochę poznane polimorfizm Apo E ( E2,E3,E4) --> odpowiada za 5-8 % ryzyka CHD ACE promotora fibrynogenu białek przenoszących estry cholesterolu dehydrogenazy alkoholowej reduktazy metylenotetrahydrofolianu α - adducyny

  28. Effect of lipid-modifying therapies on lipids Therapy Bile acid sequestrants Nicotinic acid Fibrates Probucol Statins* Ezetimibe TC Down 20% Down 25% Down 15% Down 25% Down 15–30% - LDL Down 15–30% Down 25% Down 5–15% Down 10–15% Down 24–50% Down 18% HDL Up 3–5% Up 15–30% Up 20% Down 20–30% Up 6–12% Up 1% TG Neutral or up Down 20–50% Down 20–50% Neutral Down 10-29% Down 8% Patient tolerability Poor Poor to reasonable Good Reasonable Good Good TC-total cholesterol, LDL-low density lipoprotein, HDL-high density lipoprotein, TG-triglyceride. *Daily dose of 40mg of each drug. This slide does not include rosuvastatin. Adapted from Yeshurun D, Gotto AM. Southern Med J 1995;88(4):379–391, Knopp RH. N Engl J Med 1999;341:498–511, Ezetimibe Prescribing Information. ,

  29. 30 - Primary prevention 4S - Pl - Secondary prevention 25 Rx - Statin therapy Pl - Placebo 20 4S - Rx LIPID - Pl Event rate (%) 15 LIPID - Rx CARE - Pl PROSPER - Pl CARE - Rx HPS - Pl PROSPER - Rx 10 HPS - Rx WOSCOPS - Pl ALLHAT - Pl ALLHAT - Rx 5 WOSCOPS - Rx AFCAPS/TexCAPS - Pl AFCAPS/TexCAPS - Rx ASCOT - Pl ASCOT - Rx 0 70 (1.8) 90 (2.3) 110 (2.8) 130 (3.4) 150 (3.9) 170 (4.4) 190 (5.0) 210 (5.4) LDL-C achieved mg/dL (mmol/L) Is Lower Better? Relationship between LDL-C and CV Event Rate Adapted from Ballantyne CM et al. Am J Cardiol 1998;82:3Q–12Q.

  30. Stopień stosowania leków obniżających poziom lipidów w Europie w 2000 roku

  31. EUROASPIRE II: Achieving Joint European TC goal 61% of high-risk patients* received lipid-modifying therapy 100 51% of patients reached Joint European TC goal** 80 60 Percentage of patients 40 20 0 *CABG, PTCA, MI or ischaemia, ** TC<5 mmol/L (190 mg/dL) Adapted from EUROASPIRE II. Euro Heart J 2001;22:554–772

  32. „Nie obawiaj się powtarzać tego, co już zostało powiedziane. Ludzie potrzebują, aby prawda była podawana ich uszom wiele razy i ze wszystkich stron. Pierwsza pogłoska czyni, że nadstawiają uszu, druga zostaje zarejestrowana, a trzecia dociera”. Laennec (1781-1826) Regius Professor de Medecine, College de France

More Related