Wzajemne relacje między PPP a funduszami UE

2. WzajemnerelacjemiędzyPPP a funduszamiUE

3. Samorząd Przedsiębiorca Celespołeczne Opartenaprawiei wymogachsytuacji politycznej Celeekonomiczne Wynikające z interesu Inwestorów, realizowane w ramachswobody gospodarczej. Potrzebyinwestycyjne/wydatkibieżące Zasoby do zainwestowania Zadania publiczne jako cel władz a zadaniai cel sektora prywatnego

4. Przyczyny rozwoju przedsięwzięć typu PPP zdaniem Komisji Europejskiej • Konieczność realizowania coraz nowszych inwestycji infrastrukturalnych, szczególnie w zakresie transportu, energetyki, gospodarki wodno-kanalizacyjnej i telekomunikacji, warunkujących rozwój gospodarki.

5. Źródła prawa UE dotyczące PPP W obszarze prawnym Unii Europejskiej partnerstwo publiczno-prywatne regulowane jest jedynie tzw. „prawem miękkim”. Komisja Europejska nie zdecydowała się na harmonizację przepisów w tym zakresie, przyjmując jednakże szereg dokumentów o charakterze kierunkowym. Wśród najistotniejszych wymienić należy: 1) Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego, Komisja Europejska, Bruksela 2003 Intencją autorów Wytycznych było wyjaśnienie, w jaki sposób PPP może wkomponować się w system pomocy udzielanej przez Komisję Europejską. Wytyczne nade wszystko wskazują podstawowe problemy i kierunki przyszłych rozwiązań prawnych, ułatwiających podmiotom gospodarczym z całego obszaru UE dostęp do świadczenia usług użyteczności publicznej w sposób zapewniający poszanowanie swobód konkurencji, wynikających z Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Wytyczne stanowią suigenerisporadnik dla pomiotów publicznych dotyczący tego, jak zawierać i wykonywać kontrakty w modelu PPP.

6. Źródła prawa UE dotyczące PPP 2) Zielona Księga w sprawie partnerstw publiczno-prywatnych i prawa wspólnotowego w zakresie zamówień publicznych i koncesji, COM (2004) 327, Bruksela 2004 Jest to dokument ilustrujący przebieg i wynik debaty organów UE w sprawie zastosowania prawa Wspólnoty w zakresie zamówień publicznych oraz koncesji w zjawisku PPP. Zielona Księga ma na celu ukazanie, które zasady Wspólnoty są stosowalne na etapie wyboru partnera prywatnego i na etapach następnych. 3) Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie stosowania prawa wspólnotowego dotyczącego zamówień publicznych i koncesji w odniesieniu do zinstytucjonalizowanego PPP (ZPPP), COM (2007) 6661, Bruksela 2008 Dokument wyjaśnia problemy prawne związane ze stosowaniem przepisów zamówieniowych odnośnie zawiązywania zinstytucjonalizowanego PPP (spółki o kapitale mieszanym).

7. PPP a fundusze UE –wsparcie, alternatywaczyuzupełnienie? Od początku prac nad instytucjonalizacją PPP, współpraca między sektorem prywatnym ipublicznym postrzegana była przez pryzmat pozyskania dodatkowych środków finansowych przez władze publiczne – szczególnie jako wkładu własnego dla projektówwspółfinansowanych przez UE. Zaangażowanie sektora prywatnego miało służyć wygenerowaniu środków na mityczne 15% udziału własnego i pre-finansowanie. Próba nowelizacji ustawy o PPP wydaje się wpisywać w tą „tradycję”. PPP nie jest sposobem na BBP czyli „Budowanie Bez Pieniędzy”.

8. Przeszkodywynikające z niedostosowaniaprogramówoperacyjnych do koncepcji PPP jakodźwignifinansowej (tworzeniaprojektów „hybrydowych”): 1. Niedookreślenie kategorii beneficjentów PPP – Wśród kategorii beneficjentów należy zidentyfikować kategorię podmiotów działających w oparciu o ustawę o ppp lub o koncesji na roboty budowalne lub usługi – ew. koncesjonariusz/partner. W zasadzie wystarczy wskazać przedsiębiorcę bez bliższej identyfikacji włascicielskiej. W przypadku Funduszu Spójności była taka możliwośćod od poczatku jednak nie sprzyjała temu praktyka NFOŚiGW.

9. PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ... 2. Kwestia pomocy publicznej –w razie uzyskania dotacji przez beneficjenta przedsiębiorcę dalej istnieje konieczność zgodności wsparcia z prawem ochrony konkurencji – ostatecznie wielkość dozwolonej intensywności pomocy może przyczynić się do nieatrakcyjności wsparcia. Szczególnie wobec czasu jaki potrzebny jest na pozyskanie dotacji i jej rozliczenie. Formalizm procesu udzielania środków pomocowych (zakaz zmiany zakresu przedsięwzięcia) jak i związane z tym faktem obowiązki informacyjne i kontrolne.

10. PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...c.d 3. Ograniczenia w zakresie dochodowości projektu – dochodowość projektuw całym cyklu jego życia jest różnie oceniana przez KE i sektor prywatny. Projekty opłacalne z ekonomicznego punktu widzenia nie będą chętnie(lub w wysokim stopniu) dofinansowywane, natomiast projekty nieopłacalne ze swej natury nie zapewniają odpowiedniego zysku sektorowi prywatnemu. Paradoksalnie projekt zakładający PPP, może uzyskać dofinansowaniejako projekt służący wzrostowi konkurencyjności partnera prywatnego.

11. PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...c.d 4. Udział własny – kwalifikowany tylko publiczny udział krajowy a nie udział krajowy– w przypadku wielu projektów, wkład finansowy strony prywatnej może jedynie spowodować zmniejszenie wielkości dofinansowania – proporcjonalnej do wkładu własnego.

12. PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...c.d 5.Ograniczenia w zakresie dysponowania majątkiem wytworzonym w trakcie realizacji projektu – 5 lat od finansowego zakończenia projektu.

13. PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...c.d 6. Obowiązek wydatkowania dotacji w procedurze zamówień publicznych – zniechęca sektor prywatny, który w swej chęci odgrywania roli partnera prywatnego kieruje się również chęcią konsumpcji środków UE jako ich współbeneficjent 7. Kiedy nawiązać koncesję – przed czy po założeniu wniosku

14. PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...c.d 7. Konieczność uwzględnienia koncepcji realizacji inwestycji i sposobu zarządzania–pomoc publiczna czy luka finansowa. Kwestia podmiotów wewnętrznych. 8. Nie wszystkie przedsięwzięcia (rodzaje projektów) będą uznane za„kwalifikowane” w świetle programów operacyjnych.

15. PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI W skali makro – rezygnacja z niewykonalnych projektów hybrydowych – pozwoli na racjonalne zarządzanie środkami budżetowymi. Wprowadzając PPP i fundusze jako równoprawne ale w zasadzie niezależne od siebie źródła finansowania przedsięwzięć zapisanych w Wieloletnich Planach Inwestycyjnych, można uniknąć „zamrażania” środków publicznych w projektach (co prawda) teoretycznie dofinansowywanych, jeśli możliwe są do realizacji na zasadach PPP. W razie stosowania PPP tam gdzie jest ono możliwe władze zaoszczędzą środki na udział współ i pre- finansowania w projektach, które jako niedochodowe szybciej uzyskają wsparcie. Przykładem złudnej „dostępności” dofinansowania był nabór wniosków o dotacje na dofinansowanie projektów termomodernizacyjnych. Studia wykonalności projektów, które nie uzyskały wsparcia mogą po odpowiednim przedefiniowaniu być punktem wyjścia do ich realizacji w formule PPP.

16. PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI c.d. 2. Wariant operatorski – wymagający rozdziału spółki właścicielskiej (100% publicznego beneficjenta pomocy) i operatora – partnera prywatnego. Rozwiązanie to wymaga zasygnalizowania we wniosku aplikacyjnym (sposób zarządzania projektem). 3. Wariant chronologiczny – po okresie ograniczeń w zakresie dysponowania infrastrukturą, uzyskaną dzięki dotacji, następuje włączenie go do współpracy opartej o koncepcję PPP. W tym przypadku możliwe jest uzyskanie środków na nieprzewidziane wydatki niekwalifikowane – w formie przedpłaty za dostęp do infrastruktury.

17. PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI c.d. 4. Wariant funkcjonalny – niezależne od siebie projekty (o autonomicznych budżetach)stanowią funkcjonalną całość. W części współfinansowanej z dotacji (publicznych środków) w części w ramach PPP. Najlepiej sprawdzić może się w rewitalizacji. 5. Wariant KONCESYJNY – wydatkowanie środków UE następuje w formie udzielenia koncesji na roboty budowlane – projekt jest rozliczany w zakresie w jakim jest kwalifikowany a pozostała cześć przedsięwzięcia jest już opłacana w formie prawa do eksploatacji – w takim wypadku środki dotacyjne są konsumowane bezpośrednio przez koncesjonariusza w interesie koncesenta.

18. PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI c.d. 6. Wariant w którym wydatkowanie środków UE jest powiązane zwyłonieniem partnera prywatnego – jako wkład publiczny lub wynagrodzenie.

19. PPP a fundusze UE Kto będzie beneficjentem Kiedy nawiązać współpracę Jakie ppp? SPV? Jaka koncesja? SPV? Faktura czy nota – podmiot upoważniony do ponoszenia wydatków?

20. PPP a fundusze UE Studium wykonalności Umowa o dofinansowanie Realizacja projektu i jego zakończenie Oferta inwestycyjna! – plan B w razie braku koncesjonariusza

21. PPP a fundusze UE 6. Pomoc publiczna? 7. Podmiot wewnętrzny? 8. Zapewnienie środków – plan finansowy 9. Sposób zarządzania projektem/zyski 10 Koszty kwalifikowane projektu a JRP 11. Inżynier projektów – a ilość kontraktów

22. Dziękuję za uwagę • Bartosz Korbus – Instytut PPP • bartosz.korbus@ippp.pl • +48 510 237 765