270 likes | 698 Views
PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRMEDE TEMEL İLKELER. Prof. Dr. Metin Özkan Memorial Ankara Hastanesi. Bu sunumla ilgili çıkar çatışmam bulunmamaktadır. P reoperati f Pulmoner Değerlendirme: Amaç. Hastanın mevcut pulmoner fonksiyonlarının değerlendirilmesi
E N D
PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRMEDE TEMEL İLKELER Prof. Dr. Metin Özkan Memorial Ankara Hastanesi
Preoperatif Pulmoner Değerlendirme: Amaç • Hastanın mevcut pulmoner fonksiyonlarının değerlendirilmesi • Uygulanacak cerrahi girişimin oluşturacağı fizyolojik değişikliklerin ve olası komplikasyonların etkilerinin değerlendirilmesi • Bunlardan yola çıkılarak bir klinik risk profilinin oluşturulması • POPK’ı azaltmak için medikal durumun optimal düzeye getirilmesi
Cerrahi Süresince ve Genel Anestezi Altında Pulmoner Patofizyoloji • Toraks ve Üst abdominal cerrahilerde: • FRK : %30 Azalır • Vital Kapasite : %50-60 Azalır
Cerrahi Süresince ve Genel Anestezi Altında Pulmoner Patofizyoloji • Tidal volümün düşmesine bağlı solunum sayısı artar • Öksürüğün baskılanması ve mukosilier klirensde bozulma: • Hızlı yüzeysel solunum • Anestetiklerin rezidüel etkileri • Postoperatif narkotikler • Postoperatif pnömoni riskinde artma
Post Operatif Pulmoner Komplikasyonlar (POPK): Önemi • POPK cerrahi sonrası en önemli morbidite ve mortalite nedeni (postoperatif ölümlerin ¼’ü) • Hastanede yatış süresini 1-2 hafta uzatıyor • Sıklık oranı %2-70’e kadar değişiyor; • Hasta seçimi, • Cerrahinin türü, • POPK tanımlaması
POPK’larla ilgili Faktörler • Hasta ile ilişkili • Yaş • KOAH • ASA ≥ 2 • Sigara • OSA • Beslenme • Operasyonla ilişkili • Cerrahi bölgesi • Cerrahinin süresi • Acil cerrahi • Anestezi ile ilişkili • Genel anestezi • Pankuranyum kullanımı • Postoperatif bakımla ilişkili • Uygun olmayan posoperatif analjezi • immolizasyon
Hasta ile ilişkili faktörler: Yaş Postoperatif pnömoni (OR) > 80 Yaş 70-79 60-69 50-59 < 50 0 1 2 3 4 5 6 7 Arozullah AM,et al. Ann Intern Med 2001 Ann Surg 2000
Hasta ile ilişkili faktörler: KOAH • KOAH varlığı POPK açısından önemli bir risk (2.7-6.0) • Komplikasyon oranları %25-100 • Preop. SFT ile POPK oranı ve ciddiyeti korelasyon gösterir (FEV1<%65: POPK >%50) • KOAH ciddi bir risk olsa da cerrahinin mutlak kontrendike olduğu bir SFT alt sınırı yok (rezeksiyon dışında)
Hasta ile ilişkili faktörler: ASTIM • POPK olasılığı yüksek beklenmekle birlikte bu konuda veri yok 706 astımlı hasta; çeşitli genel cerrahi girişim; pulmoner komplikasyonlar: • Bronkospazm : %1.7 • Solunum yetmezliği, : %0.1 • Laringospazm : %0.3. • Ölüm yok Warner DO, et al. Perioperative respiratory complications in patients with asthma.. Anesthesiology 1996; 85:460–467. • Kontrol altındaki hastalarda • wheezing (-), • PEF>%80 ek bir risk bulunmamakta • Perioperatif dönemde kısa süreli KS uygulaması
Hasta ile ilişkili faktörler: SİGARA • Koroner by pass uygulanan 200 hasta üzerinde yapılan çalışmada sigarayı 8 hafta önce bırakanlarda POPK, sigara içmeye devam edenlere göre anlamlı düşük (%14.5 vs. %57.1). • 6 ay önce bırakanlarda komplikasyon oranları ise hiç içmeyenlerle aynı seviyede saptanmış (%11.9’a %11.1) .
Hasta ile ilişkili faktörler: OBEZİTE • Göğüs duvarında, diyafragmada ve karın bölgesinde yağ birikimi total respratuar kompliansı %60 azaltır. • Hasta supin pozisyonuna geçtiğinde bu değişiklik katlanır. • Azalmış komplians: • solunum işinde artış; • Dakika ventilasyonunda artış, • Oksijen tüketiminde artış • CO2 üretiminde artış
Hasta ile ilişkili faktörler: OSA STOP-Bang scoring model . High risk of OSA = answering yes to 3 or more items . Adapted from Chung F, et al . Anesthesiology . 2008;108:812-21 .
Preoperativeevaluation of thepatient of knownorsuspectedobstructivesleepapnea in theanesthesiaclinic. Can J Anesth.2010;57:849-65.
Hasta ile ilişkili faktörler: PULMONER HT • PHT perioperatif komplikasyon açısından bilinen bir risk faktörüdür • Ancak bağımsız bir risk faktörü olarak belirtilmiyor. • PHT’lu hastalarda: • Hipoksemive hiperkapniye bağlı otonom SS değişiklikleri, • Sıvı yüklenmesi ve ilaçlara bağlı preload veya afterload değişimlerine sağ ventrikül uyum sağlayamaz. • Sistemik hipotansiyonve aritmi Sağ ventriküleriskemiyi artırır. • Minai OA. Chest. 2013;144(1):329-340
Hasta ile ilişkili faktörler: PULMONER HT • Retrospektif veri incelemesi. 145 pulmoner hipertansiyonlu hasta. • Solunum yetmezliği : %28 (n = 41), • Kardiyak aritmi : %11 (n = 17), • Konjestif kalp yetmezliği : %11 (n = 16), • Böbrek yetmezliği : %7 (n = 10), • Sepsis : %7 (n = 10). • Ramakrishna G, et al. J AmCollCardiol 2005; 45:1691 • Herhangi bir etyolojiye bağlı PHT olan 62 hasta/kontrol (PHT olmayan): • Mortalite (%10/0) • Majormorbidite (%24/3) yine PHT’lu hastalarda anlamlı yüksek. • Lai HC, et al. Br J Anaesth 2007; 99:184–190.
Hasta ile ilişkili faktörler: Metabolik Bozukluk • Malnutrisyon(albumin<3 g/dl, oddsratio=2.5) • solunum işini azaltarak hipoksi ve hiperkapniye neden olur. • Solunum kas disfonksiyonuna katkıda bulunur ve akciğer elastikiyetini azaltır. • Üre yüksekliğinin (BUN>30mg/dl) POPK için oddsratio=2.3. Arozullah AM, et al. AnnSurg 2000; 232:242
Hasta ile ilişkili faktörler: Genel Sağlık Postoperatif pnömoni (OR) Tam bağımlı (dependant) Kısmi bağımlı ASA ≥2 CVA Obezite 0 1 2 3 4 5 6 7 Arozullah AM,et al. Ann Intern Med 2001Ann Surg 2000
Preoperatif Risklerin “AmericanSociety of Anesthesiologists” (ASA) klasifikasyonu
Hasta ile ilişkili faktörler: İmmunite Postoperatif pnömoni Steroid kullanımı Postoperatif pnömoni ve solunum yetmezliği Alkolik > 2 içki/gün/Son 2 hafta Postoperatif pnömoni IDDM 0 1 2 3 4 5 6 7 Arozullah AM,et al. Ann Intern Med 2001Ann Surg 2000
GOLDMAN Kardiyak Risk İndeksi Ebstein SK. Chest 104:694-700,1993
Pulmoner Risk İndeksi Ebstein SK. Chest 104:694-700,1993
Pulmoner risk indeksi 0 - 6 arası Goldman 1 : 0 - 5 puan 2 : 6 -12 puan 3 : 13 - 25 puan 4 : 26 - 53 puan Kardiyopulmoner risk indeks skoru ( 1 - 4 ) + ( 0 - 6 ) KPRİS 4 den yüksek olanlarda komplikasyon 22 kat fazla < 2 düşük komplikasyon
Operasyonla ilişkili Faktörler: Operasyon Bölgesi Postoperatifsolunum yetmezliği (OR) AAA-tamiri Torasik Üst abdomen Boyun Nöro-cerrahi Vasküler 0 1 2 4 6 8 10 12 14 16 Arozullah AM,et al. Ann Intern Med 2001Ann Surg 2000
Operasyonla ilişkili Faktörler: Anestezi ve Süre Genel anestezi(torasik, Ab, Vasküler) Operasyonsüresi >3 sa. 0 1 2 3 4 5 6 7 Smetana GW, et al New Engl J Med 1999
Operasyonla ilişkili Faktörler: Nöromusküler Blokaj Komplikasyon insidansı Kısa etkili Incidence of residual NMB 26*, VS 5.3** Berg H, et al Acta Anaesthesiol Scand 1997
Postoperatif bakımla ilişkili Faktörler: • Uygun olmayan Postoperatif Analjezi PO periyodda etkili ağrı kontrolü çok önemli. • Ağrı; öksürük, derin nefes ve erken mobilizasyonu önler. • İmmobilizasyon Uzamış yatak istirahati ve inaktivite POPK’u artırır: • FRC, supin pozisyonuna geçildiğinde 500-1000 ml azalır • Atelektazi • Kısa sürede kalkmak sekresyonların mobilizasyon ve atılımını artırır • PO hareketsizlik derin venöz tromboz ve PTE için yüksek risk